Fjallkonan - 10.03.1903, Blaðsíða 3

taka til sín ýms óhreinindi bæði
loftkend og önnur skaðleg efni.
Er því aldrei ofbrýnt fyrir fólki,
er ætlar að gera verzlunarvöru
úr mjólkinni, að fara Aem allra
hreinlegast með hana, vera sem
allra varkárast með hana frá því
fyrsta til hins síðasta.
2. Af ís álít eg bráðnauðsyn-
legt að hvert bú hafi nægar birgðir
til notkunar við smérgerðina sjálfa,
og helzt að smérklefinn væri svo
útbúinn, að hitinn i honum aldrei
yfirstigi víst hitastig t. a. m. 5i°til
4° C. Sé hitinn mikill, er hætt við,
ef eitthvað væri athugavert við
smérið, að það aukist og marg-
faldist. Utflutninginn nefni eg
ekki, þvi það er auöskilið, að smér-
ið þarf nauðsynlega að vera ís-
varið í skipinu, sem flytur það;
því smérið er eins og fieira, sem
lengi er búið að vera isvarið, að
því er hættast við að skemmast, er
það þiðnar; er þvi bráðnauðsyn-
legt, að það sé ísvarið frá þvi það
er framleitt og þangað til það
kemur á markaðinn.
3, Búnaðarfélag Islands hefir
hér stórt verkefni fyrir höndum til
meðf'erðar. Það er langt frá, að
mjólkurkennarinn á Hvanneyri
geti fullnægt þeim kröfum, sem
mjólkurbúin hljóta með tímanum
að gera til hans aðstoðar í þessu
efni; til þess hefir hann alt oflít-
inn tíma. Það er meir en nægi-
legt verk handa einum manni, að
leiðbeina og aðstoða mólkurbúin í
einu og öðru, og það því fremur,
sem þau stækka, fjölga og starfs-
tími þeirra verður lengri.
Ofaii úr syeitum.
Arnarfirði 27. jan. 1903.
Það mun vera sjaldgæft, að
héðan komi tíðindi til höfuðstaðar-
ins. En þar eð nokkrar breyting-
ar hafa verið hér um þessar mund-
ir, viijum vér gjarnan, að béðan
komi hljóð úr horni.
Tíð er hér fremur hagstæð, þó
nokkuð vindasamt með köflum.
Fiskafli var hér fremur góð-
ur í haust.
Töluvert hefir verið gert hér í
vetur i áttina til framfara.
Kaupfélagsfundar var haldinn
hér i Döium, hinn 20. nóv. siðast-
Jiðið ár. Á fundi þeim gerðist
ýmislegt viðvíkjandi félaginu; sam-
þykt var með öllum atkvæðum,
að stofna söludeild fyrir félagið.
Kaupfélag þetta var stotnað 1901,
og hefir herra kaupm. Björn
Kristjánsson reitt það. Menn lýsa
almennt ánægju sinni yfir því, og
þykir mikill munur eða við verzl-
anir hér.
Eftir tilkynningu hins nýkosna
sýslunefndarmanns,! Jóns Hall-
grímssonar á Bakka, var fundur
baldinn hinn 22. þ. m.
Umræðuefni fundarins var, að
ræða ýms mál, er varðaði hrepp-
inn, eða einstaka menn, er fela
skyldi svo sýslunefndarmanni að
bera upp á sýslufundi. A fundin-
um mættu 12 menn alls. Fund-
arstjóri var kosinn í einu hljóði
hreppstjóri Ben. Kristjánsson á
Kirkjubóli og skrifari real. stud.
Einar Bogason í Hringsdal.
Gerðir fundarins voru:
1. Lesin upp beiðni til sýslu-
nefndar Vestur-Barðastrandarsýslu
um að leggja fyrir næsta þing,
1903, beiðni um, að strandferða-
skipið »Skálholt« hafi viðkomu-
stað á Bakka i D&lahreppi í Barða-
strandarsýslu, alt að fjórum sinn-
um i mánuðunum mai, júní, júlí
og ágúst, en sérstaklega tvær
ferðir, þá fyrstu og siðustu," maí
og ágúst. Ástæður fyrir beiðni
þessari eru:
a ð kaupfélagið hefir aðsetur
sitt á Bakka og þar af leiðandi
gæti skipið haft töluverðan flutn-
ing, og
a ð uppskipun á Bíldudal er svo
afar há, að hún er litt viðunandí,
þar sem hún kostar ásamt pakk-
húsleigu 50 aura á hvert stykki,
og i mæli, að hún hækki um
helming. í’undarmenn rituðu all-
ir undir beiðnisskjal þetta.
2. Tillaga kom fram: »Vér
hreppsbúar skorum á sýslunefnd-
ina að ieggja fyrir næsta þing,
1903, að betra eftirlit og sterkari
gætur séu hafðar gegn yfirgangi
botnverpinga en verið hefir næst-
liðið sumar, þar eð oss virðist, að
varðskipinu »Hekla« hafi ekki
verið nægilega kunnugt um, hvern
yfirgang botnverpingar veita oss
Arnfirðingum, því vér vissum ekki
til að það bafi kornið hér á fjörð-
inn utan einu sinni«.
3. Sýsluneindarmanni var falið
á hendur, að fara þess á leit
við sýslunefndina, að hún veitti
Dalahreppi styrk, kr. 150, gegn
jafnri upphæð, eða meiri, er
hreppsbúar legðu til af frjálsum
samskotum, og skyldi fé þessu
varið til að brúa þrjár ár í hreppn-
um, er oft eru ófærar á vetrum.
Nýlega var stofnað hér búnað-
arfélag með 10 meðlimum, og
höfum vér von um, að það beri
ávöxt með framtíðinni.
Arnfikðingub.
Strandasýslu (norOanverðri) f jan.
Sumarið, sem leið, mátti heita
heldur gott eftir að komið var
fram í júli. Vorið var það versta,
sem komið hefir nú i 10 ár, bæði
hvað frost og ísalög snerti.
Gróður kom seint. Hörkufrost
i, 11. og 12. viku sumars. Tún
spruttu illa, en engjar í meðallagi.
Óþurkar miklir frá því i 15. og
fram í 20. viku sumars. Töður
nýttust illa og töluvert af beyjum
fauk, en vel nýttist það, sem seint
var slegið. I haust var tíðin góð
fram að veturnóttum, gerði þá
þriggja vikna skorpu og voru þá
kindur viðast hvar teknar í hús,
en svo batnaði aftur og var tíðin
svo hin bezta fram að jólum.
Tvisvar hafa komið aftaka veð-
ur hér i haust. Fyrra veðrið var
aðfaranótt 15. nóv. frá kl. 2—6 f.
m. Fuku 2 bátar á Reykjarfirði,
3 á Melum og 2 kindur rotuð-
ust þar.
Seinna veðrið var 6. desember.
Urðu þá viða skaðar á heyjum og
húsum.
Fiskiafii var góður í sumar og
haust, og var það að þakka ó-
minnilegum gæftum; hæstu haust-
hlutir yfir 1000, en fiskur óvenju-
lega smár.
Verzlunin hefir verið hér með
bezta móti, og er það að þakka
söludeildinni á Norðurfirði, sem er
útibú frá söludeildinni á Hólma-
vík. Hún var í nokkuð smáum
stýl, sem von er, þar sem þetta
er byrjun; þó bætti hún mikið
verð á vörum, bæði útlendum og
innlendum. Reykjarfjarðarverzl-
un gaf nærri því jafnt fyrir fisk
og á Isafirði, og er það heldur
sjaldgæft.
Eins og lög gera ráð fyrir, þá
fór sú almenna kláðaskoðun hér
fram í desember. Þrátt fyrir þess-
ar dýru skoðanir og sífeldu skrift-
ir fram og aftur er kláði nú kom
inn á flesta bæi í hreppnum. Tó-
baksblöðin, sem áttu að fara í
baðið, duga ekki það hálfa. Ef
hugsa á til þess, að útrýma hon-
um, verða yfirvöldin að taka
duglega í strenginn; ekkert kák
dugir.
Um stjórnmál er lítið talað,
enda hefir alþingismaðurinn okk-
ar aldrei látið svo lítið að halda
leiðarþing hér nyrðra. Þegar
hann heldur slíka fundiinnfrá, þá
geta menn ekki sökum vegalengd-
ar sótt þá. Þess vegna virðist
það vera sanngjörn kraf'a, að hann
(þingm.) og haldi hér leiðarþing.
ISLENZKUR S0GUBALKUR.
Æfisaga Jóns Steingrimssonar,
prófasts og prests að Prestsliakka.
[Eftir eiginhandr., Landsbókas. 182, 4to.]
I verki og viðskiftum var hún so hrein-
geðjuð, að hún vildi aldrei láta á sig hall-
ast, gagntrygg og stöðuglynd við góða
menn og vini sina, er hún skifti við, misk-
unsöm og aðhjúkrandi við nauðlíðandi og
fátseku menn og so örlát, að aldrei gat hún
lítið tiltekið, meðan nokkuð var fyrir
hendi, sem oftast var; og þá eg eða annar
sagði hún ætlaði enn ei að sjá fyrir sér,
svaraði hún: >Eg hef enn nóg og mun
hafa nóg svo lengi eg lifi«; hvað og so
skeði. So sem hún var hreinlynd so var
hún einföld i sínum verkum og sá ei við
óhreinlyndnm og kænnm mönnum oft og
tíðum, er þeir nýttu sér að narra það út
úr henni, er þeir þá þóttnst við þnrfa.
Til dæmis og gamans er ein sveitarkerling
i Mýrdalnum, er hét Oddný Helgadóttir;
hún var mikið raunamædd, en þar hjá klók
og undirsett og hafði sérdeilis andagtug-
an talanda. Hún var litil að vextí, stutt
og digur, augndöpur og brjóstveik. ÞesBÍ
kerling kemur um sumarið að Eelli, þá
fólk er ei heima nema Þórunn mín sæla og
eg, en þó ei vitanlega. Kerling sezt á
hlaðið fyrir framan hæjardyr, stynur þar
hátt og andvarpar og segir: »Hér er eg
nú komin i siðasta sinn. Æ, hvar er nú
blessað dygðablóðið, búsmóðirin? Eg kom
til þess að kveðja hana«. Hin heyrir þess-
ar stunur, fer fullsnögt til hennar og af
stærstu meðanmkun býður henni inn til
sín, sem hin afþakkar; segist ei vilja gera
henni kostnað, en vilja í guðsnafni þiggja
það hún vilji rétta að sér, og komi hún
nú til hennar margs þuríandi. Hún spyr,
hvað hana, skepnuna, vanhagi þá um. Hin
segir sig vanti ull í skyrtubol. Þá hún
hafði það fengið, vantaði svarta ull i sokk-
bol, so léreft í skyrtukraga; so góðan
harðfisk og nokkuð við honum. Þá þetta
var alt fengið, mæltist kerling til um fisk-
höfuð, so sundmaga, so hrogn, so hin varð
að sækja hvað eftir annað; en kerlingin
forsómaði ekki hjartaþrengjandi fyrirbænir
og handaupplyftingar við hvert eitt þar til
so mikið var komið í kjöltu hennar, að hún
gat varla upprisið. Þá segir hún: »Grefðu
mér nú ei meira, elskulega guðsbarnið
góða; þér hafið í mörg horn önnur að líta«.
Fór hún þá að sækja hestinn, sem farið
bafði fram á flötina á meðan. Þá segir
kerling við sjálfa sig: »Ekki þorði eg að
biðja nú um fleira; margt smátt gerir eitt
stórt; ef eg fengi sona á hverjumbæ, dratt-
aði mig það nokkuð. Þó gaf hún mér ei
heila skökuna«. Heyrir nú ei til hennar
stun eða hósta, meðan hún er að pútta
niður hjá sér. Kem eg þá i ljós og segi:
»Gott er að hafa tungur tvær og tala sitt
með hverri. Ertu nú þess verðug, herjans
kerling þin, að eg taki nú alt af þér aftur;
en þú verður að njóta vesældar þinnar*.
— I sínu húsi var hún stjórnsöm og fram-
sýn um marga hluti, so það hepnaðist oft
vel, er hún fyrirlagði. I sinni framgöngu
var hún í hófi glöð og siðprúð. En so
sem enginn gerir so öllum líki og enginn
getur so lifað, að ei verði að fundið, þó
ei sé aðfinningarvert, so var og hér. Hún
átti sér þvílika haturs og öfundarmenn eins
og önnur guðsbörn; hverra aðkast eins og
hvert annað mótlæti hún leið með góðu
umburðarlyndi. Yar hennar daglegt við-
kvæði þetta: [Angrast þessvegna ekki
máttu, Illir menn þó lasti þig, Glaðvær
alt þér geðjast láttu. Gott málefni birtir
sig. Sigurvinning visa áttu, Yon er sú ó-
brigðanlig. Sumt af þvi hún mátti líða er
hér áður sýnt. EJvað hennar likamans
skapnað áhrærir, þá var hún með meðal-
hæð, nett og nokkuð hátt {vaxin og þess
vegna framsett með ljósleitt og hrokkið
höfuðhár, með hofmannavikum; hafði verið
smáfeld og andlitsfríð þar til bóiusóttin
1736 afskræmdi hana mikið. Húnvarenn-
isbreið með höfðinglegu yfirbragði, létt-
eygð með litið nef, nokkuð þykt að fram-
an, slétta og rauða kinn, litlum og vara-
þunnum munni, með lítilli höku með skarði
dálitlu i. Hennar brjóst voru lítil; útlimir
og öll bein smá; hendur mjóar og jafn-
breiðar fram með litlum nöglum; rist og
ilvegur jafnbreiðar að framan; hún hafði
mikið aðsópsmikinn og fallegan svip að sjá
eftir henni á bak eftir og að öllu góð-
mannlegan, ættarsvip að framanverðu. En
þó hún væri þannin að ailri útvortis
ásýnd og skapnaði sómasamleg og prýði-
leg af guði gerð, þá bar hún samt inn-
vortis þungar meinsemdir, so hún iagðist
í tvær þungar stórsóttir, að mannlegur
skilningur gat ei begripið, að hún mundi
þá lífi halda. En guðs óútsegjanlegt al-
mætti sýndi i því sem öðru sinn kraft, að
hún komst á fætur aftur.
Milli íjalls og íjöru.
Eldsábyrgð vilja Akureyr-
ingar og koma á stofn, brunabóta-
félagi fyrir sveitabæi og lausafé,
Forgöngumaður þess nytsemdar-
fyrirtækis er amtm. Páll Briem.
Fundur haldinn um þetta mál 31.
jan. Þótti fundarmönnum vá-
tryggingargjald útl. félaga óhæfi-
lega hátt, og litið rakna úr því,
þótt lög um það frá síðasta þingi
verði staðfest. Nefnd kosin í mál-
ið: Amtmaður Páll Briem, kaup-
maður Friðrik Kristjánsson og
verzlunarstjóri Jón Nordmann.
(Norðurl.).
Fallega gjöf, 302 kr., hef-
ir síra Björn B. Jónsson í Minne-
ota sent »Norðurlandi«. Eru það
samskot frá nokkrum íslenzkum
nágrönnum hans til sjúkraskýlis í
Höf'ðahverfishéraði. (Sama).
N ý d á i n er hér i bænum hús-
frú Jóhanna Friðriksdóttir, kona
Gunnars kaupm. Einarssonar.
Andaðist 7. þ. m. á kaþólska spí-
talanum eftir 4 mánaða legu og
margra ára vanheilsu.
S k a ð a r allmiklir hafa orðið
hér á höfninni að ofsaveðrifjþvi,
sem var á sunnudaginA og að-
faranóttina mánudagsins. Sleit í
því upp 3 skip, er hér lágu,
mastralaust skip,| Randers, eign
kaupm. G. Zoéga, notað einungis
til geymslu, en orðið lekt og forn-
fálegt; franskt fiskiskip, er komið
hafði inn með handleggsbrotinn
háseta. Og ennfremur fiskiskip
austan af Seyðisfirði, eign St. Th.
Jónssonar, nýlegt og vandað skip,
afbragðs gott. Önnur akkerisfest-
in hrökk í sundur og rak það svo
upp í Arnarhólsklettana. Mann-
björg varð, en skipiðjjj ósjófært
talið.
Þá sökk og á höfninni bátur sá,
er Þorsteinn skipstjóri í Bakka-
búð hafði smíða látið og sett í vél,
og áður hefir verið á minst hér í
blaðinu. Er það leiðinlegt, er
menn, sem ráðast í ný og nyt-
samleg fyrirtæki, verða fyrir slík-
um óhöppum. — En sennilegt er,
að eigandinn hugsi eitthvað svip-
að og Sigmundur Brestisson, er
hann sagði: »Grátum ekki, fest-
um oss heldur þenna dag í
minni«.