Norðlingur - 15.11.1877, Qupperneq 4

05
9G
IJYAÐ EITT SKADAR SEAI ER LAI OF.
I 24—26 blaði þínu, Norðlingur iniun, er ritgjörö um vestur-
lieimsfarir og er þar og útlegging af ritgjörð eptir Chrislensen,
lióflega og skynsamlega samin, en fyrir og eptir er ritgjörð, sem
vér vitum ekki hvað vðr eigum að segja um, livort hún sé frem-
ur gjörð til að efla eður ríra, styrkja eða veikja vesturfarir. því
þar fer höfundurinn svo hörðum og fúlum orðum um Sigtrygg
Jónasson, llkt og hann þekti hjórtun og nýrun, líkt og hann vœri
sá er dæma skyldi.
þessi óþörfu og gífurlegu orð geta ekki vakið annað hjá þeim
sem lesa þau, en cinhverja hugsun á þessa leið: annaðhvort er
sá sem ritar svona í sannana þroti, eða það er orðhákur sem eigi
er svaraverður.
Hvað hefir nú Sigtryggur gjört sem gefi höf. leyfi til að líkja
honum við Júdas, drottins svikara, eða Heródes barnamorðingja,
og segja jafnvel að Ileródes hafi farið betur með ráð sitt.
Yér setjum — þó vér vitum það ekki — að Sigtryggur hafi
livatt menn til vesturferða. Eru nú þetla dæmafá undur? Hafa
ekki mímargir gjört slíkt hið sama. J>orir höf. að kalla alla þá
t r stult liafa að mannflutningum til Yesturheims, landráðamenu,
svikara og manndrápara. þorir hann að kallaJón Ólafsson á Æsu-
stöðum, agent útflútnings sinna, þessum nöfnum, Krieger o. fl.
]>orir liann að vefengja föðurlandsást hins góðfræga mentamanns,
nlþingis- og dannebrm. Einars Asmundssonar í Nesi? En varliann
þó ekki sá fyrsU er lðt rita hjá sér og safnaði, nöfnum vestur-
fara? og að því er goði þingeyinga eittsinn sagði, hvatti til vest-
urfara. Nei, höf. þorir ekki að standa við þetta og getur það ekki
lieldur. J>ví fyrsl Jiarf hann að sacna að Siglryggur og aðrirgjöri
þetta gagnvart sannfæringu sinni og samvizku, og það mun hann
trunðlega gela með röttum gögnum og sönnunum, því hjörtun og
nýrun þekkir höf. ekki.
Eða ú að kenna Sigtryggi, að ferðin gekk ógreiðlega, sem vér
reyndar ckki vitum með l'ullum rökum. Ilefir höf. sannanir fyrir
að Sigtryggur hafi ckki gjört hvað í hans valdi stóð til að greiða
lörina.
En höf. virðist kenna Sigtryggi barnadauðann cða manndauð-
ann og segir »hann einan sekan um alt það saklaust blóð er
uthelt heflr verið í þessari eptirminnilegu vesturför«. Getur nú
nokkur skynsöm vera tekið svona ósvífið og ósanngjarulega til
orða? hver dauðlegur n>aður fær vurnað sjúkdómum? hver vanmátt-
ugur maður gat varnað því, að einhver vesturfarinn keypti föt af
bólusjúkum manni 1 Treystir höf. sér til að sjá það á fötunum hvort
þau eru af sóttveikum eða heilum manni? Vér þorum að fullyröa
að hann er ekki fær um það, hitt iátum vér ósagt livort haun
treystir sér lil þess eða ekki.
Að Sigtr. hafi verið skaðlegri en aðrir agentar látum vér liggja
á milli hluta, vér vittim ekki í hverju það er fólgið. Hitt segjum
vér, að það er sönnun fyrir því, að Sigtr. hefir ekki breytt gegn
sannfæringu sinni fyrst hann fór sjálfur með konu sína og vildar-
vini, því þann köllum vér ekki illviljaðan, sem ætíð velur öðrum
það sama og sjálfum sér.
Vér sem ritum línur þessar, erum þó og höfum jafnan verið
á móli úlflutningum lil Vesturheims; en eins og vér viljum ekki
láta iíkja oss við Júdas fyrir þetta álit vort, né segja að vér verð-
um sekír um saklaust blóö sem úthell kann að verða, ef hung-
nrsneyð — líkt og 1784 — kæmi á gamla íslandi, þannig viljum
vér ekki ræna þá sem eru á gagnstæðri skoðun öllum heiðri og
þvt Bíður dæma þá fyrir tímann, því það cr tíminn og sagan sem
getur skorið og á að skera úr þrætum þcssum.
Folst höf. á rithátt séra Jóns Bjarnasonar í 37.—38. blaði Nf.,
þykir honum það rétt, meðai margs annars ófagurs er þar er á borð
borið, að setja aJJnngismennina í gapastokk fyrir það, þó þeir séu
ekki á hans máli, eða væri rétt að kalla þá Júdasa og Heródesa
lyrir það, þó kláða- og launalögin hefði mistekist? eða æltu þeir
flokkar sem nú hafa ólikar skoðanir á skatlamálinu, að bannfæra
hvorir aðra, í staðinn fyrir að þokast nær hvorir öðrum með skyn-
samlegunt ransóknum og ályktunum?
l'áfinn eiDn otar þessum bannfæringarskeytum en þau hrífa
ekki á vorum tímum ; eins fer með þessi gífurmœli, skæting og
skammir, j>ær hrína á þeim er þeim beitir, en að beita slíkum
vopnum er alveg ósæmandi mcntuðum mönnum, er eiga að leita
sannlcikans með skynseminni.
Er ekki mál tii komið að menn aðgreini málefnið frá mann-
inum og segi ólit sitt og skoðaDÍr með skynsemi, en ekki skömmum.
U endingu getum vér þess, að eins og vér áiítum engan vest-
urfara framar íslending meðan hann er í Vesturbeimi, og álítum
þvi skakt og raDgt að fylla blöð vor með 6kæting um þá, eins vild-
um vér kjósa að fyrverandi landar vorir, sem nú eru í Ameríku,
létu oss hlutlausa og afskiptalausa, þvf eins og vér höfum nóg með
að liugsa um oss sem kúrum kyrrir heima, þannig munu þeir, úr
því þeir sögðust úr lögum og landsvist með oss, hafa nógu öðru
að sinna þar sem þeir nú eru niður komnir. J>essa kveðju biðj-
um vér Norðling að færa bæði J. S. og scra Jóni Bjarnasyni.
3—1.
VÖRUVÖNDUN.
Kaupstjóri Gránuföl. hefir á fundum félagsins hvað eptir
annað brýnt fyrir mönnum hér á landi hina miklu nauðsyn á meiri
vöruvöndun yfir höfuð og tekið skýrt fram iiver afdrifin yrðu ef
nienn gildu eigi varhuga við í líma og hefir þetta verið brýnt fyrir
mönnum fyrir löngu í Norðlingi. — Nú auglýsa allir fjórir kaup-
mennirnir hér á staðnum þannig: »Er nú ráð vorhog fast samkomu-
lag að kaupa eigi nema mjög vandaða og vel unna tvinnabands-
heilsokka sem þvegnir og þurrir eru minst J pund að þyngd og
munum vér jafnvel þótt það sé mjög tvísýnt að vér fáum það fyrir
þá aptur, alt til nýárs komanda gefa fyrir þá 66 aura fyrir parið;
en tii þess að stuðta til þess að sokkar eigi verði léttari en vér
hér tilgreiudum, munum vér gefa nokkuð hetur fyrir þá, sem lóð-
inu eru þyugri, en léttari sokka en 16 lóð tökum vér als ekki.
Ilálfsokka og vetlinga viljum vér ráða mönnum frá að húa til að
sinni, og vaðmál tökum vér als ekki framvegiso.
FEGURD OG FÖLNUN BLÓMANNA.
Sólheiða kvöldið sutnar blíða,
sat eg í blóma þókturn lund,
fagurt leit skrautið í'jaHahliða,
fanst mér þá engin sælli stund
verið gæti í heimi hér,
hún svo margbreytta skemtun lér.
Fjals-bunu-lækjar fagur niður
frábæra skemtun auka vann,
þar næst söngt'ugla sætur kliður
og suðandi loss í gljúi'ri rann,
og ótal fögur aldin blóm
ástar þar kváðu snjöllum róm.
Hlýddi’ eg á ástar óminn sæta
aleinn um kvöldsins þóglu stund,
sorga kiljan ei gjöröi græta,
glaður því var, og iiress < lund,
og hóf svo tal við hlóinin blið
scm blikuðu’ í grænni dalahlíð.
Ó þú mín fjólan fagurbláa,
fagnandi þig eg greipti mund,
mér unun veitti ekki smáa,
eg þegar reis af værum biund,
að sjá þig skrýdda’ í geisla glans
og grátperlum fögrum daggarrans.
Á Garðarshólma flötum fríðu
fegra má ekkerl blómið sjá,
líkt er sem ástar brosin blíðu
blöðunum fögru sprikli á
er gullbjartan sendir geisla krans
gleðirik sói um brautir lands.
Óðfluga tíminn áfram liður,
eins var um þessa sumarstund,
því rósa-kransinn röðulfriður
og reirinn bliknaði skjótt á grund,
þegar að kulda kiljan hörð
hvítum sveipaði hjúpi jörð.
Reikaði’ eg einn um auða sali,
um þenkjandi hin fögru blóm,
sem fyr með ástar helgu hjali
böfðu mér skemt og snjöllum róm,
en ekkert þeirra eg þar fann,
angráður síðan mæla vann:
»Nú ertu falin, fjólan bláa,
í fjallahlíð und hvítri mjöll,
því fanga’ eg unun yfrið smáa
opt þó að reiki um blómstravöll,
því alt er þögult, alt er hljótt
og eilíf dauðans ríkir nótt.
|>ó vaknar aptur vonin blíða
við þá liugsun i brjósti mér,
að þegar vorið fagra’ og fríða
færist oss nær, og blómgun lér
öllu sem dauðans dái f
dvaldi, það lilnar upp á ný«. Magnús.
,8 n 6 t“ er til sölu h)á verzlunatstjóra Eeeert Laxdal.
Eigandi og ábyrgðarmaður: Skaptl Jtisepsson, eand. phil.
Akureytí 1877. Prentari: B, M. Stephdnaaon.