Fjallkonan - 13.12.1892, Qupperneq 3

13. des. 1892.
FJALLKONAN.
199
lesið biblíuna?" — „Og það vona ég“. — ,',Þér munið þá ekki
eftir því, að vér eigum að elska náungann sem sjálfa oss“. —
Lögregluþjóninn rak i roga stans, enn segir þó: „Kunnið þér
að lesa?" — „Það held ég“, segir greifinn. — „Hafið þér lesið
lögreglusamþyktina ?“ — Nei. — „Farið þér þá og lesið hana“.
Trúarlegu ofstæki og sauðsvartri hjátrú mun það jafnan gjarn-
ast, að heimta sverð laganna mót hóglátustu rannsóknum frjáls-
lyndra og einarðra hugBunarmanna, svo sem væri rannsóknir
þessar frumhlaup gegn helgi trúari’nnar. Klerka drambsemi og
valdgirni hefir ávalt frá aldaöðli þótst vera að berjast fyrir trú-
arinnar málefni, þegar hún hefir verið að berjast fyrir sínu eigin
málefni. (Buckle)
Drykkjuskapr kvenfólks á Euglandi fer stöðugt
vaxandi. 1889 vóru i Lundón 3000 kvenmenn
settir í varðhald fyrir drykkjuskap, 1890 4000 og
1891 8000.
Siðferði enskra presta. í blaðinu Pall Mall
Gazette er dáþokkaleg skrá yíir framaverk kenni-
mannastéttarinnar ensku, eða hitt þó heldr, frá 1.
okt. 1891 til 1. okt. 1892. Á skrá þessari standa
12 sjálfsmorð, 14 hjúskaparheitrof, 17 kvennarán
(brottnám), 18 sekir í illri meðferð á skepnum,
109 nauðgunartilræði; 121 klerkr hafa vakið hneyksli
með því að koma druknir fram fyrir söfnuðina
254 hafa orðið gjaldþrota og 84 hafa gert sig seka
í ýmsum mínni afbrotum. Þannig hafa á þessnm
árstíma alt að því 3 af hundraði af klerkdómi
Englands komist undir laganna hendr.
Ný frímerki í minningu Chicago-sýningarinnar
og Columbuss ætlar Bandaríkjastjórn að innleiða
sýningarárið.
Stjörnukíki, sem átti að bera af öllum, sem áðr
hafa verið gerðir, höfðu menn í París í hyggju í
sumar að láta búa til handa sýningunni 1900.
Bdkir þessi á að draga svo vel, að menn sjái tungl-
ið að eins í nokkurra álna fjarlægð. Þetta var
síðan borið aftr og talin tormerki á. Nú er aftr
sagt, að fastlega sé haldið við áform þetta, og er
áætlað, að þetta sjónaukatröllvirki muni verða jafn-
stórt Yendöme-súlunni, og kosta 2x/2 miljón íranka.
Tennyson, lárviðar-þjóðskáldið (poeta laureatus),
reykti fram úr öllu hófi, og var sagt í einhverjum
blöðum, að hann mundi hafa skemt sig á því.
Tveir læknar, báðir frægir menn, sem stunduðu
hann síðast, hafa látið það álit uppi, að hvorki hafi
reykingar skaðað Tennyson, né heldr munu þær,
þótt miklar séu, skaða menn, sem mikið starfa og
hugsa. Laun lárviðarskálds á Englandi eru 1800 kr.
og ein tunna af malvasíavíni. Haldið er, að skáld
eitt í annari röð, Edwin Arnold, muni verða eftir-
maðr Tennysons, því helstu skáldin, Swinburne og
W. Morris þykja gallagripir; hinn fyrnefndi kon-
ungahatari og trúleysingi og hinn síðarnefndi
sósíalisti.
Kristniboð mcðal heiðingja. Frá upphafi 19. ald-
ar til þessa tíma hefir kristniboðum prótestanta
tekist að snúa samtals 2J/a miljón heiðingja til krist-
indóms eftir Ágsborgarjátningu. Enn æði mikið er
eí’tir af heiðingjum, 800 miljónir, og hátt upp í
200 miljónir af Múhammedsmönnum og Gyðingum,
svo það verða samtals um 1000 milj., sem eru ó-
kristnaðar. Með sama áframhaldi mundi þurfa 14000
ár til að „umvenda" þessum litla hóp. Prótestantisk
kristni ver á ári alls 32 milj. til kristniboðs, og má
af því ráða, að hver réttsnúinn heiðingi, sem gengr
undir Ágsborgarjátningu, verði nokkuð dýr; kostar
líklega ekki minna enn hundr. þúsunda krónur. —
Að öSru leyti gefa ýms kristileg tímarit glöggar
skýrslur um það, að það er jafnaðarlegast úrhrak
heiðingjanna, sem lætr snúast (vanalega fyrir rífiega
borgun), og verða þeir, ef nokkuru munar, meiri
skálkar eftir enn áðr. — Þetta er sérstaklega með
rökum sannað um Múhammedsmenn í Afríku, og
sama er að segja um Kinverja.
Og til þessa húmbúggs er varið 32 mi!j. kr. á
ári.
Skyldu Islendingar hafa annað þarfara að gera
við peningahrúgur (!) sínar enn að bæta þeim við
þessar 32 miljónir?
Lagleg meðferð á börnum. í Kína hefir það
orðið uppvíst, að börrmm heíir verið rænt til að af-
skræina þau á ýmsan hátt og selja þau síðan eða
I hafa til sýnis. Ræningjarnir fara alla vega að. Þeir
j loka börnin stundum inni í koldimmum klefum og
ala þau upp sem viilimenn; flá af þeim húðina og
setja á þau bjarnarskinn eða hundskinn; til þess
verðr þó að taka fyrir að eins lítinn hiut af líkam-
anum í einu; stundum eru börnin gerð mállaus.
Stundum eru tvö börn látin verða eins og samvaxn-
ir tvíburar; er þá húðin flegin af þeim pörtum lík-
amans, sem eiga að gróa saman, og börnin svo bund-
in fast saman, og ekki leyst fyr enn þau eru sam-
vaxin. Stundum eru börnin sett ofan í krukkur og
höfuðið að eins látið standa upp úr. G-etr þá ekki
líkaminn þroskast, nema höfuðið verðr fuliþroska.
Ný vél til litprentunar á að vera fundin af
Hanson, Ameríku manni, sem dvaldi hér á ísiandi
1886—87. Með þessari vél má prenta í venjuiegum
prentvélum marga litu í senn. Frá biaðinu New
York Herald heíir vél þessi bestu meðmæli, og er
farið að nota hana á ýmsum stöðum.
Sýningin í Chicago að sumri eru Ameríkumenn
nú orðnir hræddir um að verði illa sótt, ef kóleran
breiðist aftr út með vorinu, sem mjög þykir hætt
við. Halda Ameríkumenn að þá geti jafhvel farið
svo, að ekkert verði af sýningunni, eða þá að heuni
verði að fresta.
Heimssýning á að verða í Antwerpen 1895.
Eru lifandi verur i tuuglinu? Stjörnfræðingarnir hafa
lengí fullyrt, að svo mundi ekki vera. Enn nú hafa verið gerð-
ar mjög fuilkomnar ijósmyndir af tunglinu og stækkaðar síðan,
og á þeim virðist mega sjá vatnsfarvegu. Sé vatn í tunglinu,
þá er þar líka gufuhvolf, og þá geta lifandi verur verið þar.
Og af því tunglið er svo nærri jörðinni, má telja víst, að ganga
megi úr skugga um þetta.
Stærsti ostr í heimi verðr sýndr á Chicago-sýningunni.
Hann er frá Canada og vegr 220 tíu-fjórðunga vættir.
IJm kóleru ritar hinn frægi læbnir Koch í Ber-
lín: „Yér vitum, að kólera hefir aldrei enn borist
til vor með vöruflutningi; bréf og póstsendingar
hafa aldrei enn fært kóleru með sér. Þegar maðr
rekr að upptökum kólerusótta þeirra er gengið
hafa, þá verðr það ofan á, að þær hafa aldrei öðru-
vísi komið enn með mönnum sjálfum“. Eftír þessu
mun enginn þurfa að óttast, að það sé satt að kól-
era berist ,með bréfum eða sendingum, sem vikið
var að í Isaf.