Norðlingur - 17.08.1880, Blaðsíða 2

Norðlingur - 17.08.1880, Blaðsíða 2
in, þá, er það merkilegt, að peir skuli heldur vilja kjósa B. Sv., pví hann kom sízt betur fram í því máli; hann var einn af þeim sem voru í launamálsnefndinni og ekki sá bezti, en hún var aðalorsökin til þeirra óheppilegu úr- slita er paðmál fékk. Nefndarálitið frá þeirri nefnd mun verið hafa eitthvert hið óheppilegasta, sem komið hefir inn á ping; eptir langan tíma, og pegar pingtíminn var mjög liðinn, kom álit nefndarinnar mjög lélega undirbúið og hver hendin uppi á móti annari í sjálfri nefndinni; illa samin nefndarálit eru hverju máli mesti hnekkir. fað væri óskandi að þingeyingar, áðuren peir kjósa B. Sv., vildu telja pau lög, sem hann hefir komið fram á síðustu pingum, og landinu hafa verið til verulegra heilla, og pví næst pau lög, sem annaðhvort ekki hafaverið stað- feet, eða pá verið betur óstaðfest. Á síðasta alpingi var hann mesti hvatamaður og framsögumaður í tveimur mál- um, er hvorugt náði staðfestingu. — þetta er nú laga- maðurinn. — „f>að er annað gæfa en gjörfugleiki", sagði Snorri goði um Skarphéðin.“ * * * f>að væri sorglegt dæmi uppá pólitiskt óvit og van- pakklæti kjósenda, ef Norður- þingeyingar kysu eigi séra Benidikt Kristjánsson í Múla aptur, og mun ekkert, sem spurst hefir um kosningar ennpá geta jafnast við pað, nema ef Suður-f>ingeyingar endurkysu eigi pingforsetann, Jón Sigurðsson á Gautlöndum. Báðir pessir menn hafa pá kosti til að bera, er prýða skyldu hvern pingmann: |>eir enx báðir valmenni, báðir ágætir gáfumenn, báðir vel mentir og sómi stéttar sinnar, báðir frjálslyndir, báðir einarðir og báðir vanir pingstörfum. |>að má fletta öllum pingtiðindunum, og pað skal eigi finnast eitt einasta mál er séra Benidikt hafi eigi komið vel og viturlega fram í; hann var kosinn með séra Eiríki Kúld í eíri deildina, sem annar forvígisraaður hinna pjóðkjömu pingmanna, og hann hefir gengið alveg óskaddaður út úr peim hreinsunareldi, og synt í efri deildinní einstaka lipurð og kjark, semjafn- an er sigursælt, er að fylgist; par sem séra Eiríkur hefir sokkið æ dýpra og dýpra niður í „hringiðu apturhalds og ófrelsis.w — Kirkjumálið er eitt peirra stórmála er á j dagskrá eru, og hefir séra Bcnidikt komið par eins og j annarstaðar ágætlega fram, er hann og séra Amljótnr í j pví máli fógur fyrirmynd stéttar sinnar aðóeigingirni I og frjálslyndi. Prófastur séra Benidikt Kristjánsson í Múla ætti sem lengst að sitja á pingi, en oss virðist pað j óhugsandi að Norður-f>ingeyingar endurkjósi hann ekki einmitt nú, er kirkjumálið kemur sjálfsagt til umræðu 4 næstu pingum. Séra Benidikt hefir jafnan verið álitinn í pingmaður Norður-f>ingeyinga, eins og Jón Sigurðsson I pingmaður Suður-f>ingeymga, og getur hvert kjördæmið um sig verið „stoltw af sínum pingmanni. f>að er og óhugsandi að bændur suðursýslunnar endui-kjósi eigi Jón, sem er sómi stéttar sinnar, pings og pjóðar, pann mann sem alpingi kaus til pess, að fylla sæti nafna síns, pann mann, sem íslandsvinurinn Willard Fiske bar pann vitnisburð svo heyrzt hefir um allan hinn ment- aða heim, að hann væri „ágæt fyrirmynd frjálsborinna óð- alsbænda.u Vér beram sjálfir beztartraust til f>ingeyinga í pessu efni, pví vér vitum að pessi tvö kjördæmi eru einhver upplýstustu kjördæmi landsins; en pað viljum vér láta pá vita, að pjóðin hefir vakandi auga á pessum tveimur kosningum, og ábyrgist peir að pær t?.kist vel og heppilega fyrir land og lýð! Iiitstjórinn. Dr Guðbrandur Vigfússon hefir í íormálanum íyrir útgálu sinni sif Bturlungu sýnt að Sæmundar Edda er salriin að mestu leyti í Vestureyjuin, þaö er að segja, hjá liirmi fyrsln norsku þjóð, sem bygði Shetland, Orku- eyjar, Hebrides eða Vcstureyjar, og hiuar nærliggjandi strendur Skotlaiids og írfands, Pað er vel knnnugt að þessi bluti, og einkanlega frland og hinar skotsku cyj- ar voru kristnaðar mjög sneimna á tímum. Hin forna írsku klaustur voru nafufræg fyrir iærdóm presta þeirra, sendu þeir presta sína og læröa inenn til Gennaníu og annara Noiðuilanda, á þeiin tímuin þá er þessi lönd vom ennþá alheiðin. Skáldin sem rituðu svo mörg af Kddukvæðunum, hafa þekt svo mar»a af þessura írsku og kot-ku munkuin, og er mjög líklegt að munk- ainir hafi haft áhiií á rit þeirra jþetta iiiuii hafa svo verið. Prófessor Sophus Bugge í Kristjaníu, útgefandi hinnar beztn útgáfu af Sæmund- ar Eddu, hefir nú uppgötvað, að mikið af henni er dreg- ið útúr hinurn fornu kristnu helgisögum, og hin- um grísku og rómversku goðasögum sem Edduskáldin fundn í bókasöfnum hinna keltnesku klau»tra Baldur er orð sem þýðir 1 o rð jherra) (á engilsaxuesku B e a 1 d or) og sagan um Baidur er sett sainan at munninælasögum áhrærandi drottinn vorn — hiim „hvfta guð“ norræmi goðafræöinnar, setn veröur þá í raun og veru sama og „hvíti Kristur*. Loki er sama orð og L u c i fe r, N a n n a nafn konn Baldurs, er sama og hið griska Oinorie. Geirröður er hið gríska G e r y o n , Angantýr er hinn gri'ki Kentaur, með hinuin kelti'ka greiui in (þ. e. an) settum framan við Þessi uppgötvun heiir vakið mikla eptirtekt í hinuin skandinavisku ríkjura «g á meðal iærðra uiaiina f Germaníu. Hún eyðir í svip nokkru af töfrafegurð þeirri seiri skáld hiniia nýrri tíina hafa úibreitt, svo sein hinn sænski Teguér, arn hinar gömlu goðasiigur hinua fornu Noiðuilanda; og hún eyöileggur tnörg blöð úr hinum miklu rilum uin norður- landa goðalræðina, er slíkir menn hafa ritað sem Grirntn og Sinuock. Willard Fi.'kc. Prófessor Fiske lætur hér alveg ósagt um hvort Iiann sé samdóma herra Guðbrandi, en injög ólíklegt þykir oss að liann sé það, svo létivægar og ósenni- legar sem getgátur Guöbrandar eru; þær mega eigi ann- að heita lle.'tar, en forn og ný útgáfa á málfræðislegu torli og daðii við Engtendinga. Kitst. Herra prófessor Fiske hefir enn látið prenta nýjar upplýsingar um í'land og dreift þeiin út víðsvegar uui allan hinn mentaða heim og lýsir sér þar hin sauu velvild og umliyggja fyrir þ|óð og landi, sein liann er svo alkuiitiur að og ástsæll ölinm íslendinguin fyrir. Á þes'Uin bliiðum, scin kornu ut í vor í Berlín, en bárust oss (yrst í gær frá prólessor Fiske, talar liarui um iopt'lagið hér á landi og tekur ýmsa slaði til sam- anburðar, sýnir hann að loptið sé hér liltölulega hcitf, og reynir hann að sannfæra menn um að hér sé ekkert kaldara lyrir það, þó landið heiti l.'land, og segir hann að inenn hafi hér um verið í líkii villu eiusog þuini að halda að l.slendingar væru koiunir af skræl- ingjuin Prólesorinn taiar uin silfuibergið lijá okkur og hælir því; liaiin talar og um útfl.ittar vorui og gef- ur skýrslu yíir þær sem lluttust héðan I87á. Sérstak- lega talar lierra Fi.'ke um kaffið okkar og segir hann aö hvergi í lieimi fái inaður jafuágætt kalfi, og þakbar hann þaö vatninu, hreuslunni, tilbúningi og góðuiii rjóma. Prófes'orinn getur þejrra bóka er út hafa komið f seinni tíð hér á landi og aimarstaðar. sein Islaiid suerta, og að síðustu telur hauu upp æðstu ernbættisii enn iands- ins og svo forseta þingsins, J ó n Sigurösson frá Gautliindurn, er hann segir að fylii uú sa»ti hins látna, fræga, nafna sfns. Prófessor Fiske getur alþingisliússins og þykir leitt, að þaö lékk cigi að standa á sjálfum Arnarhól. Prófessor Fiske kvongaðist f Berlín 14. júlí næstl. Mis3 Jennie Mc. Gr&w. liiuidsliorðiiitgi llihnur Fisisen ko ’í hingaö norður með „Areturus* og dvaldi hér þatig- aðtill aö „Phönixw kom að ausían og (ór sfðan suðiir ti! Bcykjavfkur raeö iiouurn. Á meðan land •höfðingi dvaldi

x

Norðlingur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Norðlingur
https://timarit.is/publication/106

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.