Norðanfari - 24.02.1880, Blaðsíða 2

tveir fyrirlestrar um forna fræði, og skal ávalt
annan peirra halda á ársdegi fjelagsins hinn
2. ágústmánaðar.
II.
I!m rjett fjelagsinanna.
2. gr.
peir sem ganga í íjelagið, karlar eða kon-
ur, skýra forseta frá því, og greiða tillag um
leið. Tillag er annaðhvort 2 kr. á ári hverju,
eða 25 kr. í eitt skipti fyrir öll.
3. gr.
Fjelagar eiga rjett á atkvæði um mál fje-
lagsins eptir lögum þessum, svo njóta peir
og pess að íii ókeypis tímarit pað, er fjelagið
gefur út; svo fá þeir og aðgöngu að heyra
fyrirlestra pá, er haldnir kunna að verða.
4. gr.
Fjelagsmenn, er ekki greiða tillög sín á
ákveðnum tíma, mega vænta pess, að peir
fyrir pá sök verði gjörðir rækir úr fjelagi
eptir ákvörðun ársfundar.
III.
Um stjórn fjelagsins.
5. gr.
Embættismenn fjelagsins eru formaður,
skrifari og íjehirðir og 2 endurskoðunarmenn.
Váraformaður, varaskrifari og varafjehirðir,
sem gegna í forföllum.
Formaður stjórnar framkvæmdum fjelags-
ins með 6 kosnum fulltrúum.
Emhættismenn skal kjósa á aðalfundi
fjelagsins, annaðhvort ár, annan dag ágúst-
mánaðar, til tveggja ára, en fulltrúa 1 sama
mund til fjögra ára, og fer ávalt helmingur
þeirra frá annaðhvort ár. Skal pví fyrsta
sinn kjósa 6 fulltrúa; af peim fer helmingur
frá árið 1881 eptir hlutfalli, en síðan fram-
haldast reglulegai; kosningar til 4 ára á helrn-
ing fulltrúa í stað þeirra, er frá fara. Milli-
bilskosningar mega framfara á ársfundum, eða
aukafundum, ef brýna nauðsyn ber til þess,
og má pá ei kjósa merm til lengri tírna en
sá átti að gegna, er úr gekk.
6. gr.
Aðsetur fjelagsins er í Reykjavík og held-
ur pað ársfund sinn 2. dag ágústmánaðar ár
hvert, á pjóðhátíðardegi vorurn.
7. gr.
Formaður stjórnar öllum framkvæmdum
og athöfnum fjelagsins, eptir tillögum full-
trúaráðsins, er hann kallar á fund, pá er hon-
um pykir pörf til bera, eða fulltrúi æskir
pess.
Nokkru á undan pví, er aðalfundur er
haldinn, alpingisár livert, á formaður að eiga
fund með fulltrúum fjelagsins, og skal par
ræða málefni þess og gjöra uppástungu um
störf og framkvæmdir fjelagsins hin næstu tvö
ár, eptir pví sem frekast er unnt.
Áætlun pessa skal leggja fyrir aðalfund
pann, er þar á eptir er haldinn, og sampykkt
peirri, er á henni verður, skal síðan fylgja.
8. gr.
Á ársfundum fjelagsins skal formaður
skýra frá efnahag og aðgjörðum fjelagsins fyr-
ir hið umliðna ár.
9. gr.
Formaður getur og kvatt fjelagsmenn til
aukafundar, pá er honum pykirpörf. Skyld-
ur er hann og að kalla fund saman, er annað-
hvort meiri hluti fulltrúa, eða 24 Ijelagsmenn
krefja pess, um sjerstök málefni, ervarða fje-
lagið, og skal þá ávalt tilgreina pau.
Fundi skal formaður hoða með nægum
fyrirvara með auglýsingu í blaði, er kemur
út í Reykjavík.
10. gr.
]pá er lögmætur fundur fjelagsmanna, er
minnst tólf, auk formanns, eru á fundi, og
lögmætur fundur fulltrúa, ef lielmingur peirra,
auk formanns, kemur á fund. Enginn á at-
kvæði á fundi, utan hann sje viðstaddur.
11. gr.
Á fundum fjelagsmanna og fulltrúa stjórn-
ar formaður umræðum. Hann á ávalt at-
kvæðisrjett, en sje atkvæði jöfn, ræður atkvæði
hans úrslitum.
Formaður skal ákveða dagskrá fundar og
í hverri röð málefnin eru rædd. Ef fjelags-
maður óskar sjerstaklega, að eitthvert mál
sje tekið til umræðu á íundi, skal liann prem
nóttum fyrir fund hafa skýrt formanni frá
uppástungu sánni. Frá þessari reglu má ei
hregða, nemá*meiri hluti' atkvæða á fundi sje
með pví og formaður sampykki pað.
12. gr.
Skrifari fjelagsins annast öll ritstörf pess,
eptir ákvörðun formanns, og fjehirðir öll inn-
gjöld og útgjöld eptir ávísan hans. Fjehirðir
heimtir og inn tillög fjelagsmanna og semur
reikning fjelagsins fyrir ár livert, frá nýári
til nýárs, og afhendir forseta. Aðra hlutdeild
í stjórn fjelagsins hafa skrifari og fjehirðir
eigi, nema peir sje fulltrúar.
Eptir að forseti heíir vottað reikning
penna, skal senda hann endurskoðunarmönn-
um til rannsóknar. Ef að reikningi erfund-
ið, skal forseti með fulltrúum leggja á liann
úrskurð, áður en ársfundur er haldinn, og
tilkynna fjehirði sem og öðrum, er blut eiga
að máli, en uni pcir honum ei, oiga peir rjett
á að leggja ágreining sinn undir úrskurð árs-
fundar. Enginn má eiga atkvæði til úrskurð-
ar um pau atriði, er geta varðað honum ábyrgð.
13. gr.
Skýrslu um reikninga, efnahag og fram-
kvæmdir fjelagsins skal prenta fyrir hver 2
ár í senn, 1 hið fyrsta sinn sumarið 1881.
14. gr.
Bóka skal í gjörðabók fjelagsins pað er
fram fer á fundum, hvortheldurfjelagsmanna
eða fulltrúa, og ritar fofmaður undir í hvert
skipti til staðfestingar.
IV.
Uin breyting laga.
15. gr.
Lögum pessum má ei breyta án sam-
pykkis fundar og par á eptir aðlfundar með
meiri hluta atkvæða. Tillögu urn breyting-
una skal auglýsa fyrirfram á prenti, minnst
mánuði áður en fundur er haldinn, og leggja
undir atkvæði fundar. Frumvarp pað til
breytingar er sampykkt er á pessum fundi,
skal par næst á sama hátt auglýsa, og leggja
undir aðalfund, .. er annaðhvort sampykkir
pað til fullnaðar óbreytt eða fellir.
Um iLieitntim alþýðu.
Jeg e.r einn af peim, sem álít mennt-
un alpýðunnar hið nauðsynlegasta mál, sem
núna liggur fyrir, bæði a næsta pingi og
utanþings, og að blaðamenn vorir geti aldrei
haft nauðsynlegra, skyldara, nje verðugra stöðu
sinni, sem leiðbeinendur pjóðarinnar, en petta
mál. í>ví óska jeg peir taki málið sem ýt-
arlegast fyrir, og skýri pað rækilega, og gjöri
uppástungu um ílost atriði pess^ þar á meðal
hvernig menntastofnunum í þessa átt verði
bezt hagað til undirstöðu, hvað helzt ríði á
að kenna, og hvað víða kennslaætti að verða
fáanleg á landinu. og sjálfsagt að hún á að
ná jafnt til kvenna sem karla, ríkra og fá-
tækra. Fyrr er ekki nóg! Einnig ætti peir
sem ætla að bjóða sig til næstu alpingis-
kosninga; (jeg er eliki í peirra tölu), að
hugsa petta mál vandlega, og halda fundi
árið sem kemur, og vita þá livað alpýðan
vill, pví taki hún því dauflega, sýnist málið
eiga nokkuð langt í land til farsællegra ávaxta,
pví bágt verður að reka pjóðina nauðuga til
að menntast, með lögum, sem koma alveg
utan að. En á fundum og eins 1 blöðum,
ættu bæði pessi mál að fylgjast sem mest að.
boðið að koma heím á herragarðinn, hvar
margir gestir voru saman safnaðir, og hve
undrunarfullur varð Reínhagen ekki þegar
hann kom inn í gestaherbergið og hers-
höfðingirm færði hann til hins ókunna manns,
sem hann fyrir hitti á orustuvellinum og
„Hjerna kæri herra prestur, sjerðu vin
pinn ríkisforsetann, greifa R., honum áttu
að pakka íyrir meðmæli sín“. Forsetinn
rjetti prestinum höndina, vildi eigi heyra
pakklæti nefnt á nafn, en bauð hann inni-
lega velkominn, og bað hann telja sig með-
al vina sinna.
Meðan hinir eldri menn töluðu saman,
endurnýjaði Diðrik greifi, yngsti sonur for-
setans, og unglingur sá sem áður kom á
hæðina með föður sínum, kunningskap sinn
við Ödu. Hann hafði áður en hún kom
hrósað henni svo mikið i viðurvist heldri
kvenna peirra, er par voru samankomnar,
að, öllum var mesta forvitni á að sjá hana,
og pað Yar eigi trútt um að pær fyrirfram
legðu á hana nokkuð harðan dóm.' En
pegar hún svo auðmjúk, en þó svo fögur,
svo sakleysisleg og pó svo einaröleg gekk
inn í herbergið, og í samtali og öllu lát-
bragði sýndi svo milcla menntun og kurt-
eisi, pá ávann hún sjer allra velvilja, og
Diðrik greifi fjekk að heyra frá öllum hlið-
um, að hann hefði eigi sagt of mikið um
hana.
Kona herforingjans, sem átti engin
börn, faðmaði hana að sjer, þegar hún ætl-
aði að ganga burt og sagði: „Maðurinn
minn hefir valið föður yðar s]er fyrir trú-
íastan vin. Jeg vona líka í yður að finna
dóttur pá, sem mjer er sönn gleði að ganga
í móðurstað.“
Reinhagen kunni fljótt vel við sig í
sinni nýju stöðu. Hann varð kær vinur
herforingjans, og fann ástúð og vinsemd
hjá öllum. Ada varð mesta uppáhald frú-
arinnar, og skuggi liðins tíma hvarf smá
saman fyrir geisla birtu pá tiðarinnar.
Landseignir herforingjans lágu nálægt
þeím stað, par sein ríkisráðið hafði aðsetur.
Ríkisforsetínn heimsótti pví opt herforingj-
ann vin sinn, og hin fyrstu viðkynni hans
við Reinhagen endurnýjuðust. Diðrik, sem
hafði aðsetur hjá föður- sínum, og aðstoð-
aði hann við ýmsar embættisannir, kom opt
með honum, og lifði marga skemmtilega
stund með ödu. Og eins og pað vinskap-
arband sem tengdi feðurnar saman varð æ
sterkara, pannig skein og sól ástarinnar í
barnanna ungu hjörtum, og forsetinn varð
að sjá pær afleiðiiigar, sem samvera ’peirra
hafði. En hann sýndist þó ekki að reyna
til að aðskilja pau. Hann elskaðí son sinn
með innilegri- nákvæmni, og hann hugði að
; einungis sú kona sem elskaði liann einlæg-
lega, og sem hann sjálfur kysi sjer, væri
fær um að pjóna honum og annast hann í
sjúkleika og örkumslum peim er hann leið,
af hinum mörgu og stóru sárum, sem hann
fjekk í stríðinu. Og pegar hann sá hina