Norðanfari


Norðanfari - 12.12.1878, Blaðsíða 3

Norðanfari - 12.12.1878, Blaðsíða 3
— 119 «r hafði líha verið til á Vopnafirði. Fyrir páskana hcyrði jeg sagt að paðan liefði sein- ast verið flutt á Jökuldal korn á 40 hest- um en pá var pað að prjóta. Eins og vant er hafði korn verið nóg á Djúpavogi, en talað var pað hefði verið uppi um sumarmál. A Eskifirði einum var korn lítið í allan vetur, eins og von er, par sem ekki er nema fátækur kaupmaður, hina verzlunina lítið að telja, sem var protaverzlun. — Tulinius hafði rúmar 30 tunnur af rúgi um nýár pantaðar «g ópantaðar. Hafði hann pó fengið í fyrra sumar frest til hausts hjá Fáskrúðsfirðingum, eptir pví sem peir hafa sagt sjálfir, með allt að helming af korni sem peir háðu um. En lítið pótti pcim verða fyrir í haust og Qekk hann pó uppgjöf hjá ýmsum á pví sem peir háðu um. Af pessu litla korni hefir pó verið pírt par lengi í vetur skeppu og hvartili í senn, svo jeg trúi pað entist fram undir páska. En kornlausir segjast peir inní sveit í Reiðarfirði hafa verið lengi, eða nærri pví. Strax fyrir jól fóru peir að fá dálítið kornlán hjá Skriðdælingum, sagði bóndi mjer paðan hjer á dögunum. Kaffi og sykurhefir verið nóg hjer í öllum kaupstöðum fram- undir vor. |>að var einnig á Eskifirði lengi. J>að er nóg til enn á Vestdalseyri, og hjá Tostrúp kaffið, en ný orðið sykurlaust. Brenni- vín og önnur vínfong praut snemma á Seyð- isfirði. J>að pótti mjer vænt um, en ekki öllum par, pví sendu peir nokkrum sinnum á Eskiijörð eptir brennivíni, pó skömm sje frá að segja, að nokkur maður skuli ekki pykjast geta lifað við allsnægtir, án brenni- víns. A Esldfirði stóðu peir sig vel með vín að menn segja fram undir páska; pangað til segja menn að peir hafi getað fyllt sig par, sem langaði til pess. Ekki hugsa jeg brennivínshallærið á S^ýðisfirði í vetur hafi komið til af pví, að smáræði hafi verið fiutt pangað af vínfóngum í fyrra, heldur af pví, hvaða ósköp peir drukku par í fyrra sumar pessi sjómanna grúi sem par var, margir vínsvelgir, og svo margir aðrir. |>að er grát- legt hvað menn eyða af peim háskalegu drykkjum. J>að væri mikið gustukaverk við mannfjelagið hjer og víðar að prestar og helztu menn í sveitum hættu allri meðgjörð með vínföng og leiddu svo hina í bindindi með sjer. |>að er svo mikil skömm fyrir menn, að pað purfi að banna að flytja vín- föng hingað einsog hjer væri villupjóð, sem ekkert vit bæri fyrir sjer sjálf, pó held jeg pað væri eina ráðið sem dyggði við okkur pessa hálfbjána, sem viljum gleipa í okkur vínið, |>að sem jeg hefi skrifað pjcr núna um samanburð á byrgðum á nauðsynja vörum á Seyðisfirði og Eskifirði — pú mátt trúa pví, að pað er sannara en margt pað sem stendur í fijettablaðinu af Eskifirði. Sá kaupstaður lieíir haldið vel heiðri sínum fyrir brennivíns- byrgðir í vetur, en Seyðisfjarðarverzlanirnar fyrir mestu byrgðir af nauðsynjavórum J>ar hafa líka verið á Eyrinni nægtir afduglegum tijám í vetur og eru nóg til en — einar vænstu júffertur sem jeg hefi sjeð og með bærilegu verði t. a. m. 12 álna trjen (gildar hestburður hvert) á 6 krónur hvert, en borð- in voru par strax tekin út í vetur, pá tók einn par 220 borð í einu — og mikið var brúkað par til liúsanna. J>etta mikla timb- ur tók upp svo mikið rúm í Eyrarskipinu í haust, að korn var í minna lagi á pví. Eins og nú stendur, er Eskifjörður minnsta kauptún hjer, og óorð hefir par logið á fyrir okur á vetrum. [>að getur ver- ið ósatt Jeg verzki par ekki, en pó veit jeg að mjög margt er par dýrara en á Seyð- isfirði. J>ar er sama verð á sama hlut árið um kring, svo liefir pað verið á öllu sem jeg hefi keypt par. — Maður sagði mjer hjerna um daginn, að Eskifjörður væri auð- virðilegasta kauptún á öllu landinu. Hann póttist vera kunnugur um allt land. J>essu trúi jeg samt ekki. Jeg ber svo mikla virð- ingu fyrir Eslcifirði frá fyrri tímum, og jeg veit að Túlinius, sem á par nú verzlun er ágætur maður í mörgu, — svo jeg trúi pessu ekki. — Miklu heldur tryði jeg pví að ýms smá kauptún fyrir vestan, sunnan eðanorðan sjeu miklu vesælli og verri en Eskifjörður, pó hann sje vesæll núna. Jeghefi tildæmis heyrt áður nefnda einhverja Ólafsvík, — jeg veit ekki grand hvar hún er — að pað væri ó- hræsis kaupstaður, bjargarlítill opt og nóg okur par. Hann getur verið orðinn betri núna. J>að er lángt frá pví jeg trúi pví að Eskifjarðarkaupstaður sje vesælli og verri en allir aðrir. Jeg kannast einasta við að hann er að kostum langt fyrir neðan hina kaup- staðina hjerna á austurlandi. J>eir eru opt- ast byrgir að nauðsynjavörum og faktoramir á peim sagðir vænir menn og engir okrarar. Samt pekki jeg ekki vel nema pá hjerna á Seyðisfirði. J>eir eru rjett við hliðina ámjer og jeg kem par opt. J>að eru vandaðir menn á mína raun og engir okrarar og verzlanir peirra eru nú vel reiddar og hafa verið áður prýðilega tvær af peim. í Sveinbjarnar verzlun liefir verið heldur lítið korn fyrri árin stundum, en nóg af öðru og opt einna mest af peningum. í ár liefir par verið nóg af öllu. Hjer er mikið brauk í mönnum að fara til Ameríku. Jeg hefi heyrt að yfir 200 manns ætli hjer úr sveitum í vor, einna fiestir úr minni sveit, sumir velgongnismenn. Hún pykir opt hörð og gæðalítil, pað er pó ekki ijett sagt, pví hjer er víða mikill hey- skapur, pó hann sje óvíða góður og landið er dágott hjer í hálsinum. Miklu harðara er hjer í norðurfjörðunum og fer engin paðan nú. J>að varð hjer mesta upppot pegar Eyða Jónatan kom að vestan, pó hann teldi engan til ferða ljet hann vel af öllu vesturfrá og lýsti mörgu glæsilega, sem jeg held hann hafi sagt satt, en hann gat lítið um neina ókosti par. Hann var par ekki heldur nema litinn tíma. Menn tala hjer mikið um kúgun og allt fari versnandi og hjer sje óverandi. Mjer finnst pað vera líkt og pað hefir verið og sumt pó skárra. - Svo jeg ætla ekki að fara í vor — pví eins og jeg hefi getað baslað pessi 10 ár, sem jeg hefi búið, svo basla jeg ’enn í ár. Jeg vil peir búi vel um sig í Ameríku áður enn jeg kem, svo peir geti tekið mig par 1 sínar tjaldbúðir. J>ó peir hafi par lítil útgjöld og tolla fyrst, pá veit jeg peir verða að gjalda par mikið til sveitarparfa áður langt um líð- ur og peir verða ekki allir óðalsbændur peg- ar fram í sækir. Sumir selja kot sín vegna báginda, sem koma snauðir, sumir deyja og börnin erfa eða útarfar, svo peir geta ekki allir búið á sinni eign. Sumir ríkismenn kaupa mörg kot og hafa par leiguliða. J>ar verður með tímanum líkt og hjer, að allur fjöldinn á enga jörð til að búa á. Jeg vona að heldur fari hjer batnandi en versnandi — hvað sem hinir segja, pess- vegna ætla jeg að dvelja hjerna við ein 3—5 ár enn og bíða átekta ef jeg fæ að lifa svo lengi. Vertu nú sæll. J. J. — Af pví sem vor heiðraði blaðabróðir 1 herra Jón Ólafsson er hvað eptir annað, að ( ámálga pað, að «Skuld» sje stærsta blað á Tslandi, j a f n v e 1 — minni oss rjett — 1 fyrsta blaði hennar, pá virðist oss ekki eiga illa við, pó að vjer birtum hjer í blaði voru dálitla grein um petta efni, er oss var send í fyrra og er svo látandi: Jón og Gvendur. Jón: «Heyrðu Gvendur! heldur pú nokkurt blað»? Gvendur: «Skuld». J.: «Af hverju heldur pú hana, en ekki eitthvert hitt blaðið ? G.: «Af pví hún er stærst og billegust að tiltölu». J.: «Stærst og billeg- ust(!) ertu vitlaus ? Hún sem er miklu minni en «Norðanfari», pó hún eigi að heita eins blaðamörg og pó jafndýr. Hún er hjer um bil priðjungi stafafærri en hann og pví priðjungi dýrari. G.: «Er pað pá lýgi sem stendur í 6. tölublaði «Skuldar» 1877, að hún sje stærsta blað á íslandi og pó jafndýr «Norðanfara». Ekki trúi jeg pví, að ritstjóri «Skuldar» leyfi sjer slíkt gagnvart öllum Iands- mönnum, pví ekki eru pó allir íslendingar blindir og vitlausir nema hann einn» J.: «Jeg skal pá sýna pjer pað svart á hvítu. Norðanfara-árgangurinn er 40 arkir (80 tölubl.) og eru til jafnaðar á hverri örk 30,292 V2 stafir; árgangurinn pví allur 1,211,680 stafir. «Skuld» er 40 blöð, sem hafa til jafnaðar 19,356 stafi hvert og árgangurinn pví 774,240 stafir. Sje nú leturmergð «Skuld- ar»árgangsins dregin frá leturmergð Norðan- fara árgangsins, framkemur munurinn nl. 437,440, sem «Skuld» vantar til pess að vera jafn stafamörg «Nfara», og samsvarar pað 22 V2 filaði «Skuldar»; með öðrum orðum «Skuld« pyrfti að vera 62V2 blað eins og pau hafa gjörst hingað til, ef hún ætti að jafn- ast við Norðanfarablöðin 40. Með pessu móti gefa menn hjer um bil hálfri annari krónu meir fyrir letrið í «Skuld» en «Nfara»; «dýrt er drottins orðið», og sje fleira svona dýrt á Eskifirði skal mig eikynja pó nærsveitimar par vilji leita sjer skjóls undir væng Gránu- fjelagsins, J>etta er nú ekki háa verðið á steinolíunni á Seyðisfirðib Gv.: ««Isafold» er pó miklu minni en «Skuld» Jón minn og víst miklu dýrari að sínu leyti». J.: Nei! nei! hún er að vísu tölublaða færri, en «Skuld», par sem hún er ei nema 32 blöð. En par á móti eru í hverju tölublaði að jafnaði 23,837 V2 stafur, og verða pá í árgangi «ísaf.» 762,784 stafir; verður hún pví um árið 11,456 stöfum stafa færri en «Skuld», eða hjer um bil liálfublaði sínu, en kostar pó ekki nema 3 krónur. Skilst pjer nú ekki Gvendur. að «Skuld» er hjer um bil 1 krónu dýrari en «ísaf.,» og IV2 l'T. dýrari en «Norðanfari», pá litiðerá leturmergð allra pessara blaða. — «J>að er maður pó hann láti minna»! VA-fAV Bókfregn. «Stuttar rjettritunarreglur með málfrœðilegum skýringum* eru nýlega prentaðar í prentsmiðju Einars J>órðarsonar í Reykjavík. Höfundur peirra er «hið efnilega, unga skáld vort», Valdi- mar Ásmundarson (frá Flögu í J>istil- firði), en útgefandi Björn Jónsson, prenfc- ari í Reykjavík. J>ær eru IV-j- 44 pig. { 8 blaða broti, og kosta í kápu 50 aura. Höfundurinn segir í formála kvers pessa, að «allur porri alpýðu kunni eigi að rita rjett mál», og er pað orða sannast. J>að er mjög leiðinlegt til pess að vita, hve almenn- ingur lijer á landi er illa að sjer í íslenzkri

x

Norðanfari

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Norðanfari
https://timarit.is/publication/88

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.