Víkverji - 24.07.1873, Page 1
AfgreiSslustofa • Vík-'
verja» er í húsi Gísla I
akólakennara Magn- I
ússonar. VerS blaSa-
ins er 8 mrk um áriS, \
2 mrk um ársfjórð.
f«Víkverji» kemr út á
hverjum virkum
fimtudegi. Borgun
fyrir auglýsingar
4/3 fyrir smáletrs-
línu eðr viðlíkt rúm.
lstadag innar 14d“ viku sumars,
fimtud. 24. dag júlimánaðar.
Vilja guðs, oss og vorri þjóð
vinnum, á meðan hrœrist blóð.
1. ár,
13. tölublað.
ALÞlNGI 1873. III. þingið heflr þannig
á inum fyrstu 11 fundum sínum rætt til endi-
legra úrslita 5 af inum 10 konunglegu laga-
frumvörpum, er vér gátum um á 26.—27.
bls. hér að framan, og skulum vér nú skýra
frá meðferð þingsins á þessum frumvörpum.
Ið fyrsta mál, er rætt var til lykta, var um
niðrjöfnun alpingiskostnaðarins.
Eins og mönnum er kunnugt skipar
opið bréf af 18. júlí 1848 svo fyrir,
að •% af alþingiskostnaði skuli jafna
niðr á allar jarðir í landinu, og heflr
þar fyrir hingað til eigi verið lagðr neinn
alþingistollr á kaupstaðarhús eðr hús á versl-
unarstöðum. Alþingi sendi því 1849 þegn-
lega bænarskrá til konungs um, að út kæmi
nýtt lagaboð, þar sem meðal annars yrði á-
kveðið, að alþingiskostnaðinum einnig skyldi
jafnað á kaupstaðarhús; en þessu var enginn
gaumr geflnn, þangað til að stiptamtmaðrinn,
sem var, leiddi athygli stjórnarinnar að
þeim ójöfnuði*, er þannig á sér stað, eink-
um þegar litið er til kaupstaðarins Reykja-
víkr, sem er kjördæmi sér, og hefir eigi lít-
inn hag af því að alþingi er haldið þar.
í inu konunglega frumvarpi var nú stungið
upp á því, að láta virða hvert hús í kaup-
stöðum og verslunarstöðum, og að leggja toll
á það að réttri tiltölu við jarðirnar, þannig
að 100 rd. virði í húsi yrði, eins og ráð er fyrir
1) Til nákvæmari skýringar iier um skulum vir beuda
lesendnm vorum á þa% yfirlit yflr alþingiskostnabinn
1865, 66, 67 og 68, er prentaí) er í síbara parti af
alþingistííiindunum 1869, viíbæti bls. 135. Keykjavík
beflr samkvæmt þessu borgab 1865: 8 r d 1. 4 0 sk.
af 3164 rd. 44 sk , 1866: 1 2 r d 1. 7 4 s k. af 4772rd.
80. sk., 1867: 12 rdl. 89 sk. af 4851 rdl. 27 sk.,
1868: 1 7 r d 1. 8 8 8 k. af 6592 rdl. 84 sk. Á Inum
sömn árum galt t. d. Strandasýsla 1865: 67 rdl. 23 sk.,
1866: 100 rdl. 9 sk., 1867: 101 rdl. 55 sk., 1868:
137 rdl. 37 sk.
gjört í alþingistilsk. 8. marts 1843, 3. grein,
álitið jafngildi jarðarhundraðs, og hús-
eigandi svaraði sama tillagi til alþingiskostn-
aðar af því, og jarðeigandi af hundraði í
jörðum. Um Reykjavík skyldi þó fara á sér-
stakan hátt með tilliti til þeirra hlunninda,
er hún hafði af alþingi. Hún átti að borga
V21 part af öllum alþingiskostnaði, og átti
að jafna þessu tillagi niðr á kaupstaðarbúa
eptir efnum og ástandi.
Auk þessarar breytingar var stungið upp
á því, að alþingistollinum yrði jafnað bein-
línis á jarðirnar eptir dýrleik þeirra. Sú niðr-
jöfnun, er nú væri, ylli því, að tollrinn kæmi
ójafnt niðr á þá bændr, er sjálflr sitja á
jörðum sínum, og þá jarðeigendr, er hafa
bygt þær öðrum. Þar að auki væri niðr-
jöfnunin hreppstjórum til mikillar fyrirhafnar,
þar sem þeir ættu að búa til inar árlegu
niðrjöfnunarskrár. Nefnd sú, er þingið kaus
I málið (Stefán þm. Eyf., Haldór þm. Rvk.
og Erlendr þm. Nþingey.) lagði það til, að
þingið réði konunginum frá, að frumvarpið
yrði gjört að lögum, og færði það einkum
til, að engin óánægja væri á milli landsmanna
út úr greiðslumáta þeim á alþingiskostnað-
inum, er ákveðinn er í opnu bréfl 18. júlí
1848, að best væri að fresta líkum ákvörð-
unum og þessum þangað til réttarbætr þær,
er standa til í skattalöggjöf vorri og land-
búnaðarlögum vorum, væru komnar í kring,
og að eigi ætti að setja sérstakar ákvarðanir
fyrir Reykjavik, fyrr en bæarráð hennar væri
búið að segja álit sitt um þessar ákvarðanir.
Eins og vér erum búnir að segja, var upp-
ástunga nefndarinnar viðtekin með atkvæða-
Ijölda.
Frumvarp það um lestagjald af hvalkjöti
— ætti að vera af hvali eðr hvalskrokkum,
þar sem frumvarpið á bæði við rengi og
45