Tíminn - 08.05.1873, Page 2
50
Jeg skal varast að leggja nokkurn dóm á
þessar ólíku skoðanir. Sagan ein kann að geta,
þegar fram líða stundir, skorið úr hverri stefnunni
hefði verið ráðlegra að fylgja. Jeg dreg engan
efa á það, að hvorir um sig hafl fylgt því fram
sem þeir annaðhvert álitu rjettast, hollast, eða
hyggilegast. — Það þykir kallmannlegt að verja
þjóðrjettindi sín og halda þeim fram til hins ýtrasta
og falla heldur með drenglyndi en hopa hið minnsta,
en margur þjóðflokkur heflr einmitt fyrir kappgirni
sina verið gjörsamlega upprættur, eða ákaflega kúg-
aður, og margur einstakur hnígið fyrir hið sama
dauður. Hinsvegar eru þessi mörg dæmi að gætnir
menn og greindir, jafnvel mestu stjórnvitringar,
hafa heldur miðlað málum, þegar þeir sáu sitt ó-
vænna, en að neita þeim kostum, er buðust, og
halda út í tvísínu, og — þetta varð að góðu.
Að sumri komanda (þ. á.) er alþing í vændum og
og orð leikur á að tilraunir verði gjörðar til undir-
búnings því að hreifa stjórnarbótarmálinu á ný.
Óskandi væri að meirihluta flokkurinn gætti þess
nákvæmlega, að sýna í hvívetna stillingu og gætni,
hlýðni við lögin og virðingu yfirvöldunum. Ósk-
andi væri að minnihluta flokkurinn legði engan
tálma í veg fyrir skynsamlegar tilraunir meirihlut-
ans í því, sem miðar til að efla heill og hag þjóðar
vorrar og halda fram þeim rjetti hennar, sem fullar
líkur eru til að hún geti náð; meira að segja, jeg
vildi að minnihlutinn yrði binum meira samtaka í
þessu og jeg vona það. Hvorutveggju verða víst
á sama máli um það, að stjórnartilhögun sú, sem
verður hjer á landi frá 1. apr. í ár verður í mörgu
tilliti mjög óyndisleg, (— og er hún ekki óyndis-
úrræði stjórnarinnar, þegar ekkert var með ánægju
af henni þáð, erhún bauð? —) og þyrfti sem fyrst
að fá bót á henni ráðna; en þeir ættu líka að
verða á eitt sáttir um það, að þessi bót fáist ekki í
bráð, nema meiri hlutinn lúti nauðsyninni og verði
óheimtufrekari, og að minni hlutinn verði honum
samtaka í að fá því framgengt sem allrafyrst að
alþing fái löggjafar og fjárveizluvald raeð sem vild-
astri tilhögun.
Óskandi væri að landshöfðingi leggði það fram
er í hans valdi stæði, að þessu velferðarmáli lands
vors yrði sem fyrst kippt í lag, og myndi þjóðin
kunna honum þökk og heiður fyrir.
Að lyktum óska jeg af heilum huga, að komi
stjórnarbótarmál vort til umræðu á næsta þingi,
að þá fylgi forsjá kappi, sanngirnin geti notiðsín,
og að andi eindrægnis og ástar hvíli yfir þings-
ins orðum og gjörðum, þá er þess að vænta, að
árangurinn af störfum þess verði affarasæll fyrir
land og lýð. ísl.
— Þar sem »Þjóðólfur» af 9. apríl síðastl. skýr-
ir frá ástandi hins norska samlags, og einkum
því sem segir í enda greinarinnar: Thorkill
Johnsen — var útilokaður úr st.jórnarnefnd-
inni nœstliðið haust, er nú fiuttur til Khafnar,
nvkkrir segja (má ske óvinir hans) strokinn þang-
að, — og seztur þar að um stund —; þar sem
farið er svo kuldalegum og hranalegum orðum
um þetta efni og þennan mann, (þess utan til-
hæfulaust), þá dettur víst mörgum hið sama í hug
sem mjer, nefnilega máltækið: «Aldrei er gott of-
launað, nema illt komi fyrir». Eru þetta allar
þakkirnar, sem vjer opinberlega vottum frændum
vorum í Björgvin fyrir þeirra brennandi áhuga
og skörulegu tilraun til að drýja dáð og duga oss,
sem sjálflr játum að vjer liggjum í skarni? Á hinn
eldfjörugi Islandsvinur snillingurinn Hinrik Krohn
ekki svo miklar þakkir að oss, að hann sje nefnd-
ur á nafn á íslandi? Á herra Thorkill Johnsen
einasta að verða hjer nefndur nafni hans til op-
inbers hnjóðs og hneisu? Jeg var í Björgvin um
tíma í fyrra og lærði að heiðra Thorkili Johnsen
sem ágœtismann, bæði góðan og göfugan að
allra rómi. Hvernig sem þetta «samlag» fer, þá
mega allir íslendingar vera sannfærðir um að það
var stofnað af hinum hreinustu hvötum af hendi
Norðmanna, og jeg efast um að nokkurt verzlun-
arfyrirtæki hafl nokkurn tíma verið byrjað í óeg-
ingjarnari tilgangi, hvað sem kænsku og reynslu
snertir. Hvernig allt er nú komið að beggja