Víkverji - 07.02.1874, Blaðsíða 3

23
heyrSi fiessi tíðindi, og staðfesti tignarnafn lians af
mikilli gleði. Kaninn í Kíwa sendi tignarmenn til
Kasjgartil pess aSberainumnýja Súltani kveSjur sínar
og vinarorS og semja við bann um ýmisleg málefni.
Englendingar vildu síst verSa öSrum seinni, og gjörSu
út menn til fundar viB Jakub Beg, til pess í orði
kveSnu að gjöra viS bann verslunar samninga, en
einkum til hins, að fá sannar sögur af inu nýja riki,
hag þess og háttalagi í öllum greinum. Hafa Eng-
lendingar síSan á ýmsan hátt leytað vináttu Jakubs
Begs og gjört viS hann samninga. Gjörðist petta
einkum 1870, |>á er hann hafði aS fullu og öllu rekiS
kínverska hermenn úr ríki sínu, og krept svo aS
inni kinversku stjóm, aS hún lét auglýsa í einu af
blöSum peim, er út koma í Peking, aB keisarinn (í
Kina) hefSi látiB sér póknast aS sleppa fyrst um
sinnöllum yfirráSum yfir skattlandi sínu Tian-Sjan-
Kaelu, p. e. suSurhlutanum af Tian-Sjan, en pannig
neíha Kínveijar austrhluta Turkestans.
Ríki Jakubs Begs er aB víSáttu prefallt stœrra en
Frakldand, og paðer ætlun mannaaS íbúar séu par
nálægt 5 millíónum að tölu; par eru ýmsar allstórar
borgir t. a. m. Kasjgar, Jarkend o. fl. Landsmenn
fylgja par Muhameðs trú, og höfSu peir um langan aldr
lifað undir ápján inna kínversku landstjóra, enda
reynt optar en í eitt skipti, aS brjótast undan pví
oki og ná sjálfsforræSi; einkum er nafnkend sú upp-
reist, er þjóS pessi gjörðiárin 1825 og 1829, en hún
var bæld niSr meS mikilli grimd og manndrápum.
Árin 1847 og 1857 varS par aptr uppreisn, en fór
á sömu leiB, pó létu landsmenn eigi hugfallast og
risu enn upp áriS 1863, börSust peir pá svo árum
skipti við Kínverja og sýndu mikla hreysti. pó ætla
menn, að peir hefSu orSiS ofrliða borrnir, ef Jakub
Beg hefði pá eigi komiS til sögunnar og gjörst fyr-
irliði peirra. Hann vann hvern sigrinn á fætr öSr-
um á inum kínversku hershöfðingjum, og höfðu peir
pó frekar 70,000 liðsmanna, bæði austan af Mant-
sjúríi, og af Kínlandi, og pað einvala lið. Hann
pykir pví vera frelsishetja peirra og bjargvættr, og
hvert mannsbam I landinu pakkar honum fengið
frelsi, og sýnir honum í móti traust og hollustu.
Stjóm hans yfir landinu er sögð ágæt; hann hefir
heylið mikið og alt sniðið eptir pví, sem tíSska er
til í NorBrálfunni; vegabætr eru par í góðu lagi og
samgöngur greiðar. Lög og réttr voru par áðr í
litlum metum, en nú er pað alt á annan veg, síðan
Jakub Beg tók við landstjóm, og fer gott orð af
og víðsvegar um MiSasíu. Skattar hafa og stórum
lækkað á landsfólkinu frá pví, er áðr var. pað er
tvent sem pykir viSsjárvert: nágrennið við Rússa
og samkomulagið við Kínveija. Bússar eru par á
næstu grösum og í meira lagi voðalegir, og lengi
voru peir á báðum áttum, hvað gjöra skyldi við petta
unga upprennandi pjóðríki, peim kom jafiivel til
hugar að leggja pað undir sig og hjálpa pannig góð-
kunningja sínum, Kaninum í Kokand. I pað mund
er Rússar bjuggu her sinn móti Kíwa, sendu Kín-
verjarliðsafla mildnná hendr Jakub Beg, og ætluðu
nú að skríða skyldi til skarar með peim. Lögðu
Kinverjar af stað á öndverðu vori árið sem leið
(1873), en biðu hvem ósigrinn á fætr öðrum, og par
kom, að litlu áðr en Rússar tóku Kíva, varð Kín-
verjakeisari að semja frið við Jakub Beg, ogláta af
hendi við hann 6 borgir og allmikið land umhverfis
pær. Að pvi búnu sendi Jakub Beg sendimenn
til Alexanders Rússakeisara; tók keisarinn peim
mæta vel og hét Jakub Beg vináttu sinni full-
kominni. pað er pví eigi annað fyrir að sjá, enn
að ið nýja ríki Jakubs Begs hafi pegar náð föstum
grundvelli.. Eigi lætr hann heldr par við sitja, pví
að hann hefir pegar komið sér í vingan við Soldán
í Miklagarði og fengið hann til að sampykkjast gjörðir
sínar, en Soldán er tálinn æðsti höfðingi yfir öllum
Múhameðsmönnum. Er pað grunr manna, að í
skjóli Soldáns muniJakub Beg ætlasér að sameina
alla Múhameðsjátendr, í eina trúarbragða heild og
vekja pá af löngum doðadúr. Má og vera, að endr-
fæðing íslams hefjist paðan, er menn síst mundu
ætla.
ÆTTJÖRÐIN.
(frumkveðið á sænsku.)
Fremdauðga fold, Frelsisins ættstöðmeð lothing,
Nefnast mátt’ norðurheims drottning j: Feðranna
fold :[
Hjartans hugsjón, Hrifin af feðranna dygðum,
Ann pínum blíðfögru bygðum [:Kærst fósturfrón:|
Tryggtraustast band Tengir pigfjöllumúrsvölum,
Heill pínum hálsum og dölum |: Langfeðga land:[
Strönd pín blómstráð Straumöldum lauguð er
bláum, Krýni guð heillum pig háum |: Lýðfræga láð :|
Með skál í mund Mærð um pig feðumir sungu,
Lifi sæmd pín og lofðungr |: Góð feðra grnnd :|
Br. Oddsson.
EMBÆl’TASKIPUNIN. par eð enginn hefir
sókt um Kjalarnessping, hafa stiptsyfirvöldin 3. p.
m., falið prestinum á Mosfelli á hendr að pjóna
Brautarholtssókn og prestinum á Reynivöllum að
pjóna Saurbæarsókn til fardaga 1876.
NIÐRJÖFNUNINI ÁLPTANESHREPPI. petta
fardagaár hefir verið jafnað á 222 gjaldendr 2242rd.
Niðijöfnunarskráin tiltekr eigi tekjur pær, semætl-
að er, að hver gjaldandi hafi haft né hlut pann, er
átti að greiða af hverju hundraði tekna, en að pví,
sem vér getum komist næst, verðr hlutrinn 5 af
hundraði (2 rdl. meira en jafnað er í Reykjavík
sjá 41. tbl. vort) og verða pá hér eptir tekjur peirra
gjaldpegna, er lögðu mest til sveitar, pessar, pegar
gengið er út frá, að tekjur pær er eru minni en
1000 rd. hafi verið færðar niðr:
4000 rd. (útsvarið 200 rd.) Knudtzon kaupmaðr' og
lóðareigandi.