Skuld - 31.10.1882, Blaðsíða 2

98
fjenað í staðinn fyrir það, sem fjell næstliðið
vor, þá sje jeg engin ráð til að fullnægja skil-
yrði þessu, önnur en þessi, sem jeg hef hjer
stungið upp á, því að kaupa búpening nú, þeg-
ar fóðrið vantar, er ekki umtalsmál, en á næst-
komandi vori verður framgenginn búpeningur
hvergi fáanlegur á landinu, hvað sem í boði
er. Jeg hefi heyrt að inn velviljaði og fram-
takssami íslendingur Eiríkur Magnússon muni
vera að safna gjöfum á Englandi handa íslend-
ingum, og sje þetta satt, sem mjög er líklegt,
eftir því sem honum fórst fyrir hönd austfirð-
inga ekki als fyrir löngu, þá er ek'ki ólíklegt
að vesturamtið og þar á meðal Dalasýsla kynni
að verða aðnjótandi einhvers hluta af slíkum
samskotum. En hinu trúi jeg ekki — því illu
skyldi maður aldrei trúa — að nokkur íslend-
ingur andæfi á móti slíkum kærleikssamskotum
annara þjóða. J>ví sú neyð, sem nú vofir yfir
landi voru næstkomandi ár, ef búpeningsvonin
næsta vor verður ekki aukin með einhverjum
góðum ráðum, er svo stór, að hana sjá ekki
aðeins skyggnir menn, heldur jafnvel óskyggnir.
Sauðafelli 29. september 1882.
■ Jaliob Guðmundsson.
llr lirjefi úr ^ljettulilíö frá 19. sept 1882.
(framhald brjeísins 20. ágúst úr Skagafirði í
Skuld bls. . .)
Sumarið er-vafalaust ið harðasta á þessari
öld og ef til vil þótt lengra væri leitað. Samt
hefir verið hart mjög sumarið 1807. Af því
að ekki var úti harðindakaflinn, þegar jeg rit-
aði síðast, ætla jeg að bæta við lýsing á tíð-
inni síðar. pann 21. ág. var snjóhraglandi nokk-
urn veginn í logni allan dag við og við og eins
22., en 23. var alhvítt og varð eigi slegið fyr
en eftir hádegi. 24.—27. voru ,sífeldar þokur
og rigningar og norðaustanstoímar á víxl og
samfara. Alla þessa daga 20.—‘27. var hitinn
3—4° R. um hádaginn. 28. var heiðríkt loft
og bjartviðri, en austanstormur svo mikill, að
vart varð þurkað eða átt við hey. Hitinn ekki
meiri en 6° um hádaginn. 29. þoka f. m., birti
svo og gjörði þurk (Höfuðdagur). Margur hafði
vonað að um mundi skifta með þessum degi,
enda sýndist það ætla að verða, því að daginn
eftir var kominn sunnanvindur og skafheiðríkt
veður og var góður þurkur allan daginn, inn
fyrsti góði þurkdagur á slættinum. En nóttina
eftir gjörði talsverða rigningu, þó varð þurkur
þann dag eftir kl. 10 f. m. Nú voru hlýir dag- 1.
ar 1.—4. sept. og sunnanátt, en óstöðugt og 2.
mjög skúrótt og byljótt, svo nálega var ómögu-
legt að þurka hey. 29. ág. til 4. sept. var hiti 3.
8—13° R. Taðan var hirt hjer 2. sept. og varð
dálítið meiri en í fyrra. 5. sept. var norðvest-
anhríð og gróf fannkoma, alhvítnaði ofan undir
bæi, en festi Iítið í byggð; 4° R. 6.-8.. sept.
var aðra stundina ofviðri sunnan og vestan
aðra stundina logn eða stórrigning. 9. sept
var logn um morguninn, ofviðri sunnan
kl. 10 f. m. til kl. 1 e. m. Stórrigning sunnan
kl. 1—4 e. m. og lygndi, þá logn dálitla stund,
en eftir það austanstormur mikill og regnslitr-
ingur, 6° R. 10. sept. dreif mikið í logni all-
an dag; þó hvítnaði ekki fyr en um kvöldið og
frá því, allan 11. sept. og til 12. sept. kl. 10. f.
m. var stórhríð norðaustan og keyrði niður ina 6.
mestu fönn, svo að allt varð hálf ófært fyrir
snjó. Inn 12. sept. gekk jeg því áskíðum inn
í Hofsós á uppboð, sem þar var haldið á skemmd-
um mat, og þann jdag e. m. og næstu 3 var
logn að mestu og bjartviðri. 16 sept. kom
þoka e. m. og fjúk í logni um kvöldið. 17.
var dimm norðvestanbríð fram yfir miðjan dag
en birti þá upp. í gær var bjartviðri og vest-
angola og hiti 6° og í dag er líkt veður nema
hlýrra, 12° R., og vonum vjer þá eftir bata með
haustinu. 10.—17. var hiti 2°—6° R. Af
hríðunum öllum hefur orðið minna fram í
sveitinni; þó gætti þess einkum þegar mikla
hríðin kom 11. þ. m., því að þá gránaði að
eÍDs fram til sveitarinnar og tók upp í sólbráði
samdægurs og hafa menn alltaf getað verið við
heyskap þar til þessa, og haft góða tíð til hey-
skapar nú um stund síðan 11. sept., enda
veitti þar eigi af því, því að þar voru eigi allii
búnir að ná töðum sínum 12. sept. og litlu
sem engu útheyi, því að sumarið hefur jafn-
vel verið þurrka-minna upp frá, en hjer út frá
til þess tíma, en síðan hafa þeir getað verið
við heyskap en við ekki, því að fönn er hjer
enn eins og um vetur. 12. sept. voru örfáir
búnir að fá nokkurt úthey til muna upp frá og
lítið annað en töðurnar, og sumir ekki búnir
að fá neitt strá undir þak hvorki af túnum
nje engi. J>á var t. a. m. bóndinn í Djúpadal,
annars góður bóndi, ekki búinn að fáinnnokk-
urn bagga, og sagt var, að prófasturinn í
Glaumbæ, sem þó er mjög fjárríkur, hafi þá
verið búinn að fá inn eina 20 hesta af útheyi
og svo töðuna og er hann þó engin liðleskja í
búskapnurn. fessi in sömu heyskaparvandræði
eru að frjetta úr öllum sveitum sýslunnar meíra
og minna. Hjer í sveitum hafa menn fengið
inn undir þak 30—70 hesta af útheyi og töð-
urnar. Á venjulegum engjum fjekk maðurinn
hjer ekki eftir sig meira en bagga á dag. Nú
er að hlána, svo að jörðin er þó orðin flekkótt
vel. Kýr hafa staðið hjer á gjöf síðan 11.
sept. og er það ærið snemt. Nú standa göngur
yfir og er furða hve lítið hefur fent, en sorg-
legt að sjá hvern bónda taka hvert lamb sem
hann heimtir af fjallinu óðara og skera það. —
Hjer hugsar enginn til að geta látið lifa, nema
iað flesta af kúnum og eitthvað af ám. í
Fljótum er dálítið betra.
K o r n-g j a f i r t i 1 í s 1 a n d s.
— Með «Valdemar» voru sendar:
Yestmanneyja . . 200 tn. rúg
Reykjavíkur . . . 156 tn. rúg
—»— . , . 10 — skonrogg
Stykkishólms . 484 — rúg
—»— . . . 56 — bankab.
—»— . . . 100 — hveiti-úrsáld
Skagastrandar . . 350 — rúg
—»— . 50 — bankab.
—»— . 150 — hveiti-úrsáld
—»— . 100 — rúg-úrsáld
—»— . 100 balla heys
Sauðárkróks . 314 tn. rúg
i) . 50 — bankab.
» . 150 — hveiti-úrsáld
= »> . 100 — rúg-úrsáld
—»— ! . 100 balla heys
Akureyrar . . . 200 tn. rúg
—- . . . 300 — hveiti-úrsáld
—»— . . . 100 — rúg-úrsáld
til Akureyrar ... 50 tn. bankab.
— ”— . . . 100 balla lieys
7. — Húsavíkur . . . 200. tn. rúg
—»— . . . 100 — hveiti-úrsáld
—»— • . . 100 — rúg-úrsáld
—"— . . . 100 balla heys.
f>etta er samtals 1904 tn. af rúgi, 206 tn. af
bankabyggi, 800 tn. af hveiti-úrsáldi, 400 tn.
af rúg-úrsáldri, 10 tn. af skonroggi, eður als
3520 tn. af kornvöru, og 400 ballar af heyi að.
auki. petta er alt sent af samskotanefndinni í
Höfn.
— Herra Eiríkur Magnússon, M. A , kom
á gufuskipi frá Englandi með gjafir frá sam-
skotanefndinni í Lundúnum. jpað skip flutti 350
tons (hvert tons er hjer um bil 10 tn.). Lagði
hann 50 tons upp á Berufirði eystra, en á
Borðeyri, Sauðárkrók, Akureyri ætlar hann að
leggja upp 100 tons á hverri höfn. — Lands-
höfðingi sendi þegar hraðboða norður og vestur
til að láta vita af gjöfunum.
Auk þeirra 2000 kr., sem áður er getið um
í «Skuld» að komið hafi frá samskotanefndinni í
Noregi (sent af hr Helland, sem ferðaðist hjer
í fyrra), hafa síðar komið frá sömu nefnd 4000
kr., og frá einum einstökum manni, hr. Lehm-
kuhl í Björgvin, gjöf frá honum 500 kr. (hr.
Lehmkuhl hefir veiði-útgjörð á Eskifirði eystra).
Herra ritstjóri, Jón Ólafsson! Satt er það
og fagurlega mælt, sem segir í þessa árs «Skuld»
(bls. 88), að •hlutdrægni er ávallt vítaverð”,
En kennir það eigi líka nokkurar hlutdrægni.
að hlaupa strax að óreyndu máli með sögusagn-
ir einhvers einstaks, og að líkindum mjög hlut-
drægs, brjefritara og «landa» og svo eigi að
eins drótta því að saklausum mönnum, að þeir
hafi sýnt hlutdrægni í skylduverki sínu, heldur
og jafnvel samstundis gjöra þetta fleipur og
rógburð að «almenningsrómi» ? Jeg er því viss
um, og má einnig heilsa yður með það frá
Próf. Konr. Gíslasyni, að þjer munuð eigi synja
okkur máls, ef við þykjumst þurfa að bera hönd
fyrir höfuð okkar eða taka til varnar móti svo
ástæðulausum áburði, sem þeim, að «hlutdrægni
hafi átt sjer stað» móti kand. Schierbeck í
nokkru því prófi yfir honum, er við höfum átt
hlut í. Yið köllum það rógburð og ekki annað,
að segja slíkt, nema betri skilríki fylgi; og hefir
Konráð enn leyft mjer að geta þess, að hann
sje svo viss um að hafa dæmt rjett eftir beztu
samvizku um kunnáttu Schierbecks á voru máli
að hann einn mundi hafa orðið á móti, þó
báðir prófdómendur hefðu viljað kalla hann
«hæfan». Sje nokknð víst og áreiðanlegt um
ienna mann, þá er það og það, að hann kann
ei íslenzku, hvorki til hlítar nje svo, að við-
unandi sje. Og þetta mun vera miklu áreiðan-
!egra, en hitt, sem Björn Jónsson («ísafoIdar»
eigandi) er að streitast við að telja fáfróðum
mönnum trú um, að iþessi inn lítt kenndi
Schierbeck sje það afbragð annara manna í
flestu, einkum læknisfræði þeirri, er ísland
lurfi á að halda, að nauðsyn sje að brjóta lög
á íslendingum hans vegDa. Hjer í landi, þar
sem þó er nóg af læknisfróðum mönnum, veit
enginn neitt um alla þessa kosti, nema hvað