Heimskringla - 18.11.1886, Page 2

kemur át (aO forfallalausu) á hverjum
ftmmtudegi.
Skrifstofa og prentsmiðja:
85 og 37 King St. Winnipeg, Man.
Eigandi og ábyrgfiarmaSur:
Frimann B. Anderson.
Rjtstjórn : Frímann B. Anderson.
Einar Hjörleifsson,
Eggert Jóhannsson,
BlaSi« kostar : einn árgangur $2,00 ;
hálfur árgangur $1.25; og um 3 mánubi
75 cents. Borgist fyrirfram.
Auglýsingar í blatSinu kosta :
.inn dálkur um 12 mánuSi.......$200
______________6 ............... 120
______________3................ 75
dálkur um 12 mánuUi........ 120
______________6 .............. 75
______________3 .............. 40
u úr dálki um 12 mánuöi........ 75
_____________6 .............. 40
______________3—.............. 30
Minni auglýsingar kosta: fyrir 1 þl.
■m 1 mánuð $2,00, um 3 mánuðl $5,00,
mm 6 mánuði $9,00, um 12 mánuði
$15,00.
Auglýsingar, sem standa í blaðinu
•kemmri tima en mánuð, kosta: 10 cents
linan í fyrsta skipti, og 5 cents í annað
og priðja skipti,
Auglýsingar standa í blaðinu, pang-
að til skipaS er að taka pœr burtu,
nema samið sje um vissan tíma fyrir
fram.
Allar auglýsingar, sem birtast eiga
í nœsta blaði, verða að vera komnar til
ritstjórnarinnar fyrir kl. 4 e. m. á laugar-
ftögum.
Skrifstofa blaðsins verður opin alla
virka daga frá kl. 10 til kl. 11,30 f. li. og
frá kl. 1 til kl. 3 e. h. nema á miðviku-
dögum.
JjAQAÁKVARÐANIR VIÐVÍKJANDI
FIUETTABLÖÐUM.
1. Hver maður, sem tekur reglulega
móti blaði frá pósthúsinu, stendur i á-
byrgð fyrir borguninni. hvort sem hans
nafn eða annars er skrifað utan á blaðið,
og hvort sem hann er áskrifandi eða
•kki.
í. Ef einhver segir blaðinu upp,
verður hann að borga allt, sem hann
skuldar fyrir það; annars getur útgef-
•ndinn haldið áfram að senda honum
blaðið, þangað til hann hefur borgað
allt, og útgefandinn á heimting á borg-
un fyrir allt, sem hann hefur sent, hvort
sem hinn hefur tekið blöðin af pósthús-
inu eða ekki.
8. pegar mál koma upp út af blaða-
kaupum, má höfða málið á þeim stað,
sem blaðið er gefið út á, hvað langt
burtu sem heimili áskrifandans er.
4. Dómstólarnir hafa úrskurðað, að
það að neita að taka móti frjettablöðum
eða tímaritum frá pósthúsinu, eða flytja
burt og spyrja ekki eptir þeim, meðan
þau eru óborguð, sje tilraun fil svika
(prima, facie of intentional fraud).
HJEKLEND PÓLITÍK.
Vjer höfum áftur í blaöinu lát-
ið f>ai5 álit í ljósi, ag íslendingar,
sem hjer eru búsettir, ættu ag taka
f>átt i f>essa lands pólitísku málum.
Og vjer efumst eigi um, a® allir,
sem nokkuð hugsa um framtíð sína
hjer, segi þa« álit öldungis rjett.
Það hafa ag minnsta kosti eigi svo
vjer vitum komig fram skoðanir
andstæðar f> v í áliti voru.
Þess verður eigi svo langt a® bíóa,
a® alpýhu veröi stefnt saman á kjbr-
fund, eigi a$ eins til afi kjósa stjórnend
ur fyrir Manitobafylki, heldur einn
ig til f>ess ag kjósastjórnendur hins
sameinafca ríkis, til pess a« kjósa
sambandsstjórn. Við f>essar í hönd
farandi kosningar fá margir íslend-
ingar a® kjósa, sem aldrei fyrr, aó
minnsta kosti eigi hjer í landi, hafa
átt atkvæöisrjett. Og f>ag er glefti
efni aö svo er, aS vjer búum í pví
landi, f>ar sem vor rödd er eins at-
kvæöamikil í öllum pólitískum mál-
um, ef hún einnngis lætur til sín
heyra, eins og hjerlendra manna.
Og f>essi rödd vor verfiur f>ví sterk-
ari, f>etta vald—f>ví vald er pað, svo
framarlega sem menn kunna og
vilja hagnýta sjer f>atS— f>ví meira,
sem vjer búum hjer lengur.
En f>essu valdi fylgir ábyrgð.
Þa® stendur hver einn atkvæöisbær
maður i ábyrg-g fyrir gerðum pess,
sem hann kýs. Það er á lians ábyrgö,
hvort hann kýs trúan ]>jón eSa ótrú-
an til f>ess ag meghöndla almenn-
ings mál og almennings fje. Og
pessi ibyrgó hvílir jafnt á allra herð-
um, sem atkvæði eiga, hvort sem
peir nota pag ega eigi. Þaó rýrir
eigi ábyrgðarhluta einstaklingsins
hif allra minnsta, aö sitja heima á
kosningardegi og neita ag greiða
atkvægi, úr pví hann á annatS bortS
er • atkvætiisbær, pvi patS eina at-
kvætSi getur ritSÍtS af baggamuninn.
ÞatS getur ortíiö til pess atS hrinda
ónýtum og ótrúuin f>jóni, en koma
dugandi og dyggum pjóni atS völd-
um, ef rjettilega er á pví halditi.
ÞatS er pess vegna skylda hvers
pess, er atkvætSi á, ats brúka patS
pegar krafizt er, pegar kosningar
farafram. Og til pess at5 geta kos-
itS heppilega útheimtist pekking á
hinni pólitísku sögu landsins. En
nú eru hjer margir atkvætSisbærir
menn af vorum pjótSflokki, sem eigi
pekkja hana atS neinu ráði, margir
alls ekkert. Þeir sjá autSvitatS atS
hjer eru tveir flokkar, sem hanga
hvor I annars hári, ár eptir ár ;
sjá pá rífast um alla skapatSa hluti,
sem á einhvern hátt snertir stjórn
lands og lýtSs, og pá er búitS. Þeim
hefur aldrei veritS skýrt frá hinu
pólitíska ástandi í Canada, nema
ógreinilega, svo patS er hreint eng-
in von til atS peir, sem eigi lesa
enska tungu, skilji í pessum óend-
anlegu pólitísku deilum.
ÞaJ5 er alveg ógerlegt, at5 fara
hjer ai5 rekja hina pólitísku sögu
landsins nákvæmlega. En vjeT
viljum gera tilraun til ats koma
mönnuin í skilninginn um hin helztu
atritii met5 [svo fáum ort5um, sem
vertSur.
Sem sagt, eru hjer tveir at5al-
flokkar, kallatsir C'oncervatives (vijS-
haldsmenn) og Reformers (umbóta-
menn). Bát5ir pessir flokkar voru
hjer til fyrir 1867 (sameiningar ár
fjögra austurfylkjanna). En um
leii5 og sambandsstjórnin var stofn-
ug, hlutu stefnur pessara flokka at5
taka allmiklum breytingum, sam-
svarandi pörfurn hins nýmyndatja
ríkis.
HvaS er pað, sem pessum
flokkum ber á milli ? Þat5 fer mik-
itS eptir pví, frá hvatSa sjónarmiði
magur skot5ar pá. Frá sjónarinitSi
fylkisstjórnar er hægra aö segja,
hva® peim ber á milli, sem sjaldan
er pat5 sama I tveimur fylkjuuum,
hvat5 pá fleiri, pví eitt á vi{5 hjer og
annat5 í hinu. En frá sjónrfrmitíi
sambandsstjórnarinnar erallt óhægra
at5 segja, hvaö peim ber á milli.
Leit5andi menn í bátSum flokkunum
hafa sagt, ai5 peir sjálfir vissu pai5
eigi, nema jafnótt og eitthvert nýtt
mál keinur fyrir, og pá er engin
von til að aðrir sjeu fróðari. Báðir
eru jafn konunghollir, pað er að
segja, peir eru báðir jafnt áfram
um, að ríkið haldi áfram að standa
undir verndarvæng Breta, svo fram
arlega, sem trúa má orðum
eirra. og báðir eru jafnt áfram
um að viðhalda sameining fylkj-
anna og efla hagsæld hins samein-
aða rikis á allar lundir.
Þau tvö stórmál, sein mestum
misklíðum hafa valdið, eru t o 11-
málið og járnbrautamálið-
Hið síðar talda kemur fyrst við sög
una, og tökum vjer pað pví fyrst
fyrir. Eins og menn hafa heyrt,
var pað eitt aðalskilyrðið fyrir
að Britisli Columbia gengi inn í
sainbandið, að sambandsstjórnin
tækist á hendur að byggja rjárn-
braut pvert yfir meginlandið- Það
sampykktu báðir flokkamir, og sam-
kvæmt peim loforðum gekk fylkið
inn í sambandið snemma á árinu
1871. En pegar kom til að byggja
brautina, pá vildi sinn flokkurinn
hvað- Sir John og hans fylgjend-
ur (conservative-flokkurinn) vildi fá
fjelag til að byggja brautina, og
gefa pví svo svo mikla fjárupphæð
fyrir. En pað vildi reformflokkurinn
með engu móti. Hann vildi að
stjórnin byggði hana smámsaman
sjálf, að hún byggði hana eigi ’ör-
ara en afgangur af rfkistekjunum
leyfði, prátt fyrir að brautin átti
að vera fullgerð eptir 10 ár, sam-
kvæmt samningunum við British
Columbiu-búa, og ætti liana síðan
sjálf. Um petta var rifizt, og lítið
unnið að bygging brautarinnar par
til um haustið 1873. Þá fóru fram
sainbandspingskosningar, eptir að
Sir John hafði setið að völdum 5
ár, eða frá upphafi ríkisins. ’ Rjett
eptir að pessar kosningar fóru fram,
var honum, sem við pessar kosn-
ingar varð yfirsterkari aptur, borið
á brýn, að hann hefði f>egið fje frá
fjelagi, sem vildi ná f brautina, og
að peir peningar hefðu verið brúk-
aðir til pess að kaupa menn til að
endurkjósa conservative-flokkinn.
Þessu sakamáli var framfylgt svo
fast, að rjett eptir að hið nýja ping
kom saman stuttu fyrir nýjárið 1874,
var Sir John neyddur til að leggja
niður völdin. Þá tók McKenzie
(foringi reformflokksins) við stjórn
artaumunum. Og par eð hann vildi
heyra úrskurð alpýðu á máli pessu,
pá ljet hann uppleysa pingið, og
stofnaði til nýrra kosninga, og við
pær kosningar vars hans flokkur
yfirsterkari. l'ók hann pá við for-
ustu stjórnarinnar og breytti braut-
armálinu í pað horf, sem flokkur
hans hafði frainfylgt frá upphafi.
Stjórnin sjálf ákvað pá að byggja
brautina, og hjelt pví áfram,
pó hægt færi, til t pess við
stjórnarskiptin 1878 ; á peim 4 ára
tíma hatði McKenzie-stjórnin full-
gert járnbr. suður frá Winnipeg
austan Iiauðár, eða svo gott; hún
var raunar eigi fullgerð fyrr en í
desembermán. um veturinn. Á pess-
um tíma hafði og verið byrjað á
brautinni hjer og par avstur frá
Winnipeg, en yfir pað heila voru
verklegar framkvæmdir í sináum stíl.
Þessu fyrirkomulagi á byggingu
brautarinnar hjelt Sir John áfram
par til árið 1880, að hann fjekk hana
í hendur pví fjelagi, sem nú hefur
hana. Um petta brautarmál hefur
verið rifizt meira og minna á hverju
pingi frá 1871 til pessa dags. Re-
forinflokkurinn álítur núverandi fyr-
irkomulag illbrúkandi, og segir að
brautin hafi kostað rikið margfalt
meira, heldur en ef stjórnin sjálf hefði
staðið fyrir brautargerðinni og far-
ið sjer hægar með að byggja hana.
Þá er tollmálið- Það kom fyrst
til umræðu fyrir alvöru á stjórnar-
árum McKenzie, frá 1874—1878.
Upphaflega byrjaði pað mál löngu
áður en fylkin sameinuðu sig. Fyr-
ir sameininguna var rætt einna
mest uin pað árið 1866, pví pað ár
var útrunninn verzlunarsamningur-
inn milli Efri og Neðri Canada og
Bandarlkja. Og pann samning vildu
Bandaríkjamenn með engu móti
endumýja, enda hefur hann eigi
verið endurnýjaður til pessa dags.
Þegar pað var fullvíst orðið, að
Bandaríkjastjórn neitaði öllum verzl
unarsamningum, pá breyttist toll-
málið 1 annað horf. Sir John,
sem var foringi andstæðinganna
á fingi) heimtaði pá hærri
toll, heimtaði verndandi toll,
pað er að skilja, svo háan toll
að hann útilokaði allan pann varn-
ing frá öðrum ríkjum, sem efni
ríkisins leyfðu að par væri búin
til á verkstæðum, eða með öðrum
orðum, hann vildi láta tollinn mynda
iðnað í ríkinu.
Áður hafði verið tollur á verzl-
unarvarningi, bæði inn og útflutn-
ingstollur, en eigi meiri en svo, að
tekjur ríkisins að eins mættu út-
gjöldunum á ári hverju. Þessuin
tolli vildi McKenzie-stjÓrnin halda
við, en var ófáanleg til að hækka
hann nokkra ögn. Um petta mál
var prefað par til um haustið 1878,
að kosningar fóru fram, pá komu
báðir flokkarnir sjer saman um að
pað skyldi aðalatriðið, er alpýða
skyldi skera úr, og úrskurðurinn
varð sá, að alpýða vildi hafa vernd-
andi toll. Sir Jolin náði völduin
aptur, og ljet pá eigi standa á að
hækka tollana. Og pessi vernd-
andi tollur hefur haldizt síðan, par
er conservative-fiokkurinn varð apt-
ur yfirsterkari við slðustu sambands
pingskosningu suinarið 1882.
í pessum tveimur málum eru
pó stefnur flokkanna fjarstar, að
oss virðist. Hvað brautarmálið
snertir, pá má geta pess til
skýringar, að pó pað eiginlega
áhræri Kyrrahafsbrautina, pá inni-
bindur pað stjórnarstefnuna við
öll opinber störf. Og sjer hver
maður, hvað par ber á milli, sem
sje, að conservativeflokkurinn vill
rífa verkið áfram ]>ó pað kosti
skuldabyrði, en reformflokkurinn
vill fara hægra og forðast skuld-
irnar. Hvað tollmálið áhrærir,
pá er pað hjer, sem annarstaðar,
mikilfenglegt mál og illt viður-
eignar. Það er inál, sem allar
pjóðir eiga I vandræðum með, sem
rætt er á hverju ári, og sem
verður haldið áfram að ræða allt
til pess, sem liklega verður seint,
að tollur verður algerlega afnum-
inn í öllum löndum. Fyrr verð-
ur pað mál eigi útrætt, og fyrr
losast almenningur eigi við að úr-
skurða eitt og annað pví viðvíkj-
andi, I hvert skipti sem kosningar
til pings fara fram. Þetta mál er
pví sannarlega pess vert, að al-
menningur kynni sjer pað, skoði
pað frá öllum hliðum,
En par sem reformflokkurinn
vill pó eigi afnema tollinn, held-
ur viðhalda honnm svo háum að
að hann ásamt öðrum tekjum geti
mætt öllum árlegum útgjöldum,
pá er stefnumunur flokkanna I
pessu máli eigi eins mikill og hann
í fljótu bragði kann að sýnast.
Hann getur eigi orðið tiltölulega
mikið rninni, heldur en nú, ef hann
á að mæta útgjöldunum.
Að tollurinn, pessi verndandi
tollur, hafi eflt hagsæld rlkisins,
um pað verða tvennar ólíkar sagnir.
Það eitt er vist, að verkstæði
hafa stórum fjölgað á pessuin síð-
ustu 8 árum. Vjer ætlum pað
engar öfgar að segja pau sje nú
10 fyrir eitt áður, og pað eru
nú til mörg verkstæð’j sem eigi
voru til pá, svo sem, ljerepts
verksmiðjur, klæðagerðarhús, inálm-
bræðlsuhús, skotfæraverkstæði, syk-
urgerðarhús, o. fl. pá er ef til vill
eigi minnst varið i pað, sem hinn
hái tollur á kolum hefur gert að
verkum. Fyrir 8 árum voru hinar
miklu kolanámur í Nýja Skotlandi
að miklu leyti ónotaðar, en nú eru
par teknar margar milj. tons af
kolum á ári, og við kolatekjuna
hafa fleiri tugir púsunda manns
stöðuga atvinnu árið um kring.
Aptur er hitt víst, að fyrir petta
fylkið er pað stór skaði að tollur
skuli hvíla á einhverri vissri vöru-
tegund, en aptur á móti alveg
nauðsynlegur á pessari sömu vöru-
tegund fyrir eitthvert annað fylki.
Á peiin varningi t. d., sem Mani-
toba menn vilja hafa tollfrían,
heimta Ontariomenn háan toll, og
á peim varningi, sem Ontariomenn
heimta tollfrían, vilja Manitoba-
menn hafa toll. Þannixr hefu toll-
O
urinn verið fylkjunuin til gagns í
pessari grein, en til ógagns í
hinni. Iljer í Manitoba hafa notin
af tollinum, ef nokkur, orðið lang-
minnst, sem eðlilegt er, par sem
hjer eru enn pá svo fá og smá
verkstæði.
Þegar psssi mál eru frá, virð-
ist pað vera upptalið, sem greini-
lega aðskilur flokkana. í öllum
öðrum málum sýnist sá flokkurinn
sein I minni hluta er á pingi, eigi
hafa annan verkahring en að setja
út á allt, sem stjórnin gerir, að
finna eitthvað að öllu, og gera
heytingaruppástungur á breyting-
aruppástungu ofan, við öll pau
frumvörp, sem hugsazt geta. En
pær breytingar ná sjaldnast fram
að ganga, par afl flokkanna en
eigi málefni ræður atkvæðum I
flestum tilfellum. En pó nú verka-
hringurinn eigi væri annar en að
setja út á, pá er andstæðinga-
flokkurinn eigi að síður nauðsyn-
legur. Stjómin parf að hafa ein-
hverja, sem benda henni á gall-
ána og segja henni til syndanna,
ef ráðsmennskan á eigi að verða
hennl til vansæmdar. Og hafi hún
eigi hitann í haldinu af dugleg-
um mótspyrnandaflokki, sem ritar
hvert orð, hvert atvik, pá hefur
hún pað af engum.
I >ol tkíi.
(Nóvella eptir Paul Ueyse.)
(Framhald).
„Jæja þá”, svaraði jeg, og gerði hvat!
jeg gat til þess að líta óvingjarnlega og
reiðilega út. „Annarhvor okkar verSur
að víkja. Jeg get að eins ekki sjeð hvers
vegna j e g yrKi a« gera það. Og það a«
eins vegna þess jeg er skitnum tveimur
árum yngri en þú—í náminu er jeg þó
kominneins langt og þú”.
Jeg hafði naumast talað þessi ónota-
legu, harðbrjósta orð, fyrr en jeg iSrað
ist þeirra. Á þvi augnabliki hljómuðu
þau eins og óvirðulegt gort.
‘,Auk þess”, bætti jeg skyndilega við,
„gerir það ekki eins mikið til, hvor
verður á undan hinum, eins og hvor
okkar það er, sem henni þykir vænt um.
Eins og nú stendur lítur út fyrir að þú og
jeg hafl jafnlítils að vænta.
„það er satt”, sagði hann. „En engu
að síður. get jeg ekki fengið af mjer, að
fara að keppa við þig; og þar sem þú
ert djarfari og betur máli farinn, þá yrði
jeg að gefast upp að óreyndu, ef við
ættum báðir að fara að láta tiifinningar
okkar í ljósi fyrir henni ; þú veizt hvað
jeg meina”.
„ Ef svo er’, svaraði jeg, og horfði,
eins og mjer stæði alveg á sama um
þetta allt samau, inn um dimma hliðið
og inn í aldingarð, þar sem eitt ein-
asta rósatrje stóð í blóma ; u ef þú hefur
ekki meira traust á sjálfum þjer en
sem svo, þá geturðu eptir alltsaman ekki
elskað hana eins mikið, eins og þú
heldur, og eins og jeg get með sanni
sagt að jeg geri. Mjer kom ekki dúr
á auga í alla nótt (jeg taldi ekki þessar
sjö stundir sem jeg hafði getað soflð
í stólnum) og dagurinn hefur farið til
ónýtis. Og þá lijelt jeg—”