Norðlingur - 06.04.1880, Síða 4

28
Ólafsson segir þar á móti í ritdómnum að Bjarni hafl engin
sterkari orð en oþetta er ekki skemtilegt», en það segir Bjarni
áður en hann veit að konan er dáin, einsog allir geta séð,
sem ritið lesa. J»etta sýnir að Jón annaðhvert hefir ekki
lesið ritið eða þá lesið það rangt; honum væri þó víst betra
að lesa með eptirtekt rit þau sem hann ætlar að dæma, og,
ef mögulegt er, skilja þau rétt, því þá væri ekki öldungis ó-
hugsandi að eitthvað kynni að finnast satt í þeim dómum,
sem hann lætur á þrykk út ganga um þau. Eg þarf annars
ekki að furða mig yfir því, þó Jón kasti til mín og leiks
þessa smá hnútum, það má segja um þetta eins og stendur
í »Jón Ólafsson, söngvar og kvæði»: «Jafnt má hár það líða
og lár». Eitt með öðru segir Jón um mig, að það sé
auðséð að eg þekki enga ást; um þetta efni má hann vel
úr flokki tala, því af ritum hans og kvæðum má sjá að hann
þekkir ástina á marga vegu. Á 7. bls. í kvæðabók sinni
segir hann, að hefði ástmey sín svikið orð og eiða gæti hann
stytt sitt leiða líf í bylgjum sjávarins, en hefði hann sjálfur
rofið trú við hana mundi hann brátt hafa búið sér og henni
bana. þetta er nú ekki kraptiaus ást, hún er sterkari en
dauðinn. Kvæðið á bls 99—103 sýnir nokkuð aflminni ást,
þar gjörir Ásta nokkur mann sem skáld er nefndur ástfanginn
í sér, hann lýsir ást sinni til hennar með áhrifamiklum orð-
um; hann fékk að fylgja henni heim að húsi hennar, þá
greip sorgin hann af því að hann þurfti að kveðja hana, [>ó
kysti hann hana tvo kossa og þrýsti hönd hennar um leið,
og seinna í kvæðinu segir hann , að það hafi hún þolað sér
brosandi, og það segist hann «halda klárt að þolað hefði
hún sér fleira», en þó varð hún samt «hálf skrítin», já,
hún varð «bálvond» og hljóp burt. [>etta háttalag hennar
herti nú á ástinni í skáldinu, og fór hann heim til sín með
sneipu og yðrun og huggaði sig við þá von að fá að deyja
af örvæntingu og lofaði að skjóta sig með degi, en morguninn
eptir var alt gjörsamlega komið af honum og fann hann ekki
neitt til ástarinnar, og segir hann að það hafi komið til af
því, að sárlítið hafi verið í Ástu þessa varið, og af því haíi
hún flúið sig, að hún hafi séð það á sér, «að hann vildi
ekkert meira». llefði það nú verið rangt af Astu að bera á
móti þessu, og segja að hún hafi flúið af því, að hún hati
þózt sjá það á skáldinu, að hann hafi viljað fá eitthvað
m eira? Jeg bið stúlkuruar að dæma um það fyrir mig, hvort
skáld þetta er öllu virðulegri persóna, en Bjarni bóndi er
látinn vera. Asla þessi heíir verið öðru vísi en sú sem Jón
kveður þetta um á bls. 106 «[>ornalundi þekkt var sprund,
það var undur gaman». Suml í kvæðum Jóns sýnir hvað
hann elskar kvennfólkið yfir höfuð, t. d. þetta, sem hann
kvað um systur sínar áfslandi: «Hvað kunna þeir heima? að
gjöra graut og geta böru . . . . og þá er búið», og þetta:
«lslandsmeyja olskuríkt opt er hjarta þannin, þær elska stétt
og auð og slíkt, en ekki sjálfan manuinn». Líka mætti nefna
kvæðið: »Sankti Pétur og sálin», sem hann prýddi Baldur
heitinn með. Föðurást Jóns finst mér mega marka af því,
hveruig hann lýsir «Skuld», dóttur sinni 1879, nr. 88, þar fer
hann fram úr öilum blaðamönnum á Islandi og máske a'stað-
ar í veröldinni að hæla blaði sínu, mér finst þó að sú rusla-
skjóða eigi lítið lof skilið, alt að þessu álít eg hana vera
þjóðminkunarblað. Uefði síra Sigurður Gunnarsson lifað leng-
ur, mundi hann hafa gefið út blað sem Austfirðingum hefði
verið til sóma, og þá hefði sézt á hvað marga skjái Skuld
hefði orðið. Mér finst menn geti séð af sumu sem Jón hef-
ir ritað, hvað ættjarðarást hans er rótgróin, t. d. af því hvað
hann hefir ritað um innlendu verzlunina (Gránufélagið) og
suma beztu menn þjóðarinnar t. d. Jón Sigurðsson og síra
Sigurð Gunnarsson o. fl o fl. INú þykist eg vera búinn að
sýna það, að Jón þekkir ástina. En eina vísu hans skil eg
ekki, þetta er í henni: «Sanna gleði fyrst eg fæ foldarsverði
undir». Skyldi hann ætla að láta heygja sig lifandi að forn-
um sið og njóta svo þessarar sönnu gleði í gröfinni eptir
dauðann? eg hefi ávalt ímyndað mér að dauður skrokkur geti
engrar gleði notið, en gleðin tilheyri lifandi verurn, og því
trúi eg að gröfin sé ekki bústaður sálarinnar eptir dauða
‘mannsins. Eg nenni ekki i þetta sinn að vaða í gegnurn
öll verk Jóns, mig varrtar líka rosabullurnar sem hann áiítur
að þurfi að hafa þegar leir er vaðinn; eg útvega þær seinna
ef á þarf að halda. það játa eg að mér þykja sum seinni
kvæði Jóns skárri en Símonarljóðin, sem vonlegt er, því Jón
hefir fengið talsvert vanavit, en hefði Símon náð annari eins
mentun er líklegt að hann hefði orðið Jóni fremri, því færri
þarf Símon úrfellingarmerkin. Um «Sigríði Eyjafjarðarsól» dæmi
eg ekki sjálfur,* en sá maður, sem Jón Ólafsson hefir kallað
skáld, bjó hana undir prentun og dæmdi hann öðruvísi um
hana eu Jón, og það má Jón vita, að margir álíta mann
þennan betra skáld en hann. Og þó eg þekki máske lítið til
ástarinnar, hef eg svo mikið af bróðurást, að eg enda þess-
ar fáu línur með þeirri hjartans ósk minni, að Jón Ólafsson
læri að þekkja sjálfan sig áður en hann hverfur »undir
foldarsvörðinn». Ari Jónsson.
Auglýsingar.
Lýsing á óskilafé seldu í Húnavatnssýslu haustið 1879.
I Vindhælishrepp:
1. hvítur hrútur veturg., stýft gagnbitað hægra, sneitt fr. v.
brennimark A. J.
2. hvít gimbur veturgömul, sneitt fr. hægra, heilr. gagnb. v.
3. hv. lambgimbur, blaðstýft aptan hægra, sýlt gagnbitað v.
4. hvít lambgimbur, sýit gagnbitað vinstra.
5. hv. — hvatt fj. fr. hægra, tvírifað í stúf fj. fr. v.
6. hv, lambgeldingur, sneitt aptan v.
I Engihlíðarhrepp.
1. Hvítur hrútur velurgamall, hvatt h., stýft gagnbitað v.
2. Svartur lambhrútur, sneitt a. gagnb. h., hvatr. gagnb. v.
3. Hvít lambgimbur, hálft af a. fj. fr. h., gagnfj. v.
í Bólstaðarhlíðarhrepp.
1. Ilvítur sauður 4 v., hvatt h., tvístýft fr v.
2. Hvítur sauður 2 v., óþekkjanl. h., sneitt a. biti fr. v.
3. Hvít ær 3 v., stýft gagnb. h , sýlt gagnfj. v.
4 hvít ær 3 v., hvatt h., tvístýft fr. v.
5. hvít gimbur veturg., sýlt fj. fr. h., sneitt og biti a. v.
6. hvít gimbur veturg., stýft hálftaf a. fj. fr. h., sneitt fr. fj. •
apt. vinstra; brennimark : J A
7. hvítur lambgeldingur, sneitt a. hangfj. og biti fr. hófr. a. h.
8. hvít lambgimbur, sneiðrifáð fr. h., sneitt og lögg fr. v.
9. hvít lambgimbur, tvístýft fr, fj. a. h., stúfrifað v.
10. hvítur lambhrútur, gagnb. h., tvístýft a. biti fr. v.
11. hvitnr lambhrútur, blaðstýft a. b. fr. h., stúfr. ( hálftaffr. v.
12. Dökkrauð hryssa, tvístjörnótt, 8 vetra? hvítur hríngur á
hægra eyra, tamin, aljáruuð, taglskelt, fjaðrir 2 a. h.
I Svínavatnshrepp.
1. hvítur sauður veturg., sneiðr. fr. h., hangfj. a v.
2. hvítur sauður vetnrg , slýft gat h., miðhlutað v.
3. hvítur sauður veturg , tvirifað i heilt biti fr. h , sneiðr. a. t.
4 svartur lambgeldiugur, stúfr hangfj a. h., stúfr. hangfj. a. v.
5. grár lambgeldingur, sneitt af hálftaf fr. h., blaðst. a. b fr. v.
6. golsóttur lamgeldingur, sneitt fr. h . stýft fj. fr. v.
7. hvítur lambgeldingur, stýft biti fr. h., sýlt fj. fr. v,
8. hvítur lambhrútur, sýlt bítar 2 fr. h., fjaðrir 2 fr. v.
9. hvftur lambhrútur, blaðstýft og fj. fr. h., vaglsk. og br. a. v.
10. hvítur lambhrútur, gagnbitab hægra, sneitt fr. vinstra.
11 hvítur lambhrútur, hvatt hægra, stýft biti fr. vrnstra
12 hvítur lambhrútur, sýlt f hamar, h , stúfrifað gagnb. v.
13. hvitur lambgeldingnr, sneiðrifað fr h., tvístýft a. biti fr. v.
14. Svört lambgimbur, heilrifað biti fr h, háitaf a v.
15. hv. — stúfrifað biti fr. h. lögg a. v.
(Framhald)
Tíðarfarið er hið bezta hér einsog áður, og sama
er að frétta að austan. Að undanförnu hefir aflazt inikið
af síld hér á Pollinum og töluvert af fiski ót á firði.
Hákarl hefir og aflast vel á opin skip ; sáu hákarlamenn
íshroða nokkurn til hafsins.
— Gaulverjabær er veittur séra Páli Sigurðssyni á
Hjaltabakka.
*) Iteykvfkskur fréttaritari einhvers hins stærsta danska dag-
blaðs, «Nationaitidende», hefir meðal annars getið um «Sígríði
Eyjafjarðarsól» á þessa leið 15. des. f. á.: «[>ó að sorgar-
leikurinn sé í rauninni ekki uema þjóðsaga, sem breytt er í
samtal, þá fer margt í leiknum vel á leiksviði; í honum eru og
prýðislagleg kvæði, og ber sorgarleikurinn þess órækan vott,
að höfundurinn ber gott skynbragð á, hvað komi vel fyrir
sjónir, þá leikið er » Ritst.
Eigandi og ábyrgðarmaður
Skapti Jósepsson cand. phil.
Prentari: Björn Júnsson.