Fróði - 11.03.1882, Qupperneq 4

1882.
i n 6 ð i.
66, bl.
70
71
72
sannara er „að betra sje að veifa röngu ! í útlendum bókum, pásegjapeirnáttúrlega
trje en öngu“. heldur enn „að betra sje | að pað komi aí því, að jeg sje svo hræðí-
autt rúm en illa skipað“, sem jeg neita | lega illa að mjer í útlendum söngfræðis
eigi að vera muni í pessu tilliti. En til
pess sjo jeg ekki neina ástæðu, að rit
íians geti fyrir pað verið undan pegin
peim forlögum annara bóka, að um pau
megi dæma opinberiega. heldur enn bæk-
ur í hverri annari fræðigrein, og pað pví
síður sem bækur pessar eru að nokkru
iejJi gefnar út á alpjóðlegan kostnað,
og menn eiga pví freinnr rjett á að
heimta, að vísu elcid að pær sje fullkomn-
ar, en pó að pær sje vandaðar og að
minnsta kosti engin handarskomm.
Eitstjórn Fróða segist ekki vera söng-
fróð. En hún er málfróð og getur sjeð
hvernig frágangurinn er á textanum í fyrri
bókunum, einkum einni. Jeg vildi að
hún væri eins söngfróð; pá mundi hún
sjá, að eigi er fyrir sitt leyti betri frá-
gangur á nótunum, og pá hefði hún varla
skrifað pessa athugasemd í nr. 65.
En ritstjórnin kann að segja, að
Jónas Helgason sje að vísu ekki hafinn
upp yfir ritdóma, en póyfir dóm J. J., sem
ekki ha.fi látið sitt ljós lýsa, par sem
Jónas hafi mikið gjört, geíið út margar
bækur, varið miklum tíma og kröptum
o. s. frv. Nú. Símon Dalaskáld hefir
ort margar rímur, og varið til pess
miklum hluta æfi sinnar, að yrkja rímur.
Væri nú sá endilega ólögmætur dómari
yfir rímum hans, sem eigi hefði orkt eins
bókum. Jeg tek pá annað ráð;
Jeg skora hjer með á þá Jónas,
að segja til úr hvaða úUenáum bók-
um tékin sje þessi lóg eins og þaii standa
ísöngheptum Jónasar: „Eldgamla Isafold“
(í Hörpu hepti nr. 7), „pú stóðst d tindi
héklu hám“ (í sama hepti 23.), „Tárið“
(í 11. hepti nr. 34), „Morgunbcen“ (í IV.
hepti nr. 7), „Til skógar fuglinn ftaug á
leið“ (í sama hepti nr. 14),
J>ar til er peir Jónas svara pessari
áskorun minni — og jeg er viss um, að
peir gjöra pað ef peir geta pað — pá
hefi jeg pað fyrir satt, að höfundur
stúfanna fari með ósannindi, og ætli að
blekkja almenning með eintómum moð-
reyk. En jeg er pess fullviss, að peir geta
ekki sýnt mjer neina iitlenda bók, sem
lögin standa svona í. Slíkri bók yrði
alls ekki vært.
Jeg nefndi hjer að eins nokkurlög
til dæmis, eins og jeg í grein minni
gekk á snið við allar smávillur, sem
mundu vera kallaðar stórvillur í öðrum
bókum. En jeg skal með ánægju segja
til peirra, hvenær sem peir Jónas æskja.
Jeg verð að bæta við að lokum
einni athugasemd til að vara við mis-
skilningi. Ef einhver ritar ritdóm, sem
er annað en gum og skjall, pá ætla
menn, að minnsta kosti höfundurinn, er
margar rímur sjálfur? þar sem til pess- fyrir verður, að pað komi af kala eður
arar ástæðu er bent í athugasemdinni j óvild. Jeg ber enga óvild nje kala til
finnur líka ritstjórnin, sem við var a.ð
búast af henni, til pess, að petta er ekki
mikil ástæða, og hálf-afsakar hana.
En svo er hin sökin. Ritdómarinn I íausa, og jeg vona, að xátdómur
liefir ritað stafi tvo undir síðari grein- j minn geti einnig unnið gagn, pað gagn,
Jónasar. Jeg hef ritað málefnisins
vegna. Jeg get ekki álitið ritdóma
yfir liöfuð pýðingarlausa og gagns-
ina, en eigi nafn sitt, og hann veit eigi
betur en pað sje alsiða, og eigi sje að
pví fundið. Honum er engin launung á
nafni sínu. Höfundur greinarinnar í
Horðanfara nr. 57—58 og 59—60 er
jeg, Björn Kristjánsson á Akureyri, og
liefi jeg skrifað hana í fjarvist og með
levfi J. Jónssonar, kunningja míns, og
sem framhald og vörn fyrir grein hans
1 Korðanf. nr. 47—48. Jónas Helga-
son veit líka vel, að mjer er engin laun-
ung á nafni mínu. Jeg sagði honum
pegar, að jeg væri höfundurinn.
Jeghefi orðið langorðari en jeg vildi um
athugasemdina. En um stúfana skal jeg
verða pess stuttorðari. |>að er iítið í
peim annað en petta: „að höfundurinn
sje fremur skammt á veg kominn í pekk-
ingu á söngfræði“, „hver sem pekki út-
lend söngfræðisrit o. s. frv.“ og „að allt,
sem söngfræði Jónasar sje fært til lýta,
sje hrein ósannindi", og annað shkt, er
menn fella í skörðin með, pegar ástæður
vantar. Slíku er eigi svarandi. Jeg
hefi fært ástæður fýrir hverju einu, sem
jeg hefi sagt, og læt mjer nægja að vísa
til peirra. Jeg er búinn til svars hve-
nær sem peir reyna að svara með ástæð-
um, en ekki fyrri.
En pað er pó eitt í greinarstúfunum,
sem er annað enn tómt bull. J>ar
segir nefnilega.: „Hvað sönghept'
hrærir, pá er pað lýðum ljóst, að 1
í peim eru — að undantekTiunr
nokkrum. sem eru eptir Jónas sjálfan
"in,
að næstu söngfræði, sem Jónas gefurút,
vandi hann betur, og að hann framvegis
gj'óri pað , sem stúfahöfundurinn segir að
hann hafi gjört, en jeg tel ósatt, nefni-
lega taki lög pau, er hann gefur út,
alveg óbreytt að raddarsetningu eptir
útlendum söngbókum. J>ví að ef hann
breytir nokkurri nótu á hann á hættu að
segja vitleysu.
En hreinskilninni skulda jegað játa
pað, að jeg gat ekki að pví gert að jeg
ýfðist nokkuð, pegar jes sá grein J.
Jónssonar svarað af Jónasi með jafn-
litlu viti og jafnmiklum gorgeir. Ef í
Norðanfara-grein minni skyldu vera
nokkur ónota-orð, pá er pað fyrir pær
sakir.
Akureyri 6. marz 1882.
Björn Kridjánsson.
Sgmleediir frjcíílr.
Akureyri, 6. marz.
Veðrátta hefir síðan um nýár ver-
ið mjög óstöðug og umhleypingasöm yfir
allt land, eptir því sein frjetzt hefir. Norð-
anlands hefir lengst af verið lítill snjór
og lítið frost eða þitt, og opt auð jörð í
Eyjafirði og Skagafirði. Hart frost befir
:|þó verið allniarga daga á góunni. þegar
leitað hefir verið fiskjar á Eyjafirði í vet-
ur heíir afiazt vel, en gæftir hafa verið
illar. Bátur fórst með 5 mönrium eigi
alls fyrir löngu hjer á firðiuum í fiski-
róðri. Nylega varð bjer maður bráðkvadd-
tekin upp úr ymsum iltlendum og ágæt-
um bókum eptir nafnfræga höfunda, án
pess að Jónas hafi viljað taka sjer pað
vald, að breyta raddasetningu laganna".
Svo kemur nú aptur bullið. Ef pað . . T . ,
væri satt, sem í pessari nrálsgrein stend-1 nr I,orsteinn Jonssonað nafni; var
ur, pá væri pað mikil vörn í máli peirra j hann skagfirskur.
Jónasar. En pað mun ekki vera. Jeg
get að vísu ekki sannað pað eins og að 2
og 2 eru 4, pví pó að jeg segi, að pau
lög, sem jeg hefi sett út á raddasetning-
una við, haíi jeg hvergi getað fundið svo
Síldarve iðafjelag hefirherra Egg-
ert Gunnarsson stofnað i Reykjavík. Ætlar
fjelagið að reyna síldarveiði á Faxaílóa og
víðar.
— Saurbæjarprestakall er mælt að
veitt sje síra Gnðjóni Hálfdanarsyni
á Krossi í Landeyjum.
JÁRNBRAUTARSLYS í MEXIKO.
Voðalegt slys vildi til nálægt
höfuðborginni í því landi í haust sem
ieið. Lestin átti að íara yfir brá
nokkra, sein lá yfir djúpt gljúfur. í
lestinni voru tveir farangursvagnar, er
í var steinol/a, og flein vagnar. Með
ferðinni fóru 50 ferðamenn og 300
hermenn. Gufuvagn fór bæði fyrst
og síðast í lestinni. Bá er að brúnni
kom sá maðurinn, sern stýrði síðari
gufuvagninum, að fremstu vagnarnir
steyptust niður í gijúfrið hver af öör-
um. Hann stöðvaði þegar vagninn og
stökk oían og annar roaður, er með
honum var. Þeir heyrðu nú skothrfð
mikia, og datt þeiin fyrst í hug, að
ræningjar hefðu brotið brúna. En rjetf
á eptir sáu þeir mikinn loga úr gljúfr-
inu. Ilættu þeir nú á að ganga nær
og sáu þá, að lestin öii stóð í björtu
báli. Brúin hafði brotnað undan þunga
gufuvagnsins, er á undan fór, og öli
lestin hafði þá íarið á eptir lionuin
ofan f gjána. Ilaíöi þá kviknað í
steinolíunni og skotum þeim, er her-
mennirnir höfðu meö sjer tilbúin. f*að-
an kom skothríðin. Bá er þeir vagn-
stjórinn komu að voru eigi neina
tveir lifandi af öllu fólkiuu, og þessir
tveir dóu áður enn ein stuud var liðin.
Augiýsingar.
Dugiegir kvennmenn og
ungiingar, sem vilja fá vinnu við salt-
fisksverkun á komanda vori, geta snúið
sjer til undirskrifaðs.
Akureyri 8. marz 1882.
Eggert Laxdal.
— Með því aðalfundur hins Eyfizrka á-
byrgðarljelags, er haldinn var hinn 2. þ.
m., vegna tíðarfarsins varð svo fámennur,
var ákveðið að efna á ný lil fundar hinn
23. marz naestkomanda. Verður þá kosin
ný fjelagsstjórn, borin upp uppástunga
um að lækka ábyrgðargjaldið framvegis
um þriðjung frá því, sem verið hefir, sein
og afráðið urn önnur málefni íjelagsins,
sem kynnu að korna fyrir.
Akureyri 15. febrúar 1882.
Stjórnarnefndin.
Næstliðið haust var mjer dregið
hvítt hrútlamb með marki; sneiðrifað fr,
biti apt. h., stúfrifað v., sem jeg áiít
ekki mína eign. Getur því hver sá,
I sem sannar sig eiganda að lambi þessu,
! fcngið það borgað hjá mjer.
Fellsseii í Kinn 2. íebrúar 1882.
Jóhannes Jóhannesson.
— Útgefandi Fróöa vill kaupa
kvæöabók Iíristjáns Jónssonar.
Útgefaudi og preutaii; Bjöin Jónsson.