Gangleri - 30.12.1871, Blaðsíða 5

— 85 —
UM LANDIIAGSSKÝRSLUR.
Það má allri furða gegna, hvað bók sú,
cr nefnist „Sýrslur um landshagi <á Islandi“
er í litlu áliti hjá almenningi, og það jafn-
vel hjá sumum hinum upplýstari mönnum, svo
þeir telja hana eina hina óþöifustu bók, er
Bókmcnntafjelagið gefur út. Sumir virða
bók þessa varla þess, að skera upp úr henni,
og því síður að lesa hana með athygli, sjer
til gagns og fróðleiks. Slíkt er mesta fá-
sinna ; því allar þaer bækur, sein ræða um
hagfræði og gcfa mönnum Ijóst yíirlit yfir
efnahag og atvinnuvegi þjóðanna, eru í sjer-
hverju Iandi taldar hinar fróðlegustu og nyt-
sömustu bækur; því eins og það er nauð-
synlegt fyrir hvert einstakt heimili og hvern
einstakan inann, að vita um fjárhag sinn og
hver atvinnuvegurinn sje lionuin arðmestur,
svo er það og engu síður nauðsynlegt fyrir
þjóðfjelagið f heild sinni, að hafa yfirlit yfir
efna ástand sitt, og að skilja og þekkja at-
vinnugreinar sínar sem bezt, svo að mcnn geti
sjeð, hver þeirra verður arðinest, eða hverri
þeirra fer mest fram eða aptur ; sem og það,
hvernig þjóðin fer með efni sín yfir höfuð að
tala. Þegar menn með athygli skoða slík
hagfræðisleg yfirlit, þá getur það orðið góð
leiðbeining fyrir hvern mann að velja hinn
bezta atvinnuveg, og að verja efnum sínum
sem skynsamlegast.
Bæði vegna þess að vjer vitum að þeim
Landhagsskýrslum sem til eru, er ekki gefinn
jafn mikill gaumur og vcrt er, og svo sökum
þess, að það má ekki heita, að þær sjeu í
alinennings höndum, þá viljum vjer gefa les-
endum voruin dálítið yfirlit úr verzlunarskýrsl-
unum 1868, og taka til samanburðar innflutta
matvöru og aðaltegundir hinnar svokölluðu
munaðarvöru, og þar næst athuga hvað hjer
um bil kemur til jafnaðar á hvert heimili og
hvern mann í landinu af vörutegundum þess-
Árið 18G8.
Vöru- Vöru- Saman-
Vöruheiti: upphæð. verð. lagt.
1. Kornvara: Tunnur. rd. sk. rd.
Rúgnr . . . 23543 12 » 282516
Bankabygg 10249 15 » 153735
Baunir. . . 3173 14 » 44422
Rúgmjöl . 4430 12 » 53160
Samtals . . 41395 » » 533833
II. Vinvara: Pottar. rd. sk. rd.
Brennivín . 385273 » 24 96318
llomm . . . 17958 » 40 7482
Punsextrakt 9012 » 32 3004
Mjöður . . 558 » 32 186
Bjór .... 31G84 » 1G 5281
Vín .... 39G48 1 » 39G48
Samtals . . 484133 » » 151919
III. Tóbak: Pund. rd. sk. rdl.
Neftóbak . 41501 » G4 27GG7
Munntóbak 27834 » 80 23195
Reyktóbak 9572 » 40 3989
Blaðatóbak 4088 » 48 2044
Vindlar að tölu 170000* » 2 3542
Samtals . . 88995 » 60437
Pund. rd. sk. rd.
IV. Kaffi .... 3G7007 » 34 129981
Kafiirót . . 39420 » 1G 6570
Samtals . . 40G427 » » 136551
V. Sikur: Pund. rd. sk. rd.
Hvít. ograuð. 408G01 » 2G 1106G3
Púðursikur. 31153 » 20 G490
Kokolade . G039 » 48 3020
Saintals . . 445793 » » 120173
Þegar nú árið 18C8 fólk var talið að
vera á landi hjer G9,7GO, og 6,548 býli, þá
kemur af framantöldum vörutegunduin hjer
umbil á :
X) Vindlarnir eru hjer gjördir ad saumvari
fiOOO pd. af tóbaki I útreikningnum er skdding-
iim slept svo alstadar stendur á dölum.
UIIl :