Norðlingur - 28.03.1878, Blaðsíða 3

181
182
Ðómur liins íslenzka landsyfirréttar frá 14. ágúst 18G5.
nKetill Sigurðsson á til hins íslenzka dómsmálasjóðs að borga
350 rd. 1 málfærslulaun til hins skipaða málfærslumanns sackjanda
hér við réttinn, landsyfirréttar málfærslumanns Melsteds borgist 10
rd. og til umboðsmanns A. Sæmundssonar 6 rd. sem greiðist af
því opinbera. Að öðru leyti fellur málskostnaður niður. Að greiða
innan 8 vikna frá löglegri birtingu þessa dóms undir aðför að lögum«.
Hæstaréttar dómur.
Skjal það, dags. 15. jan. 1857, sem liinn áfríaði dónmr ræðir
um voitir einungis aðstoðarpresti Sveinbirni Ilallgrímssyni lcyfi til
að veðsetja eignarjörð sækjanda Litla-Eyrariand fyrir 356 rd. pen-
ingaláni. þelta leyfi befir samt ekki verið notað allrasízt til að
tryggja lán það er síra Sveinbirni var veitt úr binum íslenzka
dúmsmálasjóði, þareð bvorki sjálft skjalið eður nokkur samkvæmt
því gefin skuldbinding eður yfirlvsiug befir verið þinglesin; því þó
að eptirrit af skuldabréfi síra Sveinbjarnar dags. 17. sept. 1856 —
eptir því sem sannað er fyrir bæstarétti — hafi verið þinglesið,
var hitt þó nauðsynlegt til þess að halda veði jarðarinnar, sem
ekki náði lengra enn til nýárs 1859, við gildi frainyfir þetta tima-
bil. Sækjandi hefir þannig ekki með því í september 1862 að
•selja nefnda jörð skert neinn veðrétt sem dómsmálasjóðurinn baft
getað átt samkvæmt yfirlýsingunni frá 15. jan. 1857; og að bann
þar bjá skyldi bafa orðið persónulega skyldugur til að borga skuld
síra Sveinbjarnar til dómsmálasjóðsins, með því hann seldi jörðina,
sem þó ekki var fyrr en nokkrum árum eptir að nefnd yfirlýsing
var gefin og hin fyrri veðsetning útrunnin, án þess að yfirlýsing-
in ennþá væri uotuð, getur því síður álitist, sem nákvæmari upp-
lýsingu vantar um nær og hvernig stjórn dómsmálasjóðsins bafi
fengið milli handa oplnefnt skjal, sem fyrst haustið 1862 á að vera
fundið óbókað meðal bréfa stiptamtsins, og sem sækjandi, sem 1861
af yfirvöldunum var kvaddur til að leyfa síra Sveinbirni að veðsetja
jörðina Litla-Eyrarland, hafði ástæðu til að halda að skjal þelta
‘ ekki einusinni væri aíhent stjórn dómsmálasjóðsins af síra Sveinbirni.
Samkvasmt þessu verður sækjandi að dæmast sýkn af ákæru
innstefnda. Málskostnaður fyrir öllum réttum verður eptir kring-
umstæðum að falla niður og málsfærslulann þau 6 rd. sem hinum
skipaða málsfærslumanni við undirréttinn eru tildæmd, greiðast af
hinu opinbera.
J>ví dæmist rétt vera:
Sækjandi ber fyrir ákæru innstefnda í þessu máli frí að vera.
málkosluaður fyrir ölluin véttum fellur niður. Umboðsmanni A.
Sæmundssyni bera í málsfærslulaun fyrir aukarétti 6 rd. sem greið-
ist úr opiuberum sjóði.
INNLENDAll FRÉTTIR.
Veturiun er nú bráðum á enda, og helir liann verið með harð-
ari vetrum víðast hvar um land, og einkar urnhleypingasamur og
áfreður og jarðbannir miklar, þó eigi hafi verið fjarska snjóþungt
í sumum sveitum. Snjórinn og harðindin hafa verið almennast,
að minsta kosti hör norðanlands upp til dala, en aptur hafa verið
nokkrar jarðir og einkum fjörur með sjó. þannig hefir mátt heita
heldur góður vetur á Langanesi og Sléttu og á Tjörnnesi, enda
munu bændur hufa haft þar mikinn styrk af fjörubeitinni. Jarðir
hafa og verið sagðar góðar í Keiduhverfi mikinn part vetrar, og
og sagði því næst með leyndardómsfullum svip, um leið og hann
sýndi mér það, sem hann hélt á í hendinni.
»þekkið þér þetta« ?
það var heptið af rýtingnum, sem eg hafði hlaðið af.
>*Mér hefir þá ekki skjátlast«, sagði eg, «.þér og ræuinginn er-
uð sami maður«.
»Já, svo er það«, sagði hann lágt, með raunalegum svip, »en
hafið nú eigi hátt um yður. \'ið erum í samkvæmi hjá Loreda
prinz, eg er Valrik greifi, og skulurn við tala svo, sem eg
hafi unnið af yður tiu gullpeninga í spilum. Máske yður þóknist
að borga mér þá núna, herra riddari*.
“En hver eruð þér þá ( raun og veru«, sagði eg um leið og
fékk honum peningana.
»það mundi verða oflöng og raunaleg saga að segja frá því;
enda er hvorki tími né tækif&ri til þess hér í sumkvæminu«.
»En hvað hugsið þér nú fyrir yður lramvegis? |>ér eruð ung-
ur og vel að yður, og gætuð enn þá —----------
"Framvcgis, — eg er hræddui' um að eg eigi ekki mjög glæsi-
leg kjör ( vænduin. Sjáið þér herra riddari, þarna stcndur Mirosa.
Uún er sú, sem hefir forlög mín í hendi sér, — fyrir hana mundi
eg fúslega leggja alt í sölurnar, og ef hún vildi játast mér, þá —
já þá----------«.
þegar hér var komið, þagnaði hann alt í einu og yfirgaf mig,
eigi fremur venju hart í Reykjadal, Aðalreykjadal, og raeð betra móli
í Ivinn,- einhverju mesta harðindaplá/.i hér norðanlands. Um miðj-
an Fnjóskadal hefir og verið allgóð jörð. En alstaðar annarstað-
ar ( þingeyjarsýslu hefir velur verið hinn harðasti, alt frá því að
hann lagði svo gífurlega að í ofsaveðrinu og manndrápsbilnum 11.
október í haust, og má svo heita að aldrei hafi verið sauðjörð tíl
muna í vetur nema í áðurnefndum sveitum og sveitarhlutum fyrr
en að hún kom nú víðast hvar upp fvrir rúmri vikn, með hinni á-
gætu hláku og blíðviðri og stillingum er þá gjörði og sem enn
haldast við, þó frost sé nú nokkuð seinustu dagana. þó kvað eigi
vera komin nema lítil jörð upp fyrir neðan Mývatn, enda liafa þar
verið fjarska snjóþyngsli og harðindi allan veturinn, en nokkru betra
fyrir ofau vatnið. — Ilér í Eyjafjarðarsýslu liefir mátt heita ein-
liver hin harðasta tíð. llarðindin lögðu hér að tveim vikum fyrir
vetur, einsog víðast hér um Norður- og Austur-land, og síðan alt
þar til núna fyrir rúmri viku, liefir eigi lint á óstöðugri veðráttu,
áfreðum og jarðbönn, nema lítinn tima um miðjan vetur. — Sama
er að frétta úr Skagafjarðarsýslu og lítið betra úr Ilúnaþingi, þó
hafa þar verið nokkrar jarðir í fáum sveitum. í þeim sýslum kvað
hross vera orðin mjög dregin en þó fátt fallið enn sem komið
er. En hin mesta hætta búin, ef vor verður hart. — í þingeyj-
arsýslu hefir það orðið að miklu haldi, að margir bændur lóguðu
fé í meira lagi í haustog förguðu viða í tíma stórgripum, svo nú munu
menn alment hat’a lieldur góðar vonir um að komast af, bæði þar
og víðast hér norðanlands eplir þessa blessaða hláku, ef vorið
verður bærilegt, því hér í vestursýslunum má nú viðast heita öríst,
enda hafa áfreður bannað hér meira jörð en snjóþyngsli.
Svo er að heyra af bréfum og »Skuld» er hingað barst ný-
lega að veturiún liafi verið þar eystra betri að jafnaði en hér norð-
anlands, því hún segir i nr. 3, II. árg.: «Veðrátta hefir verið að
mestu gæf og blíð, það sem af er þessu ári. þó frosið hafi eða
snjóað nokkra daga á milli, má þó segja að tíðin hafi verið sérlega
mild til jafnaðar. — Á þorranum liefir stundum verið 10 til 12 gr.
hiti (á lléaum.) í forsælunni». En þar skall víðast yfir sami felli-
bilurinn og hríðin og hér (þann 11. október) í haust og varð þá
snjóþungt viða og fremur hart að minsta kosti framan af vetri. þá
urðu þar og slórskaðar á útróðrarskipu n og nokkrir á fé einsog
víða hér nyrðra. Ilefir fé bæði fent og sumstaðar hrakist í sjó
eða flætt. þessi velur er cinkennilegur að því, hversu illviðr-
in hafa skollið snögglega á, jafnvel upp úr bezta stundarblíðviðri,
þtí góðviðri hafa etgi mátt heita nema slundardvöl, err óðar hafa
skoilið á óviðri og vorstu hríðar, og hafa þær orðið mörgum manni
að atdurlila þeirra, er urðu úti í bylnum 1L október hefir verið
getið í blöðunum, en nú fyrir sköminu rak aðra hríðina á og urðu
þá úti tveir menn úr Ilúnavatussýslu, og fieiri skemdust bæði á
fótum og höndum, hefir sú hríð verið einhver hin grimmasta.
þó hefir hún ekki vcrið svo, að manndáð og þrek hafi dáið úr
Norðlendingum til þess að opna hjarta og sjóð fyrir bágstödd-
um Sunnlendingum. þá varð og úti kvennmaður í Hegranesinu.
Hafði heyrzt hó hennar og köll heim að Hotstöðum. Og þó lífs-
hætla væri að voga sér í þeirn ofsabil út á láglendið var þar óðara
brugðið við en því miður kom drenMyridi leytenda fyrir ekki, því
að kvennmanninn mun hafa borið fyrir «borg» í Nesinu eða ör-
magnast, svo köli hennar náðu eigi leyteudum er náðu Hofstöðum
við illan leik um nóttina.
því að dansinum var þá einmitt lokið, og flýtti hann sér til bar-
ónsdótturinnar.
»Já, Já, eruð þér nú enn þá hræddur við greifann, sagði frú-
in, sem eg hafði talað við áður, um leið og hún tók um handlegg
mör, hvað segið þér nú um hinn ægilega ræningjaforingja ?
»Eg scgi ekki annað en það, frú góð, að öllum getur yfirsézt,
og að margt kann öðru líkt að vera«.
Nokkrum dögum síðar var alt í uppnámi í Madrid; á strætum
og húsaþökum, í gluggum og á gluggasvölum var hinn mesti grúi
af forvilnurn áhorfendum, og hingað og þangað heyrðist kallað:
"þarna kemur hann, cg sé hann«.
Ilver var þá þessi merkismaður, sem menn væntu með svo
mikilli eptirþrá og ókyrð?
það var ræningjaforingi, sem þjónar réttví6innar höfðu loks-
ins getað klófest sökum ofdirfsku hans. Menn sögðu , að hann
væri aðalsmaður og kunnu um liann ýmsar kynjasögur.
Loksins eást hann koma; var liann umkringdur af hermönn-
um og bar þunga járnfjötra. það var auðráðið af ópi og lófaklappi
áhorfendanna, að þeir dáðust mjög að hinum karlmannlega vexti
hans og hinum dreugilega og fyrirmannlega limaburði; enda var
sem hann bæri silkiband um hálsinn í staðinn fyrir járnhring, og
h-anzka á hönduin í stað hlekkja. (l’ramh.)