Norðanfari - 26.06.1883, Blaðsíða 2

— 62 —
ugt mun vera. En liöf. fann ekki neina á-
stæðu til að svara því, enda þótt jeg tilfærði
68 staði, þar sem villur voru — og í grein
minni í ,,Eróða“ 3. árgangi 66. blaði skoraði
á höf. að segja til, livar haun hefði tekið
nokkur lög — er jeg tillók — stafrjett upp
úr útlendum bókum eins og hann og hans menn
hjeldu fram, að hann hefði gjört; enn fremur
bauðst jeg til að telja upp eins margar viilur í
viðbót uppúrþeim sömu bókum, erjeghafði
ritað um, eins og jeg haföi þegar upptalið.
En höf. hefir engu af því svarað.. |>að kom
því öldungis flatt upp á ínig, að sjá hans
fjrsta svar koma gegn síðasta ritdómi mín-
um, en ekkert gegn hinum eða áskorun
minni. Mjer finnst þvi Iröf. hafa með þögn-
iuni samþykkt ailt, er jeg sagði þar. J>að var
líka skjnsamlegra af honum, þar eð hann
gat ekki haft tæki til að svara þeim með
neinuin sönnum ástæðum, Nú hefur höf.
ekki hugsað lengur um ástæður eða sannleika,
og hefir lionum því þóknazt að rita greinar-
•korn í Y. árgangi „Skuldar“ nr. 169, er
hefir hvorugt við að stjöjast, og vil jeg sýna
fram á að svo sje með fáeinuin orðurn.
Höf. bvrjar á því að segja, að ritdómur
minn lýsi glöggt, að hann sje sprottinn af
öllum öðrum hvötum en löngun eptir að leita
sannleikans. Jeg þurfti ekki að leita eptir
sannleika þegar jeg reit grein mína, þar sem
jcg var að segja frá sönnurn villum í söng-
bókum höf., er jeg hafði fyrir löngu fundið.
Höf. uudrast yfir því, að jcg get ckki fellt
uiig við versin : „Lifandi guð jeg lcita þín“,
og „Hvað licfur þú ininn hjartkæri Jesú
brotið“, sem fyrstu verklegar æfingar fyrir
bvrjendur í söng, og gjörir sjer þá ímyndun,
að jeg annaðhvort lítilsvirði svo nafu hins
alvalda, að jeg skoði mig upp úr því vax-
inn,x að leita hjálpar hj^honum, eða micr
liaíi orðið það, á að flapra því fram úr mjer
óyfirveguðu. Jeg vil segja höf., aðmjerþótti
þvert á móti góðir sálmar ofgóðir sem fyrstu
verkl^gar „æfiugar“ fyrir börn og byrj-
endur. |>á finnur höf. að því, að jeg segi
það óljóst fyrir börn og byrjendur, að svna
og segja að samantengdu nóturnar sje alltaf
á sömu sætum. J>etta stend jeg við, og
það gela allir sjeð, sem þekkja til söngs,
enda viðurkennir höf. það sjálfur þar sem
hann segir: „J>að mætti herra B. vita, að
það er mjög tílt, að samanbundnu nóturhar
koma fyrir e i n m i 11 á s a m a s æ t i“. Hjcr
segir hann mjög t i 11, en áður segir hann,
að nóturiiar buudnu komi alltaf fyrir á sama
sæti, eða svo verður greiu hans skilin. J>á
þykir böf. undarlegt, að jeg get ekki fellt
mig við þar sem hann segir: „Öllum söng-
lögum er skipt niður í jafnstóra parta“, og
s. frv. Hjer sannast máltækið, að hverjum
þykir sinn fugl fagur, þar sem höf. enn vill
lialda því fram að svo sjc. Jeg segi nei.
Eii liverju lagi út af fyrir sig' er skipt
niðui' í jafnstóra liluti eins og jeg hefi áður
sagt. Hjer skilur höf. þó auðsjáanlega að
jeg hefi rjett fyrir mjer, og snýr því útúr
setningu iuinni eins og jeg liefði sagt: Sjer-
lílerju lagi (án þess að segja útaf fyrir
sig) er skipt niðui' í jafnstóra hluti, og
kemui' svo mcð ótal nef — crjeg efast mjög
um að sje hans eigin — sem liann hengir
aptan við setningu mína, svo hún verði mis-
skilin. J>etta eru nú auðsjáanleg vandræði,
og mundi enginn rita þannig, sem hefir eitt-
hvað til síns máls. Líka kannast höf. óbein-
ltuis við, að grein hans liafi vcrið óljós, þar
sem hann segir, að jeg haíi gengið fram hjá
því í gvein sinfií, sem taki af „allan efa“
um að húu yvði misskilin. Ekki líkar höf.
að mjer geðjast ekki að þýðingu hans á
orðinu „takt“, sem er þannig: „J>að sem
almennt skilst við orðið takt, er að bera
fram tiltekinn fjölda nólnagilda eða atkvæða
með jafnri hreifingu á vissu tímabili“, og
setur svo þýðing mína á orðinu takt og leyfir
sjer að ramm-afbaka hana. Jeg segist í
grein minni sldlja við orðið takt í söng: að
bera fram einhver tiltekin nótnagildi upp
aplur og aptur á jafnlöngum tímabilum, en
höf. breytir því síðasta í setningu minni og
segir: „á sama tíma“*. Allir hljóta að sjá,
að bjer er rangfært, og kemst höf. þarna —
sem annarstaðar — hjá því að segja satt.
J>á hneykslast höf. á því, að jeg segi: að
bera fram einhver tiltekin nótnagildi. Jeg
er enn ekki komin á þá skoðun — eins og höf.
hlýtur að vera — að öll lög haíi jafnstóra takt-
hluta. Eitt lag er í 2/2 annað í 2/4 og þriðja
í 2/8 takt, og fann jeg því eigi ástæðu til, að
skilja það við orðið takt, að bera fram tiltek-
ið e i 11 nótu gildi upp aptur og aptur, eins
og höf. ætlast víst til að jeg gjöri. Eins
stend jeg við, að þýðing hans á orðinu takt sje
skökk; líka viðurkennir höfundurinn sjálfurað
svo sje, þar sem hann finnur orsök til — rjettara
sagt kemst ekki hjá — að þýða orðið takt allt
öðru vísi í „Skuld“ eu hann áðui' gjörði, og sem
þó er einnig skökk þýðing. Höf. finnur að því,
hvað þýðing mín á orðiiiu takt sje einföld; mjer
fannst betur eiga við, að liafa hana einfalda
og sem rjettasta, heldur eii margbrotna og
skakka. Ekki líkar höf. aðfinning mín þar
sein hann segir, að af hverri frumtakttegund
inegi aptur mynda nvja taktlegund ineð því,
að setja punkta á eptir nótunum, og segir
svo: „I>að væri fróðlegt að vita, hvaða að-
ferð hr. B. vildi hafa til þess að mynda út-
leiddai' takltegundir, ef ekki þá, að auka
gildi frumnótnanna með punktum, eða hvað
^eru takthlutar annað en nótur“? Sem dæmi
upp á livað höf. hefir rjett fyrii' sjer, þá
kemst hann ekki hjá því að, breyta því dá-
lítið og nefna þessar n ó t u r f r u m n ó t u r í
þriðju línu, en skotrar sjer undan að nefna
þær með sínu rjetta nafui fyr en í fjórðu
línu, og þar er hann orðinn mjer samkvæða
í, að nefna þær t a k t h 1 u t a. Slíkar vííi-
lengjur virðast ekki hafa mikla þýðingu.
(Eramhald).
t
Aima Yalgerður Magnúsdóttir
á Kvíabekk.
J>riggja ára barn til móður sinnar og móður-
systur á deyjanda degi.
Grát ei burtför mína móðir
miklu betri vist eg á,
þar sem allir englar góðir
öndu minni fögnuð tjá.
Hátt þeir lofa lausnarann,
sem Ijet mig kom’ í bimnarann
og Guð einan Immanúel,
en jeg bíð þín farvel, farvel.
J>ökk fyr’ ást þin’ elsku móðir,
eg undi mjer svo vel hjá þjer.
Allir voru’ mjer undurgóðir,
endurgjald þeim Jesús tjer.
Nú í himinssælu’ eg svíf,
sundurbrotið er allt ldf,
í bimnadrottius dýrðarljóma
dóttur þinnar rödd fær bljóma.
*) Að vísu var þar prentvilla, nefnil.: jafn-
löngum tíma fyrir: jáfnlönguin tima-
b i 1 u m, sem síðar var leiðrjett, en hafði
þó aðra þýðingu en höf. segir.
Grát ei systir, grát ei móðir,
græt jeg þá með ykkur hjer,
Jesús er mjer betri en bróðir,
bót hann öllum meinum Ijer;
ætíð hann jeg um það bið,
að ykkur veiti náð og frið,
og um það bið jeg Israel,
að þið komið farvel, farvel.
Ritað í janúar 1882.
Magnús Jósefsson.
Fiskireiðar við ísland.
Tekið eptir «Tillæg til Nationaltidende
Nr. 2494.
J>að er að vísu eigi af hendingu, að
fiskiveiðar við ísland hafa hin síðara ár dregið
að sjer athygli manna, heldur er það því að
þakka, að nú eru menn farnir að viðurkenna,
að hjer hafi sú auðsuppspretta legið, er hingað
til hafi eigi verið notuð á rjettan hátt. J>að
er auðvitað að frá Danmörku mundu menn
að jafnaði geta rekið arðsamari þorskveiðar
við ísland, en Prakkar og aðrar þjóðir reka
nú á tímum; er það að nokkru leyti af því,
að Danir hafa leyfi til að véiða í landhelgi,
og í öðru lagi vegna þess, að þeir gætu lagt
fiskinn upp á íslandi og verkað hann þar.
Verzlunarliús E. T. Adolphs ekkja í Kaup-
mannahöfn á miklar þakkir skildar fyrir til-
raun sína með, að reka hagkvæmari fiski-
veiðar við ísland á skipum, sein sjerstaklega
eru til þess srníðuð, en, sem auk þess er
ákveðið, skuli stunda fiskiveiðar í Englands-
hafi að vetrinum.
J>ar á meðal getur enginn efi leilcið á
því, að íslendingar gæti sjálfir rekið töluvert
arðsamari fiskiveiðar, ef ráðin yrði bót á
framtaksleysi og jeningaskorti, ef hafnir yrðu
endurbættar, komið upp þilskipasátrum o.' s.
frv. — J>að hefir margsinnís verið tekið
fram hjer í blaðinu, einkum af yfirhersfor-
ingja (premierlieutenant) Trolle og Th. Egil-
sen í Hafnarfirði, hvílíkum framförum is-
lenzkar fiskiveiðar mundu taka, ef við þær
yrði almennar farið að nota þilskip í stað
hinna opnu báta, sem neyðir menn til að
búa á tvístringi á sjávarströndinni, í stað
þess að búa í fiskiþorpum, er að öllu mundi
hagkvæmara verða. Með hinum síðasta pósti
frá íslandi hefir frjetzt, að í Ileykjavík sje
verið að stofna hlutafjelag til þess að reka
fiskiveiðar á þilskipum.
An þess maður taki tillit til allra þeirra
erviðleika, er kunnugir menn ætla, að fjelag
þetta hafi við að berjast, mun hlutafjelag
naumast vera hið rjetta meðal íslenzkum fiski-
veiðum til framfara. Ætti meiri og almennari
framfara auðið að verða, mundi nauðsynlegt
að hjálpa hinum gagnlegustu sjómönnum
smátt og smátt til, að afla sjer hagkvæmra
fiskiskipa, er menn að vísu, fyrst um sinn,
yrðu að kaupa frá Englandi. 1 öðru lagi þyrfti á
kostnað hins opinbera, að vinna ýmislegt það,
er fiskiveiðum gæti til frainfara orðið, svo sein:
að bæta hafnir, koma upp þilskipasátrum o. fl.
J>að er viðurkennt, að íslenzk þilskip
skemmist yfir höfuð töluvert meira þann
hluta vetrar, sem þau ekki eru við veiðar,
heldur en yfir allan veiðitímann, og er það
skiljanlegt. J>ó r^aður ekki taki tillit til
erviðleikanna við að draga skipin eptir auðri
fjörunni, hljóta þau þó töluvert að skemmast á
slíkri meðferð, og þá eigi síður af því, að liggja
skýlislaus yfir veturinn. Hjer við bætist enn,
að skipasmíðar á íslandi standa á mjög lágu
stigi, er einkum mun því að kenna, að í
engin stærri fyrirtæki verður ráðist sökutn
strjálbyggðar, og verður því erviðara umallar
i