Heimskringla - 13.10.1887, Qupperneq 3

uni, fjelagar rándýra. Mannkynið
hefur stigið fet fyrir fet til þeirrar
tröppu, sem f>að nú stendur á, frá
vanpekking til nokkurar pekkingar,
frá grófum ástrlðum til göfugra til-
finninga, frá myrkri villunnar til
ljóss pekkingarinnar. Pað hefur
um ótal aldir barizt við Örðugleika,
er hindruðu framgang pess, en hið
innra afl hefur smámsaman proskast,
og á stundum unnið sigur og náð
hærra takmarki.
II.
FRUMMYNDUN.
Duptið myndar steininn og"nær
ir jurtina, sem sjálf fæðir dýrið.
Jörðin framleiðir steinana, jurtirnar
og dýrin. Sólin er móðir jarðar-
innar, en móðir sólarinnar er dupt.
Eru krystallarnir ekki fyrir-
rennarar jurtanna, jurtirnar dýr-
anna? Er krystallmyndun ekki upp
byrjun jurtmyndunar, og jurtmynd-
un uppbyrjun dýrmyndunar? Steina
ríkið, stofn jurtaríkisins og jurtarlk-
ið stofn dýraríkisins? Þessi mynd-
un steinanna, jurtanna og dýranna
frá llflausum steini til lifandi jurt-
ar, frá dofinni jurt til viðkvæmrar
skepnu, frá dýri til hæstu hugsandi
veru, mannsins; er pað ekki allt
áfram haldandi vöxtur, frá pvl lága
og einfalda til pess háa og marg-
brotna. Er pað ekki allt framleiðsla
hins sama efnis og framsókn hins
sama kraptar, sem leitar fullkomn-
unar? Kristallinn vex, frækornið
grær og verður að jurt, með stofni,
greinum, blöðum og blómum. Dýr-
ið proskast, hrærist og skynjar.
Duptið byggir kristallann, en hann
hefur sjálfur einnig myndunarafl.
Moldin nærir frækornið, en pað
sjálft hefur einnig vaxtarmátt, og
velur pá fæðu, sem pvl hentar. Jurt
in fæðir dýrið, en pað sjálft kýs
fæðu slna og neytir hennar og skynj
ar hvað við pað á. Ekkert er fram-
leitt að eins af ytri öflum, heldur
einnig af hinum innra krapti efnis
slns. Segullinn dregur járnið að
sjer, en járnið dregur einnig að
sjer segulinn. Jörðin dregur að
sjer tunglið, en tunglið dregur einn
ig að sjer jörðina.
Sólin stjórnar að miklu leyti
gangi jarðarinnar, en jörðin hefur
einnig sjerstaka hreifing. Sjerhver
hlutur stjórnast ekki að eins af
ytri áhrifum eða öflum, heldur einn-
ig sínu eigin eðli. öll breyting er
pví afleiðing af hinum ytri og innri
öflum, og eptir pví sem pau virðast
I pað og pað skiptið yfirsterkari,
eptir pví má kalla verkanina fram-
letöslu eða framsókn.
MYNDBREYTING.
Ef vjer lítum I kringum oss,
sjáum vjer margar steinategundir,
myndaðar undir ólíkum áhrifum.
Skeljar verða að kalksteini, leir að
spjaldsteini, . trje að steinkolum,
inosi að sverði. Á meðal jurtanna
°g dýranna eru ýmsar kynbreyting-
ar enn pá að myndast undir ólík-
nm áhrifum lofts og lands; hinar
ýmsu hveititegundir eru allt af að
fjöiga, en eru allar komnar af einni
vrilltri tegund; svo er um ýmsar
aðrar korntegundir og ræktaðar jurt.
ir. Á sama hátt eru hin ýmsu dýra
kyn að taka breytingum. Þetta
sjest ljósastmeðal hinnatömdu dýra,
hesta, nautgripa, sauðfjár og svo
eru ný hestakyn allt af að koma
fram, enn öll eru komin af einni
tegund; svo er uin hin ýinsu kyn
nauta, sauðfjár, svína, hunda o. s.
frv., pau hafa hvert um sig til einn-
ar tegundar ætt sína að rekja. Enn
fremur eru tegundirnar sjálfar skyld-
ar t. d. nautið og vísundurinn, hest-
urinn og zebradýrið, sauðkindin og
geitin o. s. frv. Sömuleiðis jurt-
irnar, hinar ýmsu 0g blómlegustu
tegundir, korntegundir, grasa, róta
og mosa tegundir o. s. frv. eru
skyldar. Eins og kyntegundir eru
komnar af ólíkum tegundum, eins
eru tegundirnar komnar af ólíkum
kynbálkum, og pess'r aptur virðast
sprottnir fráeldri og einfaldari stofn-
um.
Steinaríkið, ju/taríkið Og dýra-
rlkið eru eins og trje, sem vaxa frá
einni rót, hvert öðru hærra, og
breiða greinar slnar um heim allann.
Kynbálkar, tegundir, ættir og ein-
staklingar spretta eins og greinar,
limar, blöð og blóm frá aðalstofnin-
um. Hæst á pessulífstrje vex grein
mannkynsins, er breiðir blöðin yfir
jörðina, og snýr slnum fögru blóm-
um og margvlslegu ávöxtum til
himins. (Meira).
Raidir almenDinp.
[Rititjðmin dbyrgitt ekki meiningar
pær, er fram koma I „röddum almenn-
ings”.]
uIIann ljet ei haus af hvítum sauð
á horgemlinginn svarta”.
Svb. Egiltson.
Ef F. R. Johnson 1 Minneota
er sjálfur ánægður með svarið sitt
til mln I 38. nr. Hkr., pá mætti jeg
eins vel verapað. Þegar jeg skrif-
aði mlna grein I blaðið, meinti jeg
bara að leiðrjetta pað, sem jeg hjelt
hann af miskilningi hefði óvirt,
pessi tvö fjelög: Proh. og K. of L.
En fyrst honum fellur pað svona
pungt, er mjer petta ekki neitt á-
hugamál, og skal pvl hætta, pegar
jeg er búinn að svara svo stutt sem
jeg get löngu greininni hans, sem
snertir mig dálltið. Að Johnson er
að reyna að svlvirða fjelög pessi,
held jeg að eins sprottið af öfund á
vaxandi afli peirra I stjórnmáluip
landsins, eða með öðrum orðum: af
^Party-hatri, pvl hann er sjálfur
((Republic”-maður, tryggur og hlýð-
inn við pann flokk eins og góðlynd-
ur præll við eiganda sinn, og hefur
fjarska einveldislegar skoðanir fyrir
Republic-flokkinn; finnst að allir
ættu að hafa hans meiningar; annars
að brennimerkjast með nöfnunum:
samsærismenn, landráðamenn, skræl
ingjar, morðingjar o. s. frv.
Varla purfið pið, landar mínir,
að vera hræddir um aö getgátur
Johnsons um mig sjeu byggðar á
traustari grunni en annað í fjór-
dálkuðu greininni hans. Jeg er
hvorki á neinum (Svartaskóla’ hjer I
Minneapolis, og hefur heldur ekki
dottið I hug, að sá illgresi 1 póli-
tíska akurinn hans, hvort sem hann
vakir eða sefur.
Jeg hef lesið upp aptur og apt-
ur greinina, sem Johnson helgar
Proh., en veit pó ekki enn, hvað
hann meinar um bindindi, ef hann
annars hefur nokkra meiningu. Lát-
um okkur sjá. Brennivlns-guðspjall-
ið hjá Johnson I sama kap. hljóðar
pannig: Jeg er Prohibitionist hlynt
ur, af pví peir eru sterkt bindindis-
fjelag, en mótfallinn, af pví stefna
peirra er að ininnka drykkjuskap”.
((Mennirnir elska dyggðir, svo pað
verður að gefa peim brennivln til
óhófs og illverka, par af leiðast
dyggðir og hófsemi”. Ekki trúi
jeg pví, að allt illt hverfi úrveröld-
inni fyrir atkvæðum bindindismanna,
en ef svo færi, yrðu góðir menn
ekki dyggðugir framar. Þá yrðum
við alveg eins farnir og peir I himna-
ríki. t>að væri nú auina baslið!!
Jeg hætti nú að skrifa upp
pessa Krukkspá Johnsons. Það get-
ur hver, sem blaðið hefur, lesið sjálf-
ur og gert úr pvl, hvað sem hann
vill. En mjer finnst pað líkast
drykkjumanns rugli, sem er að ríf-
ast við sjálfan sig, flatur I forinni,
og veit ekki sitt rjúkandi ráð. En
pó er Johnson sjálfur reglumaður.
Þegar höfundurinn er nú loks-
ins klár við bindindið, snýst hann á
hæl að K. of L. Kallar pá ((sam-
særismenn”, ((skrælingja”, ((m.orð-
ingja” o. s. frv. Og hvert atriði
frá upphafi til enda sýnir, að peirra
málefni er lionum viðlika ljóst eins
og hinna. Mjer dettur ekki I hug
að svara hverju atriði af pessu og
sízt I blöðum. Jeg hef lesið tölu-
vert um petta fjelag I leiðandi blöð-
um af báðum aðal-stjórnflokkunuin
hjer, eti aldrei sjeð neitt lfkt pessu
frá Johnson. Jeg veit töluvert um
lög Jieirra og eins hvað peir liafa
gert á vissuin stöðum næstliðið ár,
og parf ekki að spyrja aðra en skyn-
samlegt almennings álit um pá.
Jleimsknngla” hefur til allrar lukku
skýrt vel fyrir löndum, hvað Co-
operation er, og ef nokkurn landa
langar til að vita meir en pað sem
við Johnson höfum sagt um K. of
L. og vill lesa pað, sem um pá er
ritað I blöðin, mun finna, að peir
eru stórt co-Oj»eraí»ue-fjelag, 1 mörg-
um deildum. Saman standa af hjer
um bil 1,000000 af lang-beztu vinnu-
mönnum pjóðarinnar, I alls konar
iðnaðar greinum, sem vinna sam-
huga móti yfirgangi ofrlkisfullra
auðmanna og allri einokun. En má
ske Johnson haldi að ekkert pvllkt
sje til I pessu landi.
Mjer pykir pað ein skrltna hug-
myndin hjá höf., par sem hann talar
um hveitiprlsinn og daglaunin, að
pað sje eins heimskulegt að ákveða
viss daglaun eins og ómögulegt er
að hafa vissan hveitiprís o. s. frv.
Það er satt, bændurnir, sem afla
hveitis, geta aldroi vitað fyrir fram
hvað peir fá fyrir pað, og afla pess
I von og óvon um að fá kostnaðinn
borgaðann. En hvers vegna? Er
ekki nóg af fátæklingum I landinu?
Jú. Hveitikaupmennirnir I borgun-
um hafa pá einhver brögð I tafli,
svo bóndinn fær litið af ágóðanum
af hveitiverzluninni. Nei. ((Þetta
beygist bara eptir nægð og skorti”
segir Johnson. Svo er um dag-
launin. Þegar atvinna er lltil I
samanburði við pörfina, Þá eru
launin lág”, Sama er að segja, að
rjett sje og eðlilegt að eptir pvl,
sem fátækir vinnumenn llða meiri
nauð, pvl ininna sje bætt úr henni.
Það skiptir engu, pó hundruð pús-
unda af viljugum verkamönnum
gangi út og grátbiðji dag eptir
dag um eitthvað að gera fyrir svo
og svo lltið kaup, sem bara nægi
til að draga lífið fram, og sje neit-
að jafnhart og peir biðja, ef auð-
maðurinn sjer meiri gróða I pann
svipinn við eitthvað annað. „Allir
eru pó jafnir I tigninni’. (En petta
beygist svona eptir nægð og skort”.
Það er svo svalandi 1 eldraun hung-
urs og nektar.
Það dettur engum skynsömum
manni 1 hug að segja, að grund-
vallarlög pjóðarinnar sjeu slæm eða
ófrjálsleg, eða peim sje um að kenna
pó margt gangi 1 óeðlilega átt hjá
oss. En ekki heldur að allt hafi nú
uáð pvl hæsta stigi, sem menn geti
vonast eptir. Við höfum ágæta
menntun og ógrynni auðs I landinu,
og pó er pað fáfræði og fjeleysi,
sem fleiri part pjóðarinnar hungrar
og pyrstir eptir að ráðin sje bót á.
Hvað veldur?
Minneapolis, Minn., 24. sept. 1887.
P. Magnússon.
GrIpsy Blair.
(Þýdd saga.)
(Framhald).
(Og pi'S sáuö hverjir inni voru ?’
(Já\
Eptir paS gengu pau öll burt.
Nú er að segja frá lögreglupjóninum,
pegar hann kom að húsinu, sá hann
konu standa útl, sem skimaði I allar áttir.
(Jeg stend viö orð mín, jómfrú Dil-
lon’, sagSi hann.
(Jeg sje aS pú ert maður sem treysta
má’, svara'Si liún og leiddi hann pegar inn
í afskekkt herbergi.
(Ertu nú vi'Sbúinn a'5 heyra leyndar-
mál mitt’ spuröi hún.
(Ekkert I vegi með pað’, anzaði hann.
(Við skulum fyrst fá okkur einhverja
hressingu’, sagði hún, og hringdi um leið;
borðsveinninn kom undireins, og cptir
beiðni liennar færði hann peim flösku
og glös.
(Jeg býzt við að málafærslumönnum
sem öðrum líkivín’, sagði hún spyrjandi.
(Já, jeg er reglulegur vinur góðs víns’.
Hún fyllti glösin og sagði um leið:
(Drekkum fyrst, og tölum svo um málið’.
Bæði tóku glösin og báru upp að
vörum sjer, en hvorugt drakk. Þau litu
hvort á annað, hún varð skjálflient svo
hún setti glasið frá sjer, og eins gerði
hann.
(Þú ert tortrygginn’, mælti hún eptir
litla fögn.
(Þykir pjer pað. Jeg bjóst við að
pú mundir segja petta’.
(Þú hugsar máske að eitur sje I
drykknum ?’
(Þat! er ekki ósanngjarnt að jeg
uggi um trúskapinn, pegar pú sjálf villt
ekki drekka’.
(Jæa, pá er bezt að taka pað burt’,
mælti hún og hringdi; kom sami piltur-
inn inn. (Taktu vínið burt. Þessi herra
efar víst gæði pess’.
Sveinninn stakk pá höndinni undlr
svuntuna, sem hann hafði framan á sjer,
en á sama augnabragði greip Gipsy
skammbyssu sina, miðaki henni á svein-
inn og mælti: (Rjettu fram höndina, ef
þú porir’. Sveinninn skalf af hræðslu, og
hjelt höndinni kyrri.—ísamabili opnuð-
ust dyrnar og Idaho Jack kom inn.
(Taktu pennan pilt I pína umsjáu
Jack’, mælti Gipsy. Ogóðar var piltur-
inn I handjárnum.
(Jæa, frú’, mælti Gipsy um lei'S og
hann sneri sjer að konunni, ^spili-K er nú
byrjað, og pví mun b«zt að halda áfram’.
Hún selldlst undir borðið, en Gipsy
gáðl að því og mælti til hennar: (Var-
atSu pig frú Logan. Jeg neyðist máske
tll að setja á pig handajárn’.
,Ertu maður eða fjandi?’ 9purði hún.
,8eztu niður’ mælti hann. (Jeg hef
nokkuí annað að tala vlð pig nú. Nú
ertu á minu valdi’.
(Því hefurSu borðsveinlnn I höptum ?’
(Ó, maöurinn pinn hefur aldrel ver-
1B hentugur veitari. Og nú getur pú
ekki vænt hjálpar af honum, því húsiö
er allt I umsjón lögreglupjóna’.
,Allt er tapað!’ mælti hún, og hneig
aflvana niður á stólinn.
(Ykkur er engin hætta búin, ef piö
hlýðlö mjer; jeg hef meðlíðun með
ykkur, pó piö ekki sjeuð þess verð,
par pið sóttuö eptir lífl minu’.
(Hlýðið, hvernig ?’
(Deilur mínar við Marvin eru nú á
enda, og jeg vil—þó jeg ekki beinlínis
þarfnist þess—aö þið sjeuð vitnl mín á
móti þeim’.
,Nel, ’jeg tek ekki þeim boöum,
hvatS sem af i>ví hlýzt’.
(Frú Logan! Þú ert þeim I engu
skuldug Þau heföu aldrei borgað þjer
eitt einasta cent fyrir morðin, heldur
afhent þig lögreglunni, og ákært þig
fyrir morð. Og það var einmitt þatS,
sem þau ætluðu að gera’.
(Er það satt ?’
<Já\
(Hvað viltu að jeg geri ?’
,.Ieg vil að þú snúir af þeim vonda
vegi sem þú ert á, sem þú hefur gengið
frá æskuárum’.
(Hvernig á jafn-spillt manneskja og
jeg er atS snúa á hinn betra veg ?’
(Það er þjer ljett að gera; þú ert
ung, og viljurðu fara að mínum ráðum
skal jeg hjálpa þjer’.
(.Teg tek boði þínu’.
Að svo mæltu sendi hann hana með
tveimur þjónum sinum til Bob Marvins,
til að tala það, er áður var sagt.—Og I
þessum svifum kom Scranton með fötin.
44. KAPÍTULI.
AtS þessu loknu fór Gipsy að vitja
um Lucyu, er þá var orðin frísk aptur
fyrir hjálp læknisins. Næsti dagur átti
að verða frelsis og rjettar dagur Lucyu
er liún svo lengi hafði verið rænt.
Uns nónbil stóö Gipsy Blair aptur
vlð liúsdyr Marvins, en nú var hann
ekki klæddur neinni dularkápu,—nú
þurfti hann ekki lengur að dyljast.—
Hann bað dyravörð að tilkynna hús-
ráðanda komu Ronalds Blairs.
Bob þorði ekki að neita honum um
inngöngu; biðu þau lijón hans skjálf-
andi af liræðslu.—Hann kom glottandi
inn ístofuna til þeirra.
(Hvert er erindi þitt herra’, spurði
frú Marvin.
(Nafn mitt er lionald Blair’.
(IIvað viltu hingað ?’
(Jeg er kominn til að tala um kaup
og sölu á þessum fögru eignum’.
Frúin glápti undrandi á hann og
sagði: tÞessi eign er ekki til sölu, og
sje það erindi þitt liingað, geturðu far-
ið sem fljótast aptur án frekara umtals’.
(Það er ekki svo, frú; þú hefur
aldrei átt með rjettu einn einasta múr-
stein I þessu húsi, því síður annað’.
Þetta var óttaleg stund. Bob Mar-
vin dró upp skammbyssu sína og skaut
tveina skotum, fleygöi sUSan byssunni og
hneig særður niður á stólinn.
(Þú fer ófimlega með byssu I dag,
Bob Marvin’ mælti Blair.
(Nú er alltúti*, mælti Bob.
(Já, Bob’, svaraði lögregluþjónninn,
sneri sjer síðan að konunni og mælti:
(Frú ! Jeg er kominn hingað til aö láta
þig með hægu móti falla úr hásæti því,
er þú til þessa tima hefur setitS I. Og
ef þú sýnir nokkurn mótþróa, þá er jeg
neyddur til að brúka þau ráð, er verða
þjer til vansæmdar. Jeg skal nú gera
þjer það skiljanlegt’.
Ilann tók nú upp pípu og bljes í.
Scranton kom inn.—Þegar frú Marvin sá
hann, spratt hún á fætur og hrópaði:
,Scranton!’
,Við þessu bjózt jeg’, mælti Bob.
(Frú!’ mælti Gipsy; (þessi maður og
nokkrir fleiri eru vitui á móti ykkui’.
Hann bljes aptur, og kom þákvenn-
maður og karlmaður inn.
(Þetta er samsæri!’ hrópaði frú Mar-
vin.
(8vo sannarlega sem þú eöa maður
þinn reynið til að sleppa hjeðan, læt jeg
setja ykkur í höpt’.
(Þessi orð skulu þjer veröa launuð’,
sagði frú Marvin.
(Jeg skal sjálfur ábyrgjast orð mín’,
svaraði lögregluþjónninn. En heyrðu
frú! Hjer sjerðu nú foreldra barns
þess, sem þið ljetuö grafa undir nafni
Lucyu Leonard, sein er hinn rjetti erf-
ingi þessa húss og allra þeirra eigna, er
því fylgja’.
(Þetta verður þjer allt til ónýtis !’
Hann bljes aptur, og Kitty Logan
kom inn.
Þó þau hjónin hefðu sjeð sprengi-
kúlu fyrir fótum sjer mundi þeim ekki
hafa orðið verra viö en þegar þau sáu
Kitty koma inn.
(Þessi kona er reiKubúin að bera
vitni um, að þú hafir setið um lif mitt
og Lucyu Leonard’.
(Það er lýgi!’
(Jeg hafði hjer tvö vitni I nótt, Jæg-
ar þið hjónin töluðu við hana. Og þess-
ir menn geta nú vitnað um, hvað talað
var’.
(Þetta er allt saman lýgi !’
(Svo er jeg sjálfur gott vitni. Því
það var jeg, sem I nótt er leið afstýiöi
því, að þú myrtir Lucyu Leonard’.
(Þú ert hinn versti lygari, og svo
eru þiö öll!’
Ef þú heldur að þetta sje tómt sam-
særi, þá skal jeg kalla á lögregluþjóna,
sem standa hjer úti fyrir, og láta þá fara
með þig I fangelsi. Jeg liafði þó hugsað
að jeg mundi komast hjá því’.
(Jeg er viljug til að skipta eignunum
með mjer og Lucyu Leonard’.
(Þetta er nægilegt. Nú hef jeg náð
því’.
^Náö, hverju ?’
,Að þú hefur játað þig seka’.
^Hvaö á jeg nú að gera ?’
(Afhenda rjettum erflngja allar eig-
urnar umsvifalaust, því skeð getur, að
hún láti náð ganga fyrir rjetti. En viljir
þú ekki ganga að þessum kjörum, ætla
jeg ekkert annað að gera við þig en að
láta setja þig I fangelsi, og hefja mál á
móti þjer: um arfstuld, morðtilraunir og
fleira!’
(Hvar er Lucya Leonard ?’
Það skiptir þig engu. Jeg hef ein-
dæmi fyrir hennar hönd’.
(Jeg sleppi öllu tilkalli til eignanna’
mælti liún, og hneig um leið meðvitund-
arlaus á gólfið.
Einni stundu seinna var arfurinn
löglega I höndum eigandans, og þar með
var öllu lokið. Lucya gaf þeim Bob Mar-
vin og konu hans nægilegt fje til lífsvið-
urlialds. Skömmu seinna voru )>au farin
burt úr S. Louis, og enginn vissi hvað af
þeirn varð.
Eptir fáa daga voru þau Ronald
Blair og Lucya Leonard gipt. Þau, Lo-
gan og Kitty, fluttu að Fjórðahek og
bjuggu þar síðan í næði.
(Endir).