Norðanfari - 03.04.1883, Blaðsíða 1

\ORDA\FARI,
22. ár.
Guð m u il' d ií r II j a 11 a s o n a r.
árið 1883.
Um vonarhlýja vorsins stund
Er vaknar rós á grundu,
Og brosa döggvuð blóm í lund
Um blíða morgunstundu:
J>á horfum við í huga rótt
Á horfnar æfistundir,
Sem daprar eru’ af dimmri nótt,
En dagsbrún skær par undir.
|>að gleður sál er sólin skín
Og sorta döprum eyðir,
Eins megum glaðir minnast pín,
Sem menntastíg vorn greiðir.
Ei gjöf pjer neina gefum vjer
Nje grip af málmi skærum,
En höfum pökk og hana pjer
Frá hjartans djúpi færum.
|>ú hefir enga hlotið gjöf
Til heiðurs lífs um tíðir,
En seinna pynnast kólguköf
Hún kemur fram um síðir,
J>ví nafnið pitt er pekkt á fold
Hjá pjóðum Norðurlanda,
Og verkin pín á móðurmold
í mennt og dyggðum standa.
Og pú, sem fagurt preytir stríð
Með preki, krapti’ og vilja,
Til heilla fyrir land og lýð,
Sem lífs píns stefnu skilja.
J>að virðist ekki vafi neinn —
Á vonarbjartri línu —
Að verði minnis sterkur steinn,
Sem standi á leiði pinu.
Og heill pjer sje! pað heiðursmál
Mun hljóma’ í straumi tíða;
Og heill sje pinni próttgu sál,
Sem preytist ei að stríða,
Svo pjer til heiðurs pjóð og land
Mun pinna verka njóta,
Himduriim f»dr.
(I>ýtt).
(Niðurl.). En hjer um bil mánuði seinna
fjekk mad. Yillumsen brjef með mörgum póst-
merkjum, og pað kostaði Iíka marga peninga;
en peim skildingum var lílca vel varið, pví
brjeíið var frá Frits og hljóðaði pannig:
Amsterdam 30. maí 18 . .
Elsku bezta mamma mín!
J>ar færðu loksins brjef frá mjer, bara
að pú getir lesið pað, pví hjer er ekki næð-
issamt, og svo er kistan mín ekki gott skrif-
borð; jeg hef líka aldrei skrifað brjef fyrri,
svo jeg á svo bágt með að stíla pað. Jeg
er nú í hinni stóru borg Amsterdam, höfuð-
staðnum í Hollandi. Hjer eru mörg stór og
falleg hús, og mörg díki grafin á milli grænna
trjáa, og Jörgen frændi segir, að hjer sjeu
miklu fieiri tvímöstruð skip í einu, en
árið um kring koma í Kaupmannahöfn; og
aumingja J>ór er líka hjá mjer, hann synti
Akurcyri, 3. apríl 1883.
Svo lengi lijer við svalan sand
Að svalar unnir brjóta.
Jóhannes Davíðsson.
íí o k lt u ð u m t r ú a r e f n i,
að miklu leyti tekið eptir fyrirlestrum, sem
haldnir hafa verið um pað efni
af Guðmundi Hjaltasyni.
(Framhald).
Ef pú villt afneita trúnni, pá verður pú
að rannsaka allt, sem með og mót henni
hefir verið mælt. J>ú verður að vera svo
sannfærður um sannleik afneitunar pinnar,
að pú sjert reiðubúinn til að pola allt fyrir
hana — petta gátu kirkjufeðurnir polað kvöl
og dauða fyrir trú sína, og pú verður að
sýna að pú ekki sjert peim minni. J>ví
annars hefir vantrú pín ekki sama lífsafl
og trú peirra.
J>etta geta sýnst öfgar, og pað er pað í
pví tilliti, að fæstir vantrúarmenn hafa getað
polað mikið fyrir snnnfæring sína, og sumir
peirra hafa alveg afneitað henni á dauða-
stundunni. J>etta sýnir annars að pessir af-
neitendur eru opt í óvissu um hvert afneit-
un peirra sje rjett eða ekki.
En sje nú einhver, sem hefir misst trú
en langar til að fá hana aptur, pá verður hann,
eins og áður er sagt, að gá að, hvað pað hefir
verið, sem veikti trú hans. Hann verður enn
fremur að gá að, hvort pað sje ekkert í sál-
arlífi hans, sem hindrar hann frá að sjá og
skilja liið andlega og lifa í sameining við pað.
J>ví pað er eiginlega prent, sem hindrar
menn frá pessu.
1., að vera præll fýsna sínna.
2., að vera óhreinskilinn.
3., að vera leiður á hinu guðlega.
Hvað hið fyrsta snertir, pá er pað nærri
ótrúlegt hvað æstar og ótamdar fýsnir geta
myrkvað huga manna. Marinfræðingar halda,
að bæði lausung og ofdrykkja skemmi svo t.i 1-
finningar og hugmyndaafl manna, að peir
missi hæfilegleika pá, sem purfa til pess að
til mín pegar við sigldum frá Kaupmanna-
höfn, og var nærri drukknaður auming-
inn! J>ú parft ekki að vera hrædd um hann
mamma, pví honum líður, vel og allir eru
svo góðir við hann. Hann fær graut og flesk
og margan góðan bita. En Jörgen frænda
pótti ekki vænt um að hann kom, jeg sje
pað á honum, pó hann ekki segi pað; en
hann er samt góður við J>ór og klappar hon-
um pegar hann kemur til hans. Skipstjór -
inn segir að jeg sje frískur drengur, pví jeg
er aldrei hræddur að klifra upp í reiðann;
og Jörgen frændi segir að við komum heim í
sept. ef Guð lofar, en fyrst ætlum við til
hins ^fóra staðar Lundúna í Englandi, og par
er líka margt fallegt að sjá. Jeg man nú
ekki meira að sluifa, og vertu nú glöð góða
mamma, pví jeg er frískur og ánægður, og
Jörgen frændi líka, hann biður kærlega að
heilsa pjer. Yertu nú blessuð og sæl elsku
mamma mín! J>inn elskandi sonur
Frits Yillumsen.
— 25 —
Sr. 13.—14.
geta skilið og trúað hinu andlega og guðlega.
En fyrir utan petta getur náttúrleg óbeit á
trúnni komið af vissum fýsnum, sem ráða
yfir skynseminni, til dæmis: drambsemi og
hroki leiðir af sjer óbeit á náðar og friðpæg-
ingar kenningunni. Siðferðislegur bleyðu-
háttur vekur hjá manni óbeit á pví að nokk-
ur guðleg hegning skuli vera til. Drottn-
unargirnin særist við kenningu Krist um pað
að allir skuli skoða hver aðra sem jafningja,
bræður og systur. Ágirndin hlýtur að finna
kenuing hans um góðgjörðasemina ópolandi.
Ilefndargirnin lilýtur að fá viðbjóð á kenn-
ing peirri, sem býður oss að elska óvini vora.
Nautnafýsnin hlýtur að hata kenning pá, sem
heimtar sparsemi og sjálfsafneitun. Trúar-
leiðin hlýtur að amast við kenning peirri, sem
býður manni að hugsa stöðugt um Guð, og
svo er með fleiri ástríður, pær vekja óbeit á
trúnni, og sjeu pær sterkar, svo er hætt við
að pær beri samvizkuna og skynsemina of-
urliða.
Samvizkan held jeg að sje tilfinn-
ing fyrir pví, sem er rjett og gagnlegt fyrir
alla; en skynsemin er vitund um, hvað
rjett er og hvað gagnlegt er.
Flestir munu álíta öfl pessi hin æðstu
og beztu öfl mannlegrar sálar, pau öfl, sem
mest hefja liana yfir dýrslega eigingirni og
fávizku J>að.eru pví pessi öfi sem skapar-
inn hefir gefið manni til pess menn geti skil-
ið hið sanna og andlega. Og pau öfl verður
maður að spyrja til ráða, pegar ástríðurnar
ætla að ná yfirráðunum. En af pví sjerhver
hefir ástæðu til að halda, að öfl pessi geti
verið fullkomnari hjá öðrum, pá leiðist hann
til að leita annara álits. Hann ferpáogspyr
að, hvað samvizka og skynsemi peirra inanna
segir, sem eru álitnir beztu menn heimsins.
Hvað nú hreinskilnina snertir, pá er hún
nauðsynleg, til pess að geta skilið og fundið
hið andlega. Sá sem er fullkomlega sannur
við sjálfan sig og aðra, sá sem er laus við alla
uppgjörð og tilgjörð, sá sem aldrei ver neitt
eða heldur neinu fram, sem liann er eigi viss
um, sá sem alltaf segir satt, hvernig sem á
P. S. Jeg á líka að skila kveðju frá J>ór>
liann situr í lyptingarstiganum, með-
an jeg er að skrifa pjer mamma min!
J>inn Frits.
Mikil blessuð sending var petta bvjef fyrir
madd. Villumsen, hún las pað grátglöð, víst
! hundrað sinnum, og pað var henni ósegjan-
i legt gleðiefni. J>annig leið nú júlí og ágúst.
September kom, og var pá allt pvegiðháttog
lágt í húsi madd. Villumsen, og allir hlutir
fægðir og fágaðir, rjett eins og hún ætlaðiað
fara að halda brúðkaup sitt. En hjer um bil
í miðjum september gjörði ákafa storma og
rigningar, og eina nóttina ljek allt á reiði-
skjálfi eins og allt ætlaði um koll að keirast.
Ósegjanleg órósemi greip vesalings ekkjuna,
henni kom ekki dúr á auga, og um mið-
nætti fjell hún á knje og bað: «Góði Guð!
haltu pinni almáttugu verndarhendi yfir barn-
inu mínu, og lofaðu mjer að sjá liann aptur» !
í sama bili heyrði hún vökumanninn segja:
«Um miðnætti Frelsarinn fæddist». J>essi