Heimskringla - 09.06.1887, Blaðsíða 3

er á ferð á Atlanzhafi, eða hrað skeð-
ur í New York, heldur en inenn,
sem eru á staðnum og viðburðirnir
einmitt snerta. Kða hyggur herra
Sigm. landasína þáódrengi, að þeir
launutiu Llnunni góða meðferð með
slæmum vitnisburði?
Hann segir J>ó, að við berum
fylgdarmanninum góðann vitnisburð.
t>v( gjörum við það? Gat hann
ekki orðið fyrir óverðskulduðu álasi
eins og Línan sjálf? Nei, alls ekki,
því vih sögðum rjett og satt frá
öllu, nema hvað vitS greindum þó
ekki nærri ýtarlega frá öllum ónot-
um frá hendi Linunnar, svo sem, að
læknishjálp var ill og lltil; paðivar
t. d., að kona slasaðist á leiðinni yf-
ir Atlanzhaf, og fyrst eptir 7 kl.-
stundir varð með naumindum fengin
læknishjálp. Kona pessi er ekki
jafngóð enn.
Á Castle Garden var vlst tekið
meira gjaltl af einum manui undir
flutning hans en ákveðið var, og svo
var með fleira, sem vjer nennum
ekki að greina frá.
Máske hra. Sigm. vildi gefa
upplýsingar um, til hvers farbrjef
með járnbrautum eru vanal. stimpl-
uð, ef pað hefur enga pýðingu.
Hvað ráðleggingunni um pen-
ingaskiptin viðvíkur, kemur hún
heldur seint, hvað okkur áhrærir, og
pó kaupmenn hefðu vitað um afföll
á peningum á Skotlandi, finnst oss
peir ekki hafa verið skyldugir að
tilkynna oss pað, fyrst sjálfum út-
flutningsstjóranum!! pótti of ómaks
mikið að gefa oss nægar upplýs-
ingar í tlma.
Svo er nú greinin krydduð með
nokkrum miður velviljuðum tilgát-
um og orðsháttum, svo sem, ulogn-
hattaraskap, leti og hjálpsemi við
Allan-llnuna”. öðru eins og pessu
svörum vjer ekki, pví slíkar get-
sakir eru einungis síðustu neyðarúr-
ræði peirra manna, sem eru í vand-
ræðum með málefni sitt.
Svo kemur uú loksins niðurlag-
ið, sem á vlst alveg að steinrota oss,
og sem er aðal-mergur málsins og
eiginlega tilefni til, að grein pessi
er rituð, pví pakkarbrjefið, sem hra.
Sigm. er svo hróðugur yfir (ef pað
annarsværi nokkuð) er ýalsaft. Vjer
getum hiklaust lýst pvl yfir, að nöfn
allra peirra, sem fluttu hjer til Win-
nipeg með pessari Línu næstl. sum-
ar, eru heimildarlaust tekin undir
nokkurt Þakklœtisbrjef til (pessarar
Línu) hennar.
Leiðsögumaður skipsins, sem
vjer höfum áður um getið, að var
lipur og alúðlegur við oss (sem var
ef til vill af vissum ástæðum), bað
oss prásinnis um vitnisburð handá
Línunni, og viidi telja oss trú um,
að undir peim vitnisburði væri kom-
ið, hvemig farið yrði með oss, pað
sem eptir var af leiðinni, en vjer
pvemeituðum að gefanokkurn svodd
an vitnisburð, fyrr en ferðinni var
lokið. Sami maður gekk með skrif-
uð skjöl milli hinna pjóðflokkanna,
sem vom á skipinu, og ljetpá skrifa
nöfn sín undir. Skyldi nú annars
ekki margir af pessum fögru vitnis-
burðum, sem hra. Sigm. er að vas-
ast með, vera pannig fengnir með
ýmsu móti.
Leiðsögumanninum sjálfum gáf-
um vjer góðann vitnisburð, en hann
snertir að eins persónu hans, en ekk-
ert annað.
Winnipeg, 1. júní 1887.
l>órsteinn Þórarinsson,
Þórsteinn Vígfússon.
Brjefkafli frá Seyðisfirði.
Fátt get jeg sagt 1 frjettum
hjeðan, slzt fallegt eða gott, pví
flest gengur hjer á apturfótum og
öfugt við pað, sem maður gæti von
ast eptir og búizt við, pví pó bjarg-
arskortur og fátæktarneyð prengi
nú með mesta móti að fjölda manna
hjer, sem eðlileg afleiðing af bágu
árferði, verzlunarkúgun m. fl.; eru
pó líka hinir margir, sein með góð-
um og kærleiksríkum vilja, samein-
uðum ötulli framkvæmd, gætu, ef
ekki að öllu leyti, pá samt að nokkru
leyti bætt úr sárustu neyð með-
bræðra sinna. UÁ jeg að vakta
bróðir minn”, sagði Kain forðum,
og svona segja eða að minnsta kosti
hugsa enn í dag allt of margir á með-
al vor. Eða hvað sýnist pjer um
“>að, pegar fátækur fjölskyldumað-
ur situr hnlpinn og niðurbeigður af
kvlða fyrir pvl, að nú geti hann
ekki lengur staðið straum af fjöl-
skyldu sinni; eða pegar ungbarnið
I óviti slnu, knúð af hungrinu, síg-
ur miskunarlaust hálfhorað brjóst
hungraðrar móður; eða pegar örvasa
og veikt gamalmenni liggur skjálf-
andi og stynjandi I ljelegu tötra-
rúmi, án pess að geta fengið nokk-
uð sjer til hressingar eða til pess að
lina með slnar sáru pjáningar og
neyð. Að meðan svona er ástatt I
hreysum peirra snauðu skuli hinir,
sem betur standa, keppa hver við
annan með að eyða stórfje til að
gæða fyrir sjer og vildarmönnuin sín
um á danzi og öðrum skemmtisam-
komum, sem nú sýnast orðnar eins
ómissandi pessum mönnum fyrir
lifið eins og andardrátturinn. Ef
talað er við inenn, sem mjög sjald-
an ber við, um 'að koma einhverju
fallegu og um leið parflegu til leið-
ar, heyrast raddir úr öllum áttum
svo hljóðandi: Nei, pað er ómögu-
legt fyrir peningaleysi. En ef tal-
að er um að halda ball eða einhverja
aðra skemintisamkomu, koma pen-
ingar úr öllum áttum; já, og pá pyk
ir vlst engum of dýrt pó borga
verði fyrir hverja 2 (náttúrlega karl
og konii) 8 kr. yfir nóttina. Að
sönnu stíga nú ekki máske tillögin
fyrir hverja 2 ætíð svona hátt, en
pegar háyfirvöldin stofna ball væri
heldur kotungslegt að leggja minna
I kostnað fyrir hverja 2. Þetta er
nú lítið sýnishom af allri peirri ljett-
úð og óreglu og líka eymd og mæðu,
sem hjer á nú heima, I líkamlegum
efnum, en pegar til pess andlega
kemur tekur alveg steininn úr, pví
eptir öllú útliti að dæma eru hjer
fleiri I Seyðisfirði—og pvl er ver og
miður að svo mun vlðar vera—, er
bera kristið nafn og heiðið hjarta,
en hinir, sem auðsjáanlega eru sann-
kristnir menn. Samt er pað guðs
eins að dæma, en engan veginn sýn-
ist pað kristilegt, fyrst og fremst,
að koma nærfelt aldrei I guðshús
eins og mjög margir gera, en I pess
stað hlægja og gera gys að peim,
sem pangað koma, kalla pá skyn-
helga hræsnara m. fl., hata, ofsækja
og svívirða leynt og Ijóst góðann
prest sinn, tala með fyrirlitning og
ljettúð um öll andleg efni, og yfir
höfuð gera og tala flest pað, sem
hver sannkristinn maður gæti grát-
ið, ef mögulegt væri, blóðugum tár-
um yfir. Svona er nú ástandið I
Seyðisíirði, pað er að segja yfir höf-
uð, en náttúrlega eru pó heiðarleg-
ar undantekningar hjer eins og hver-
vetna annars staðar, par sem pað
illa skipar öndvegi fyrir hinu góða.
Jeg óska og vona að petta ástand
taki breytingu til batnaðar áður
langt um llður, svo jeg geti sagt
eitthvað fallegra hjeðan síðar meir.
ÍSLANDS-FRJETTIR.
Reykjavík 25. mari 1887.
BkyrBergþóru. Á rannsóknar-
ferðum .sínum í Rangárþingl sumarið
1883 og 1885 gróf fornfræðingur SigurS-
ur Vigfússon niður á Bergþórshvoli,
þar sem skáli Njáls hafði staðií, um 5
álnir á dýpt alls. Fyrst var moldarlag
um 3 álnir, síðan öskulag um 2 álnir.
Langt niður í þessu öskulagi fann hann
meðal annars ýms efni einkennileg, er
hann sendi dr. juris V. Finsen, hæsta-
rjettardómaraí Khöfn, ásamt nákvæmum
skýrslum um rannsóknirnar, og bað
hann, að fá mann, sem bezt væri til
þess fallinn, afl rannsaka þessi efni, af
því SigurtSur Vigfússon og fleirl í Rvik,
sem lielzt höfðu vit á þessu, ætluðu, at!
þau kynnu að geta verið eltthvað mat-
arkyns úr búi Bergþóru. Voru efni
þessi send í 4 glerkrukkum sem nr 1,
2, 3 og 4. Þessi efni voru nokkuð mis-
munandi a5 útliti. Nr. 1 hafði nær
hreinan hvítan lit og þó lítt gulleitan,
nr. 2 hvítgráan, sömul. nr. 3, en þó
dekkra en nr. 2, nr. 4 dókkmórautt og
jarðblandaö og í því var hvít rák fltu-
kennd, er S. V. tók það upp úr jörð-
unni.—Dr. jur. V. Finsen sneri sjer því
til V. Storchs, prófessors við landbún-
aðarháskólann I Khöfn, sem tókst góð-
fúslega á hendur aðrannsaka efni þessi;
varði hann til þess mjög miklum tíma
og fyrirhöfn og komst að þeirri niður-
stöðu, atS þetta hvítleita efni nr. 1 væri
fullkomlega þess konar, sem búast mætti
við, að finna eptir mjólk, er súrnað
hefði mjög; bar hann þetta saman við
ýmsan mat, sem var tilbúinn úr mjólk.
og loks fjekk hann hjá Sigurði Vigfús-
syni nýtt íslenzkt skyr, sem hann sendi
honum í loptheldri blikkdós.
Þegar Storch hafði rannsakað til
hlítar hið nýja íslenzka skyr, komst
hann loks fullkomlega að þeirri niður-
stöðu, sem tók af allan efa, að þetta
Twíta efni væru leifar úr búi Bergþáru,
sömuleiðis að efni þetta hefði orðið
fyrir hita um 100 stig. Er þetta og senni-
legt, því at! skyrið hefur orSi'S fyrir
minni áhrifum af eldinum, af því að það
var svo neðarlega. Utan um þetta hvíta
efni virtist Sig. V. sums staðar sem leif-
ar af trje. ÞaiS er því merkilegt, ati
Storch fann þann sama vott; að efni
þetta hefði einhvern tíma legið við trje,
sem þá sýnir, aö þetta er rjett ályktað.
—Þetta mun bæði vera sá fyrstl þess
konar fundur eptir meir en 900 ár og
fyrsta rannsókn á því efni, sem gjörð
hefur verið.
Nr. 2, 3 og 4 segir Storch að muni
vera leifar af osti, en á þelm efnum gat
hann eigi við komií eins fullkominni
rannsókn, svo hann gæti ákveíið það
með fullri vissu, en mjólkurefni hljóti
þalS víst að vera.
Ifra. Storch á mlklar þakkir skilið
fyrir þessa rannsókn, og þat? því frem-
ur, sem hann hefur gert þetta fyrir alls
ekki neitt, því aö eptir ætlun kunnugra
mundu þessar rannsóknir hafa getað
kostaC svo mörgum hundruðum króna
skipti.—Dr. juris V. Flnsen á og miklar
þakkir skilUS . fyrir leiðbeiningar sínar I
þessu máli.
Þjóbólfur.
Fregnir
Úr hinum íslenzku nýlendum.
LANGENBURQ, ASSA. 27. maí 1887.
Hjeðan er að frjetta storma-
sama tið og fremur purkasamt, pó
hafa komið regnskúrir, svo sáning
hefur ekki liðið skaða til pessa; rigni
af og til fram eptir sumrinu eins og
verið hefur, munu s&ðtegundir
manna proskast vel og grasvöxtur
verða yfirgnæfanlegur.—Fremur er
hjerdauft með vinnu, pó hafa Þing-
valla-nýlendubúar haft talsvert gott
af vinnu peirri, er jeg gat um sein-
ast pegar jeg reit (Hkr.’ og mun
pað verða nálægt $300, sem kemur
I hendur nýlendubúa fyrir pá
vinnu.
Engin vissa er enn fyrir pvl,
að brautin verði lengd I sumar. í 19.
nr. ^Hkr.’ segir að Manitoba N. W.-
fjel. sje að stofna nýlendu fyrir
enska innflytjendur norðvestur af
Þingvallanýlendunni, en pað er mis-
sögn; enska nýlendan er suður af
Þingvallanýlendunni; svo er jeg og
llka viss um, að rlkir, enskir inn-
flytjendur eru eins velkomnir pang-
að, sem fátækir eru; sumir peirra
sem komnir eru munu fullt svo vel
efnaðir eins og peir, sem vjer köll-
um vel ríka íslendinga, jafnvel pó
peir kunni að taka lán. •
Þó hægt fari pokast menn held-
ur áfrain I nýlendu vorri, einlagt
bætast við landnemar, og pað held-
ur I Setri röð. Nýlega hafa numið
hjer land Bjarni Davíðsson og Stef-
án Stefánsson, er báðir konm hing-
að síðastl. sumar. Þeir eru byrjaðir
að byggja hús á Öðru landinu, sem
á að verða 24 feta langt, 16 feta breitt
og tvíloptað með 18 feta póstum,
allt úr söguðu timbri. Þegar pað
er fullgert verður pað hið langbezta
liús I nýlendunni, og eru par pó
mörg hús vel vönduð. Menn pessir
eru vel efnaðir óg lítá út fyrir að
vera framkvæmdarsamir og duglegir,
og pvl llklegir til að verða máttar-
stólpar nýlendu vorrar; einnig eiga
ieir vel efnaða ættingja, bæði heima
á íslandi og hingað flatta, sem peir
eflaust munu draga hingað til sln.
Heilsufar manna hjer má heita
fremur gott; ein kona (Halldóra
kona Jóns Hörgdals) hefur langa
lengilegið mjög pungthaldin; mein-
semd hennar kvað vera sprottin af
meini, er byrjaði fyrir nokkrum ár-
um síðan að vaxa undir hægri hendi
hennar og einlagt farið vaxandi og
versnandi og að lokum lagði hana I
rúmið, og leit ekki út fyrir annað
en hún væri komin að dauða, en
fyrir hjer um mánuði slðan fór dr-
Sutherland að skoða hana og sagði
hana ólæknandi, nema meinið væri
skorið burt, sem hann og gerði,
síðan er hún á góðum batavegi, en
pó segir lækninn pað taki langan
tlma áður hún verði frlsk, pví hún
var orðin svo sárpjáð af pessum
langvarandi sjúkdómi. Það má
kalla að dr. Sutherland hafi tekist
snildarlega, ef hann gerir hana jafn
góða.
Nú I kveld kl. 10 er búið að
rigna hjer ákaft I 3 kl.stundir og
lítur út fyrir regn I alla nótt. Ept-
ir tlðinni nú að dæma er alveg vlst,
að hjer verður ekki grasskortur I
sumar og ólíkt að verði purrð á
vatni næsta vetur.
H. J.
ÁRNES P. O., Gimll Co. 27. mai 1887.
Tlðindalítið er hjer eins og
vant er. Veðrátta er stillt, en of
litlar rigningar; stöku skúrir hafa
komið I pessum mánuði, en gagna
lítið, par jörð var svo purr I haust,
en snjófall lltið I vetur; er nú allt
landið orðið purrt, svo varla er
deiglu að finna.—Menn kvíða purk-
unum.
Flestir munu vera komnir langt
að s&, en pó hefur kuldakastið, sem
kom eptir miðjan pennan inánuð,
dregið úr pví. Yfir pað heila lltur
heldur vel út með grasvöxt; eins
sýnist að hinar stóru brunafl&r, sem
brunnu svo feykilega I fyrra sumar,
ætli að spretta upp með gras, svo
útlit er fyrir að pað verði bezti bit-
hagi 1 peim og jafnvel slægjur.
Eptir mjög f& ár fær nýlenda pessi
allt annað útlit par sem brann, pvl
skógurinn er gjörsamlega eyðilagð-
ur af eldinum, og sumsstaðar fallinn
með rótum I stórdyngjur. Einkum
er miðpartur nýlendunnar mest
brunninn, par er 14 mllna svæði á
lengd norður og suður (menn vita
ekki hvað margar mllur vestur), en
lekki nema hálf mlla fram með vatn
inu óbrunnið, en sums staðar hef-
ur brunnið fast að pvl.
í sunnan stormunum 14. p. m.
rak ísinn norður og hjet ekki að
hann sæist eptir pað; var pað llkt
og I fyrra vor.
Mesta nægð hefur verið af alls
konar fiski I vor og er enn, svo
sjaldan hefur verið annað eins; ef
veiðin hefði verið vel notuð, p&
hefði m&tt ausa fiskinum upp I stór-
dyngjum.
Töluverð hreifing hefur verið á
mönnum með að vikka út byggð
nýlendunnar, pó hún sje helzt til
strjálbyggð enn. Margir eru búnir
að flytja sig I grennd við svonefnda
Fögruvelli, upp með íslendinga-
fljóti, en nokkrir hafa flutt norður
með vatninu norður af fljótsósnum.
Á b&ðum pessum stöðum er gott hag
lendi og engi mikið, einkum fram
með vatninu.
Yfir höfuð er almenn ánægja
ríkjandi og áhugi með að auka
framfarir 1 mörgum atriðum er að
lifna. Menn sjá betur og betur að
hjer má komast áfram I efnalegu
tilliti, og ef til vill allt eins vel og
I peim hjeruðum, sem meira er lát-
ið yfir. Ef hlutdrægnislaust er frá
sagt, pá álít jeg að Nýja ísland hafi
tiltölulega fætt fleiri Islenzka fátækl-
inga en nokkur annar blettur I Ca-
nada. Ef nýlendan er staður fyrir
fátæklinga, pvl er húii pað pá ekki
eins fyrir pá rlku?
G.
Gí-ipsy Blair.
(Þýdd saga.)
(Farmhald).
3. KAPÍTULI.
Lucya var kunnug veginum og hjelt
því hugsunarlaust áfram; áður en hún
var langt komln var hún stödd á vega-
mótum, og án frekari umhugsunar tók
hún hliðarveginn. En það var óheppi-
legt val, þvi eptir at! hafa haldið áfraia
þann veg fáar mínútur, kom hún að gjá,
er lá þvert yfir veginn og stemdi henni
götuna fyrir fulltog allt; gjáin var breið
ari en það, að nokkur hestur gæti yflr
stokkið. Ilið eina ráð var að snúa aptur
og taka hinn veginn, en þá var um aiS
gera, að hún yrði fljótari þangað en ræn
ingjarnir. En sú tilraun misheppnatSist;
áður hún var komin á miðja letS, mætti
hún flokknum.
.Stanzaðu’, var hrópað.
Það var Clark, sem kallaði.
Allar flóttatilraunir voru nú þýðing
arlausar; í sömu svipan sá hún sig um-
kringda af hlnum villta óaldarflokki, er
án umhugsunar mundu senda kúlu gegn
um höfu-S hennar, til að yflrstíga allar
varnir af hennar liendi.
,Heyrðu, fagri fugl! þú gerðir þitt
bezta til aS umflýja höptin’, mœlti Clark,
,en’ hjelt hann áfram ,framvegis vildi
jeg reyna aS koina í veg fyrir að þú
gerðir jafn-hættulegt skeiðhlaup. Vlltu
gera svo vel og stíga af baki’.
Tveir af ræningjunum hjeldu í taum
ana á hesti hennar og þar með var hún
algerlega til fanga tekin. Hún greip til
skammbyssunnar, er hjekk við söðul-
bogann. Henni var gefið aS skjóta B.
Clark þar í sömu sporum, en hún hætti
við það, því hún vildi ekki ata hendur
sínar í blóði slíks manns. Og svo áleit
hún líka, að hann mundi í alla staði ó-
viðbúinn dauða sínum, en I óþvegnum
syndagörmunum vildi hún ekki senda
hann inn 1 aCra veröld; þó hún væri bráC-
sinna hafði hún samt svo mikla stjórn á
gjörðum sínum, að hún hætti vlð að
ræna fantinn lífl sínu, þann fant. sem þó
hafði svarið henni þá hefnd, er mandi
hafa í för með sjer eyðilegging velferðar
hennar.
,Komdu, mín fagra mey, jeg skal
hjálpa þjer af buki’, sagði Clark.
,Burt Clark! dirfist þú að taka tll
fanga varnarlausan kvennmann? Er
ekkert hjarta til í þjer?’
,Jú, mín kæra, og jeg legg það fyrir
fætur þína, Lucya Leonhard. Þú hefur
enn þá tækifæri til að sjá vel fyrir ráði
þlnu’.
,Þið viljið hafa hestinn minn, en
fyrst verðiS þi« að fylgja mjer heim til
hins deyjandi bróCur míns; svo getið
þið tekiC hann’,
,Ha, ha, sá gamli liggur þá við dyr
dauðans’.
,Hann er mjög veikur; jeg er á leið
með sendiboí til eins af vinum hans,
en þú og fjelagar þínir stemma mjer
stiginn’.
,Nei, nei, Lucya, þaC ert þú sjálf en
ekki hesturinn, sem jeg kýs mjer; nú
hef jeg náð þjer og sleppi þjer ekki apt-
ur. Sá gamli má deyja í friði fyrir mjer
og eugin undanbrögð duga þjer lengur
til neitunar. Þig minnir vænti jeg tll
fyrri viðskipta okkar’.
,Hlustaðu á boð mitt Burt Clark’
mælti Lucya.
,Nú. Hvert er þaC'.
,Lofaðu mjer að halda áfram og
fullgera erindi 'mitt, svo þegar jeg kem
aptur skulum viC talast við’.
,Ha, ha, ha! Vindurinn blæs þá úr
þessari átt núna. Nei, fuglinn minn, svo
mikla tiltrú hefur ekki Burt Clark til
þín’.
öll von var nú þrotin fyrir Lucyu,
hvorki bænir nje ógnanir höfðu minnstu
áhrif á stálhjarta Burt Clarks,—Hann
var sá maður, sem liræddist hvorki lög
nje yflrvöld, gott nje illt—. Hann rjetti
Lucya hendi sína til að hjálpa henni af
baki, en rjett í því œrðist hesturinn, svo
þeir höfðu fullt S fangi að halda honum
I skefjum; Clark gaf sig allan við að
spekja liestinn, en tók ekki eptir því,
sem fram fór rjett við hlið hans.
,Komdu nær, jeg skal hjálpa þjer af
baki’, sagCi einn, er hjá stóð; svart
skeggjaður maður, mjög drungalegur á
svipinn.
(Framh. síðar.)