Fróði - 19.07.1883, Qupperneq 1
IV. Ár.
lll. blað. AKUKEYRI, FÍMMTUDAGINN 19. JÚLÍ 1883.
241
Frjettlr frá alþingí,
Alpingi var sett í Reykjavik 2. dag
júlímánaðar. Kl. 12 gengu pinginenn
allir í kirkjuna til að vera við guðspjón-
ustugjörð. Prjedikaði jporkell prestur
Bjarnason á Keynivöllum, pingmaður
G ullbringusýslu og var ræðutexti bans:
Filipp. 2, 4.—8. v.
Úr kirkjunni gengu pingmenn á
sameinað ping. Af binum 36 pingmönn-
um landsius vantaði jporvarð Kjerúlf,
pingmann Korðurmúlasýsiu, Holger
Clausen, piugm. Snæfellinga og Magnús
Andrjesson, piugm. Arnesinga
1 pingsal neðri deildar, par sem
allir pingmenn komu saman, gekk binn
setti landsböíðingi fyrst til forsetasætis,
las upp brjef konungs, er fól bonum á
bendur að vera erindsreki stjórnai'innar
á pingi og annað brjef eður boðskap
frá konungi til alpingis. Að loknum
lestri pessara brjefa setti landsböfðingi
pingið í nafni konungs, og svöruðu ping-
menn ineð pví að óska konungi langra
lífdaga, sem siður er til við slík tæki-
færi. ]pá kvaddi laudsböfðingi elzta
pingmann, Pjetur biskup Pjetursson til
að stýra fuudiuum fyrst sem aldursfor-
seti, og ljet bann pá fyrst kjósa 3 menn
í nefnd til að rannsaka kjörbrjef nýkos-
inna pingmanna, en peir voru tveir
mættir: Jakob Guðmundsson prestur,
pingmaður Dalamanna, og Gunulaugur
Briem verzlunarstjóri, pingmaður Skag-
brðinga, J>á er kjörbrjefanefndin bafði
skoðað kjörbrjef pessara nýju pingmanna
og pau voru dæmd gild, ljet aldursfor-
seti pá báða vinna pinginannaeið, og
pví næst ljet hann kjósa forseta á sam-
einuðu pingi. Yar Magnús Stepbensen
kosinn til pess embættis og tók bann
pá við forsetastörfum. Ljet bann fyrst
kjósa varaforseta sameinaðs pings, og
var Lárus Blöudal kosinn, en par eptir
voru kosnir til skrifara, Eirikur Kúld
og Eiríkur Briem. Að síðustu var kos-
iu 5 manna nefnd til að rannsaka og
úrskurða ferðakostnaðarreikninga alping-
ismanna og urðu nefndarmenn: Einar
Asmundsson, Tryggvi Gfunnarsson, Hall-
dór Eriðriksson, Eiríkur Kúld og Arn-
ljótur Ólafsson. Yar svo fundi bins
sameinaða pings lokið.
J>á settust báðar pingdeildir, bvor
í sínum sal, og tóku til að kjósa sjer
embættismenn. Yarð Pjetur Pjetursson
242
ferseti efri deildar, Árni Tborsteinsson
varaforseti og Magnús Stephensen og
Sigurður Melsteð skrifarar. I neðri
deild varð Jón Sigurðsson forseti, Tryggvi
Gunnarsson varaforseti og Halldór Erið-
riksson og Magnús Andrjesson skrif-
arar.
I bvorri pingdeild fyrir sig var svo
lesið upp brjef frá landshöfðingja, par
sem hann boðaði, bver lagafrumvörp
fi'á stjórniiini bann myndi leggja fyrir
bvofa deild á næsta degi. Yar svo
fundum deildanna slitið, og voru ping-
iiienii siðar um daginn í boði hjá lands-
höfðingja.
Daginn eptir, 3. júlí, framlagði
laudshöfðingi á 2. fundi efri deildar
pessi lagafrumvörp frá stjórninni:
1. Frumvarp til landbúnaðarlaga, \ 117
greinum. — Er stjórnarframvarp
petta í mörgu lagað eptir peirri
mynd, sem málið bafði fengið í neðri
deild undir pinglok á síðasta pingi.
2. Frv. til laga um, að stjórninni veitist
heimild til að selja nokkrarþjóðjarð-
ir. — Eáðgjafanum er par veitt beim-
ild til að selja á búendum 17 pjóð-
jarðir, sem alpingi 1881 sampykkti
að selja mætti, og er tilgreint verð
við kverja jörð, er minnst má láta
bana fala fyrir. Helnnngur verðs-
ins má standa óborgaður bjá kaup-
anda gegn veði í jörðinni og 4[J árs-
vöxtum meðan kaupandi á jörðina
eða ekkja bans ógipt. Af binuin
belmingi jarðarverðsins greiðist belm-
ingur (',4 alls verðsins) um leið og
kaupbrjef er getið út, en 'U jarðar-
verðsins skal borga á 5 árum eptir
að kaupin gerast.
3. Frv. til laga um hœjarstjórn á A/v-
uregri. Er pað í fiestum greinum;
eins og frumvarp alpingis 1881, en
pó með nokkrum smábreytingum,
jjar á meðal er ein sú, að kjörgengi
kvenna á Akureyri til bæjarstjórn-
ar er burt numin, en siíkt frelsi
pykir Islands ráðgjafanum ótækt
að veita konum, svo sem kunnugt
er orðið.
4. Frv. um eptirlaun prestsekkna.
Ekkjur presta f'ái í eptirlaun Vio af
tekjuai brauða, pó aldrei minna enn
100 kr. Ef tekjur brauðs eru minni
enn 1000 kr., borgar landsjóður
eptirlaunin. Ef fleiri ekkjur eru í
sama brauði, greiðast að eins eptir-
243
laun einnar af pví, en binna úr
landsjóði.
5. Frv. um hreyting á 1. gr. í lögutn
27. fehr. 1880. um skipun presta-
kalla. Breytingarnar ná til nokk-
urra prestakalla í Eyjafjarðarsýslu
og Vesturskaptafellssýslu.
6. Frv. um hreyting á tilskipun um
prestaköll á Islandi 15. des. 1865 1.
og 2. gr. Elokkaskipting presta-
kalla skal úr lögum numin. Kon-
ungur veitir pau sem bafa meiri
tekjur enn 1800 kr.
7. Frv. til laga er hreyta liegningar*
ákvörðunum í tilsk. 5. sept 1794
5. gr. — Sektir fyrir skottulækn-
ingar skulu vera allt að 100 kr.,
eða einfalt fangelsi allt að 4 mán-
uðum.
8. Frv. um hreyiing á opnu br. 27.
maí 1859 um, að ráða útlenda
menn á dönsk skip, sem gerð eru
út frá einhverjum stað á Islandi.
—• Sú ákvörðun, að helmingur skips-
hafnar á slíkum skipum skuli eiga
beima í binu danska konungsveldi,
skal úr lögum numin.
9. Bráðabirgðdlögin 16. fehr. 1882 um
útflutningsgjald af fiski, lýsi o. fl.
Sama dag framlagði landsköfðingi
á 2. fundi neðri deildar stjórnarírum-
j vörp pau, sem bjer eru talin:
10. Frv. til fjárlaga fyrir árin 1884
og 1885. — Tekjur landsjóðsins á
fjárbagstímabilinu eru áætlaðar að
verða muni 849,838 kr., en gjöld
peim mun minni, að afgangs verði
28,519 kr. 24 aur.
11. Frv. til fjáraukálaga fyrir árin
1878—79. — (Uppbæð 500 kr.).
12. Frv. til fjáraukalaga fyrir árin
1880—81. — (Uppbæð 8,720 kr.
33 aur.).
13. Frv. til fjáraukálaga fyrir árin
1S82—83. — (Uppbæð 4,770 kr.
54 aur.)
14. Irv. til laga um samþykkt á lands-
reikningnum fyrir 1878—79.
15. Frv. til laga um samþykkt á lands*
reikningnum fyrir 1880—81.
16. Frv. um fiskiveiðar hlutafje'aga í
landlielgi við Island. — Hlutafje-
lögum skal beimilt að veiða, pótt
eigi sjeu allir fjelagsmenn danskir
pegnar, ef að minnsta kosti belin-
iugur fjelagsfjársins er eign slíkra
fjelagsmanna, og fjelagsstjórnin betir