Heimskringla - 09.06.1887, Blaðsíða 1

1. ar
Nr. S4.
Winnipeg, Man. í). .Tnni, 1887.
ALMENNAR FRJETTIR,
Krá l'tlumluni.
ENGLAND. Leiguliðarnifásuð-
▼eatur skaga Englands —Wales—
eru farnir að verða óróir og láta lít-
ið betur en írar. Þeir klaga ekki
einungis yfir landveldinu, heldur
yfir kirkjuveldinu og eru farnir að
þverneita að gjalda kirkjuskattinn,
svo nú er farið að taka hann með
valdi.—Gladstone ferðaðist vestur
um Wales hinn 2. f>. m. og var f>að
víða að manngarðurinn var óslitinn
meðfram járnbrautinni er hann fór
eptir, frá einni vagnstöð til annarar.
Sagði hann bændum að f>eir gætu
ekki vonast eptir nokkrum umbótum
landmál peirra áhrærandi fyrr en lok-
ið yrði við landmál íra.
Fregnir um að indverskur prinz
væri að æsa alþýðu á Indlandi gegn
valdi Breta er sönn. Hann sendi út
opið brjef frá Pjetursborg til allra
smá prinzanna á Indlandi, og skorar
á f>á að rísa upp og vopna pjóðina,
tem bezt verði og vera reiðubúna til
að hefja uppreistina f>egar peir fái
umsamda vísbending. Sú uppreist
•egir hann verði til að losa pá undan
ánauðaroki Englendinga. Eitt petta
brjef komst í hendur stjórnarinnar á
Indlandi, svo vjelræðin urðu opin-
ber. Þessi prinz, Dhuleep Singh,
fær í árleg Iaun frá Englendingum
£40,000 og bað nýlega um viðbót,
en par hún fjekkst ekki kora honum
I hug að hefna sín á pennan hátt.
Stórblaðið Times I London held-
ur kappsamlega áfram að eyðileggja
sitt fornfræga veldi. I>að heldur
stöðugt áfrain að ofsækja ekki ein-
ungis Parnell og hans fylgjendur,
heldur Gladstone sjálfan. Segir
hann hafi fallið úr slnu tignarsæti og
sje nú kominn svo lágt að hann sje
samverkamaður og fjelagi hinna
stærstu porpara, er lífsanda dragi
á pessum hnetti. Gladstone og
Pamell láta blaðið alveg afskipta-
laast, og fjölda margir af Salisbury
iinnum gera alveg hið sama, látast
hvorki heyra nje sjá æðisgang pess.
Sumir af Salisburymönnum fara svo
langt, að segja blaðið fara með
bein ósannindi.
FRAKKLAND. L>á er nú nýtt
stjórnarráð komið á laggirnar á
Frakklandi og Boulanger ekki í
pvl, t>að var Rouvier, seip myndaði
pað við aðra tilraun. Hiun nýji
hermálastjóri heitir Saussior, kvað
vera miClungi góður ' herstjóri en
ágætur við hersveitastofnanir, æfir.g-
ar o. s. frv. Er sagt að Rouvier
hafi samið við Boulanger á pann hátt,
að ef hann gerði sig ánægðann með
að að standa utan við ráðið, pá skyldi
hans fyrirkomulag á herstjórninni I
engu breytt, og fjárframlögin til
herkostnaðar ekkert minnkuð, enda
er mælt að Saussier muni I öllu breyta
eins og Boulanger segir fyrir og.
jafnvel að hann muni ekki gera
neitt nema pað sem Boulanger hef-
ur fyrst sampykkt. Dessvegna, pó
Boulanger sje að nafninu ekki I ráð-
inu, pá er hann par I anda, og ræð-
nr herrnálum eptir sem áður.—-Það
yar hávaðasamt I pingsalnum fyrra
priðjudag pegar Rouvier komfram I
fyrsta skipti sem æðsti ráðherra og
skýrði frá fyrirhugaðri stjórnarstefnu
hins nýja ráðs. Sparsemi sagði
hann yrði viðhöfð I öllum deildum
stjórnarinnar og lofaði að lækka
áætlanina um útgjöldin á komandi
fjárhagsári, samkvaemt ósk ping-
manna, er komið hefði fram svo
greinileg um daginn pegar atkv.
fjellu gegn Goblet-stjórninni. Utan-
troða á sjer, en að hún yrði vara-
söm og aðgætin I öllum peirn mál-
um,—Boulanger sinnar voru I hóp-
um á áheyrandapöllunum, er voru
svo pjettskipaðir, sem mest mátti
verða, og ljetu illa, hjeldu uppi si-
feldri háreyst^fcr pað svo að Rouvier
reiddist tvisvarog hótaði að segja
af sjer, á meðan hann var að flytja
pessa fyrstu ræðu slna I pessari stöðu.
Ekki hafði hann fyrr tekið sæti
sitt, eptir ræðuna, en pingmenn, einn
eptir annan, stóðu upp og heimtuðu
nákvæmari skýringar yfir fyrirætl-
anir stjórnarinnar, en er pær feng-
ust ekki var sú ályktun borin upp
til atkvæða, að alpýða bæri ekki
traust tij pessa stjórnarráðs. t>ó
var pessi uppástunga felt með 285
atkv. gegn 139, svo Rouvier situr
enn að völdum, pó allir spái að
stjórn hans verði skammlíf.—öll
stræti umhverfis pingsalinn voru full
af fólki, er jafnt og pjett hrópaði
upp með: u Iúfi Boulanger ” og
(4við heimtum Boulanger.” Um
kvöldið söfnuðust saman mörg pús-
und manns umhverfis Grand Opera-
húsið, liöfðu heyrt að Boulanger
ætlaði að sýna *ig I slnum einkenn-
isbúningi. En Boulanger kom ekki,
hafði farið burt úr borginn seinni-
part dagsins. Þegar petta frjettist
trylltist lýðurinn, er beið eptir hön-
um, og leit helzt út fyrir upphlaup
um tíma; gekk svo langt að hersveit
var kölluð út, er sundraði fylking
skrílsins með dregnum sverðum, en
ekki var pvf verki lokið fyrr en kl.
2 um nóttina, og alla nóttina stóðu
hermenn á verði á helztu strætunum
og umhverfis höll forsetans, er búizt
var við að - yrði umkringd pá og
pegar.
ÍTALÍA. Frá Catanín á Sikiley
kemur sú fregn að Etna hafi byrjað
að gjósa hinn 31. f. m. Hafði allt I
einu gosið upp reykjar mökkur og
eldstraumur úr stærsta gígnum.
INDLAND. Þaðan komafregnir
um ófrið á norðurlandamærum og
áframhaldandi óeirðir meðal Af-
ghana. Emirinn kvað liggja hættu-
lega sjúkur I Cabul.—Stjórn Ind-
lands er um pað bil að senda liðsafla
norður.—Fellibylur I grend við
Calkutta gerði stór tjón hinn 28. f.
m. Er ætlað að gufuskip (skemti-
skip) með 750 farpegjum hafi farist
I bylnum ; var á leið til Calcutta
pegar bylurinn skall yfir og hefur
ekki sjezt slðan.
MEXICO. Gamli Don Carlos á
Spáni er um pað bil að heimsækja
Mexico-búa, og ætla. menn að hann
vilji fá pá til að gerastskjólstæðing-
ar Spánverja á ný. Allur porri manna
er æstur gegn Lonum og hefur hann
verið aðvaraður um, að honum verði
ekki fagnaí með veizlum eins og,
slðast pegar hann kom, pvl tlmarnir
sjeu breyttir, og tilgangslaust fyrir
hann að beita nokkrum vjelráðum.
Mexico pinginu var slitið hinn
31. f.m. eptir a« hafa breytt grund-
vallarlögunum svo, að endurkjósa
megi forseta rlkisias.
Jarðhristingur hefur verið tlður
I Mexico um undanfarin ttma.
t t
Fra Amerikn.
Bandarikin.
Innanrlkisráðherrann hefur I
fjelöguin og hjarðfjelöguin. Það
hefur til pessa verið siður Banda-
ríkja stjórnar, að ákveða vissa lands-
hluti, er nýbyggjar ekki mega nota,
og pessum landshlutuin hefur verið
skipt á milli járnbrautafjelaga til
pess að bæta peim skaða er pau
kunna að hafa beðið við að fá ónýta
landbletti I peirra afmarkaða land-
belti. Þetta ætlar innanríkisstjór-
inn að láta Congress aftaka með
lögum. Ætlar að láta fjelögin sitja
með pað land sem peim er afmarkað
I fyrstu, og að pau fái enga uppbót
pó stöku herhyrningsmíla kunni að
hittast lltilsvirði. Og undireins og
svona lög ganga í gegn á pinginu
ætlar hann að opna öll pessi belti,
sem stjórnin nú heldur lokuðum
fyrir nýbyggjum, en pað er alls
fleiri miljónir ekra.—í sama skipti
ætlar hann að fá samin lög, er fyrir-
bjóða Indlánum að leigja hjarðfjelög-
um land sitt. Er hugmynd hans,
Indíána áhrærandi, engin önnur en
sú, að brjóta upp flokka-sambýli
peirra og sameign á landinu alger-
lega, en gefa hverjum Indíána, full-
aldra, vissa ekrutölu af landi rjett
eins og hvítum mönnum og reyna
með pvl að gera pá aö dugandi
borgurum. Þegar pessi lög komast
I gegn byrjar strlðið við hjarðeig-
endurnar, og pað verður að llkind-
um jafn erfitt að eiga við pá, eins
og pað verður erfitt að endurfæða
Indlána og gera pá dugandi menn.
Hjarðeigendur hafa sein sje leigt
land Indíána, til fjölda margra ára
I mörgum tilfellum, og leigutimann
út brúka peir pað eðlilega sem sína
eign. Innanrikisstjórinn segir að
pessir leigusamningar sjeu ólöglegir,
og að hjarðmenn viti vel að stjórnin
getur rekið pá af landinu pegar
henni sýnist. En I pessari grein ber
honum ekki sainan við hjarðeigend-
ur. Þeir lofa pvi að stjórnin
skuli mega beita afli og pað tölu-
verðu áður en peir víki. Ráðherr-
ann býzt llka við mötstöðu og henni
strangri; liann segir sjer pyki ó-
skemtilegt að purfa að kalla út
herlið.til að reka hjarðmennina af
landinu, en segist vera tilbúinn til
pess samt, ef á purfi að halda, pví
ekkert skuli aptra sjer frá að fram-
kvæma pað, sem hann hefur lengi
fyrirhugað.—Undireins og hann hef-
ur gert hjarðeigendurna útlæga úr
Indlánalandinu, byrjar hann á að
dreifa Indlánum, og pá kaupir stjórn-
in allt land peirra, sem afgangs
verður og borgar peim I smáskömt-
um, en opnar pað síðan nýbyggjum
ítil nota, er eiga að fá pað með svo
vægu verði sem mögulegt er.
Það er mælt að stjórnin hafi
ákveðið að flytja meginhluta Indíán-
anna norðantil I Montana eitthvað
suðvestur, æðilangt frá landamærun-
um, svo peir nái ekki til að halda
uppi ófriði við Canadiska Indiána
hinsvegar við landamerkin. Er mælt
að undin verði bráður bugur að pessu
vegna áframhaldandi ófriðar, sem er
með mesta móti I vor ; líður varla
vika svo, að aðrirhvorir fari ekki
ránsferðir til hinna.
Það hefur verið klagað fyrir
utanríkisráðherra Bandarlkja, að
fjöldi írskra innflytjenda komi dag-
lega til landsins, sem sjeu alveg
jeignalausir og að fargjald peirra yfir
hafiö sje borgað af bæði stjórn
Englands og ýmsum auðmönnum.
Er óskað eptir að hann hindri pessa
allslausu innflytjendur frá að stíga á
land. En liann hefur svarað pvl á
pann hátt, að umboðsmenn S|jórn-
arinnar I New York verði að skera
úr hverjir skuli gerðir apturreka og
hverjir ekki.
Cleveland forseti hefur nú tek-
ið sjer tveggja mánaða hvlld frá
opinberum störfum og tíuit með frú
sína til Saranac-vatns I Adirondack-
fjöllunuin I Vermont-rlkinu, og sit-
ur par meginhluta frltlmans.T—Hann
fór af stað frá Washington fyrra
fimtudagskvöld.
Nicola prinz, rlkisstjóri Svart-
fellinga I Norðurálfu, hefur nýlega
gefið út á prenti ljóðmælasafn ept-
ir sjálfan sig, er hann gefur vinum
slnum og helztu mönnum pjóðflokks-
ins. Einn af Svartfellingum, Tomo
Sargentich, er býr I New York,
fjekk fyrir skömmu 5 eintök af bók
pessari og brjef frá prinzinum, er
biður haun að gefa 4 bækurnar
einhverjum 4 Svartfellingum í Aine-
ríku, rsein hann álíti pess verða.—
Ljóðmælin eru á tungumáli Svart-
fellinga, er peir nefna Jbalkanska
Czarica” og pýðir Balkandrottning-
in, og er gefin út I Cettinji, höfuð-
stað ríkisins.
Það er mælt að skaðinn af
skógaeldinum, sem geysað hefur I
Michigan um undanfarinn tíma, sje
ekki fyrir innan 7 milj. dollars.
Kappróður átti sjer stað á Ca-
lumetvatni í lllinois (skammt frá
Chicago) hinn 31. f. m. milli Ed.
Hanlans frá Toronto og Jacob* Gau-
daur frá St. I.ouis, Missouri (einnig
frá Ontario), er reri kappróðurinn hjer
á Rauðá I Winnipeg í fyrra sumar.
Sá, er ynni, skyldi heita bezti ræð-
ari I Ameríku, og hlaut Gaudaur
nafnið.—í sumar á Hanlan að reyna
við Beach I zístrallu, sem nú er
bezti ræðari heimsins, en líklega
verður pað ekki sigurför fyrir Han-
lan, pví bæði er hannjarðin of gani -
all, og svo er hann og hefur verið
hirðulaus með að æfa sig, frá pvl
hann náði pví að verða bezti ræð-
ari heimsins. Og stSan hann tapaði
fyrir Beach I hitt ið fyrra hefur hann
verið jafn-afskiptalaus, en einlagt
treyst sjer til að sigra mótstöðu-
manninn.—Vegalengdin, sem peir
reru, var 3 mílur, og reri Gaudaur
pær á 19 mln. og 29 sek., og Han-
lan á 19 mln. og 34 sekúndum.
Hinn 5. ársfundur allsherjar
sunnnd.skólastjórnarinnar I Banda-
ríkja og Canada var settur í Chica-
go 1. p. m. Fulltrúar mættu par
frá nær pví hverju ríki 1 Banda-
rikjum og fylki Canada.
C a n n d a .
Stjórnin ráðgerir að slíta pingi,
ef mögulegt verður, hinn 13. p.m.,
svo að pingsetutlminn verði að eins
:2 mánuðir. En par eð fjölda mörg
mál eru enn fyrirliggjandi, pá er
lltil ástæða til að ætla að pað geti
átt sjer stað.
Ekki mun stjórnin ætla sjer
að gefa Winnipeg, St. Boniface og
Carillon-járnbrautarfjelaginu lands-
Styrkinn, sem paS hefur beðið um;
segir að pessi braut geti undir eng-
um kringumstæðum álitist landnáins
ibraut. I>að er enda óvlst að fje-
lagið fái leyfi til að byggja braut-
ina, par eð hún á að liggja til
suðausturs frá Winnipeg og fast að
landamerk j unum.
Síðastl. viku var rifist um kosn-
ingamálið í Queens County, N. B.
á sambandspingi, er reis út af pvl,
að kosningastjóri pess hjeraðs í vet
ur er leið dæmdi conservative-sækj-
andanum embættið, pó hann svo
greinilega hefði færri atkvæSi en sá
er móti sótti. Kosningastjóri var
kallaður til Ottawa, og sagði hann
par sögu sína, er var I pá átt, að
hann hefði úrskurðað pannig að
ráði ýmsra lögfræðinga. Og pessi
dómsúrskurður var sampykktur ineð
105 atkv. gegn 85.
Fylgjandi tölur sýna, hvernig
pingmenn binna ýmsu fylkja greiddu
atkv. I Manitoba-járnbrautamálinu.
Fremri töluröðin sýnir pá, er á móti
voru. en hin aptari pá, er fylgdu
Manitobamönnum:
Ontario................ 48 28
Quebec................. 36 32
Nova Scotia............ 10 3
New Brunswick........... 8 3
Prince Edward-ey.........1 5
Manitoba.................3 2
British Columbia.........5 1
North West Territory....3 0
Searth er er armæddur yfir
upppotinu, sem hann frjetti hjeðan
frá Winnipeg; lízt honum ekki meir
en svo vel á, ef öruggustu meðmæl-
endur hans ætla ekki einungis að
knýja hann til að segja af sjer for-
setaembætti conservative-fjelagsins-
heldur einnig pingmennskuembætt-
inu. Hann kveðst fús til að segja
af sjer forsetaembættinu, en hinu
alls ekki.
Sir Donald A. Smiht biður um
leyfi til að lengja Manitoba Suð-
vesturbrautina, og einnig að hann
megi byggja grein afRoyal Victoria-
sjúkrahúsinu I Banff I Klettafjöllun*
um, fyrir hönd sjúkrahússtjómarinn-
ar 1 Montreal. Er petta grein af
milj. doll. sjúkrahúsinu, er hann og
Stephen gefa Montrealbúum, sem
áður hefur verið getið um.
Stjórnin hefur ákveðið að sklra
skemmtigarðinn við Banff-laugarn-
ar 1 Klettafjöllunum The Mocky
Mountain Park oý Canada.
Fiskiveiði Canada árið 1886
nam $18,679,288, nær pvl 1 milj.
doll. meira en 1885. Fiskiveiðin I
Manitoba petta ár nam $186,979.
Járnbrautamálið I Manitoba kom
óbeinlínis til umræðu aptur á sam-
bandspingi I vikunni sem leið. Á-
stæðan var, að beðið var um leyfi
til að byggja Emerson & Nortwest-
er-járnbrautina. Stjórnin neitaði
um leyfið, en sagði pingmanni,
Watson, að fylkisstjórnin I Mani-
toba gæti leyft að byggja hana svo
framarlega sem hún yrði ekki lögð
nær landamærunum en 15 milur.
Gjaldkeri á öðrum Montreal-
bankanum I Montreal (peir eru 2 I
borginni) strauk I vikunni sem leið
og líafði með sjer $15,000 af fje
bankans. Er hann að sögn I New
York.
Tveimur fiskimönnum frá Glou*
cester, Massachusetts var bjargað
hálfdauðum I vikunni sem leið við
strendur Nj'ja Skotlands; höfðu
peir hrakist á opnum báti á rúmsjó
1 6 daga.
Hinn nýji fylkisstjóri I Ontario,
Sir Alexander Campbell, aflagði
embættiseiðinn 1. p. m,
Stig fyrir stig heldur hiö róm-
verska kirkjuveldi hjer I landi á-
fram að auka veldi sitt. Hin slð-
asta uppfinding I pá átt er að erki*
biskupinn I Toronto hefur nýlega
bannað biskupunum I slnu umdæmi
að gefa peim manni aflausn, s-em á
konu af prótestanta flokki. Hann
finnur pað til sem ástæðu, að próte-
stantantisk móðir geti undir engum
kringuinstæðum uppalið kapólsk
börn.
Tolltekjur við tollhúsið I Mon-
treal á slðastl. malmán. voru tals-
vert meir en milj. doll., á móti 8(X>
pús. á sama mán. I fyrra.
Þorpið Vancouver, endastöð
Kyrrah.brautarinnar við Burrarðfjörð
I British Columbia var hætt komið
fyrir eldi næstl. viku; var pað um-
kringt á prjá vegu af skógaeldi.
Það er sama porpið, sem brann til
rústa I júní I fyrra.—Kyrrah.braut-
in var fullgerð til porpsins fyrir
rúmri viku Síðan.
hyggju að gera bráðlega stórkost-
rlkisstjórnina áhrærandi gaf hann 11 lega breytingu á landlögunum, er
akyn að stjórnin mundi ekki láta ’ öRum inun vel llka neina járnbrauta-