Skuld - 14.02.1879, Qupperneq 2

III. ár, nr. 4.]
SKTJLD.
[l4/2 1879.
40
kent, en „ómögulegt er að hneykslan-
ir komi ekki“, og verðr slíku varla
með öllu útrýmt með meðuluni utan að,
pótt nokkuð mætti fækka hneykslun-
ar-hellunum; enda hygg ég að mök
landsmanna hafi farið heldr minkandi
pessi síðustu ár, par sem flestir hetri
menn Jeirra sveita, hvar þetta mest
átti sér stað, eru farnir að sjá að peir
verða sjálfir að taka sér fram um pað
að styðja að pví, að pessi óhæfalegg-
ist af, sjá, að inn slæmi orðrómr liggr
á allri sveitinni og öllum íbúum henn-
ar og að hér geldr inn saklausi inna
seku hjá peim, sem ekki pekkja til.
|>ess hefir verið getið að hætt sé
við, að sjúkdómar fiytjist inn í landið
með pessum duggum svona eftirlits-
lausum, og að nauðsynlegt væri að
hafa skikkaða menn til að heimta af
hverju skipi heilbrigðisvottorð; ekki
er fyrir pað að synja að svo illa getr
farið, en ekki hygg ég pað einhlítt
pótt hvert skip sýndi heilbrigðisvott-
orð í lagi; kom ekki bóla upp í skipi,
sem kom beina leið frá Xaupmanna-
höfn til Reylcjavíkr um árið og hafði
heilbrigðisvottorð í lagi? ég vil geta
pess að hreppstjórum er og hefir um
undanfarin ár verið uppálagt að fara
strax út 1 hverja duggu sem kemr og
spyrja hvort nokkur veikindi sé um-
borð og ég held að mér sé óhætt að
fullyrða að hreppstjórar peir sem mest
hafa fengizt við pessi skip síðan ég
kom hingað til sýslunnar geti vel að
pessu leyti gjört sig skiljanlega fyrir
flestum útlendum íiskurum; póttpetta
sé hvergi nærri einhlítt pá hygg ég að
meiri trygging sé ekki hægt að fá eins
og nú á stendr, og getr Z. séð að sú
fyrirskipun hefir verið um nokkur ár,
sem hann vill á lcoma;1) — pað er
1) Z. vill reyndar að þessi umboðsmaðr
heimti heilbrigðisvottorðið, en það er ekki auð-
fenginn um firði maðr sem skilur frakknesku
eða ensku svo, að hann geti gerið viss um
___________________41___________________
líka auðvitað viðrhlutameira fyrir skip-
in ef veikindi koma með peim, og skip-
verjar áðr eru búnir að neita pví að
veikindi séu umborð.
J>að hefir verið klifað á pví, að
„varðskip“ Dana gjöri að pessu leyti
ekkert gagn undir islandi, en mér er
ekki kunnugt að Island leggi neitt til
kostnaðarins við petta skip, ekki veit
ég heldr til að danska herskipið sé
hér við strandirnar til pess að passa
upp á útlenda fiskara; eftir pví, sem
mér er frekast kunnugt, er skipið gjört
út til að mæla sumstaðar strendr og
firðí, ransaka straumana kring um
landið, æfa hermenn o. pessh., en að
eins meðfram og eftir pví, sem kring-
umstæðurnar leyfa, til að hafa tillit
með fiskiveiðum útlendra, enda hefir
Fylla í minni tið tekið 2 duggur sem
voru á fiski of nærri, og kom með pær
hingað inn og borgaði annar skipstjór-
inn góðviljuglega sekt, en hinn var
dæmdr til sektar, og hefi ég góðavon
um að sú sekt fáist; báðar pessar dugg-
ur voru enskar, og er vonandi að petta
verði pó til pess að enska stjórnin
fremr finni ástæðu til að hafa eitt-
hvert tillit með fiskurum sínum liér.
|>að mun pannig vera ljóst að
kringumstæður við fiskiveiðar útlendra
við ísland eru slæmar og mikið undir
hepni komið að ekki rísi af peim ein-
hver vandræði; en hversu má nú ráða
bót á pessu? J>að hefir verið stungið
upp á að útvega „fyrir pað fé, sem
er kostað til Fyllu“, „nokkrar" fall-
byssur, en ég er hræddr um að pessi
uppástunga verði ekki nema „falleg
uppástunga á snjóhvítum pappír;“
pað purfa fleiri en „nokkrar“ fallbyss-
ur, pví víða koma duggur inn, víðar
en hér á Austrlandi, og mörg eru
nesin, sem líka mundi langa í fall-
að það, sem lionum er „stungið út“, sé heil-
brigðisvottorð en ekki eitthvert annað gott
prent.
42
byssur; en pótt nú fengist fallbyssur
á hvert nes, pá parf nokkurn umbún-
ing um pær, pví ekki væri gott að
láta pær standa eins og „illa gjörðan
hlut“ á nesinu, pað yrði að búa svo
um pær og kalda vörð við pær allar,
að dúggarar ekki gætu einhverja poku-
nótt komið og rekið tappa í gatið, p. e
„fornaglet“ pær eða eyðilagt, eðatek-
ið pær herfangi og svo saluterað með
peim fyrir „yfirkanóneraranum“ pegar
hann kæmi út á nes og ætlaði að fara
að hlaða og senda peim sendingu, sem
parna væri í polcunni.
Að koma upp svo miklu lögreglu-
liði sem pyrfti til að vera ávalt til
taks par sem duggur pessar ber að
landi, er ég hræddr um að geti ekki
komið til mála.
(Niðrl.)
Árið 1877 færði „Skuld“ oss all-
langa ritgjörð um bindindi, er nefnist
„Herhvöt gegn pjóðfjanda“. J>ótti
mörgum ritgjörð sú vera all-áköf, en
einmitt pess vegna hygg ég hana
hafa vakið marga til að hugsa nokk-
uð um bindindismálið; pví pá er hún
hafði komið fyrir sjónir allra lands-
manna, fóru smátt og smátt að koma
bindindis-ritgjörðir í hinum blöðunum.
Samt vantar mikið á að almennr á-
hugi á bindindis-málinu sé Yaknaðr
enn, jafnvel pó pað sýnist liggja bert
fyrir öllum, hvílíkt velferðarmál
bindindisfélagið er. Almennr áhugi
á máli pessu mun naumast vakna,
meðan heldri mennirnir sýna ekki
meiri rögg en peir hafa gjört, og
slíta Bakkus frá hjarta sínu, pótt
nokkuð kunni að blæða. Er ekki leitt
að vita pað, að svo margir em-
bættisinonn og heldri menn landsins
skuli vera drykkjumenn (o: drekka frá
sér vitið)? Slíkt er liörmulegt, afpví
23
honum (Sldldingsfjaðra) var í liag gjörð, en ánafna hon-
um að eins lítilræði eitt eftir sinn dag. — Hann (vitnið)
skoraði pví næst hátíðlega á inn ákærða, að láta í ljósi,
hvort pað, sem hann hefði nú frá skýrt, væri eða væri ekki
í einu og öllu sannleikanum samkvæmt. Og pað fékk öll-
um, sem við voru, eigi lítillar undrunar, að herra Skild-
ingsfjaðri kannaðist hiklaust við, að petta væri alt
dagsanna.
Yfirvöldin álitu pað nú slcyldu sína að senda tvo lög-
reglupjóna til að rannsaka herbergi pað í lmsi ins myrta
manns, sem hr. Skildingsfjaðri hafði í búið. J>eir komu aftr
úr leitinni eftir svipstundu með rauðleitan, stállásaðan
leðrkambpung, sem var alpekt eign herra Skotverðs sál-
uga, sem hann hafði borið á sér í mörg ár; en hann var
tómr, og kom pað fyrir ekki, að yfirvaldið spurði fangann,
hvað hann hefði gjört við peningana og hvar peir væru
niðr komnir. Hann kvaðst ekkert vita um neitt af
pessu. Lögreglupjónarnir fundu líka á botninum í rúmi
hr. Skildingsfjaðra skyrtu og hálsklút, hvorttveggja með
íangamarki hans á og hvorttveggja hræðilega blóðugt.
24
Bétt um pessar mundir heyrðist að hestr ins myrta
manns væri dáinn í hesthúsinu af áverkanum, sem hann
hafði fengið, og staklc hr. Gæðadrengr upp á pvi, að
post mortem skoðun (likskoðun) skyldi gjör á hrossinu,
til pess, ef unt væri, að finna kúluna. J>etta varpví gjört;
og pað var eins og alt styddi nú hvað annað, til að sanna
sekt fangans, pví eftir talsvert nákvæma leit í sárinu,
hepnaðist pað hr. Gæðadreng að finna allstóra kúlu og
draga liana út. Hún var, sem sagt, óvanalegn stór, og
pegar reynt var, sást, að hún passaði einmitt í hlaupið á
byssu hr. Skildingsíjaðra, en var langt of stór í allar
aðrar byssur í borginni eða nágrenninu. En pað, sem af
tók allan efa, var, að um pvera kúluna hálfa gekk rák
eða rönd rétt í kross við rönd pá, sem samfellur kúlu-
mótsins höfðu myndað, og pegar að var gætt, sást að rák
pessi svaraði nákvæmlega til rispu, sem af hending var
í kúlumóti pví, som inn ákærði maðr sjálfr játaði að væri
sitt. — jpegar pessi kúla var fundin, neitaði rannsóknar-
réttrinn að halda lengr fram vitnaleiðslu í málinu, en
seldi fangann pegar fram til dómarans — og neitaði fast-