Norðlingur - 23.09.1880, Síða 1

1880.
V., 39.—40.
Keiuur út 2—3 á mánuði
31 blðð a)s umárið. Akureyri 23. september 1880.
3 k S r s 1 a
um efnahag (íráiiufjelagsins við árslok 1879.
Eigu felagsins:
Kr. Au.
2 skip, „Grána“ og „Rósa“, með öllum fargögnum................ 36,000 00
4 verzlunarstaðir með 6 saltMsum og öllum verzlunaráhöldum . . . 60,300 00
Skuldakröfur til verzlunarmanna við alla verzlunarstaði félagsins o. ii..
að frá dregnum 18 % fyrir vanhöldum..................■ . . 167,176 15
Vörur iunlendar og útlendar á öllum verzlunarstÖðum félagsins með
18% afslætti af hinum síðamefndu......................... 240,734 44
504,210 59
Fé i vörslum felagsins:
Viðskiptamenn á öllum verzlunarstöðum félagsins áttu hjá pví . . . 43,759 54
Ýms lán móti vöxtum og hlutameun óborgaðan ágóða af félags-
hlutum sínum........................................................ 270,721 38
Innstæða félagsins, 1893 hlutabrjef á 50 kr. hvert........................ 94,650 00
Gróði félagsins frá byrjun................................................ 95,079 67
5Ö4Ý10 59
Víð byrjun ársins var fjárauki félagsins 103,490 kr. 93 a. en við árs-
lok 95,079 kr. 67 a., svo eign félagsins hefur minkað petta ár um 8, 411 kr. 26 a.;
er pað pó minna en við mátti búast, par sem svo mikill skaði varð á margri islenzkri
vöru, einkum ull og lýsi; en pað bætti úr skák, að ekkert tjón varð, hvorki á skip-
um eða vörum félagsins, og töluverður gróði varð á útlendu vörunni, afgangspeim
kostnaði, er ú liana legst.
Félagið ilutti frá landinu 2.224 tunnur af lýsi, sem seldust erlendis 20,800 kr.
minna en pær voru keyptar hér á landi, og 178,500 pund af ull, sem
seldust erlendis 4056 kr. minna en pau voru kevpt. Flutningskaup, áhyrgðargjald
og sölulaun vora 18,984 kr., svo skaðinn á pessurn tveim vörutegundum varð pannig
43,840 kr. þegar pess er gætt, að hreinn skaði félagsins eigi varð á endanum
nema 8,411 kr., pá sést, að á einhverri vöru hefur Idotið að verða talsverður ágóði,
og pað var útlenda varan. Kemur pví hér í ljós pað, sem svo opt heíir
verið tekið fram áður, að verðið bæði á innlendri og útlendri vöru er of
hátt. pað er misskilningur, að skaðlaust sé að borga innlendu vöruna með pví
verði, sem aptur fæst fyrir hana erlendis, pví að meiri kostnaður hvílir á henni, en
alment er álitið. pessu til skýringar skal hér telja hinar ýmislegu gjalda-
greinir, er hvíla á félaginu og fiestum íslenzkum kaupmönnum.
Erlendis
Flutningskaup . pegai' 100 pd. af ull kosta 90 krónur. 4, 00 pegar 1 skpp. af saltfiski kostar 45 kr. 2, 72 pegar 1 tunna (pegar 1 tu af lýsi kostar af kjöti ko 45 kr. | 48 kr. 2, 65 2, 65
Umhoðslaun 1, 80 0. 90 0. 90 0. 96
Miðlaralaun 0, 22 0.17 0,17 0,12
Fyrir horgun strax 0, 90 0. 45 0,45
Ábyrgðargjald . 1,35 0.67 0, 67 0, 84
Afföll og undirvigt 0,45 0. 67 0. 90 0. 24
Tunna tóm ogbeykislaun „ 4. 00 4, 50
Salt og verkaláun J* r 1,69
8, 72
5, 58
9, 74
11, 00
Ekki er hér reiknaður kostnaður við móttöku vörunnar liér á landi, húsaleiga,
né tiutningur til skips og ýms fleiri smá útgjöld; hlýtur pví hverjum að vera ljóst
af pessu, að pó 1 pd. af ull seljist fyrir 90 aura erlendis, pá er eigi skaðlaust að
kaupa pað fyrir 81 e., pví síður meira, eða eina tunnu af lýsi fyrir 35 kr. 26 a., pó
hún seljist aptur 45 kr. og svo í sömu hlutföllum aðrar vörur. Ef kaupmenn og
viðskiptamenn gættu pessa glöggloga, pá mundi eðlilegra verð komast á vörurnar,
landinu og báðum málspörtum til hagnaðar.
þetta ár flutti fjelagið frá landinu vörur fyrir 441,000 kr. í 13 skips-
íormum. Aðalvörur voru pessar:
Kostar 3 kr. árg. (erlendis
4 kr.) stðk nr. 20 aura.
Gráiiufélagsfiiiidiir.
11. p. m. var aðalfundur Gránu-
félagsins haldinn á Akureyri, séra
Arnljótur Ólafsson var fundarstjóri
og séra Davíð Guðmundsson skrif-
ari.
Endurskoðnnarmenn framlögðu
reikninga félagsins fyrir árið 1879
og kaupstjóri lagði fram skýíslur
um efnahag pess, sem pegar er
prentaður útdráttur rrr og verður
útbýtt meðal félagsmanna.
Kokkrar umræður urðuumverzl-
un félagsins liðið ár og fyrir fram-
tíðina, hæði ödýr vörukanp og
misjafnt verð á innlendri vöru eptir
gæðum, einnig um rentur af verzl-
unarskuldum; en með pví aðalfund-
ur næstliðið ár hafði ályktað að
kaupstjóri skyldi ráða pví hvort rent-
an væri tekin í ár eptir pví sem
hann áleit hentugast, var eigi hægt
að gjöra ákvörðun um hvort renta
skyldi tekin í ár, en aptur var á-
lyktað eptir langar umræður að
fyrir árið 1881 skyldi ekki borguð
renta af verzlunarskuldum félags-
ins.
|>á kom til umræðu hvort fé-
lagið ætti að fjölga föstum verzlun-
arstöðum, pví sú tillaga kom frá
Skaptfellingum að reisa verzlunar-
stað á Hornafirði og pótti fundin-
um réttara áður en ákvörðun væri
tekin um pað að komast fyrir, hvort
menn par vildu leggja drjúgum til
félagshluti til pessa fyrirtækis og
var kaupst. falið að gjöra ípví efni
pað er hann áleit hentugast.
Sú tiflaga kom einnig frá Múla-
sýsluhúum að aðalfundur félags-
ins væri annaðhvort ár haldinn á
Austui'landi, en um pað var engin
ákvörðnn tekin, af pví fundarmenn
úr Múlasýslum náðu eigi fundi nema
einn.
Kaupstjóri hafði keypt fyrir
Gránufélag hlut í síldarveiðum peim
sem hafa verið hér í sumar við
Eyjafjörð, og sampykti fundurinn
pað; einnig var honum faflð að
styðja að hverju pví er efldi atvinnu-
vegina samkvæmt 2. gr. laganna.
Nokkrar umræður urðu um samn-
inginn milh Gránufl. og hr. Holme,
sem svo rniklar blaðadeilur hafa
orðið út af á pessu sumri, og varð
sú niðurstaða á pví máli, að fund-
urinn áleit ekkert athugavert við
hann, nema ef vera skyldi, að hetur