Fjallkonan - 08.02.1887, Page 1

/
Kemr út þrisvar á mán-
uði, 36 blöð um árið.
Arg. kostar 2 krónur.
Borgist fyrir júlílok.
FJALLKONAN.
VaUlimar Asmundarson
ritstjóri |»es8a blaös býr
1 Þingholtsstrœti og er
aö hitta kl. 3—4 e. m.
4. BLAÐ.
REYK.TAVÍK, 8. FEBRÚAR
1887.
Póstskipið Laura kom eigi fyrr enu 4. þ. m. Hafði
legið 8 daga á Færeyjum.
Ný lög. Af þeim ellefu lögum, er aukaþingið í
sumar samþykti, hafa þessi fjögur verið staðfest af
konungi 4. des. f. á.: lög um prentsmiðjur, lög um
breyting á lögum 14. des. 1877 um fiskiveiðar á opn-
um skipum, lög um breyting á lögum 8. jan. 1886
um lán úr viðlagasjóði til æðarvarpsræktar og lög
um sölu þjóðjarðar, Höfðahúsa í Suðr-Múlasýslu.
Auk stjórnarskrárinnar, er synjað var staðíesting-
ar, og laga þeirra er standa i sambandi við hana
(kosn.Iög, ráðgj. áb. lög, launalög, lög um afnám em-
bætta) og verða í hinni sömu fordæmingu, eru þá
tvö lög eftir óstaðfest: lög um gilding nýrra verzlunar-
staða og lög um afnám Pétrs og Maríu lamba.
Skólagönguréttr kvenna. Alþingi 1885 skoraði
með þingsályktun á ráðgjafa íslands að hlutast til
um, að konum verði leyft að ganga undir burtfarar-
próf við lærða skólannog að njóta kenslu og mega
taka burtfararpróf við æðri mentunarstofnanir lands-
ins. Er nú útkomin konungleg tilskipun 4. des f. á.
þar sem konum er gert heimilt með sömu kjörum
og sveinum lærða skólans að ganga undir árspróf 4.
bekkjar og eins burtfararpróf. — Sömuleiðis að njóta
kenslu á læknaskólanum og ganga undir burtfarar-
próf; enn á prestaskólanum mega þær að eins njóta
kenslu að nokkuru leyti, og verðr það siðar nákvæm-
ar ákveðið. Ekki mega þær ganga undir burtfarar-
próf við prestaskólann, heldr að eins próf í einstök-
um greinum.
Próf kvenna eftir þessari tilskipun veita engan
rétt til embætta eða styrktarfjár til námsins né
heldr til að stíga í stólinn.
Leigulækkun danskra ríkisskuldabréfa. Samkv.
dönskum lögum um það efni dags. 12. nóv. f. á. er
nú auglýst í Stjórnartíð. hvernig slíku verði komið
í kring á íslandi. Leigan er færð niðr í 31/2°/0> og
skulu eigendr ríkisskuldabréfa hér á landi hafa gefið
sig fram fyrir 11. júni þ. á. ef þeir vilja halda þeim
sem áðr; enn vilji þeir fá þau útborguð í peningum,
þá verða þau borguð fullu ákvæðisverði hjá landfó-
geta eftir að póstskip er komið til Rvikr i marz 1887.
Reykvíkingum er selja vilja ríkisskuldabréf sín, er
skipað að snúa sér til landfógeta fyrir 2. febr. 1887,
þ. e. tveimr dögum áðr enn þeir fá að vita þessa
skipun!
Prestveiting. Oddi á Rangárvöllum veittr af kon-
ungi 28. des. f. á. prestaskólakandídat Skúla Skúlasyni
(er söfnuðrinn hafði kosið). Auk hans sóttu Sigurðr
prófastr Jensson í Flatey, Oddr pr. Gíslason á Stað
Jónas pr. Bjarnarson í Sauðlauksdal og Brynjólfr pr.
Gunnarsson.
Bókmentafélagsfundr. í gær var haldinn auka-
fundr í bókmentafélaginu; á fundi vóru hér um bil
50 menn. — Fyrst kom heimfiutningsmálið til um-
ræðu. Á síðasta fundi hér í deildinni (sjá Fjallkon-
una 1886 nr. 13.) liafði verið samþykt tillaga um að
báðar deildir legðu málið i gerð og gerðarmaðr væri
einn (nfl. A. F. Krieger); hafði Hafnardeildin á auka-
fundi 12. jan. þ. á. hneigzt að þessari tillögu, þó með
þeirri breytingu, að gerðarmenn væru 3. Nú var
! leitað atkvæða deildarinnar hér um það, hvort hún
| vildi ganga að þessari breytingu; margir hugðu, að
enn sem oftar kæmu fram vífilengjur af hendi Hafnar-
| deildarinnar, enn þó var það að lokum samþykt með
þorra atkvæða, til þess að gera alt, er leitt gæti til
samþykkis, að gerðarmenn skyldu vera 3; skyldi
hvor deildin kjósa einn gerðarmann fyrir sig, enn
j báðar í sameiningu liinn þriðja. — Kosinn var fyrir
| deildina liér yfirdómari Kristján Jónsson, og sem
j oddamaðr, kosinn sameiginlega af báðum deildum,
j geheime-etatsráð A. F. .Krieger. Þá var rætt um,
hvort ekki ætti að fá útborguð konungleg ríkisskulda-
bréf, sem félagið á, að upphæð 14,000 krónur, þar
sem vextir af þeim sem öðrum ríkisskuldabréfum ann-
ars yrðu settir niðr í 31/*®/,) samkv. hinum nýju lög-
um Dana. Hafnardeildin hafði samþykt að fá þau
útborguð, og hér var það einnig samþykt, þó með
því skilyrði, að 9. þús. (þ. e. hálfr sjóðr félagsins)
yrði ávaxtaðar hér á landi með að minsta kosti 4°/0,
og ef Hafnardeildin gæti eigi lánað hinn hlutan út
áreiðanlegum lántakendum með 4°/0, skyldi alt féð
sent heim.
Loks kom fram fyrirspurn um, hvort ekki væru
orðin bókvarðaskifti í félaginu, og skýrði forseti frá,
að Kr. Ó. Þorgrímssyni væri vikið frá og varabók-
vörðr Morten Hansen tekinn við; þegar Kristj. hefði
tekið við, hefði hvergi verið skrifað við liverju hann
tók, og því væri eigi auðið að sjá, hvort ráðsmensku
hans væri nokkuð ábótavant. Með góðum vilja mætti
þó líklega fara nærri um það, einkum að því er snert-
ir gamlar bækr og handrit; meðal annars mætti í
blöðunum skora á alla þá, sem gefið hafa eða selt
félaginu bækr eða handrit síðan Kristján tók við
1882, að segja til sín og tilgreina, ef þeir gætu, inni-
hald eða einhver einkenni bókanna, svo séð yrði, hvort
þær nú væru til.
Útlendar fréttir,
— :o:—
Bolqaríumálið. Af þvi máli er það að segja, að
Kaulbars hershöfðingi, erindreki Rússakeisara, kom
engu áleiðis fyrir sakir mótþróa bráðabirgðastjórnar-
innar í Bolgaríu og var því kvaddr heim aftr. Þjóð-
fundr Bolgara hafði kosið Valdimar prinz frá I)an-
mörk fyrir landstjóra, enn Dana konungr hafnaði