Norðanfari - 13.02.1878, Blaðsíða 4

— 24 —
lín kemst að orði á einum stað í ræðum
sínum, pá vcrður pess ekki langt að biða,
að járnbrautin að austan (sem jeg hefi fyrr
getið um í hrjefum mínum) komizt að
.Rauðaíljóti (að líkindum á næsta sumri), er
bætir úr pví, og flýtir fyrir samgöngum,
ferðalagi og flutningum frá Ontario, — í
viðbót við pann eina veg, sem hingað til
hefir verið notaður eptir Kauðafijóti til
Manitoba frá Bandaríkjunum. þar sem
brautin leggst að fljótinu, er afmarkað stórt
bæjarstæði, og komið upp allstórt porp og
strax orðin par talsverð verzlun, pað er
ýmist kallað Selkirk, eptir Lord Selkirk, sem
fyrstur stofnsetti byggð hvítra manna í
Manitoba (1811), eða Railway Crossing, af
pví járnbran,tarvegurinn á að liggja paryfir
fljótið; pangað er ekki nema liðug hálf ping-
mannaleið frá suðurenda ísl. nýlendunnar.
Svo er nú og verið að ráðgjöra, að leggja
nýjan veg með járnbraut norðaustan frá
Hudsons-flóa upp með Nelsons-river, sem
rennur úr Yinnipeg-vatni, og að pví norðar-
lega, svo að paðan verði farið á gufuskip-
um, bæði suður eptir tjeðu vatni fram með
Nýja-íslands-ströndum á Rauðafljóti og líka
vestur vatnið til Saskatchewan-river (sem
rennur sunnan og vestan undan hamrafjöll-
um í Winnipeg) og upp með pví fljóti til
eflingar nýlendum par vestur í landinu;
yrði pessu fyrirtæki framgengt, myndaðist
með pví ný verzlunaræð til Canada frá
Norðuráfluunni, eða Englandi til Hudsons-
bay, og paðan lægi hún um hjá okkur;
mundi pá „fjölga á skákinni".
Nú á tímum eru keyptar flestar nauð-
synjar hingað, í bænum Winnipeg; er par
aðalverzlun alls norð-vesturlandsins; umsetn-
ing var par hjer um bil uppá 15 milljónir
dollars næstl. ár; innbúar eru par 8—9000
manna; bærinn er í uppgangi, par eru byggð
fjöMa-mörg hús árlega, og pað sum allstór-
ar steinbyggingar, hann er mjög ungur og
náítúrlega pví í barndómi, til pess, sem hann
á að verða. J>ar hefir meðal annars verið
nautgripa-markaður í allt sumar og nógar
kýr á boðangi; fást pær nú fyrir 20—30
dollars með gömlum kálfum, og hafa verið
keyptar eigi allfáar af íslendingum. Af pví
nokkuð er langt að sækja verzlun pangað
hjeðan (yfir 60 mílur enskar), en dýrt að
kaupa við smákaupmenn par niður með fljót-
inu nær okkur, pá hofir herra Friðjón Erið-
riksson ráðist í að koma á stofn dálítilli
verzlun hjer á Gimli, sem hann stendur
fyrir sjálfur, og byrjaði á pví fyrirtæki næstl.
haust; hún hefir nú annars ekkí verið stór
að geta talað orð og orð. En brátt jukust
honum sárar tilfinningar, en pær voru sef-
aðar með pví að ausa köldu vatni í um-
búðirnar og hafa við kalt vatn, hvar sem
verkir komu. Hann var og látinn drekka
kalt vatn sem optast. |>egar búið var að
næra drenginn og leið fram á daginn, ljetu
peir J>orvaldur söðla 2 hesta — pví söðlar
stúlkna voru í húsunum —, var búið um
Grím í öðrum söðlinum vandlega, en Yer-
mundur settur i hinn, skyldu svo 2 menn
fara með pá inn fyrir lón hjáDýsarhóli og
svo út að Hvammkoti. Sagði Dagur svo
fyrir, að ausa skyldi vatni í allar umbúðir
beinbrotanna og hafa kalt við hvar sem
piltarnir kvörtuðu um verk alla leið útept-
ir og eins pá peir væri í rúm komnir heima
í koti. Bað hann fylgdarmenn að færa
Ljótunni sveinana og kveðju sína með og
pau orð að peir mundi leita svo sem kost-
ur væri á, að líkum peirra, sem undir skrið-
unni hefði orðið og gæti borið til, að ein-
hver finndist enn lifandi. Yar nú farið á
skriðuna og sýndi kletturinn upp af bæn-
um, hvar leita skyldi húsunna eður húsa-
hingað til, en komið sjer vel. Hann vonar
eptir að geta haft meira undir höndum
pegar vetrar að, og er hann nú að láta
byggja verzlunarbúð, jafnframt sem pað á
að verða íbúðarhús; vörurnar fær hann hjá
kaupmönnum í Winnipeg. — — —
Nú er General Gouverneur, landstjóri
yfir Canada, Lord Dufferin, ásamt hinni
göfgu frú sinni, hjer á ferðinni. Hann kom
til Winnipeg fyrir nokkru síðan, og var
honum fagnað par með allri peirri viðhöfn,
sem kostur var á og slíkum höfðingja sæmdi,
er allir kepptust um að sýna honum, pví
hann er jafnt elskaður og virtur af æðri
sem lægri stjettar hjer í öllum hinum brezku
sambandsríkjum (the Dominion). J>egar
hann var búinn að litast um í Manitoba
um hríð, ferðaðist hann hjer norður eptir
vatninu, er mælt hann ætli að skoða sig
um beggja vegna við pað, allt norður að
botni pess, og fara líka eitthvað vestur ineð
Saskatchewan. Hann ætlar líka í baka-
leiðinni að heimsækja íslendinga, og hefir
verið gjörður lítill viðbúnaður á Gimli til
pess að taka á móti honum og samið ávarp
til að fiytja honum á ensku og íslenzku.
J>að pykir mönnum nú miklu skipta,
hvernig Lord Dufferin lýst á hjá okkur, og
óskum við pess af heilum hug, að pað gæti
orðið honum að skapi, pví honum eigum
við mest að pakka alla pá hjálp og aðstoð,
sem oss hefir verið veitt af stjórninni, og
vitum pví, að honum er mjög umhugað að
íslendingar komizt í álit og efni á pessu
nýja landi, bæði svo hann sjái ávöxt tillaga
sinna, og svo ber hann góðan pokka til
pjóðarinnar yfir höfuð, síðan hann kom
til íslands nú fyrir eitthvað 20 árum; reit
hann bók um pá ferð, pykir mönnum. sem
hafa lesið ferðasögu Lord Duff'erins1, hann
hafa litið rjettara á margt, en flestir aðrir
ferðamenn, sem par hafa komið, enda ber
hann landsmönnum allvel söguna. Hann
hefir líka haft stöðugt eptirlit á fslending-
um síðan peir komu til Canada; pað sýndi
sig snemma, pegar liann ferðaðist um norður
Ontario sumarið 1874, pegar hann með pví
lítillæti, sem honum er svo eiginlegt, sýndi
okkur íslendingum (er pá vorum í Parry
Sound og Kosseau) pann sóma, að heim-
sækja okkur sjerstaklega, eins og gamla
kunningja, til að vita hvernig okkur liði.
1) Eitt expl. af ferðasögunni sendi Lord
Dufferin íslendmgum, veturinn sem voru í
Kinnmount, sem geymd er síðan sem menja-
gripur.
stæðanna. Skriðan var punn niður afklett-
inum, pví hann hafði dregið úr henni ferð
og sumt klofnað um liann. J>6 hafði skrið-
an sópað burtu öllum húsum. Stóð aðeins
eptir neðsti hluti sumra veggja, sem frosn-
ir voru, helzt af syðra baðstofustafni. pví
hún var beint niður af klettinum. En stór-
grýti, urð og aur, lá pá yfir öllu. Menn
færðu nú burtu stórgrýti, sem pokað varð
og mokuðu aurin, par sem baðstofan var
áður, pangað til peir náðu gólfi. J>ar fundu
peir lík Jófríðar við austurstafn, par niður
af er rúm hennar hafði verið. Hafði stafn-
inn velt henni ofan af rúminu, en pað var
hápalls-rúm, og var barnið í fangi liennar
nær stafni og óskemmt. Svo var og Jófríð-
ur að mestu leyti, en klemmd af aurpunga.
Barnið var enn glóðvolgt, en hún kólnuð
Lögðu peir líkin á stórann stein. J>á tók
einhver eptir pví, að barnið hreifði fingur
eða kipptist við. Var pá farið með pað til
vatns og lifnaði drengurinn fljótt. Stafn-
pröm neðan við hápalls-rúmið, stóð gadd-
frosin og hafði hún hlíft peim Jófríði við
miklum punga og meiðslum. Yar nú rutt
J>að er mælt að menn muni ekki lengi hjer
eptir fá að njóta pessa landsböfðingja hjer
í Canada, pví pað sje í ráði, að hann verði
kallaður heim í „parlamentið-* á Englandi;
teljum við íslendingar pað okkur mikinn
skaða.
í sumar hafa drukknað tveir menn hjer
í vatninu, sinn í hverju lagi; annar peirra,
unglingsmaður, fór einn góðan veðurdag að
baða sig einsamann, en var lítt syndur og
kom ekki heim aptur nje fannst fyrr enn
daginn eptir; hann hjet Hjörtur, ættaður
úr Húnavatnssýslu. Hinn maðurinn hjet
Valdimar Sigmundsson, ungur maður, kynj-
aður úr Júngeyjarsýslu; hann steypti sjer
útbyrðis úr bát; var haldið hann hefði ver-
ið orðinn geðveikur.
Margir hafa verið að smá-meiða sig,
helzt á skógar-exum sinum, en pó fáir stór-
kostlega. Af eínum manni var nær höggv-
in vísifingurinn á hægri hendinni, svo stúf-
urinn lafði einungis við á taug; græddi hr.
Jón Jónasson (frá Saurbæ í Skagafirði)
köggulinn við aptur, svo fingurinn verður
að mestu jafngóður, og ber litlar menjar
áverkans, aðrar en pær, að pað er eins og
rauðum præði sje brugðið yfir um fingurinn,
eins og fornsögurnar skýra frá um limi, sem
áttu að vera græddir við með töfralækning-
um. Jeg segi petta til dæmis um pað, hvað
Jón er snjall að græða. Annar maður hjó
og af sjer vísifingur alveg, og var grætt fyr-
ir stúfinn á mjög stuttum tíma, af sama
læknir. — — —
Auglýsing fyrir vestnrfara.
Hjer með læt jeg alla pá vita, sem vilja
á næstkomandi vori flytja til Vesturheims,
að jeg sem fullmektugur umboðsmaður vegna
Allan-línunnar, tek hjer norðanlands á
móti nöfnum lysthafenda, ásamt vanalegu
innskriptargjaldi, 20 kr. fyrir livern fullorð-
inn og 10 kr. fyrir unglinga innan 14 ára,
en pareð jeg með næstu pöstferð parf að
gjöra grein fyrir pví, hverjir og hve margir
fara vilja, verða lysthafendur fyrir pennan
tíma að skrásetja sig.
Fargjaldið er ákveðið 128 kr. fyrir hvern
fullorðinn til Queebec og 65 kr. fyrir yngri
enn 14 ára; ekkert fyrir börn á fyrsta ári.
Hjer í er innifalið fæði úr pví komið er til
Englands, en hjeðan alla leið verði lysthaf-
endur svo margir, að Allan-línan geti stað-
ið við, að láta skip fara beina leið hjeðan
til Ameríku.
Æsustöðum 1. febrúar 1878.
Jón Olafsson.
Eigandi og ábyrgðarm.: Björn Jónsson.
Prentari Jónas Sveinsson.
til par sem rúm Ólafar gömlu var og allt
baðstofugólfið og fannst hún hvergi og eigi
heldur lík J>órhalla eða Vilgerðar. J>á setti
harm að Degi bónda, er hann fann eigi
lík fóstru sinnar. Hafði enginn maður sjeð
honum fyrr bregða til hryggðar, pví hann
var allra manna stilltastur og talinn prek
mesti maður. Hvíldi hann sig nú nokkra
stund og pögðu allir á meðan. J>á spratt
hann upp og sagði: „Fylgsni var hjer
eitt i baðstofu, lítið undirhús eða skot pilj-
að, sem geymdur var í tóskapur óg rokkar,
um nætur. J>að var hjer við húsdyr hjón-
anna og hlemmur yfir á hjörum. Má vera
að fóstra mín hafi brugðið við, pegar hún
hfyrði dyninn og hlaupið ofan í skotið
J>að var beint eptir ráðsnilli hennar og skul-
um við leita hlemmsins. Var svo gj'ört og
hlemmnum náð upp. Hjer var Ólöf gamla
lifandi, en mjög dösuð afloptleysi ogpreytt
af harmi. J>egar hún sá Dag, rjetti hún
hendur móti honum og gat faðmað hann
að 'eins, en lítið talað. Sagði hann henni
að dóttir hennar væri á lífi og börnin 3.
J>á grjet hún af gleði. (Framhald).