Norðurljósið - 01.05.1935, Blaðsíða 1

JVJ ORÐURLJÓSIÐ
XVIII. árg.
Maí—Júní 1935.
5.-6.
HVAR DATT ÖXIN ÞÍN?
(Fyrirlestur fluttur í Reykjavík, maí 1934. Prentaður hjer eftir áskorun.)
»En spáTnannasveinarnir sögðu við Elísa: Plássið,
þar sem vjer sitjum frammi fyrir þjer, er of lítið
fyrir oss. Leyf oss að fara ofan að Jórdan og taka
þar sinn bjálkann hver, til þess að vjer getum gert
oss þar bústað. Hann mælti: Farið þjer! En einn af
þeim mælti: Ger oss þann greiða, að fara með þjón-
um þínum. Hann mælti: Jeg skal fara.. Síðan fór
hann með þeim. En er þeir komu að Jórdan, tóku þeir
að höggva trje. En er einn þeirra var að fella bjálka,
hraut öxin af skafti út á ána. Hljóðaði hann þá upp
yfir sig og mælti: Æ, herra minn ,— og það var láns-
öxi! Þá sagði guðsmaðurinn: Hvar datt hún? Og
er hann sýndi honum staðinn, sneið hann af viðar-
grein, skaut henni þar ofan í og ljet járnið fljóta.
Síðan sagði hann: Náðu því nú upp! Þá rjetti hann
út höndina og' náði því.« (II. Konungab. 6. 1.—7.)
Það er ekki allskostar óvanalegt, að unga fólk-
inu þykir »plássið, þar sem það situr«, of lítið
fyrir sig. Og það er ekki nema eðlilegt, að það
vilji heldur leita út fyrir bæjarhlaðið og nema
ókunn lönd en að sitja altaf heima. Þannig er
gangur lífsins. En það lítur helst út fyrir að þetta
hafi ekki verið annað en afsökun hjá þessum
spámannasveinum. Afdrif Gehasí, stjettarbróður
þeirra og einkaþjóns Elísa, hafa að öllum líkind-
■um haft óþægileg áhrif á þá. Spámaðurinn hafði
læknað Naaman hinn sýrlenska, en hafði ekki
viljað þiggja nein laun af honum, því að náð
Guðs fæst ekki keypt fyrir fje. En þá hafði Ge-
hasí hlaupið á eftir Naaman og logið því, að Elísa
hefði fengið heimsókn og vildi nú fúslega þiggja
eina talentu silfurs og tvo alklæðnaði. Þegar hann
hafði falið fenginn, skrökvaði hann því að Elísa,
að hann hefði ekki farið neitt. En Elísa sagði
við hann: »Jeg fylgdi þjer í anda, þegar maður-
inn sneri frá vagni sínum í móti þjer. Nú hefir
þú fengið silfur og munt fá klæði, olíutrje, vín-
garða, sauði og naut, þræla og ambáttir; en lfk-
þrá Naamans mun ávalt loða við þig og niðja
þína«. Gekk hann þá burt frá honum hvítur sem
snjór af líkþrá.
Einmitt þá kom óyndi í spámannasveinana, og
þeir vildu fara eitthvað í burtu. Það var orðið
of þröngt fyrir þá!
Fjegirnd er alveg ósamrýmileg við þjónustu
Drottins. »Þeir, sem ríkir vilja verða, falla í
freistni og snöru og margar óviturlegar fýsnir
og skaðlegar, er sökkva mönnunum niður í tor-
tíming og glötun; því að fjegirndin er rót alls
þess, sem ilt er. Við þá fíkn hafa nokkrir vilst
frá trúnni og hafa stungið sjálfa sig mörgum
harmkvælum. En þú, Guðs maður, forðast þú
þetta, en stunda rjettlæti, guðhræðslu, trú, kær-
leika, stöðuglyndi og hógværð.« (I. Tím. 6. 9.—
11.) Elísa mótmælti þessu uppátæki Gehasí, og
Gehasí varð að uppskera það, sem hann niður-
sáði. Fjölmargir aðrir hafa selt sálir sínar fyrir
auð, en hafa »stungið sjálfa sig mörgum harm-
kvælum«, með öðrum orðum, fengið líkþrána með
í kaupunum.
Elísa hafði borið umhyggju fyrir þessum ungu
mönnum, kent þeim Guðs vegu, veitt þeim fæðu
á hallæristímanum og gert mat þeirra heilnæman,
þegar hann var eitraður (II.Kon. 4.38.—44.) Þcir
höfðu verið sjónarvottar að krafti Guðs með hon-
um í mörgum furðuverkum. En alt er þetta orðið
ljett á metaskálunum nú. Gamli spámaðurinn
þykir svo strangur. »Hörð er þessi ræða, hver
getur hlýtt á hana?« sögðu menn mörgum öld-
um seinna, jafnvel þegar sonur Guðs talaði. Páll
postuli spáði líka um hina síðustu daga, að »þann
tíma muni að bera, er menn þola ekki hina heil-
næmu kenningu... og þeir rnunu snúa eyrum sín-
um burt frá sannleikanum.« Alt þetta sýnir, að
menn eru eins á öllum öldum. Jú, það má gjarnan
prjedika orðið og gera líknarverk, en þegar mað-