Norðanfari - 22.02.1881, Blaðsíða 3

— 35 —
pvi upp, pareð pað sparar mjög vinnukrapt
og verkið verður betur af hendi leyst. Lýs-
ingin er lijer um hil á þessa leið: Gaflarn-
ir eru likir lausarúms göflum, lengd stuðl-
anna 1 al. 18 puml, breidd gaflanna milli
stuðla 1 al. 5 þuml, hæð 1 al. 8 þuml; frá
neðri gaflsröð og uppað gati því sem járn-
ásinn leikur í 11 þuml. frá stuðli þeim er
að manni veit og að gatinu 9 þumi. 4 slár
eru sporaðar gegnum stuðlana 2 hvoru
megin að ofan og neðan og reknir fleygar
í gegnum þær að framan og halda þær svo
Öllu saman; þær eru úr þykkum borðum
og lengd þeirra milli stuðla 1 al 7 þuml
vinduásinn á lengd 1 al. 8 þuml. en 16
þuml í þvermál; gaddarnir á lengd, sem
útúr trjenu standa 1 þumh — lipran nagla-
tein er lientugast að brúka í þá — bilið á
milli þeirra yfir þvert 1 J/2 þumh en á
langveginn ekki breiðara en svo að gaddarn-
ir á móti gangi frilega á milli, þurfa þeir
að vera í beinni línu yfir þvert, en á lang-
vegin er bezt þeir sjeu á víxl; hálfhringur-
inn á móti hefur sömu lengd og möndull-
inn og breiddin er frilega helmingur um-
gjarðar lians, hann hvilir á aukaslá, sem
smej'gt er í gegnum gaflana og verður
að liafa þar fieiga til að tempra millibilið.
Að ofan er smeygt 2 fjölum frá hliðunum,
sem hvíla á klömpum og mynda eins og
aflangt trog, þar er áburðinum helt í og
rennur hann niður um op, sem er á milli
fjalanna og gripa svo gaddarnir hann. 4
hjól eru undir því svo vel má koma því
áfram þó nokkuð sje þýft. — Með meðal
áframhaldi má mala 30 hesta á klukkutima
og þarf 4 menn við það, en 2 af þeim mega
vera unglingar; þvi er itt meðfram tað-
reinunum og er mest fyrirhöfnin að láta
upp i það, sem bezt er að gjöra með sorp-
trogi; því er jafnframt snúið af 2, hrynur
svo áburðurinn skjótt niður úr þvi með
þeirri smædd að mjög lítið þarf að hreinsa;
sama er hvort mykið er blautt eða hart
uþp á smæddina, nema hvað ljettara er að
snúa ef það er í blautara lagi, ekki er
heldur hætt við að í því tolli, þareð gadd-
arnir ganga á víxl eins og áðhr er getið.
Strax sem barst út um ávinnsluverk-
færi þetta var 1 smiðað lijer i Skagafirði
í líkingu við þetta og 1 eða 2 í Eyjafirði,
er sagt það gjöri töluvert gagn og mali
nokkurnvegin smátt, en helzt mun þeim
vera ábótavant uppá verkflýtir að möndull-
inn er ekki nógu stór og ef til vill gadd-
arnir eklci í rjettu hæfi.
.Jeg vil ekkert heyra; þú skalt þegja,
sagði lmn áköf.
Hvað þá! mælti hann með beizku brosi
Þú ætlar að banna mjer að tala?
Já, svaraði hún, það ætla jeg; og geti
JeS það ekki, þá get jeg þó troðið uppí
eyrun, Svo að jeg heyri ekki þínar heimsku-
fegu afsakanir. Um leið og hún mælti
þetta, hjelt hún með báðum höndum fyrir
eyrun. Blum reyndi' enn nokkrum sinmfm að
sýna og segja hið sanna og rjetta í þessu
máli, en hún gaf honum alls engan gaum.
Hún hjelt afram að halda fyrir eyrun,
gekk um gólf og raulaði eitthvað fyrir
munni sjer, og anzaði honum ekki.
|>á varð hann óþolinmóður. Hann
gekk til hennar mjög alvarlegur) tók hendur
hennar frá eyrunum og mælti. íSeinasta orð
mitt í dag skaltu þó heyra, Árelia, 0g það
verður komið undir sjálfri þjer, hvenær þú
fær aptur að heyra hið fyrsta orð af vör-
um mínum. J>ú liefir bannað mjer að tala,
Yerkfæri þetta, sem hjer um ræðir.
mun kosta 60 til 70 kr.
Ljótsstöðum, í janúarm. 1881.
G. P. Sigmundsson.
Póstferðirnar á Grænlandi.
í þessum afkima heimsins, segirútlent
blað eitt, boðast ekki koma póstsins með
liinum grenjanda lúðri og heldur ekki með
hinum skeranda hljómi gufupípunnar, hekl-
ur liorfir maður frá hinni klettóttu strönd,
svo langt sem augað eygir til hafs millum
hinna snjó þöktu eyja og hinna eilífu haf-
ísjaka til yztu ummerkja sjóndeildarhríngs-
ins, sem liin bláa hvelfing myndar, hvort
þar eygist ekki svartur depill eða ögn og
er það optar forgefins, og sjá Grænlending-
ar þó manna bezt; aptur vill þá svo til, að
þeir sjá það sem þeir eru að leita eptir og
skýrist æ meir fyrir sjónum þeirra, þá
eyjarnar og hafísinn ekki bera á milli, og
um síðir sjá að þetta er róandi maður á
selslunns báti, (kajak) þá báturinn er kom-
inn nálægt landi, reisir maðurinn i honum,
upp ár sina, sem táknar það, að þetta sje
pósturinn og um leið að skip sje komið
þar eða hjer, þá þeir, sem á landi eru, sjá
merki þetta verða þeir frá sjer numdir af
fögnuði og kalla hvað eptir annað, Paortork!
Paortork! (póstur, póstur!) allir ungir og
gamlir hlaupa út úr kofunum til þess að
taka á móti póstinum; undir eins og þessi
er kominn upp úr bátnum, sem er þegar
dreginn á land og brjefin og sendingarn-
ar teknar úr skut bátsins og bornar þang-
að, sem þær eiga að fara.
f>annig eru brjef og bögglar sendir eptir
endilöngum Grænlandsstr., sem eru yfir 300
enzkar mílur (enzk míla ér 855 faðmar), eður
171 míla dönsk að vegalengd, og þykir
eins óhult og sent væri með gufuskipum
eða landpóstum í Evrópu. Hraustustu og
beztu ræðarar, eru valdir til þessara póst-
ferða. Vegalengdin millum póststöðvanna,
er jafnast 20—30 enskar milur, eður 5 til
6 mílur danskar og fyrir þessa róðrar ferð
er borgað aðeins 1 kr. 50 aurar, sem er
ótrúlega lítið, fyrir svo langa og opt erfiða
hættuleið. Auk áður nefndrar krónu fær
pósturinn eina skipsköku (kavring), ferskt
vatn, er póstinum veitt hvar sem hann
kemur; í góðu veðri fer pósturinn 10—12
milur á dag, menn hafa enda dæmi til að
beztu ræðarar hafa farið alla leiðina á
einum sólarhríng, án þcss að hvila sig
neinstaðar á leiðinni. Auk skips kökunnar,
hefur pósturinn i nestið góðann bita af
selspiki. Hvervetna sem lu-nn fer um,
treystir hann því að sjer verði veittur gef-
ins beini, sem heldur ekki bregðst nje önn-
ur hjálp þá liann þarfnast hennar og
mögulegt er að láta liana í tje. J>á nestið
ekki hrekkur, eða að hann getur ekki náð
til mannabyggða, veiðir liann æðarfugl eða
álku með boga og örfum sínum sjer til
matar; sæti hann mótviðri, svo að hann
verði að setjast að á leíðinni eða hann sje
uppgefinn orðinn af þreytu og myrkur
kotnið, fer hann að landi , setur upp bát
sinn, svo langt að sjór geti ekki tekið hann
út og ber svo grjót í hann, svo ef veður
kemur, að hann ekki fjúki.
Á sumrin leitar hann sjer livildar í
skjóli eða hlje, finni hann það, en á veturna
í snjónum, og vilji liann láta fara vel
um sig, hleður hann upp af snjó, dálitla
tópt með litlum dyrum á i öðrum enda til
að skriða þar inn um, hvolfir siðan bátnum
ofanyfir, treður lyngi eða snjó í götin, fer
siðan inn og leggur sig til hviidar nolckra
tíma, svo að hann því betur endist að
halda áfram leið sína daginn eða dægrið
eptir, þegar 2 bátar verða samferða, þykir
þeim ekki ómaksins vert að leita sjer hvild-
ar á landi nóttina yfir, heldur fara i skjól
undir ey eða jaka, leggja árarnar þvers
yfir bátana og binda þær fastar og bátana
saman, og ef logn er eða ekki hvassviður
láta bátana rekast undan kaldanum eða
golunni, fara siðan að sofa og það jafn
vært, sem norðurálfubúirm í rúmi sínu, já, í
hinum veikbyggða báti sem Grænlending-
urinn vogar lifi sínu út á, og norðurálfu-
menn brjefum sínum og sendmgum. f>að
er ánægja að sjá marga slika báta ýta úr
vörum á sjó út, örfar og skutlar þjóta fram
og aptur og ná skotmarld sinu.
jpegar Grænlendingurinn er kominn í
sjóföt sín með vopn sin í höndum, er sem
liann hræðist liverki veður, sjó nje aðrar
hættur, þá likist liann miðalda köppum
Norðurálfunnar. Og þegar Evrópumenu sjá
aftrjákössum sinum, Grænlendinga á sinum
litlu smábátum bjarga sjer í stórviðri og
stórsjó, ýmist uppá hinum freyðandi fjall—
háu öldum, eður niðrí djúpi dala þeirra,
þá liefur margur Norðurálfubúi óskað sjer,
að hann væri jafnleikinn og hugrakkur, til
að þreyta hina votu leið hafsins, sem
Grænlendingar.
þú hefir hvað eptir annað skipað mjer að
þegja með mestu alvöru. Gott og vel!
Hjeðan í frá skal ekki eitt orð koma af
vörum mínum, þar sem þú ert viðstödd,
fyr en þú — taktu vel eptir orðum mínum
—, hefir á knjánum beðið mig að tala.
Aldrei um alla eilífð mælti hún í sárri
gremju. Jeg að krjúpa á knje fyrir þjer
og biðja þig fyrirgefningar? Nei, nei herra
minn! þá megið þjer vera mállaus til dóms-
dags.
Ef til vill — og ef til vill ekki, svar-
aði hann og ypti dálítið öxlum, kvaddi
liana í snatri, og skundaði siðan á eptir
bóndanum H. Larsen.
*
* *
Erúin leisti af sjer hattinn, tók hann
í hönd sjer, og gekk út í garðinn, þar sem
hin saklausu blóm fengu að kenna ágremju
hennar. J>á er hún hafði slitið fjölda
þeirra upp, hætti hún og varð smátt og
smátt rólegri. |>egar hún var búin uokkurn
veginn að ná sjer, fór hún að ihuga aflcið-
ingar þær, er hinn óvænti skilnaður kynni
að hafa. Hún sá skjótt, að allt þetta var
mjög hlægilegt, og hún hugsaði, að hótan
Blums væri ásetningslaust bráðræðisorð.
Hún hugsaði sem svo: þegar hann kemur
heim, og er búinn að koma málinu malar-
ans og bóndans í gott lag, þá gleymir
liann sjálfsagt þessari deilu, og hinu
óliyggilega áformi sínu, sem hann lika á
eigi liægt með að halda. J>ví að jog get
ekki trúað því, að það hafi veríð alvai’a
lians, að jcg skyldi nokkru sinni falla á
knje íyrir honum, og biðja hann iðrunar-
full um náð, enda þótt haim hafi í dag
ekki gefið mjer mikla ástæðu til að treysta
drengskap sínum.
(Framhald).