Víkverji - 14.07.1873, Blaðsíða 2

38
lega mentun í siimum sveitum. Aðrir töldu
það af annari hálfu mjög ísjávert, að fara
út yfir þau endimörk, er sett eru fyrir ment-
un presta; sleptu menn mentunarkröfum við
einn mann, mundu fieiri æskja þess sama,
og inum almenna mentunarhag í landinu, er
prestastéttin einkum ættiaðhaldavið,mundihér
með verða hætta búin. Fundrinn réð af, að biðja
stiptsyfirvöldin að vísa máli þessu til presta-
nefndarinnar og leita álits hennar um það.
Eptir tillögu prófasts sira I’órarins Böð-
varssonar var loksins svo ákveðið,að presta-
nefnin rilaði öllum próföstum og prestum í
í landinu, og leitaði álits þeirra um aðalbreyt-
ingar á prestaköllum hér á landi.
Vér viljum geta þess, að oss þykir eink-
um mikið kveða að tillðgu sira I’órarins.
Víðast hvar er prestsetrum og kirkjum mjög
óhentuglega skipað. I*að hendir jafnvel, að
tún sumra prestsetra og kirkjustaða liggja
saman; að prestar í inum auðgustu brauðum
hafa eigi nema eina kirkju að þjóna, en að
prestar á öðrum stöðum hafa héruð til yfir-
ferðar, þau er stærri eru en sumar sýslur,
og sumir 3 eðr 4 kirkjur, og kirkjurnar
stundum settar á ystu jaðra sóknanna.
Vér leyfum oss að biðja ina virðulegu pró-
fasta, er munu verða við tilkvaðningarorðum
prestanefnarinnar, að skýra oss írá lillögum
sínum, til þess að almenningi veitist kostr á
að hugleiða breytingar þær og ræða, er upp
verða bornar.
— BÓKMENTAFÉLAGIÐ. Reykjavíkr-deild
félagsins hélt inn síðari ársfund sinn 8. þ.
m. og varð þá einkum umtalsefni fundar-
manna bréf það, er I’ingvallafundrinn hafði
sent forseta deildarinnar (Jóni jþorkelssyni).
En tildrög til bréfsins voru þau, að 4 bænar-
skrár úr Norðlendingafjórðungi höfðu komið til
t*ingvallafundarins, og voru þær þess efnis:
*að samskotafé þjóðhátíðarinnar verði með
samþykki gefandanna varið fyrir íslands-sögu,
og nýjum samskotum safnað, ef þarf, til að
kosta að fullu útgáfu sögu þessarar». Sam-
kvæmt þessu skoraði þingvallafundrinn í téðu
bréfi á bókmentafélagið, «að gangast bæði
fyrir að stofna eitthvað fróðlegt og fagrt í
minningu 1000 ára aldrs þjóðar vorrar, eink-
um að samin verði sem fyrst saga íslands,
og fyrirþví, að fé fáist til þessa fyrirtækis*. t
Forseti Reykjavíkrdeildarinnar taldi ýms
vankvæði á því, að deild vor ætti við þetta
mál, einkum sökum þess, að hún hefir yörsvo
litlu fé að ráða, en til þess að gefa út ís-
landssögu mundi þurfa æðimikið fé, þar
menn yrðu að gjöra ráð fyrir, að hún yrði í
fieiri bindum. Að öðru leyti áleit hann æski-
legt, að saga íslands yrði rituð sem fyrst. —
Forseti Kaupmannahafnar-deildarinnar áleit
þetta mál svo mikilsvert, að hann áleit rétt-
ast, að kosin væri nefnd af félagsmönnum,
sem segði álit sitt um málið eptir að hafa
ihugað það vandlega, svo að menn ekki hröp-
uðu að neinum úrskurði í jafn merku máli
sem þetta væri. — Jón A. Hjaltalín frá E-
dinborg studdi það, að nefnd væri sett, því
liann hélt, að það mnndi bæta fyrir bók-
mentafélaginu bæði innan lands og utan, að
gefa út eða styðja að útgáfu annars eins og
saga íslands væri, af því að bækr þær flest-
ar, er bókmentafélagið gæfi út, væru eigi að
alþýðu skapi og þannig að þær gætu eigi
mælt með félaginu við úllendar þjóðir. Eptir
að fleiri höfðu stutt uppáslungu forseta Kaup-
mannahafnar-deildarinnar, var samþykt að
kjósa skyldi nefnd, og í hana kosnir cand.
Eiríkur Briem með 13 atkv., Páll málafi.m.
Melsteð með 9 atkv. og dócent H. Hálfdán-
arson með 8 atkv.
Þvínæst voru kosnir embættismenn deild-
ar vorrar til næsta árs, og urðu þeirþessir:
forseti Jón t’orkelsson, féhirðirEiríkr Briem,
skrifari Páll Melsteð, bókavörðr Halldór
Guðmundsson. En varaembættismenn deild-
arinnar þessir: varaforseti Bergr Thorberg,
varaféhirðir sira Hallgrímr Sveinsson, vara-
skrifari Helgi E. Helgesen, varabókavörðr
Árni Gíslason. Til þess að rannsaka reikn-
inga félagsins voru kosnir Magnús Stephensen
og H. E. Helgesen.
— í seinasta blaði «TÍMANS» núna er
greinarkorn nokkurt eptir ábyrgðarmann hans,
Pál gullsmið Eyólfsson, er, eptir fyrirsögninni,
á að bljóða um útflutningstoll á