Fjallkonan - 08.12.1900, Blaðsíða 3

FJALL’KONAN.
3
með hestum fyrir fara fram og aftur um göt-
urnar, og verður maður vel að gæta sin, að
vera ekki i vegi. Áföst við Leitk er Edinborg,
höfuðbær Skotlands. Par er fagurt um að Iitast
í góðu veðri, enda er bærinn víðfrægur fyrir
sínar skrautlegu byggingar og breytilegt lands-
lag. Stærsta og viðhafnarmesta gata í borg-
inni er Princess Street; er hún jafnvel talia
hin fegursta borgargata í heimi. Þar er ma*p;t
að sjá, skrautleg hús, störfeldar auglýsing •,
ýrasan fagran glysvarning, myndastyttur, kfííi-
hús, hesta og vagna, fólk af öllu tægi o. s. frv.
Þar ægir öilu saman, ungum og gömlum,
ríkum og fátækum, ístrubelgjum og aumingjum,
fínum hefðarmeyjum og gömlum kerlingum með
körfur á höfði og handleggjum. Þar má sjá
berfætt börn á hlaupum, blinda og fatalausa
menn, er standa og sitja á afviknum stöðum og
beiðast ölmusu. Yfirleitt er fólkið alvörulegt
og áhyggjufult, en einkar viðfeldið og kurteist.
Edinborg stendur á hæðum, og eru dalir á mill-
um þeirra. — Þar er Edinburgk Castle; þessi
hæð liggur í miðri borginni, og er um 4—500
fet á hæð. Önnur hæð er þar, sem nefnist
Arthur Seat, og er hún um 800 fet á hæð.
Milli kastalans og nýju Edinborgar er dalur vax-
inn allskonar plöntu gróðri, og er það einhver hiun
fegursti blettur í allri borginni. Meðfram
Princess Street er myndastytta' Wellingtons
hershöfðingja á hesti og i fullri stærð. Þar
skamt frá er minnismerki Walter Scotts, og er
það mjög risafengið. — í Edinborg eru um 150
kirkjur, og ef Leith er ts;3in með eru þær yfir
200. í flestum þessum kirkjum er messað
þrisvar sinnum hvern sunnudag. Skotar eru
kirkjuræknir mjög, og halda sunnudaginn strang-
heilagan að ytra áliti, fara í kirkju og rækja
allar helgar tíðir. Öll kaffihús og spilahús eru
þá harðlokuð. Eu trú og kirkjurækni Skota er
mjög blandin hræsni; þeir íara í kirkju af vana
og til að sýnast. Biblían er þar á hveiju
heimili, oft í mörgum útgáfum og í skraut-
bandi; en hún er sjaldan lesin, en það gerir
minst til. Þegar betur er aðgætt, ber stund-
um við, að fallega biblían í bókaskápnum er
að eins hulstur með letruðum kili, en engin bók.
Þetta er þó ef til vili ekki algengt.
Útsala Thorvaldsens-félagsins.
Skýrsla frá félaginu.
Eins og mörgum er kunnugt, gerði Thor-
valdsensfélagið siðastliðið sumar dálitla til-
raun til að koma á sölu á íslenzkum iðnaði.
„Bazarinn“ eða útsalan byrjaði 1. júní, og
voru þá að eins örfáir munir til sölu, en brátt
kom það í ljós, að furðu mikið seldist af þeim
munum, sem voru laglega tilbúnir og með
sanngjörnu verði. Þegar það fór að fréttast
að nokkuð seldist,- fjölgaði mununum óðum,
og seldist i júní fyrir c. 400 kr., i júlí fyrir
c. 1500 kr., í ágúst fyrir c. 800 kr. og eftir
það til þessa dags fyrir c. 600 kr. Þettaeru
að vísu ekki stórar upphæðir, en þó gekk sal-
an betur en fólagið hafði gert sér von um.
Silfursmíðar hafa gengið vel út, bæði gamlar
og nýjar, einkum þó gamlar eða smíðaðar eft-
ir gömlum mótum. Mikið hefir líka selzt af
vetlingum, sokkum, ullarklútum og tvöföld-
um og einföldum hyrnum, en komið hefir fyr-
ir, að vetlingar og sokkar hafa verið illalag-
aðir og það staðið þeim fyrir sölu. Karl-
mannsfataefni, einlitt, mjúkt og þykt hefði
mátt selja, ef til hefði verið; það litla, sem
kom á „bazarinn“ af því tagi, seldist fijótt.
Nokkuð hefir selzt af hvítum vaðmálum og
öðrum vefnaði, svo sem glitábreiðum (áklæð-
um), salúnsábreiðum og svuntudúk, sem þó
hefir þótt heldur dýr; velvandaðar hannyrðir
seljast nokkuð. Smíðisgripir úr tró og horni
hafa fáir verið til, nema spænir og tóbaks-
baukar, sem hafa selzt vel, hafi þeir verið vel
gerðir. Dálítið af gömlum stokkum og ösk-
um hefir komið á „bazarinn", einnig nokkuð
af nýjum útskornum munum, og alt selzt nema
fáeinir munir, sem voru of dýrir. Oft hefir
það staðið fýrir sölu á vaðmálnm og dúkum,
að eigandinn hefir áskilið, að selja ætti alt
stykkið I einu. Verð á hvítum vaðmálum
hefir verið 1 kr. 10 a. til 1 kr. 50 a. alin;
karlmannsfataefni 1 kr. 60 a. til 2 kr. 50 a.
alin; sokkar frá 1 kr. til 2 kr. 50 a., fingra-
V9tlingar frá 1 kr. 25 a. til 2 kr. 75 a., belg-
vetlingar frá 75 a. til 2 kr. 50 a., einfaldar
hyrnur 3 til 5 kr., tvöfaldar hyrnur 5 til 8
kr. Nálægt 1000 munir hafa selzt á „bazar-
anum“.
Nú er i ráði að leigja betra húsnæði á fjöl-
förnum stað, og gerir félagið sér von um að
salan heldur aukist og mun gera sitt til að
efla hana. Ákveðið er að halda útsölunni op-
inni alt árið.
Saltfisks verzlun.
Úr Hafnarfirði er Fjallkonunni skrifað á
þessa leið:
í 44 tölubl. Fjallkonunnar, 10. f. m., er þess
getið í grein, með fyrirsögn; „Saltfisksverzlun41,
að hr. Ásgeir Sigurðsson hafi keypt í ár fisk
fyrir 350,000 kr., og að þetta sé „hér um bil
þeir einu peningar, sem fluzt hafi inn í landið
á þessu ári, fyrir utan það, sem komið hefir
fyrir hesta og fé, sem Vídaíín hefir keypt“. í
tilefni þessa virðist vert að minnast á, að fiski-
kaupmaður Mr. Ward kom hér til lands-
ins seinast í marz þ. á. og fór héðan aftur
seinast í júlí. Á þessu tímabili borgaði hann
út hér á iaudi fyrir fisk og vinnu J? 4000 eða
fullar 72,000 kr. Ank þess flytja hinar
stærri verzlanir hér á landi margar þúsundir
króna árlega, sem þær kaupa fyrir íslenzkar
vörur. Sá rekspölur er kominn á, að allar
aðal-vörur vorar má nú selja hér í landinu
fyrir peninga, svo að hver, sem „framleiðir“,
getur fengið peninga fyrir síaa framleiðslu, og
það er á þann veg, sem vér eigum að afla oss
fjár, en ekki með því að ofurselja fjárforræði
vort og sjálfstæði í hendur útlendra prívat-
manna.
Frá útlöndum,
Kússakeisari hefir legið í kvefi, og mundi
það ekki verða veraldfleygt, ef aðrir ættu í
hlut. - - Drotningin er ólétt, og býst nú
keisarinn við að fá ríkiserfingja.
Búar virðast vera einráðnir í því að gefast
ekki upp. í ræðu, sem Wet hershöfðingi
hélt við Waal-ána, kvað hann Búa yrðu að
berjast þangað til börn þeirra væru orðin
fullorðin og gætu tekið við vopnum af þeim.
Krfiger gamla er mjög fagnað á Frakklandi.
Seint gengur friðarsamningunum í Kína.
Sendiherrar stórveldanna hafa nú fært niður
kröfur sínar um dauðahegning þeirra, sem að
uppreistinni hafa staðið, og láta koma í stað-
inn hörðustu hegningarákvæði Kínverja, en
þær hegningar ákveður Li-Hung-Chang eftir
boði keisara. Eftir því verða prinsar þessir og
höfðingjar í Kína að eins gerðir útlægir úr
héruðum sínum eða af heimilum sínum, eða
lækka í tign sinni, og er þvi þessi refsing
að eins til málamynda.
Þegar Þýzkalandskeisari var á ferð í
Breslau nýlega, óð að honum kerling með öxi í
hendi, þar sem hann ók í vagni sínum, og
kastaði henni í hann. Hann sakaði ekki, en
kerlingin var talin brjáluð.
Stokkseyrarliöfn. Fyrir framkvæmdir Ólafs
kaupmanns Árnasonar á Stokkseyri og Guð-
mundar læknis Guðmundssonar á Stokkseyri,
fyrrum í Laugardælum, var fenginn í haust
norskur verkfræðingur (ingenieur), Jebe, frá
Krístianiu til að skoða Stokkseyrarhöfn og
gera áætlun um, hvað' viðunanleg aðgerð á
henni mundi kosta. — Hann kvað það alls
ekki ókleift verk að bæta höfnina, fyrst og
fremst innsiglinguna með því að sprengja
i burtu kletta, sem eru innarlega á innsigl-
ingunni, og enu fremur stóran klett innan
við sundið, s m Klofi heitir. Sömuleiðis
þyrfti að dýpka rennu þá sem gengur frá
ytri höfninni inn á innri höfnina. Ef vel
væri, þyrfti einnig að dýpka alla innri höfn-
ina, en það yrði óbær kostnaður fyrst um
sinn.
Að öðru leyti áleit hann, að kostnaðurinn
við að gera höfnina viðunanlega væri viðráð-
anlegur, og er því vonandi að framkvæmd
verði úr þessu. Það er mjög áriðandi mál
fyrir Árnesinga og Rangæinga, sem byggja
frjósamasta hluta landsins og hljóta því að
eiga góða framtíð fyrir höndum. — Stokks-
eyri vantar ekki annað en höfnina til þess
að vera bezt fallin til þess af náttúrunni að
vera höfuðstaður landsins. Þar eru nú þegar
um 600 íbúa.
Þilskipaxítgerð að aukast. Auk þeirra 4
þilskipa, sem getið hefir verið að Björn kaup-
maður Kristjánsson hefir keypt í Englandi, hefir
verzlunin „Edinborg“, sem Ásg .kanpmaður Sig-
urðsson veitir forstöðu, afráðið að kaupa í vet-
ur 4—6 þilskip til fiskveiða hér, og hefir Krist-
ján 8kipst. Bjarnason íarið til Englands að hafa
eftirlit með skipakaupunum, en Asg. kaupmað-
ur býður þeim sem ráðast á skip hans öll laun
í peningum, sem sagt er að ekki fiafi verið
venja útgerðarmanna hér.
Landsbókavörður, hr. Hallgr. Melsted, hefir
í sumar farið suður í lönd og er nýkominn
bcim úr þeirri ferð. Hann kom við í Loadon,
París, Turin, Yenezíu (Feneyjura), Vín, Dresden,
Berlín, o. s. frv., og dvaldí sumstaðar nokkurn
tíma. Hann lætur hið bezta yfir ferð sinni.
Lausn frá embætti hefir fengið Þorvaldur
héraðslæknir Jónsson á ísafirði.
„Skálholt“ (kapt. Aasberg) kom hingað auka-
ferð 5. þ. m.; fer aftur í dag.
Dáinn 4. þ. mán. hér í bænum Eggert Magn-
ússon Waage, fyrrurn kaupmaður, fæddur 20.
nóv. 1824, sonarsonar Jóus Daníelssonar í stóru-
Vogum, sem margar sögur fara af, og dóttur-
sonur Eggerts prófasts í Reykholti, en Bogi í
Hrappsey var langafi hans i móðurætt. Hann
kom í Bessastaðaskóla 1846, en tók stúdents-
próf úr Reykjavíkurskóla 1851. — Hann var
barnakennari á ísafirði 1852.— Síðan sigldi hauu
á verzlunarskóla í Kaupmannahöfn og fekk þar
ágætan vitnisburð. — 1854 varð hann verzlun-
arstjóri fyrir konsúl M. Smith hér í bæuum og
stýrði þeirri verzlun til 1858. Síðan verzl-
aði hann í nokkur ár fyrir eiginn reikning, og
varð síðan bókhaldari hjá konsúl M. Smith og
síðar hjá J. 0. V. yónssyni kaupmauni, er hélt
áfram sömu verzlun þar til h^ann dó 1889.
Fjárhaldsm. dómkirkjunnar var hann í 8 ár.
Hann kvæntist 22. maí 1858 Kristínu Sig-
urðardóttur, stúdents frá stóra-Hrauni. Þau eign-
uðust 9 börn og lifa 3 þeirra: Sigurður kaup-
maður, Jens cand phil. og Halla, öll í Reykjavik.
Eggert Waage var raungóður maður og
mjög vel látinn, fjörmaður og hvers manns hug-
Ijúfi. — Jarðarförin íer fram 11. þ. mán.
Dauðan mann rak á Rauðanesi á Mýrum í f.
m.; haldið að það væri Guðmundur Björnsson,
sem fórst af barónsbátnum.
'ÍM
1®
g[ l*******±+**+ + + + + + + * + + + + ±±+ + + * +
Hjá undirskrifuðum fæst allskonar reikn- *
ings-eyðublöð stór og smá, uinslögog t
bréfsefni áprentuð eftir því sem hver
vill, sömuleiðis lukku-óska kort eftir
nýjustu tízku með íslenzkri áprentun.
JlcMdóz IpótdazAon.