Heimskringla - 10.11.1887, Page 3

og börn, frá 10-15 ára, sem geng-
ust fyrir þessu fyrirtæki og stóðu
fyrir J>ví að öllu leyti. Drátturinn
kostaði 15 cents, inngangur og veit
ingar ókeypis; ágóði $12, sem pau
munu ætla safnaðarhúsinu á Gimli
til inntekta. Húsið er nú í smið-
um og komið vel á veg.
G.
JIPI.
Roumaniskt æfintvri.
Epti r u Cannen Sylva
(Egyert Jóhannsson Þýddi).
(Framhald).
Um leið og hún sagði þetta hljóp
hún til frú Roxömn, kyssti á hægri hönd
hennar, greip lambskinns lnífuna sína,
veifaði henni til brætiranna og hneigði
sig, snara«i henni svo á höfuð sitt og
þaut út úr herberginu með það sama.
Og mínútu sí'Sar var hún sezt á bak ein-
um gæðingnum, er þjónar afa hennar
komu með, og sat á honum eins og karl-
maður. Þeir bræður höfðu einnig láti'S
söðla hesta sína, því þeir ætluðu að
fyigja gestinum út yfir landamærin að
minnsta kosti. Öll, þrjú, hnegtSu sig
kurteislega fyrir frú Roxömu, er stó'5 viö
gluggann og horfði til þeirra brosandi,
þó augun lýstu alvarlegri hugsun, þegar
þau þeystu af stað út úr garSinum. Án
þess hún gæti gert sjer grein fyrir nokkr-
um áatæíum, kviknaði í brjósti henn-
ar eins og kvíði og ótti, og liana langaði
til að kalla sonu sína aptur, en gerði |>að
þó ekki.
Eptir að Rolanda var komin af stað
vildi hún fara geyst, og hugsaði ekki hið
minnsta um það, hvort vegurinn var upp
eða ofan bratt.a brekku. Var það að
eins metS því a‘5 kveikja hjá henni með-
aumkun yfir hrossunum, að þeirbræður
gátu hægt ferðina anna5 slagiö.
,Þið kallið þettahross’ sagði hún, ’en
mjer finnst það öllu fremur vera lifandi
legubekkir, þau eru svo þýðgeng og feit’.
Það var komi‘5 kvöld, þegar hún
kom heim, og þar sem þeir bræður höfðu
lylg/.t með alla leið, þá heimtaði hún að
þeir kæmu af baki og finndu afa sinn.
Gerðu þeir það og gengu inn, og sáu
hvar karl sat við arninn og greiddi með
fingrunum skeggið, er fjell í fannhvítum
bylgjum niður um breiða bringu.
,Hvar hefur þú einlagt veri5, barn
mitt, sem ert svo ærslafull og einþykk',
spurði karl hana blí51ega.
,Já, nefndu það nú ekki. Jeg hef
veri5 fangi fyrir a5 hafa veitt á annara
manna landi, og þetta eru hinir harð-
hnökkuðu landeigendur og ofsóknar-
menn minir’, sagði hún brosandi og benti
á þá bræður. ,Og þeir hafa nú fylgt
mjer heim til að komast eptir, hvort. jeg
segi þjer satt og rjett frá ferðinni’.
Karl leit vingjarnlega til hinna ungu
pilta, er stóðu hæversklegir frammi fyrir
honum.
Stuttu síðar var kvöldverður á borð
borin og var sú máltí5 engu óskemmti-
legri en miðdagsmáltí5in heima hjá
þeim bræðrum. Þeir gleymdu hvernig
tíminn leið, og loks þegar þeir stigu á
hesta sína, var austurloptið í þann veg-
inn að upplýsast af komanda degi. Þeg-
ar þeir sneru sjer í söðlunum til að
hneiga sig fyrir karli, er fylgdi þeim til
dyra, fjell niður um þá drífa af blóm-
um úr glugga upp á loptinu. Þeir litu
upp fyrir sig, en í því hljóp glugginn
niður og sáu þeir engan, því myrkt var
inni og blægja fyrir.
Frá þessum degi byrjaði kunnings-
skapurinn. Og voru þeir bræður og Ro-
landa opt saman dag eptir dag á veið-
um og heima í húsunum. Að öllum
jafnaði var hún glaðlynd, en stundum
brauzt þó út hjá henni amasemi og lei5-
indi, og einmitt þá þótti brœ5runum
hún enn fallegri en þegar liún var glöð.
Hún tala5i þá um æfi sína, um foreldr-
ana, f.r bæöi voru dáin, og hvernig hún
írá þeim döpru dögum var einmana; um
afa sinn, sem gat átt langt eptir ó-
lifað, og að húu þá yrði algerlega mun-
aðarlaus og heimilislaus.
,En þú skulir særa okkur svona!’
sagði Andrei, eiztu ekki að við er-
um bræður þínir og ats heimili okkar
er þitt heimili líka ?’
,Og veiztu ekki að móðir okkar
elskar þig eins og okkur ?’ bætti þá
Mirea við.
IIIIIÍRA! IIUKIUn
Yjer höfum náð viðskiptum megin liluta íslendinga í borgiuni ein-
mitt vegna þess, að vjer seljum með svo LÁGU VERÐI OG AFGREIÐ-
ÞA SVO FLJÓTT.
Enginn i borginni selur heldur með því líku verði og vjer gerum.
hvert heldurer BLANKETTI, FLANNELS, KJÓLATAU, ULLARDÚKA,
FÓTABÚNAÐ. ýmsan KARLMANNABÚNAÐ, KVENNHATTA,
LOÐSKINNAIIÚFUR, HANDVÆRUR (Mufs) og YFIRHAFNIR,
STÍGVJEL og annan SKÓFATNAÐ, LEIKFÖNG o. fl. o. 11.
Vor verzlnu er hin ntiersta i ventnr-CJanada og yjer er
um æfinlega tilbúnir að taka á móti fjöldanum, er að sækir.
Oss þykír vænt um að sjá þig sem optast, jafnvel þó þú kaupir ekkert.
MUNDU EPTIR STAÐNUM, NÆRRl PÓSTHÚSlNU,
TIIE HAZAAR
ö, 7, Off 1> McDERMOT St.
tSr"Ef þú ert ókunnugur; þá spurðu hvar the Bazanr «r.
CLEÁRIM SALE!
Er knúður til að selja út ALGERLEGA til að losast við flutning 4r
gömlu búðinni því hún er of lítil, og jeg ætla að koma upp nýrri BTGGINtt.
ÞYKKA FLANNELIÐ GRÁA Á 20 cts. yrd.
KVENN-JAKKAR FRÁ »5,00 til »35,00.
BLANKE'm, STOPPTEPPI OG YFIRTEPPI.
GRÁ OG HVÍT LJEREI’T.
ALLT MEÐ NIÐURSETTU VERÐI.
288 MAIN STREET, C0SNE8 OF GRAHAM.
Wm. I í 15 I , L .
t3?“Þessi verzlan hefur staðið síðan 1879.
IANITOBA & NORTHFESTERN R’Y Co.
AKUBLAN J>
í hinu (( frjóva belti ” Norðvesturlandsins
FR7ÓVSAMUR JARDVEGUR,---GÓÐUR SKÓGUR,--GOTT VATlt
—OG—
160 EKKl R AF LA\I)IXU FYKIR $10,00.
íslendinga byggðin, „Þingvallanýlendan ” er í grend við þessa braut, ainar S
mílur frá þorpinu Langenburg.
Það er« uú þegar 35 íslenzkar familíur seztar a5 í nýlendunni, sem ar ainkar
vel fallin til kvikfjárræktar, þar engi er yfirfljótanlegt.
Kaupið farbrjefin ykkar alla leið til Langenburg.
Frekari upplýsingar fást hjá
A. F. EI>EN,
Land Commissioner, M. rf- N. W. liy.,
(Sí>í» Main St. WINNIPEG, MAN.
Þessi orð særðu gömlu frú Roxömu
sem einlagt var kvíðafull, þó liún ynni
meynni liugástum og vildi hjálpa henni
í öllu.
*
* *
Eitt kvöld heyrðu þeir bræður hófa-
dyn í fjallshlíðinni, er varð smámsam-
an skýrari, þangaö til heyrðist að riðið
var hart inn um garðshliðiö og hestur-
inn stöðvaður við dyr kastalans. Og
augnabliki síðar kom Rolanda í dyrnar
á stofunni, þar sem þau mæðginin sátu,
húfulaus með hári5 slegið, andliti5 ná-
bleikt o’g augun þrútin af gráti. Hún
hljóp beint til frú Roxömu, kastaði sjer
í fang hennar og sagði grátandi: ,Jeg
bið þig nú í guðs nafni að lofa mjer að
vera hjá þjer. Afi minn er dáinn, jeg
hef veitt honum nábjargirnar, lagt hann
í kistuna og sjeð liann grafinn. Og jeg
var ekkert hrædd. En ættingjar hans!
Þeir komu úr öllum áttum eins og
glepsandi vargar og rifust og börðust
út af eignum lians, og urðu hamslausir
við mig, af því hann gaf mjer dilítið
af eignunum. Og einn þeirra, skepna
með nauðasköllótt höfuð, var svo djarf-
ur að segja, að jeg yrði a5 giptast sjer!
ó, hvað hann var hryllilegur! Þvílíkt
ferlikan! Þá fyrst fór jeg að verSa
hrædd, en jeg sagði honum að jeg hjeti
Urlanda, og væri of óstýrilát og ill við-
ureignar fyrir nokkurn mann að giptast
mjer. Jeg vil ekki giptast. Jeg vil
bara vera hjá þjer einlægt, þangað til þú
rekur mig burtu !’
Gamla konan áttibágtmeð a5 skilja
Rolöndu, af því hún svo óvenjulega
barnsleg slengdi öllu saman, því alvar-
lega og sorglega og því hlægilega. Leið
svo nokkur stund, að mærin gat ekki
stiilt geð sitt nje hætt aö gráta. En
þegar loksins liún var hætt að gráta, og
kerling liafði greitt liina hrokknu lokka
hennar, er slegist höfðu hirðingarlausir
um háls hennar og herðar á leiðinni yf-
ir fjöllin, leiddi hún hana inn í lítið
lierbergi að uppbúnu rúmi, þar sem hún
hafði áður venð næturlangt á ýmsum
tímum.
(Þetta skal vera heimili þitt, barn
mitt, á meðan þak er yfir höfði mínu’
sagði frú Roxarna.
Rolanda flegði sjer í faðm hennar,
þakkaði sem bezt hún kunni fyrir veg-
lyndið, og lofa5i a5 vera bæ5i hlý5in
og góð stúlka framvegis, (kyrlát eins og
ládauður sær’ sagði hún.
Frú ltoxama sag5i henni brosandi,
að kyrrleiki og ró kæmi yfir bana eins
og óafvitandi eptir að hún væri orðin
kona. (En jeg vil ekki verða kona’,
sagði Rolanda með alvöru. (Jeg vil ein-
lægt vera ógipt mær, frjáls og óhindruð
eins og fuglar loptsina’.
Frú Roxama svaraði henni engu,
en hepti stun, sem vildi brjótast út. Hún
heyrði fótatak sona sinna úti fyrir, er
nú komu til að fá greinilegar fregnir.
Þeir voru vitni að sorg hennar, þegar
hún kom inn, en drógu sig í hlje þangaS
til nú.
Rolanda var ekki búin að vera lengi
til heimilis í kastalanum, þar til fram-
gangsmáti þeirra bræ5ra fór augsýnilega
að breytast. Fyrstu dagana eins og að
undanförnu töluðu þeir við hana eins og
systur sína um hvað eina, og einmitt sá
náni kunningsskapur og systskynatal
gerði hana smámsaman feimna við þá,
er aptur verkaði ótrúlega á þá og þeirra
framgangsmáta, og var auðsætt að þessi
uppgerði skyldugleiki var þvingandi fyr-
ir þau öll. Sást það einkum á því, að
þeir bræður hjeldu sig miklu meir úti
og á veiðum en fyrr meir, ekki báðir
saman eins og siður þeirra var, heldur
sinn í hvoru lagi, sinn 1 hvorri attinni .
Rolanda, sem einlægt hjelt nú kyrru
fyrir í liúsinu með frú lloxaina varð æ
þöglari og þöglari, og feldi opt tár þeg-
ar engin var nærri henni. Þegar þeir
bræður voru inni og hún lijelt að eng-
inn sæi til sín, horfði hún á þá á víxl,
eins og hún ætlaði sjer að sjá með eig-
in augum leyndardóminn, sem þeir
huldu fyrir henni, en sem hún þó vissi
af. Og enn þá kom það stundum fyrir
að liún þekkti þá ekki sundur, en sú
var breyting á or5in, að hún liló ekki
lengur að (vi, heldur stuudi við í liljóði
og leit vandræðalega til móðir þeirra.
Gamla frú Roxama sá meS ósegj-
anlegri sorg Jiið kolsvarta skýið, sem
daglega óx og yfirskyggði hús hennar,
og hún ekki sjaldnar en Rolanda faldi
sig í sínu eigin herbergi til að grata í
einrúmi.
Sinn í hvoru lagi, en sama daginn,
spurðu báðir bræðurnir móður sína:
(IIeldur þú, móðir, að bróðir minn elski
hana líka ? Hann er svo breyttur í fram-
gangsmáta viS mig. Hefurðu liugmynd
um, hvor okkar muni henni ka-rri ?’ Frá
þeim degi hafði kerling fært skaparan-
um margar fórnir, og brennt mörgum
kertum í litlu kirkjunni að Lespeti, von-
andi með þessum fórnum og fyrir hana,
örðugu pílagrímsgöngum, að alfaðirinn
heyrði bæn hennar og afstýrði hætt-
unni, er yfir vofði.
Um þessar mundir skall bylurinn
yfir. Sinn í hvoru lagi, en sama daginn,
báru liræðurnir upp bæn sína fyrir Ro-
löndu, er færði henni bæði fögnuð og
hryggð. Aptur og aptur spurði hún
sjálfa sig, livorn þeirra hún elskaði bet-
ur, en þaö var að vinna fyrir gýg. Hún
elskaði þá báða of vel til þess að gera
annan bryggvan.. Og í sannleika var
lijarta hennar ekki glöggskygnara en
augun. Það fremur en þau gat ekki
greint þáað.
Hún vildi ekki hryggja frú Roxömu
og sagði henni því ekki frá hvernig
komið var, jafnvel þó hún—sjálfri sjer
til mestu óánægju—sæi hinn daglega
vaxandi kulda bræðranna. Það kom
enda fyrir að þeir yrtust í bræði, sem
aldrei fyrr hafði átt sjer stað.—Þegar svo
var komið sá kerling að svo búið mátti
ekki lengur standa, og einn dag kallar
hún þá bræður og Rolöndu fyrir sig.
(Jeg hef um tima—of langan tíma,
verið þegjandi vottur um hina átakan-
legu baráttu ykkar við ykkur sjálf, börn
mín góð’, sagði hún. Og hvaö ykkur
syni mína snertir, þá er ekkert undan-
færi, annar ykkur verður að fórna sjálf-
um sjer, þó þungt verði, til þess hinn
verði farsæll’.
(Þaö er rjett!’ sagði Mirea. (Annar
okkar verður að víkja úr þessum heimi’
(í guðs liænum !’ sagði Roianda (bið
jeg ykkur að berjast ekki útaf mjer’.
(Ónei. Þa5 skal ekki veröa’ sagði
Andrei og hló við kuldahlátur. 8á, sem
fer, verður að fara af fúsum vilja’.
(Börn, börn! Hve ókristilegt hugar-
far ! hrópaði frú Roxama og fórnaði
höndum til hiains. (Hef jeg þá fætt og
uppalið svo vesallega og kjarklausa syni,
og hef jeg þá kennt þeim svo illa, að
þeir gugna og missa móö, þegar þeir
mæta sinni fyrstu stóru þraut á lífsleið-
inni. Og þú Rolanda! Til fyrra máls
hefur þú nægan tíma til að hugsa þig
um og kjósa. í fyrramálið Um dagrenn-
ing verðið þið öll þrjú að vera hjer, og
vera þá full af sönnu hugrekki, óbif-
anlegu hugrekki’.
Þau skildu aö svo mæltu. Andrei
þaut út í myrkrið og brautzt gegn um
skóg og torfærau veg til kirkjunnar að
Lespedi. Inn í lienni kraup liann niður
ogbað: (Gu5 minn ! sem þekkir hjarta
mitt og hugarfar. Gefðu að jeg syndgi
ekki fyrir )>jer, brjóti ekki móti sjálfum
mjer, bróður mínum, móðir minni nje
hinni ástúðlegu stúlku, sem jeg elska.
En ef hún ekki elskar mig, þá gefðu, ó
lierra, að jeg verði að steini, svo jeg tapi
tilflnning og kveljist ekki’. Að bæninni
lokinni stóð liann upp og hjelt heim
aptur.
Mirea kom einnig til kirkjunnar,
skömmu síðar en Andrei og flutti þar
samskonar bæn, og sneri svo lieim að
því búnu. Og hver um sig áleit að hann
einn væri tilbúinað fórna sjer fyrirbróð
ur sinn.
Um morguninn eptir í dögun kom
frú Roxama fram úr herbergi sinu, föl
eins og liðið lík, og með hvíta blæju um
liöfuðiö, er huldi til hálfs hárið, sem nú
var orðið stálgrátt af hærum allt i einu.
Þeir bræður voru sorglegir á svip og
eins alvarlegir eins og verið væri að leiða
þá á aftökustaðinn.
Rolanda ein var glöö. Ljettur roði flögr-
aði um kinnar hennar og um varir lienn-
ar ljek bros. Hún var tignarlegri en
áður og hún sýudist hærri og beinni en
nokkru sinni fyr. í augum þeirra bræðra
að minnsta kosti hafði hún umskapast
gersamlega á þessum fáu klukkustund-
um, og aldrei fyr liafði þeim fundist eius
mikið til um fegurð hennar.
Hún sneri sjer til þeirra bræðra og
sagði blíðlega með lágri og viðkvæmri
röddu: (Komi5 út meö mjer, mínir eisk
aulegir! Undir Mnum heiða liimni og
hvergi annars staðar opinbera jeg álykt-
un mína’.
Þau gengu út og burt frá búsinu.
Hún gekk fyrir þeim ljettilega eins og
h ún væri borin á vængjum vindanna, og
þeir bræður og móðir þeirra fylgdu á
eptir. Hún hjelt áfrain þar til hún koin
á hamrabrún, er gnæföi yfir dimmri,
djúpri gjá. Þar nam hún staðar. Ilún
hóf upp hendurnar, sem allt i einu virt-
ust vera orönar skjallhvítar og gagnsæar,
og augun, er voru upplift móti liimnin-
um og hinni upprennandi morgunsól,
voru full af tárum. Þannig kraup hún
niðurframmi fyrir frú Roxömu og sagði:
(Blessaðu mig móöir!’
Frú Roxama gerði eins og hún var
beðin. Hún lagði sínar titrandi hendur
á höfuð meyjarinnar og blessaði hana.
Rolanda stóð þá upp og sagði stilli-
lega og meö snjöllum róm: (Hlustiö nú
bræður mínir! Jeg elska ykkur báða
jafn innilega, hvorn ykkar meira en mig
sjálfa. Ást mín á ykkur er óslökkvandi,
ódauðleg. Þess vegna get jeg ekki geflð
mig öðrum ykkar, en hvor ykkar, sem
frelsar mig úr þessari hamragjá, hann
verður minn eigin maður’.
Og áður en þeir gætu rjett út liendi
til aö frelsa hana hljóp hún.af hamrinum
niður í hið ómælandi dýpi, er gein fyrir
fótum þeirra.
En, sjá kraptaverkið! Á leiöinni
breyttist bún í foss, ei þyrlaði upp livít-
rjúkandi gráði, er glóði og skein í sólar-
geislanum eius og blæja á brúðarlierð-
um.
þeir liöfðu beðið, oröin að steini og til-
finningarlaus. Og þannig standa þeir
staurbeinir klettadrangar, hefjandi höfuö
síu mót himninum.
Ilin sorgbitna móöir, er sá þes»a
ummyndun sinna ástkæru sona, hóf tái -
vot augu til himins og lirópaði í ang-
ist: Ó, herra! Ilefurðu enga meðaumk-
un? Að skilja mig þannigeptir eina, aö
lifa og deyja eina!’
Hún fjell áfram til jarðar, með út-
breiddan faðminn, til að faðma syni sína
í síðasta skipti. Og sjá! Hún breyttiat
í þykkan, mjúkan mosa, er smám samaa
óx, þar til hann liuld^ drnngana allt it
miðju.
Þannig sjest þetta í dag, og þannig
mun það sjást um ókomnar aldir. Mær-
in búin eins og brúður—hinn rjúkandi
Urlatorafoss.
Syninirnir tilbúnir fyrir sjálfs fórn-
ina—Jipi.
Hin viðkvæma, ástríka móðir -mos-
inn.
Hún umfaðmar þannig syni sina
enn. Hún er enn þeirra skjöldur og
skjól. •
Enoir.
KvikfjenatSur Breta. Eptir skýrslum
í blaðinu Live Stoek Joumal. sem út
kemur i London á Englandi var tala kvik
fjár á Englandi, Skotlandi og írlandi
árið 188ö sem fylgir: Nautgripir 10,830,
067, sauðfje 28,886,761, sv'm 3,484,617.
Gg á yfirstandandi ári er talan: Naut-
gripir 10,598,680, sauöfje 39,337,185 og
svín 3,707,828. Alifuglatal í ár er gert
14,461,709.
Bræðurnir ætluðu þegar aö steypa
sjer niður af liamrinuin á eptir, en sú Þyngd jarðarinnar er talin 590,640,
tilraun varö til einskis, því fætur þeirra, 000,000,000,000,000 tons. Ef einhver er
handleggir og búkur var samstundis _sem ekki trúir því, þá er lionum ráðlagt
breyttur í klett, og lijörtun, sem börð- að vigta hana og komast þannig að saun-
sro ótt af ást og kvíöa, voru nú eins og leikanum. Reyndin er ólýgnust,