Skuld - 29.06.1882, Síða 4

60
«hlunna» f. «hlauna». Bls. 127 1. 6: «fjörgín-
ar» f. «Fjörgynjar». Bls. 138 1. 4: «fleinatír»
f. «fleinatýr■. J>ctta er eigi annað en lítið
sýnishorn af rjettrituninni; söniu orð í sömu
merkingu eru víða skrifuð ólíkum stöfum, og
ýmist eru skrifaðir grannir raddstafir eða breiðir
á undan ng og nk. Meðal inna nýjari bóka
þekki jeg enga jafnilia úr garði gerða að staf-
setningu sem kvæðabók þessa.
Sjálf eru kvæðin fyllilega þess verð, að þau
komi fyrir alwebnings sjónir, og sum ágæt í
sinni röð. Hjálmari mætti líkja við gimstein,
er ávalt lá í sorpi. Mönnum þótti steinninn
eigi fagur, og gáfu honum engan gaum; en er
hann var brotinn sundur, sáu menn, að hann
hafði verið in mesta gersemi. Svipað þessu má
segja um marga afbragðsmenn vora; oft hefir
þeim eigi verið veitt eftirtekt, og þeir hafa
veslast upp í fjeleysi og menningarleysi.
Óskandi væri, að útgefendur Hjálmars kvæða
tæki nú rögg á sig og gæfi út framhald þeirra
sem allra fyrst, og vonaudi er, að sá hluturinn
verði betur af hendi leystur að inum ytra frá-
gangi. jj>ótt höfundurinn væri alþýðumaður og
alþýða kaupi einkum bokina, er það skylda út-
gefandanna að sjá um aö útgáfan verði stór-
lýtalaus, því að sízt munu þeir hugsa á sömu
leið og pokapresturinn, er kvað «eigi vandskírð
fátækra manna börn».
Karlsson í Garðshorni.
U m b r ú u n E 11 i o a á n n a.
í fyrsta tölublaði þjóðólfs þ. árs er grein
með yfirskrift «£liiðaárnar». Jeg skal nú ekki
fara langt út í það, hvað vel ritstjórninni
hefir tekizt að skipta um rjetti á borðum hjá
lesendum sínum, en ekki er ólíklegt að Horn-
strandabúum og fleirum hafi þótt nóg komið al
hinni hlið Elliðaáamálanna.
Grein þessi virðist að vera rituð án grund-
aðrar nærgætni og þekkingar á málefninu, og
kringumstæðum þess. Allar aðalástæður, sem
eiga að vera hrífandi, eru fram settar iíkast
þvf þegar barn fleygir roði á glæður. Ritstjóri
segir, að fyrir nokkrum árum hafi gamall mað-
ur frá Ártúni vaðið árnar, tekið sótt og dáið
af'. Ekki veit hann nánar að tímasetja þetta;
jeg skal fræða hann um að þetta var snemma
í Maí 1866, eða þegar sýslunefndirnar voru
tæplega ársgamlar. Góð er sú ástæðan. Á
þeirri næstu stendur eins, hann veit ekki, hvort
ungmennin voru 2eða 3, sem drukknuðu í Kópa-
vogslæk, þekkir ekki heldur ár nje dag. Jeg skal
fræða hann á því, að þetta skeði 1. Marz 1874
og að ungmennin voru 2, sem bana biðu. þúi
var «£jóðólfur» svo merkilegur, að hann gat
um slys. J>á veit hann ekki dag, en líklega
ár, þegar stúlkan druknaði í Arnarneslæk. pað
skeði n. 1. síðastl. þ>orláksmessu-kveld og var
svo fáheyrt og hörmulegt slys, að vel hefði
mátt geta þess á annan hátt, en snara því
fram sem ákæru móti sýslunefndinni. — Hvað
koma svo þessi slys málinu við ? Ekki ið
minnsta, því að þau skeðu nær upptökum en ósi.
En sýsluvegurinn liggur yfir báða lækina þar.
sem sjór og vatn mætist. Ritstj. «|>jóðólfs»
veit þó víst svo mikið, að það er ekki rjett að
1) Hefji pjóðólfur fært árstíðaskrá yfir þá, sem
drukknað hefðu í Elliðaánum, það hefði verið áötæða.
heimta af neinum einstökum eða neinu stjórn-
arvaldi að gera það, sera þeir ekki hafa neina
heimild til að gera. Sýslunefndir hafa enga heim-
ild til að brúa ár eða læki fyrir einstök heimili
nema á sýsluvegum sje, eða svo nærri þeim,
að alment verði notað.
En hvað áætlun fyrir kostnaði við brúar-
gerðirnar snertir, þá er hann næsta óákveðinn,
þar sem það veltur á 12—1600 kr. eða jaf'nvel
2000 kr., enda mun þessi áætlun ekki gerð af
verkfróðum mönnum. 1 því efni hefur líka
reynslan sýnt að áætlanir ná stundum skamt.
Jeg er ritstj. samdóma um það, að menu
geti vel sparað við sig spritt og fieira, t. a. m.
kaup á ljelegum blöðum og bókum, sem fátt
hafa nýtilegt að færa, en eru með framm upp-
fyllt at' prentvillum og mishermi.
[Niðurlag næst.J
F r j e t t i r.
— Hafísiun. Með norksa gufuskipinu «Hillo-
vaag», sem kom hingað eítir miðjan dag 24. þ. m.
frá Eskifirði (hafði f'arið þaðan að morgni 22.
þ. m,) frjettist að alíslaust hefði orðið veriö
eystra. Norska gufusk. «Adria», sem hjeðan
fór austur, var komið fyrir fám dögum þá með
heilu og höldnu á Seyðisfjörð. «Camoens»
kom í dag (27. þ. m.) og kvað eigi komizt
hafa nema aö Langanesi fyrir ísi (átti að tara
norður um), þar var allt fullt f'yrir af ís.
«Valdemar» korn 22. þ. m. hingað aftur
að vestan; , haföi að eins komizt að Horni og
legiö þar nokkra daga viö ísinn.
— Eskii'irði 17. júuí: «Tfðindi eru fá góö
hjeðan af austurlandi. Veörátta fjarska köld;
skepnufellir nokkur, samt ekki mjög mikill hjer
um pláz. Frakkar hafa gengið af skipi í ís, en
íslendingar bjargað skipinu heilu og höidnu
rnn á Jakobsvog við Búlandsues, og verður það
selt nú þann 21. þ. m. — Danir, er ráönir
voru með skipi Kohlers & Co., til að fylgja
iuum nýju fyrirmælum stjórnaiinnar, gengu af
skipi sínu í ís undan Gvöndarnesi (mifli Fá-
skiúösfjarðar og Stöðvarfj.) og kornust á bát
sínum lif lands. tíkipið var heilt og ekki ó-
liklegt að þaö kunni að laudi aö bera suðui
með. Enn geugu Danir af skipi utan við Vatt-
arnestanga (milli Reyðarfj. og Fáskr.fj.) í ís;
og er þaö skip rekiö upp á sker utan við And-
ey (í Fáskrúðslirði); er þar líklega íit til bjarg-
ar. Danir þessir ætluðu að sögn að stunda
hjer síldarveiöi í sumar. — Róstskipin hata
enn ekki komið hjer inn; þau sáust hjer úti
fyrir Reyöarfirði fyrir skömmu; en eigi
fengu þau þann dag að landi komist; en bœði
(lugin fyrir og ef'tir mátti komast inn á lieyð-
arjjörð. þ>aö er hart að skipin, sem hlotið
hafa að sjá, hve íslítiö var oröið', skyldi ekki
bíða svo mikið sem daglangt, því síður meira
hjer fyrir utan, þar sem þau ekkert gagn gjöra þó
meðhringsóli sínu tilReykjavíkur aftur þaðan sem
þau kornu, meðan alt er fult fyrir Norðurlandi
svo þau komast þangað eigi».
— Möðruvallaskólinn. Ljótt er að heyra
frjettir af þeim skóla nú. Filtar þykjast eiga
þar við svo ilt að búa (svelti, pretti og sóðaskap
af brytans hendi; sóðaskap, harðræði og hlut-
1) pað sást gjörla af skipunum. Hr. Tryggvi Gunn-
arsson sagði oss, að ís hefði að eins legið á fjörðunum
og væri auðsjáanlega að eins um fáa daga að gjöra, að
pá lönaði út ísinn. Ritstj.
drægni af skólastjóra hendi), að allir lœrisveinar
hafa sagt sig úr skóla að afloknu prófi í vor.
Allir, sem máls þessa minnast í brjefum til vor,
kenna skólastjóra (og bryta) þetta. Er alþýða
manna öll norður þar mjög œf við herra Jón
Hjaltalín; telja það sýnast að hann gjöri út af
við þessa stofnun, sem menn hafa svo miklar
mætur á. Merkir menn skrifa oss, að «ekkert
sje nú það mál norðan lands og austan, er veki
annan eins áhuga og gremju.» Vjer höfum
fengið ýtarlega skýrsln um þetta mál með skil-
ríkjum, og munum vjer birta hana næst.
— Vestmaimaeyjum, 24. júní: «Heilsa
manna allgóð; þó gengur hjer talsvert kvef og
kvefsótt, mest í börnum; mislingarnireru ókomnir
hiugað enn; en komnir eru þeir um alla Rang-
árvallasýslu, og má því búast við þeim þá og
þegar, því að daglega eru ferðir þaðan hingað.
Vöruverð á ísl. vöru er hjer þannig nú: salt-
fiskur 65 kr.; harðfiskur 70 kr.; ull hvít 70 a.;
mislit 50 au.; tólg 38 au.; lundafiður 80 au.;
þorskalýsi hrátt 2 kr. 50 au. kúturinn; soðið
þorskal. 1 kr. 60 au.; hákarlslifur 20 kr. 15 kút-
ar; sundmagi 70 au; langa söltuð og hert 55 kr.
Ctr. vara: rúgur 22 kr. 200 pd.; mjöl 24 kr.
200 pd. án sekks; bankabygg 30 kr. tunnan ;
baunir 26 kr.; grjón 26—28 kr. 200 pd.; kaffi
55—50 au. í sekkjum; kandis 50—45 au. í
kössum ; hvítsykur 45—40 au. í toppum ; rulla
2,20; rjól 1,50; brvín 0,90; ol'nkol 5 kr. skpd.;
salt, 5,75 tunnan; hrátjara 32 kr. kjagginn.»
t Fyrrum amtmaður Kristján Kristjánsson
andaðist 13. f. m. 75 ára gamall («Fróði»).
f Meðal þeirra, er látizt hafa hjer í bænum
síðustu daga, viljum vjer sjerstaklega nafngreina
Margrjeti Jörginsdóttnr, húsfreyju Einars prent-
ara J>órðarsonar, 29 ára að aldri; hún var gáf-
uð kona og vél að sjer, stjórnsöm húsfreyja,
ástrík eiginkona og móðir. |>eim hjónum varð
2 barna auðið, sem bæði eru á lífi. Herra
Einar pórðarson er nú í 3. sinni ekkjumaður;
hafði áður í þessum inánuði mist sonsinn (eftir
1. hjónabatid). Margrjet húsfreyja andaðist
aðfararnótt 25. þ. m. úr lungnabólgu (upp úr
mislingum). — S. d. andaðist verzlunarmaður
Hendrik Siemsen, nær bálf-fertugur að aldri.
An^lýsingar
Eitt af inum beztu og Areiðanlegustu verzlunarhúsum
í Leith á Skotlandi leyfir sjor aS tilkynna íslending-
um, að peir eru viljugir að seija bæði fisk, ull og lýsi
cður aðrar íslenzkar vörur við pví hæsta verði, sem
fæst á inum enzka markaði, fyrir venjuleg ómakslann
(Commission). Andvirðið sendist aftur í peningum eður
víxlbrjefum, sem borgast á Skotlandi eður í Kaupmanna-
höfn eftir pví, som viðskiptamcnn óska, oður vörum, scm
þeir geta tiltekið.
Adressa:
Messrs Oillespie & Cathcart,
Bernard Street,
Leith.
Kaupmaður porlákur Ó. Johnson hefur viðskipti við
pessa lsaupmenn, og gefur hverjum, sem óska, nákvæm-
ari upplýsingar.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
J ó n Ólafsson, alþingismaður.
Prentuð hjá Einari pórðarsyni á hans kostnað.
Næsta blað eftir 3 daga.