Fjallkonan - 10.08.1898, Page 1

Kemr út nm miðja viku.
Árg. Skr. (erlendis 4 kr.)
Auglýsingar ðdýrar.
Gjalddagi 15. Júll. Upp-
sögn skrifleg (yrir 1. okt.
Afgr.: Þingholtsstrœti 18
FJALLKONAN.
XV, 31. Reykjavík, 10. ágúst 1898.
Útlendar fréttir.
Khöfn 28. jfilí
Vopnaviðskiftin milli Spánverja og Bandamanna
eru nú á enda að kalla má. Svo fór sem við var
búist, að bærinn Santiagó gat eigi staðist áhlaup
Bandamanna til lengdar; þar við bættist vistaskortur
og sjúkdómar í borginni. Spánverjar framseldu því
bæinn í hendur Bandamanna, er settu þau skilyrði,
að hinir spönsku hermenn væru fluttir heim til Spán-
ar og skyldu eigi framar bera vopn gegn Banda-
mönnum. Shafter hershöfðingi Bandamanna hélt svo
dýrlega innreið í borgina; hinn spanski fáni var
dreginn niður, en stjarnfáni Bandaríkjanna dreginn
upp. Má nú halda, að Bandamenn hafi aila Kúbu
í hendi sér, nema Havanna-bæ einan, sem eigi fær
lengi staðist, ef hann er sóttur frá sjó og landi.
En nú er mælt, að uppreistarmönnum á Kúbu þyki
nóg um gengi Bandamanna, og sjá nú fyrir, að
Bandamenn muni leggja undir sig eyna, en upp-
reistarmenn vilja engum þjóna. En Bandamenn hafa
nú fengið svo góða fótfestu á eynni, að þeir sleppa
henni eigi með neinu móti. — Lokeins er nú svo
komið, að Spánverjar sjá sjálfir, að bezt sé að láta
af ófriðinum og æskja friðar. Hafa þeir fengið
Frakka sem milligöngumenn, en þeir hafa látið
sendiherra sinn í Washington spyrjast fyrir um hjá
Mac Kiniey, hverja friðarskilmála Bandamenn myndu
setja. Hefir Mac Kinley svarað, að þeir fengju
Portorico og Ladróna-eyjar til eignar, og Spánverjar
létu af hendi Kúbu, er kæmi undir verndarvæng
Bandamanna; enntremur skyldu Bandamenn fá kola-
stöð á Filippíneyjunum, en annars gætu Spánverjar
fengið að halda þeim eyjum. Bandamenn vilja þann-
ig ekki láta sér nægja með að svifta Spánverja
Kúbu.heldur vilja þeir líka taka frá þeim eyna
Portorico, því að sú eyja er afarþýðingarmikil fyrir
þann, ■ er drotna vill á Yesturheimseyjum. Rauuar
mun Spánverjum þykja þessir kostir harðir, en ann-
ars mun þó eigi kostur fyrir þá en að ganga að
þeim. Sigraðir menn verða að sætta sig við alt.
Nýjasta frétt af stríðinu segir að Bandamenn
hafi tekið Portorico.
Frakkland. Hið nýja ráðaneyti þar, er hinn
fyrverandi forseti neðri deildar þeirra, Brisson, veit-
ir forstöðu, hefir sett þvert nei fyrir, að mál Dreyf-
uss væri tekið upp af nýju. Ennfremur hafa kom-
ið fram ýmsar fyrirspurnir til stjórnarinnar frá
Dreyfus-fjendum um það meðhverju móti hún hugsi sérað
bæla niður undirróður þann, er Dreyfus-vinir hafa
sífelt í frammi. Stjórnin hefir enn þá ekki svarað.
— Zola er nú á ferð í Noregi, og verður þar víst
lengi sumars; gerði hann það til þess að seinka fyr-
ir máli sínu, svo að Dreyfus-vinir hefði lengri tima
til að afla sér fylgismanna. — Esterhazy greifi og
fylgikona hans madame du Pays eru nú höndum
tekin og hýbýli þeirra ransökuð; ennfremur Picquart
ofursti, er ákafastur fylgismaður Dreyfuss hefir ver-
ið, og er hann sakaður um að hafa brotið gegn
þagnarskyldu sinni sem embættismaður í hernum.
Hvort nokkuð verði uppvíst um Esterhazy er óvíst,
því að öllu er haldið leynilegu enn sem komið er.
Kviðdómur i Versölum hefir staðfest hinn fyrri
dóm í Zola-málinu (árs fangelsi og 3000 kr. sekt).
Danmörk. Héðan er það helzt til tíðinda, að
einn hinn helzti af sósíalistum hér í landi, P. Holm
skraddari, ríkisþingsmaður og varaformaður bæjar-
stjórnarinnar í Khöfn, hefir verið höndum tekinn
sem grunaður um, að hafa dregið undir sig fé Kaup-
m&nnahafnarbæjar. Fyrst varð það uppvíst um mann
nokkurn í Khöfn, Larsen að nafni, er keypt hafði
fyrir bæinn jarðir nokkrar í útjaðri Khafnar, að hann
hafði keypt eiua jörð fyrir 450 þús. kr., en þóttist
svo hafa gefið 500 þús. kr. fyrir hana, og skritaði
annað kaupbréf, er hljóðaði upp á það verð. En
svo uppgötvaðist, að Larsen þessi varjeigi annað enn
þjónn P. Holms, er hafði útvegað honum þetta starf.
Féll svo grunur á Holm fyrir hlutdeild í glæp þess-
um. Holm flýði úr bænum, fyrst til Silkiborgar, en
þaðan til Hamborgar; þar var hann höndum tekinn
af hinu þýzka lögregluliði eftir beiðni lögregluliðs
Khafnar. Eigi hefir Holm enn þá verið yfirheyrður,
því að mánaðartíma tekur það að jafnaði að fá fram-
seldan fanga úr öðru landi, en það er víst engum
efa bundið, að hann reynist sekur að glæp þessum.
Verður þetta til hins mesta skaða fyrir sósíalista
hér í landi, að einhver hinn helzti flokksmaður
þeirra skuli þannig reynast bófi. Nú hefir bæ-
jarstjórn Khafnar setti nefnd manna af meðlimum
sínum til að ransaka jarðakanp fyrir bæinn undan-
farandi ár, og er talið líklegt, að ýmislegt miður fé-
iegt muni þar koma upp úr kafinu. Blöðin hér
kalla þetta mál P&nama-svívirðinguna dönsku.
Saltllsksmarkaðurimi á Spáni.
Danski konsúllinn í Barcelona skýrir svo frá:
„Þótt danska ríkið hafi fengið hér góðan og
stöðugan markað fyrir saltfisk, og sú verzlun sé að
aukast, mættí hún þó verða meiri ef fiskurinn væri
betur verkaður, Þ&ð mætti selja tvöfalt meira af
íslenzkum saltflski í Barcelona en nú er gert, ef
rétt væri að farið, og mundi þá hinn norski saltfisk-
ur smámsaman hverfa af markaðinum.
Saltfiskurinn er hér tvennskonar el moreno (hinn
dökkvi) og el blanco (hinn hvíti). Hinn dökkvi fisk-
ur er norskur, en hinn hvíti er íslenzkur, færeyskur
og skozkur.
, Hér sækjast menn í rauninni mest eftir hinum
hvíta fiski, en hinn norski er eingöngu keyptur
vegna þess að hann geymist betur.