Skuld - 02.07.1880, Blaðsíða 5
IV. ár. nr. 112.—113.]
SKULD.
[2/7 1880.
109
an vilja og gott vit á, að taka góðan
og lieillavænan þátt í löggjöf vorri,
án nokkurs tillits tilpess
i hvaða stöðu peir eru.
J>að er eigi tilgangr rainn með
linum pessum, að leggja neinn dóm á
alþingismenn vora, sem setið hafa á
þessum 3 fyrstu löggjafarþingum vor-
um. Að pví er ráða má af pingtíð-
indunum, fæ ég ekki hetr séð, en að
flestir peirra sé nýtir og velviljaðir
pingtnenn, og hafi komið vel fram i
áhugamálum pjóðarinnar. þessu munu
flestir vera samdóma, er unna vilja
pingmönnum vorum sannmælis. J>að
er vitaskuld, að petta er nokkuð mis-
jafnt; pví eigi geta allir skarað fram
úr. Svo mun vera á öllum pingum,
um allan heim, að einn er færari en
annar; og pess vegna er eigi tiltöku-
mál, pó eins sé lijá oss.
Af pingmönnum 1879 hefi ég heyrt,
að nokkrir munu eigi geía kost á sér
til pingsetu, nefnil. Tryggvi, sr. Isl.,
Snorri, sr. Bened. Sé petta rétt hermt,
pá eru auð pingmannarúm: 1 í Norðr-
Múlasýslu, 2 í Suðr-Múlas., 1 iRangár-
vallas., 1 í ísafjs., 1 í þingeyjars. í
pessi sæti er pá fyrst og fremst að
kjósa heppilega, og mun enda pegar
vera ráðið sumstaðar af kjósendum,
hvern kjósa skuli, svo sem í Suðr-
Múlasýslu og enda viðar. Af hinum
öðrum pingmönnum hafa blöðin helzt
mælt á móti premr, nfnl. sr. Eiríki
Kuld. H. Friðrikss., [og nú síðast Máni,
móti Guðmundi Ólafssyni pingmanni
Borgfirðiuga. — Eg skal nú láta ó-
sagt, á hvað miklum rökum pað kann
að vera bygt hjá Norðl. að mæla á
inóti sr. E., en hvað sleggjudóminu í
Mána frá J. I>. snertir um G. Ó., pá
liefi ég eigi séð alpingistíðindin gefa
tilefni til pess, að gefa pað í skyn, að
liann sé ónýtastr af peim pingmönnum
er verið hafa á undanfarandi kjörtíma-
hili. Að vísu hefir hann eigi verið
margtalaðr á pingum, en tillögur hans
og atkvæði liafa jafnan fylt hinn frjáls-
lyndari flokk, og í framfarastefnu. Að
liann hcfir verið í fáum nefndum, verðr
honum varla gefið að sök, pví hann
liefir eigi kosið sjálfann sig í nefndirn-
ar ; og að hann liafi „skort einurð“,
sést eigi af pingtíðindunum, fremr en
suma aðra.' í liverju hcfir G. Ó. t. d.
staðið á haki sem pingmaðr: Einari
Gíslasyni á Hökuldsstöðum, sem hald-
in var pó lofleg likræða í Skuld, pá
er hann sagði af sér pingmennsku;
Einari B. Guðms., sem enginn hefir
enn fundið að, eða sr. St. í Holti,
pingm. ísfirðinga, eða J>. J. úr Vest-
manneyjum, sem ég hefi lítið séð eftir
í pingtíðindunum, nema pað eitt, sem
snertir Vestmanneyjar og ekki aðra
hluta landsins ? — Vera kann að Borg-
firðingum heppnist að fá völ á ein-
hverjum peirra, sem reynist meiri ping-
garpr en G. Ó.; en hitt gæti eins vel
U0
hugsazt að G. Ó. yrði, ef hann sæti á
fleiri pingum, framgjarnari, og krapt-
ar hans hetr notaðir en hingað til.
|>að eina, sem ég hefi verulegu grætt á
að lesa pessa Mánasendu ritgjörð, er
pað, að nú parf eigi framar að spyrja:
hver vill kasta inum fyrsta steini?,
pvi allir sjá, að pað er J. J>., sem
gjörir pað.
Máni hefir á bls. 27—28 bent á
nokkra, 6 pingmenn, sem að hans á-
liti ættu framvegis að vera ápinginu.
Ég hefi nú als ekkert á móti jneinum
pessara ágætismanna, en undarlegt
pykir mér, að eigi skuli vera nefndir
peir Jón Sigurðsson á Gautlöndum
og Dr. Gr. Th. meðal peirra, erfyrst
og fremst ætti að liljóta sæti á næsta
pingi. J>að getr að minni hyggjueigi
verið öðru að kenna, en inni daufu
hirtu Mánans, að par hefir sézt yfir
ina „ágætu fyrirmynd frjálsborinna
óðalshænda“, som forseti neðri deildar
alpingis er. Og hver annar en sá,
sem sér við ljós urðarmána, getr verið
blindr fyrir peirn afhragðs kostum,
sem Dr. Gr. Th. er gæddr sem ping-
maðr, pó eitthvað kunni að mega að
lionum finna? Ef ganga skyldi fram
hjá slíkum mönnum við inar nýju kosn-
ingar, pá veit ég sannlega ekki hverja
velja skal. það væri pá réttast, að
fela hans hátign konunginum (eða rétt-
ara sagt landsliöfðingja) að kjósaalla
pingmenn pjóðarinnar, úr pví hún sýnir
að liún hefir ekkert vit á pvi.
Ég ætla svo eigi að fara fleirum
orðum um petta mál, en óska pess af
heilum hug, að kosningarnar fyrir
næsta kjörtima gæti heppnazt sem
hezt fyrir pjóð vorri; og pað er von-
andi að pjóðin sýni nú á komandi sumri
lifandi áhuga á pessu velferðarmáli,
og sæki að minsta kosti kjörfundbetr
en að undanförnu. það er kjósendum
hvers kjördæmis verulegur áhyrgðar-
hluti gagnvart allri pjóðini,
hvernig pingmannskosning heppnast.
Og sorglegt er pað að vita, að pað
skuli geta átt sér stað, að fáeinir
„sauðir“, sem næstir húa kosningar-
staðnum, skuli geta ráðið úrslitum
annars eins velferðarmáls, vegna dofin-
inskapar og áhugaleysis peirra, sem
búa fáeinum mílum, kannske ekki nema
einni, lengra frá, og sem, með pví að
mæta ekki, gefa sauðunum með at-
kvæðum sínum vald til að ráða (óbein-
línis) löggjöf pjóðarinnar um in næst-
komandi 6 ár. J>egar pannig ber til
og pingmannskosningin misheppnast,
pá verðr pað eigi varið, að peir breyta
illa, sem kjósa óheppilega, en hinir
hreyta miklu verr og ódrengilegar,
sem annaðhvort sakir loti eða húska-
skapar neyta ekki kosningarréttar síns.
_ Ritstj. „Skuldar11, sem að sumu leyti er
,á öðru máli, skal fara nokkrum orðum um
kosningar í næsta bl.
111
|»órsness-fuii(lr 1880.
TjMns og boðað var í aukabl.
^ vib „Skuld" IV, 107 þ. á.,
var fundr settr I jpórsnesi 16.
júní í fundartjaldi sýslnanna.
Voru þar samankomin libug 200
manna; [)ar af um 50 úr Norbr-
Múlasýslu (hinir libugt 150 úr
Subr-Múlasýslu). — Fundarstjóri
var kosinn J ó n ritstjóri O 1 a f s-
s o n á Eskifirði og til varafund-
arstjóra Páll Vigfússon, cand.
phil. á Hallormsstað; til skrifara
forvarðr læknir Kj e r u 1 f f
og séra Sigurðr Gunnars-
s o n á Asi. —
Fundarstj óri kvabst [)á
fyrst vilja gjöra ab umtalsefni
þab málib, er mestu varbabi,
þeirra, er hér mundu til mebferb-
ar koma á þessum fundi, en þab
væri:
Kosningar til alþingis.
í>ab hefbi verib einna lielztr
tilgangr meb fund þennan, ab
gera kjósendum ljóst, hver þing-
mannsefni um mundi verba ab
velja í liaust í sýslum þessum, og
ab lialda hér nú p r ó f k o s n-
i n g a r, svo i ljós kæini, hvert
fylgi hvert þingmannsefni mundi
hafa. — Skorabi hann á þá, er
liér væri nærstaddir og hefbu í
hug ab gera kost á sér sem
þingmannsefnum i Subr-Múlasýslu,
ab gefa sig fram, og eins á þá,
er frambob kynnu ab flytja frá
öbruim. — Urbu þá margir til
ab skora á fundarstjóra ab liann
gæfi kost á sér; en liann kvabst
fyrst vilja ræba um, livort eigi
yrbi endrkosinn vor ffamli bintr-
mabr Tryggvi lcaupstjóri Gunnars-
son.
þorvarbr læknir lagbi
þá fram bréf til fundarins frá
Tryggva, er upp var lesib, þess
efnis, ab þótt hann hefbi gjarn-
an óskab ab4vera fulltrúi vor enn,
þá væru þó vissar orsakir þess
valdandi, ab hann gæti nú eigi
gefib kost á sér.
F u n d a r s t j ó r i kvab sér
sýnast sjálfsögb skylda vor vib
fulltrúa, sem hefbi reynzt oss svo
sem Tryggvi, ab sýna þab í verki,
ab liann liefbi fult traust vor kjós-
enda; og þar sein Tr. hefbi eigi
skýrt oss frá, hverjar orsakir væru
1