Suðri - 07.05.1884, Blaðsíða 2

44
ið land til umráða, að metið se, að
hann sð fær um að 10 pd. St. 1 skatt
af henni árlega. |>essi lög eiga eins
að ná til írlands eins og til Englands
og Skotlands, og hefur Gladstone pví
fjlgi írzka flokksins á pinginu, en
Toryar telja pað óhæfu, að ófriðar-
seggjunum á írlandi sé ívilnað 1
nokkru. J>egar pessum 2 milljónum
kjósenda er skipt niður á löndin, kem-
ur 1,300,000, á England og Wales,
200,000 á Skotland og 400,000 á ír-
land. J>að er kenning Gladstone’s, að
í hlutfalli við mannfjöldann eigi fleiri
fulltrúar að koma til pingsins frá fá-
mennum og strjálhyggðum héruðum,
en frá mannmörgum og stórum hæj-
um, og eins vill hann láta taka tillit
til fjarlægðarinnar frá pingstaðnum,
sem náttúrlega er Lundúnahorg í Eng-
landi. Nú er pað fullséð að lögin fá
framgang í neðri málstofunni, og hef-
ur Gladstone 130 fulltrúum fleira með
sér en liinir, í pví ináli. Gladstone
var um nokkra hríð veikur og gat eklci
tekið pátt í umræðunum á pingi, og
nú er sagt, að hann sé orðinn veikur
aptur, kemur pað hæði af mikilli á-
reynzlu og ógætilegri meðferð. Eng-
lendingar hafa fengið nýjan forseta
(speaker) í neðri málstofunni, og heit-
irhann ArthurPeel, sonur stjórnfræð-
ingsins og pingskörungsins gamla.
Frá Egvptalandi og Sndan er ekki
margt að frétta. Osman Dikna (pann-
ig rita Englendingar nafnið) hershöfð-
ingi falsspámannsins, tók seint í febr.
horgina Tokar, en hershöfðingi Eng-
lendinga, Graham að nafni náði henni
aptur. Nálægt Tamanieb varð bardagi
allmikill og féll par hátt á annað pús-
und manna. Osman Dikna flúði og
Hewett hershöfðingi hauðst til að geía
peim 5000 dollara sem færði sér hann
lífs eða liðinn. Tilboð petta vakti ó-
ánægju í Englandi og var honum hoð-
ið að kalla tilhoð sitt aptur. Osman
Dikna hefur síðan safnað sér liði að
nýju, en hvað mikið pað er, vita menn
ekki með vissu. Gordon hrauzt út úr
Karthum og gjörði árásir á lið falsspá-
mannsins, en honum veitti miður og
varð að hverfa aptur inn í horgina;
kenna menn pað mest ódugnaði peirra
egypzkra manna, er með honum voru.
í fyrra mánuði dó af slysförum
Leopold hertogi af Albaníu, sonur Vík-
toríu Englandsdrottningar. Hann var
vísindamaður og lagði mikla stund á
að fá pekkingu á almennum málum.
pað orð för af honum að hann væri
mannkosta-maður.
Frakklaud: Frakkar hafa rekið
röggsamlega hernaðinn í Tonkin, og
má nú kalla að peim ófriði sé að
mestu lokið. í desemberm. f. á. unnu
peir mikinn sigur og náðu borginni,
Sontay, eins og vér síðast gátum um;
síðan juku peir her sinn par allmikið
og bjuggust til að taka Bachninh, sem
liggur 8 mílur austur frá Sontay; pað
er víggirtur hær og höfðu svartfánarn-
ir og Kínverjar par viðbúnað. Skömmu
fyrir miðju marzmán. voru peir komn-
ir pangað og tóku borgina eptir litla
vörn; síðan hafa peir átt nokkrar smá-
orustur og jafnan haft sigur. Nú húa
peir sig til að taka nokkrar borgir í
norðausturhluta landsins, til pess að
fá á sitt vald allar leiðir, er liggja til
Kínverjalands. Engin stjórn í Evrópu
eða Asíu hefur mótmælt aðförum peirra
í Tonkin, né pví, að peir fái að halda
pví, er peir hafa unnið með vopnum
sínnm. Kínverjar láta og all-friðvæn-
lega og hafa hoðið að taka upp aptur
samningana, enda er engin hætta á
pví að peir reyni til að reka Frakka
hrott af peiin stöðvum, er peir sjálfir
gátu eigi varið; en stjórn Frakka lét
pá vita, að engra samninga pju-fti við
um Tonkin og hefur pví ekkert orðið
af peim. Land pað er Frakkar liafa
undir sig lagt er afarfrjóvsamt og fullt
af gull- og silfurnámum og mun pess
pví eigi langt að híða, að peir fái full-
goldinn allan sinn herkostnað. Nýlend-
ur Frakka hafa aukist um 10,000
kvaðratmílur með 20 milljonum íhúa.
pýzkaland: Merkasti viðhurðurinn
á |>ýzkalandi er sá, að tveir af höfuð-
flokkunum á pinginu hafa tekið hönd-
um saman, og myndað einn flokk og
nefna peir sig «pýzka frjálslynda flokk-
inn» einu nafni. |>essir tveir ílokkar
eru inir svo nefndu framfara-flokkar
og flokkur sá er 1879 gekk út úr
«nationalliberala» flokknum og pá
nefndi sig «Secessionista». Foringi
pess flokks lieitir Stauffenberg. Sagt
er að 110 fulltrúar séu í flokk pessum.
En pingmenn eru 397 að tölu. Bis-
marks ósk er sú að fá íhaldsmennina
og «nationalliberala» flokkinn til pess
að slá sér saman og mynda einn flokk.
Lasker, pingskörungurinn pýzki,
dó í Ameríku í vetur. Bandaríkin rit-
uðu pýzka pinginu og létu í Ijósi hlut-
tekningu sína í missi peim er pingið
hefði orðið fyrir og sendu bréfið sendi-
herra sínum í Berlín og hann afhenti
Bismark bréflð til upplesturs. En Bis-
mark og Lasker voru mótstöðumenn
og pví stakk Bismark hréfinu undir
stól, og lét sendiherrann vita að bréfið
yrði ekki upp lesið. |>etta hefur leitt
til pess að sendiherrann fór úr Berlín
og enginn hefur verið settur í stað
hans.
Mikið hefur verið talað um pað að
Bismark hefði í hyggju að segja af
sér ráðgjafastörfum og gerast að eins
ríkiskanslari, og telja margir að meiri
hæfa muni vera í pessari fregn en opt
hefur áður verið. Hann er orðinn
gamall og læknar hans segja að hann
verði að létta á sér störfum.
Ítalía: Meðal ráðherranna í Ítalíu
hefur verið all-mikið ósamlyndi og í
annan stað urðu deilur all-miklar út
úr forsetakosningu á pinginu og leiddi
pað til pess að Depretis ráðherrafor-
seti bað um lausn. J>ó fór svo, að
hann tókst aptur á hendur að standa
fyrir stjórnarmálefnum landsins og
hefur hann kosið sér nýja ráðherra.
Ekki er að sjá svo sem ráðherraskipti
pessi muni hafa mikla pýðingu.
RússlamL Vér gátum pess síðast
í fréttum vorum, að Turkomannar
peir, er í Merv húa hefðu gengið á
vald Rússakeisara og (fylgdi) pað sög-
unni, að peir hefðu gert pað af frjáls-
um vilja. Um pað leiti voru allar
fréttir mjög óljósar um pað, hvernig
petta hefði atvikast og mjög ósenni-
legar. J>að var sagt að keisarinn ætti
pað mest og bezt að pakka stjórn-
vitringum sínuin og svo meðfram við-
tökum peim, er sendimenn Turkom-
anna hefðu fengið við krýningarhátíð
keisarans. Turkomannar eru herskáir
og frelsisgjarnir og margir af peim
hafa varið frelsi sitt rneð mestu grimind
og harðmennsku fyrir áleitun Bússa.
Menn trúðu pví pess vegna varlega
að Merv-búar hefðu af eigin hvötum
gefið sig undir ok pað, sem rússneska
pjóðin á við að búa. Nú höfum vér
fengið nákvæmari og sennilegri fréttir
um petta mál.
I byrjun janúarmánaðar söfnuðust
Merv-búar saman til pess að fara rán-
ferð suður í Persíu, eins og peir eiga
vanda til. Herforingi Rússa, sem er
fyrir liði pví er peir hafa fyrir austan
Kaspiska hafið, kom njósn um petta
og sendi hann pegar herdeild eina til
Merv, lét hana setjast um horgina og
ráða borgarbúum til pess að sverja
keisaranum hollustueiða. Borgarhúar
voru í vanda staddir, allir vopnfærir
menn voru suður í Persíu og pcir
með öllu varnarlausir. Samt urðu
peir skjótir til ráða. J>eir sögðu Rúss-
um, að peir hefðu sjálfir lengi búið
yfir pessu, pó ekkert hefði orðið úr
pví, sumpart vegna pess, að peirværu
hræddir um að Persum og Bakörum
mislíkaði pað, og sumpart sakir pess
að meðal sjálfra peirra væri flokkur
nokkur, er eigi vildu gerast pegnar
keisarans, en nú væri öðru máli að
gegna, er Rússar sjálfir væri komnir
til sögunnar, og mundu peir pá fá