Norðlingur - 12.02.1880, Page 1
Miun.
V., 3.-4.
Keniur út 2—3 á uiánuði
31 blöð als um árið.
Akureyri 12. Febr. 1880.
Kostar 3 kr árg. (erlendis
4 kr.) stök nr. 20 aura.
1880.
Uui sílclai’vcíöi JVoft*diiftaiina*)
Eptir E 15. G.
Norðtnenn skipta síldinni, er veiðist hjá þeim, f 3
aðalflokka : vorsíld, sumarsíld og BBrisling“. Vorsíldin (er
ver köllum hafsíld) er stærst og því útgengi-
legust og bezt veizlunarvara. Sú veiöi telja Norð-
menn að byrji mikiðtil jaínhliða þorskaveiðinni, eð-
ur í janúar og febrúannánuðum, og lykti í marz. Reikna !
þeir svo, að hún liali áður fyrri gefið nærri því helmingi j
Hicira af sðr en allar aðrar síldarveiðar þeirra sarnan ,
lagðar; en í næstliðin 20 ár telja þeir að liún hafi inikið :
til brugðizt þaugaðtil árið sem leið (1879), að veiddust
nálægt 5U þúsund tunnur. Sumarsíld (spiksíld) veiðist
frá byrjun júlímánaðar og til loka septeinbermánaðar, þú
aflast hún stundum langt fram á haust; hún er ætfð í
minna verði en vorsíldin Bessi sumarsíld er aðgreind
eptir stærð sem verzlunarvara og kallast þá: stnrkaup-
mannssíld, meðal kaupmannssíld o. s. frv með vissum
einkennum, sem sett eru á tunnurnar. „Brisling* kalla
þeir smásíld þá, sem lögð er niður í „ansjúsur“ (anschio-
vis) þar sem hún aflast. Fiún er auðþekt á því, að bæöi
hryggur og kviður er snörp röð, og þegar maður strýk-
ur fram kviðinn með fingrinum þá er hann snarpur einsog
skrápur að finna Aðeins þessi eina smásíldartegund er
brúkuð í 9ansjúsur,“ og er hún ekki flutt út sem verzlun-
arvara öðruvísi tilreidd, en opt á haustin veiðist mikið
af henni viö Norveg. Auk þessara síldartegunda, sem
nú eru taldar, veiða Norðmenn líka aðrar smátegundir,
en þareð það er ekki rnikið, og þær eru í lágu vcrði,
telja þeir ekki nema þessa 3 höfuðflokka
Til síldarveiðanna brúka Norðmenn aðeins net, eins-
og auðvitað er, en þau eru margskonar. Ilið stærsta og
mesta er nótin (Not; fleirt. Nöter), er þeir svo kalla,
með úthaldi sínu. Þe*si nót þeirra er misjafnlega stór,
frá 80—ltO íaðma á lengd og i6—20 faöma á dýpt.
Eg fekk hjá Jessen, framkvæmdarstjóra við netaverk-
smiðjuna í Björgvín, er eg kyntist við, (sjá Andvara
*) Grein þessi var upphaflega rituð sein «brðf frá Nor-
egi» ásamt þeim sem prentuð eru í Andvara 1879, en þar
eð hún fékk ekki rúrn þar, sendi eg ritsljóra «Norðlings»
ágrip af henni. Að svo miklu leyti sem grein þessi stend-
ur í sambandi við bréfin í Andvara, leyti eg mér að skýr-
skota til þeirra, til að fyrrast málaleDgingu. H ö f.
Vér viljum sérstaklega vekja athygli lesendanna á þess-
ari vel siimdu og nytsömu ritgjörð. Ritst.
1879 bls. 27) yfirlit yfir fullkomna meðalstóra nótarút-
gjörð, einsog Norðm. hafa hana, og set það hér orðrétt:
„Innilokunarnót (Slængenot) 360 al. löng og 50 al.
djúp kostar ný altilbúin........................kr. 3200
Meðalnót 240 al. löng og 35 al. djúp . . — 1750
Uppdráttarnót („Orkastenot“) 75 al. löng og
15 al. djúp...............................— 320
Til þessara nóta þarf:
1 bát sem ber 70 tunnur....................— 480
t bát — — 60 — 400
1 vindubát (Spilbaad) er ber 15 til 18 tunnur — 120
1 skjöktb.át....................................— 40
400 faðma af 2” kaðli og lOOfaðinaraf nokkuð
liprari.......................................— 205
1 nótavind (Spil)..............................— 50
12 nótardufl ...................................— 24
6 dregg........................................— 72
2 fælifjalir (Skimler). — Það eru hvítmálaðir
borðstúfar nálægt alin á lengd ; í neðri enda
þeirra er sakka eða steinn og eru þeir
halðir á einlægu kviki við nótarháhana
til að fæla síldina frá þeim meðan verið
er að draga. Þær kosta.....................— 4
2 Vatnssjónpípur ..............................— 24
IFjer um bil 300 faðina af trássu í dráttartog
o. fl., er kostar hér um bil .... — 80
f Enn fremur þarf 6 liáfa stóra og 10 til 15
minni, er alls rná veröleggja .... 40
Kr. 6809
Þar aö auki þarf nótarbáturinn aö vera útbúinn
með veltiás á borðstokknum undir nótina þegar hún er
lögð og dregin uppf bátinn, einnig vindu, sein vanalega
er liölð aptanvið mastrið. Til að veiða með þvílíkri
nótarútgjörð þarf 16 menn,“
Netin eru hér verðlögð feld og altilbúin en óbörk-
uð; þó eru ekki ílarnir á neðri teinuin meðtaldir, en það
eru steinar annaðhvort krossburidnir eða þá höggv-
iu skora í þa fyrir bandið. Þeir eru hafðir 2 3 pd.
uð þyngd og bundnir á teininn rneð faðms millibili.
Hvað yfirlit þetta snertir, þá setti nú Hermannsen f
Flórey (Andv. 1879 bls. 36) lítið eitt útá það. Þótti
honum netin of hátt verðlögð og kvaðst hann geta selt
þau ódýrara; einnig þótti honum oflítið ætlað af kaðli í
drátfartog, segldúksábreiður („Presenninger“) vanta, er
nauðsynlega þyrfti að fylgja með, og fleira smávegis.
Að veiða með þessari nótarútgerð er í rauninni ekki
IIi* tliiglftók.
(þýtt úr danskri tungu )
(Framh )
Sóiin var farin að hnfga, og tók eg að hugsa
með mér, hvort. eg ætti ekki að hverfa aptur og senda
menn til vfirðstöðvar.na. Raoul gat hafa farið annan
veg þangað, og við þann veg faiizt á mis; gaf, hann svo
þegar verið heim kominn til búðanna, ef ekkert óh.ipp
liafði fyrir komið. En ef liann ekki var aptur kominn,
har nauður til, að leita hans með meiri flokkum og liðs*
afla.
Jakob hafði alt til þessa gengið fast á eptir mér,
en alt í einu gekk liann frain fyrir mig. «g benti mér
á för nokkur, er lágu til vesturs Kvaö hann það vera
nýja slóö eptir rnarga hesta og úlfalda, og jalnvel menn,
og iægi að gróðurreit einum litlum í vestri. Kvaðst
þess fullviss, að sfóðirnar lægi að Kabylabúðum, og væri
þeir Raoul og hans menn þar í höptum.
Eg hafði enga ástæðu til að eíast um trúmennsku
Jakobs, og því síður urn sfægð hans. Enn fremur sá eg
og sjáifur sporín, og þótti mjög líkleg getgáta hans. Við
tókum ráö saman í skyndi. Jakob fékk félöguin sfnuin
byssu sína og búnað, og hvarf setn skuggi út á milli
sandhólanna Eg bauð að hætta merkjurn öllum, og
gengum vér síðan þegjandi á eptir Jakob, þurfandi ekki
annað, en íylgja slóðínni, er æ varð skýrari og skýr-
ari
fiólin var horfin. og húm á dottið. Hljóðir gengum
við fram, hlustandi f allar áttir. Þá heyrðum við snögg-
lega drynjandi hljóð sem óm af fjarlægri þrumu. Það
var Ijón, er var að líita sér bráðar þar nálægt, og vildu