Íslendingur - 14.10.1875, Qupperneq 6

102
að magnast. tlelzta orsök lil þessarar upp-
reistar er sú, að kristnir þegnar Soldáns í
Herzegowina þóttust hart leiknir af embætt-
ismönnnm hans, einkum tollheimtumönnum.
Tyrkjastjórn er í peningahraki miklu; hver
sem lesið hefur Ueljarslóðarorustu, veit,
hvernig fjárhagur Soldáns stóð á þeim dög-
um, og ekki hefur hann batnað siðan. Geng-
ur því stjórnin hart eptir skattheimtumönn-
um sínum í hinum ýmsu hjeruðum, að þeir
sendi sem mest fje til höfuðborgarinnaj, og
verða þeir fje, og ástundum fjörvi sviptir, ef
þeir ekki geta fullnægt kröfum stjórnarinnar.
J>eir eru því afarharðir í kröfum sinum, en
hvar sem kristnir menn búa í löndum Sold-
áns, er beitt við þá hinni mestu hörku. í
hinum nyrðstu fylkjum Tyrkjalands búa að
tiltölu flestir kristnir; þessi óáran, sem áður
er um getið, hefur valdið því, að þeim hefur
veitt erfitt að fullnægja skattakröfum Tyrkja,
en Tyrkjar veita enga vægð; nú þóttust
kristnir þegnar Soldáns ekki geta unað þessu
lengur oggripu til vopna í sumar gegn Tyrkj-
um. Hin önnur ríki Norðurálfunnar hugðu
fyrst, að þetta væri uppþot eitt, er hjaðna
mundi af sjálfu sjer, en samkvæmt binum
seinustu frjettum fer uppreistin fremur vax-
andi en hitt. Mörgum þykir það ódrengi-
legt, að hjálpa kristnum mönnum gegn ofur-
efli Hund-tyrkjans, en stjórnendum álfu vorr-
ar þykir varla tilefnið nóg til þess að kveikja
fyrir stríð og styrjöld. Flestir þykjast sjá
það fyrir, að riki Tyrkja í Norðurálfunni
muni innan skamms hrynja í grunn niður,
því stjórn fer þar öll mjög í handaskolum; en
þegar sú stund kernur, þá eru menn almennt
hræddir um, að ekki muni orðin ein fá skor-
ið úr, hver hljóta skuli lönd Tyrkja. Næst
fyrir norðan þessi uppreistarfylki er Austur-
ríki, en Auslurríki þorir ekki að skerast í
leikinn fyrir Prússlandi, og ef bajði þau lönd
gjörðu samband sin á milli gegn Tyrkjum, þá
mundi Rússland vilja hafa hönd í bagga.
I>egar Austurríkismeun og l’rússar í sam-
einingu tóku hertogadæmin forðum frá Dan-
mörku, þá fóru þau tvö lönd aptur í ófrið
hvort við annað út af skipunum á þeim litlu
löndum; ef nú stórveldin yrðu samtaka iað
rekaTyrkjaun útúr Norðurálfunni, þá mundi
það naumast verða, að þau gætu komið sjer
saman friðsamlega um það, hver hljóta skyldi
Tyrkjaland, sem er eitthvert hið fegursta og
frjófsamasta land allra i Norðurálfunni.
Á Spáni stendur allt við hið sama.
Báðir eru vigbúnir enn.Karlungar og stjórn-
arherinn, og veitir ýmsum betur. Ef engar
aðrar þjóðir skerast í þennan leik, þá er
ekki fyrir að sjá, hvenær eða hvernig hann
endar. í dagblaði einn, er Karlungar halda
úti, er komist þannig að orði: tAlphons
konungur hefur'þann ráðgjafa, er ekki sje
bófur; dátar hans eru ekki annað en morð-
ingjar; öllum þeim, er aðhyllast Alphons kon-
ung, skai útrýmt með brandi og báli, guði
til dýrðar, þvi guð elskar Spán, og hann
hefur vanþóknan á, að þetta land hans skuli
vera fallið í hendur slíkra bófa, svikara og
guðleysingja, eins og Alphom-menu eru.
Helztu foringjar Karlunga eru þeir Saballs
og Dorregaray. Er það ýmist, að þeir bíða
lægra hlut fyrir stjórnarhernum, eða þeir fá
rekið hann af höndum sjer. t‘á er seinast
frjettist, Ijet Dorregaray ekki á sjer bera,
og vissu óvinir hans jafnvel ógjörla, hvar
hann var; en engum þeirra datt þó í hug,
að hann væri af baki dottinn. I’að lítur á
stundum því nær svo út, sem að hershöfð-
ingjar Spánverja leitist við að ala ófriðinn,
í stað þess að kæfa hann; þjóðinn óskar
friðarins, en þeir þykjast þurfa að afla sjer
fjár og frama.
Victoria drottning var i sumar á ferð
á gufuskipi sínu, er heitir Alberta. Leið
hennar lá í gegnum hið mjóa sund, ergrein-
ir eyjuna Vhight frá Englandi, og kom þar
lystiskip eitt siglandi ú tnóti henni. þegar
skamt var orðið milli skipanna, beygði gufu-
skipið af fyrir seglskipinu, eins og reglur eru
til en í því hefur að líkindum eitthvert fát
komið á skipstjórann á seglskipinu, því hann
beygði af í sömn átt og gufuskipið, og varð
seglskipið þannig rjett fyrir stefninu á því,
en svo voru þau nálægt hvort öðru, að gufu-
skipið hafði eigi svigrúm til að stýra aptur
úr vegi; rak það þvi stefnið á miðja hlið
seglskipsins, sem sökk þegar í stað. jþrír