Norðanfari - 18.10.1884, Page 4

— 80 —
sjerílagi) uppá 6 liundruð í lausafje sínu. Aí
pessum 6 hndr. krafði náttúrlega sýslumaður
lausafjárskattinn vorið eptir. Einnig þekki
jeg mann, sem á 7 búskaparárum missti 2
snemmbærar kýr, sína í hvert sinn, í nóv.m.
við kálfsburð, eptir að búið var að leggja pær
með öðru í hundrað, og af pessum d a n 5 u
skepnum varð hann náttúrlega að borga skatt-
inn vorið eptir. Hver, sem viil, getur pó sjeð>
að petta er ranglátt; j)ví að arðurinn var
ekki fenginn. Og petta nefndi jeg svo
sem til dæmis, til skýringar að eins, pví að
svipuð dæmi pessum eru víst ótal um land
allt, og pau endurtakast _ár eptir ár; auðvitað
með nokkrum mun, eptir pví hve harðirvet-
urnir eru. En árlega munu pó margar kýr,
er munar mestu, drepast á veturna við kálfs-
burð, en eptir burðinn vita allir að mestur
arðurinn kemur, og OPT er hann enginn eða
mjög lítill fenginn áður. Er pá ekki rang-
látt að borga skatta af pessum drepnu skepn-
um, og eiga ekki allir góðir menn að verða
samtaka með, að haga sköttunum svo, að til
slíkra ranginda komi eigi ? EITT stig, og
pað mikið til pess, er að AFNEMA lausa-
fjárskattinn.
(Eramhald).
Asctningur og fóður.
(Niðurlag).
f>elta er bændum meiri hnekkir en þeir
sjálflr halda, þeim ervel við toluna margt fje
er gæti þó án tíundarsvika, gjört þeim írem-
ur illt en gott, fyrir utan hið mikla tjón er
lior á gripunum ollir þeim.
Yjer þekkjum bæði þá er vel fóðra, og
hina líka er gjöra það illa; er oss og kunn-
ur sá munur, sem á þessu er, hvað arðsemi
suertir.
í raun og veru, er aldrei nema skaði að
fóðra illa, þó er hann mismunandi eptir því
hvar það er. Hjer á landi er algengara, að
mogru sveitirnar eigi bæði minni og ljelegri
afrjett. Aptur eru þær sveitir betri, sem nær
liggja fjöllum, og þá er tíðara, að þeim fylgir
góður sumarhagi fyrir geldfje.
Tökum nú fyrst til skoðunar, þásveitina
eða dalinn, sem landgott er í. |>ar skal vera
gott til upprekstrar, (kostaland). Mun mega
dæmum uppá pað, hvað ónýtir menn eru
til að skilja undrasálir. Ög' Byron var
tsannnefnd uudrasúl.
Eptir hreðu pessa fór Byrou til Portu-
gals, Spánar, Malta, Grikklands og Tyrkja-
lands. Tyrkjajöfur tók honum vel og síð-
an synti Byron yfir um sund er skilur Ev-
rópu frá Asiu. J>að er yfir 2 mílur á breidd,
duglega gjort! Enda var Byron hetja og
vikingur i öllu. Einusinni hitti hann tyrk-
neska herinenn er ætluðu að drepa stúlku
fyrir pað hún elskaði kristinn mann. Hann
hafði pístólu í hönd, og aleinn liræddi hann
allan hinn vopnaða her að láta stúlkuna lifa
og hræddi og keypti tyrknesku yfirvöldin til
að dærna hana sýkna—.
Á ferðalagi pessp varð hann ástfanginn
S 2 stúlkum sinni á hverjum stað; en ekk-
ert varð úr pví annað, enn hann minntist
peirra opt og fallega í óði sínum- — Síð-
an fór hann heim. J>á dó móðir hans og tók
hanu sjer pað fyrst nær, eu harkaði pað pó af
sjer. En pvi meir sem hann vandi sig á að
harkasorg og mótlæti a.f sjer, pess myrkari og
•efafyllri varð sál hans. Að mála sorgir sín-
fullyrða, að eigi sje gífurlegur skaði, þótt fjc
sje grannt á vorin, því það verður gott á
liold á hinum góða afrjetti, en samt liefir
reyndin sannað, að einmitt í þessum sveitum,
verður fje vænst, hjá þeim, er bezt gjöra við
það. Dæmi eru mörg, að færri kindur vel
fóðraðar sýna meira gagn, en illa föðrað-
ar, þótt þriðjungi sje fleiri.
]pað fær hver sjeð sem vill, að sö kind
þarf minna að safna af holdum, er meira
lieflr af þeim eptir veturinn. Væri skepnunni
eðlilegt cða áskapað að safna jafnmiklum
holdum yfir sumaríð, hvort sein hún gengi
undan í litlum eða miklum holdum, þyrfti
ekki góða fóðursins við. þá mætti kvelja Qe
hafa það margt og eiga það kostnaðarlítið.
J>á er bezt að líta yfir horsveitirnar, með
magurl upprekstrarland. J>að mun mega
fullyrða, að í þeim gjöri menn §jer tM®nan-
legastan skaða með slæmu fóðri.
Er það siður margra, að taka fje ofsernt
í hús, og treysta uni of á rauða jörð og góða
tíð. Af þessu leiðir, að fje missir mör(sem
jafnan er lítill) tapar af holdum, og verður
svo á endanum mikið fóður frekara en ella;
verður þá líka tíðara, þegar þessi aðferð er
höfð framan af, að fóðrið síðari part vetrar
er aldrei svo gott, að það nái sjer (til fulls
aptur, fyrir þann tíma, sem það er rékið á
fjaN. '
í mögru sveitunum má fóðrið til að vera
æfinlega gott, annars borgar kináin ekkeit
uppí kostnað sinn; ullin af fjenu verðnr eng-
in, mjólkin sáralítil og lömb mestu bjálfar,
bæði haust og vor.
Lemb sem taka góðum vetrarbata, verða
vel fylhl, svo það má klippa gemlinga að
vorinu til, er gefa þá bezta rcifi. Hið saina
má ætla um sauði1. Ær þurfa líka að taka
bata til þess að koma upp góðum lombnm
og gefa gott reifi. |>að fje sem magurt er á
vorin, og gengur yfir suniarið í vondum hög-
um verður ljelegt til alls, en sje það apturá
móti í góðu standi, verður það þeiúi rnun
betra að liaustinu. Með góðu fóöri, keinst
l) Vjer hofum þá ^koðun, að sauðh’ borgi
sig máske aldrei i mogrum hjeruðum
eða sveitum. J>ar mun heppilegast, að
leggja veturgamalt fje að velli, sje það
vel við gjört. Vjer skorum á menn,
að láta skoöanir sinar i Ijósi um þetta
efni. j>að gæti oröið til mikilla nota,
sem hver önuur athugun.
ar með grátblíðum orðum fyrir góðri sál gat
hann sjaldan enda voru sálir pær binar
góðu sjaldgæfar er gátu skilið hinn háffeyga
og djúpsæa anda Byrons.
Hann hjelt svo liina fyrstu ræðu
sína í ríkisþingiini. J>að var varnar-
rœða fyrir fátæka verkmenn er illa
var farið með; ræða pessi gjörði feikna á-
hrif á alla. Önnur ræða hans var líka
varnarræða fyrir katólska inenii, seiu
um þær mumllr sættu harðri meðferð
á Bnglandi, og þeir voru líka flcstir
írskir. Ekki gjörði ræða sú eins mikil á-
hrif. J>að var alls ekki af pví Byron væri
ka.tólskur sjálfur að hann tók málstað peirra,
heldur af pvi, að hann var svo göfugur, að
hann poldi ei að illa væri farið moð lítil-
magna hverjir sem peir voru.
(Framhald).
sá þróttur og kjarkur í kindina, sem henni
er áskapað. Sje henni aldrei sýndur sómi,
nær hún heldnr ekki fullum þroska, og gjör-
ir aldrei fullt gagn. Menn þurfa mjog að
vanda fjárkyn sitt, eigi fjeð að verða gott, en
slíkt er fárra færi; þeii' yrðu fleiri sem geta
haft þá reglu að fóðra vel, og drepa jafnan
það lakasta úr fjcnu. Gott fóður umskapar
kindina, svo að undrum sætir. J>að má víð-
ast hvar sjá bæði vel og illa fóðrað. Takið
þar eptir mismuninum. J>á lærist, að í mörg-
um sveitum er s k a ð i að eiga fje 1 saman-
burði við kýr, sje það ílla fóðrað. í landgóð-
um svcitum er hann mikill, en minni.
Vjer endum þessar fáu línur, og óskum
að þær gæti vakið athygli bænda'á tjeðu efni,
því þess er mikil þörf. Vaxandi framfarirog
menning, ætti að verða því til stuðnings, sem
og öllu því er til bóta lítur, I hvaða átt sem
stefnir.
Auglýsingar.
Yegna þess ab jeg verð erlendis
næsta vetur, bið jeg menn að borga þab,
sem þeir skulda mjer, til herra Páls
JóllSSOliai* barnakennara á Akureyri,
ekki síðar en um næstkomandi nýár.
Akureyri 23. septemb. 1884.
Magnús Jónsson
(g u 11 s m i ö u r).
SÍsSSir* í mikla sunnanveðrinu 11. f. m.,
tapaðist frá Syðstabæ í Hrísey, 2 báts-
möstur, grænmáluð ofan og neðan, með
nýlegum seglum og' reiða, sem líklegt
þykir, að rekið haíi öðru hvoru megin
fjarðarins, eg í von um að svo sje, er fmn-
andi, eða finnendur bcðinn, eða beðnir
að haída þeim til skila til mín, sem eig-
anda, gegn sanngjörnum fundarlaunum.
Syðstabæ í Hrísey 7. okt. 1884.
Jóhanncs Jörundarson.
jpir Peir. sem eru mjer enn skyldug-
ir fyrir Norðanfara og fleira frá undan-
förnum árum, óska jeg að vildu borga mjer
það semallra fyrst, í þessum eða næsta
mánuði aö hverjum fyrir sig er unnt, helzt
með peningum, eður innskript í reikning
minn bjer á Akureyri eða Oddeyri og hvar
annarstaðar á verzlunarstöðum, sem jeg heft
reikning, en þeir sem skulda mjer í Suður-
eða Vesturamtinu, bið jeg að greiða það.
til br. landshöfðingjaskrifara Sighvatar
Bjarnasonar í Reykjavik, eða br. sýsluskrif-
ara Þ. Lárussonar á Arnarholti. ✓
Akureyri 20. okt. 1884,
Björn Jónsson.
— Fjárm. Andrjesar Jónassonar á Hrauni
í Helgastaðabrepp: Stýft bití fr. hægra
Hvatt biti fr. vinstra.
— Fjármark Sigurðar Jónassonar sama-
staðar: Sýlt biti fr. b., Sýit biti fr, v,
— Fjármark Jónasar Ásmundarsonar á
Öngulsstöðum: Sýit fjöður fr. liægra
sýlt fjöður fr. vinstra. Brennimark: 10.
Eigandi og ábyrgðarm.: líjöru Jónsson.
Pran tsmiðja Norðanfara.