Heimskringla - 13.09.1888, Blaðsíða 4

»wi) hin sama uppskera sjávarbóndans
sem sveitabðndans. en hún var—verzlun
arskuldirnar. öll sjálfstæð btísæld fðr
smámsaman á flótta. Fyrir 1840 fór kaffi
brtíkunin almennt afi ryöja sjer til rtíms
og fór æ vaxandi; eiga pau kaup ekki all
lítinn páttí btínnðarólaginu. Á einokun-
artímanum fyrir 1787 drap verxlunar-
Jéysið í samlðgum við harðindin margar
ptísundir landsbtía uiður. Ntí er verzl-
nnin frjáls að nafninu, en pó færir htín
landsbtíum minni prif en æskilegt væri.
Yfir höfuð má segja, að allar pær
framfarir skorti, sem ltíta að pví að
fjölga eða bæta atvinnuvegi landsmanna.
Hið mesta stig pappírsstjórnar landsins
er að pekkingu—einkum hinni pólitisku
hugsunar-sigling—hefur poka'S áfram.
En pegar undirstöðuöflin eru orfiin svo
aðprengd, aðvið hruni liggur, hrapa all-
ir loptkastalar, hvað háreistir og glæsi-
legir sem peir sýndust, meðan betur
gekk.
Ein er enn stí byrði, sem á herðum
peirra hvíla, er áfram berjast, en pað eru
hin afarmiklu sveitarpyngsii, sem á pess
um bágu árum fara sívaxandi. Sá pungi
sverfur mjög afS búendum,ogekki að vita
hvar staðarnemur. örðugleikarnir sýna
sig í hinum stórkostlegu hallærislánnm,
er sumar sýslur hafa beðið um og feng-
ið. Skagafjarðarsýsla hefur fengið 10
ptís. kr. ián tír landssjóði upp á 10 ára af-
borgun og 5 prc. Þvílík lán eru sann-
köliu'K neyðarlán, pvi pau eru fljótt upp-
etin, en pyngri í skanti pá til borgunar-
innar kemur.
Loksins raá telja pær afleiðingar af
aðprengingunum, að ekkert títiit er tii
pess að sumar jarðir hjer í sýslu byggist.
Og af mörgum, sem byggðar eiga að
heita, er pað að eins nafnið. Margir
eru ntí ftísir á að komast vestur um haf
til Ameríku, en kringumstæðurnar hasla
mörgum völl. Þeim sem fara veitir örð-
ugt að selja lausafje, en pyngst er að
geta losaK sig viK jarðirnar. Þessi brott-
fararfýsn er alls ekki láandi ungu og fá-
tæku fóiki, pví reynslan er btíin að fæia
fuilar sönnur fyrir pví, að fjelausir fjöl-
skyidumenn, sem fluizt hafa pangað,
bjargast par vel, í staðin fyrir að vera
hjer byrði sveitarfjelaganna.—Mjer kem-
ur ekki tii hugar að nejta pví, að Ame-
ríka sje miklum mun betra land eu petta
og pví liægra að Hfa par. En hitt veit jeg
líka, að paK hefur marga ókosti og pá
suma ekki svo litla. En hvað sem talað
er um kosti og ókosti pess, er heizt að í-
mynda sjer að mannflutningar hjeðan
pangað sje að eins byrjaðir.
Jeg hef lítiK getið framfaranna. Þó
peirra mætti aK nokkru geta, eru pær
tiestar i peiin barudómi. að peirra gætir
lítiK, einkum pá nátttíran yglir sig. Feg-
urðar tiitinningin með öllum sínum kröf-
um verður að ltíta hinu alvarlega boði
náttúrustjórans og takmarka parfir sínar
En pótt ástand landsmanna sje víða hæp-
ið og tvisýnt ntí, er p»ð engan veginn
mín melning, að ekki sje viðreisnar von,
ef guð gefur betri ár. En afleiðingarnar
hljóta a* verKa nokkuð iangsamar, og
ýms háttsemi parf að breytast í eðlilegra
horf, ef betur á að fara”.
F r e g n í r'
Úr hinum íslenzku nýlendum.
í ALBERTA-NÝLENDU ÍSLEND-
INGA, 28. ágúst 1888.
Stórtíðinda litið i jiéssari litlu
nýlendu. ííölztu frjettir eru al-
mennt heilsufar gott, og að allir
virðast una vel hag sínum og vera
vel ánægðir að f>ví er landskosti
byggðarinnar snertir.
í nýlendunni eru nú seztar að
og hafa ánafnað sjer land til ábúðar
12 familíur, í ómældu landi með
fram Medicine River, í townships
36 og 37. En nokkrir af landnem-
um eru nú í Calgary að leita sjer at-
vinnu.
Hvað loptslag snertir, pá finnst
pað vera jafnara hjer en í Dakota,
aldrei eins sterkir hitar og það á
þessum heitasta tfma sumarsins, og
nætur eru hjer optast svalar. Ann-
ars hefur verið rigningasamt síðan
29. júní að við komutn hingað.
Frá peiin degi til 4. f>. rn. gat ekki
heitið að pornaði af strái, heldur
var uppstyttulaust regn að heita
mátti nótt og dag. Dá komu purk-
dagar öðruhvoru til hins 13. að
rigndi stórkostlega og fylgdu með
stórar prumur og eldingar. Síðan
hefur verið bezti perrir, svo ekki
hefur komið deigur dropi úr lopti,
en poka og döggfall hefur verið
flestar nætur.
Frostvart varð hjer aðfaranótt
hins 5. p. m., en gerði engan skaða.
Haglstormar komu hjer öðruhvoru f
júlí, en ekki svo stórkostlegir að
peir gerðu skaða.
Ekki get jeg sagt neitt af hög-
um hjerlendra bænda, sem hjer hafa
búið nokkur ár. Þeir stunda hveiti-
rækt mjög lítið, en bygg rækta
peir og hafra, svo og rótaávexti.
Eru peir nú byrjaðir að slá byggið
og eru vel ánægðir yfir vexti pess
og vonast eptir góðri uppskeru.
Engin von er til að hjer verði
byggð f sumar sögunarmylnan (sú
við Red Deer-ána). Og ekki er
járnbrautin frá Calgary byrjuð enn,
og óvíst að byrjað verði á henni í
sumar.
Aðal-ókostur nýlendunnar er
að mínu áliti flugurnar, bæði hinn
alkunni mývargur (Moequito's) og
nautaflugurnar störu. Dær hafa
verið grófar enda veður fyrir pær—
sífeld logn og kyrrviðri.
SAYREVILLE, N. J., 2. sept. 1888
Af pví jeg hef ánægju af að
heyra frá löndum mínum, paðan sem
peir hafa staðnæmst hvar helzt sem
er í Ameríku, hvernig peim líður
og hvað peir iiafa tekið sjer til starfa,
og hvað fáir sem peir eru f hverjum
stað. Þá hygg jeg að aðrir kunni
að vera eins. Dað verður fátt sagt
afokkur hjer, seni til framfara horfir,
pví við lifum hjer pýðingarlitlu lífi
við leiðinlega daglauna vinnu og
ilia borgaða, sem nokkuð mun koma
til af pví, að við erum svo nærri
lendingarstað innflytjenda. Hjer
i>jóðast fleiri í vinnu en geta kom-
ist að henni, og menn koma hjer
peningalausir, vinna sjer svo fyrir
peningum einn og tvo mánuði, að
peir geti komist eitthvað áJeiðis
pangað sem peir hyggja betra, pví
(Jestum fellur vinnan hjer illa og
hið lága kaup—rúmur dollar um
daginn—.Þegar við komum til New
York í fyrra með ágústmán. byrjun
var okkur íslendingum tvfstrað í
sundur sitt í hverja áttina, lfkt og
pegar hundum er sigað á fjárhóp;
var agent okkar par fremstur í flokki
að gelta með sínar ráðstafanir. Dó
var einna verst farið með einhleypt
kvennfólk; pað var drifið mannlaust
og náttúrlega sem mállaust á fabrikku
í Baltimore, sem var all-ílla ræmd,
og fáir vissu hver um annan. Að
sönnu vissu allir af New York og
Sayreville, en pjvð var liægra að
segja en gera að kömast pángað.
Húsliændur flestra voru viljalausir
að hjálpa fólki að komast burtu.
Við vissum af nokkrum íslenzkum
heimilum í Sayreville og pví pótti
skárst að fara pangað og hitta landa
sina; og eptir töluvert ferðabasl
tókst okkur öllum sem tvístrað var,
að komast hingað og fá hjer vinnu,
að undantekinni einni stúlku sem
ekki hefur spurst til til pessa dags.
—Hjer er engin vinna fáanleg fyrir
karlmenn önnur enn við múrsteins-
gerð, sem ekki mun vera lioll til
lengdar. Jnnanhúss er steikjandi
eldshiti, sem margir verða að vinna
í, sífeldur brennisteinsblandinn kola-
reykur og öskuryk, um öll húsin,
og pessu hlýtur maður að anda öllu
að sjer. Innlendir hafa sagt mjer,
að hjer væri óhollara loptslag en
vfða annarstaðar, enda hafa veikindi
verið hjer talsverð meðal íslendinga.
Kvennfólk og unglingar hafa vinnu
á sauma-Factory í porpinu Wasing-
thon. Annars er par margskonar
vinna, svo sem kassagerð, llmtrau-
ing o. s. frv., en kaup er mjög mis-
jafnt, sem að nokkru leyti kemur
undir æfingu og handa lipurð.
Minnst kaup hjá ungling sem nokk-
uð er orðinn æfður er 1 \ dollar um
vikuna, en hjá fullorðnum mest 16
doll. um viku. Bær pessi er um
eina mílu hjeðan, og er pað preyt-
andi að ganga pað kvöld og morg-
un. íslendingar eru hjer um 94 alls
nú, að meðtöldum 46, sem hingað
komu 18. júlí f sumar, en par af
hafa dáið 2 börn. í vor fóru hjeðan
2 fjölskyldur til Duluth, sem báðar
töldu 11 höfuð, og f sumar fóru 4
karlmenn vestur í land, og 3 hafa
farið heim til íslands. Dó ekki
verði annað sagt en að öllum hafi
liðið hjer vonum framar vel, stefnir
samt hugur margra hjeðan burtu,
helzt vestur til landa sinna, í peim
vændum að fá land og ltreisa sjer
bú”, en flestir fjölskyldumenn
munu samt mega kúra hjer nokkra
stund áður; pvf pó peir geti unnið
sæmilega fyrir daglegum pörfum
heimila sinna, munu peir flestir eiga
hart I að geta dregið svo mikla pen-
inga af kaupi sfnu, að peir geti átt
afgang peg.ir vestur kemur. Hjer
er óhugsandi að nokkur íslending-
ur geti eignast land fyrir dýrleika-
sakir. Lóðarblettur undir hús kost-
ar minnst 100 doll., eða með öðrum
orðum ferh. fet kostar $1. Landið
hjer umhverfis eiga nokkrir ríkis-
menn. Allur fjöldinn er hjer Djóð-
verjar, svenskir eru hjer um 50 og
nokkuð fleiri danskir. Hjer er einn
prestur katólskur og annar lúterskur.
Sunnudagaskóli er hjer, sem íslenzk
börn hafa gengið á. í sumar var
peim haldin skemmtun ókeypis, á-
samt foreldrum peirra, af skóla-
nefndinni. A gufubát var farið hjer
um bil 4 mílur til skemmtistaðarins,
12 menn voru með er skemmtu með
hornblæstri, danzað var og sungið
auk fleiri skemmtana, einkum fyrir
börnin, til kl. 4 e. m. Dar voru
mörg hundruð manna samankomin;
allskonar veitingar voru á staðnum,
nema áfengir drykkir; voru allir
glaðir og ánægðir; síðan fór sami
bátur heim aptur með allan hópinn.
Margt hef jeg nú hlaupið yfir,
sem fremur væri til að rýra pennan
stað fyrir íslendinga til aðseturs.
Mitt álit er að hingað ætti enginn
íslendingur að koma til aðseturs,
pví hjer er ekki annar atvinnuvegur
en pessi óholla og stranga múr-
steins vinna, sem flestum verður um
megn að pola,
Halldár Bjarnarson.
M anitol>ii.
Fylkispingi um daginn var frest-
að um 40 daga, til 16. okt. næstk.
Verður samkomu p"fo> pannig frest-
að mánuð í einu, par tíl einhvern
tíina eptir nýár að pað kemur sam-
an til að Ijúka störfum sínum fyrír
1889. Er pví frestað pannig til
pess ekki purfi að borga pingmönn-
um full pingsetulaun fyrir pessa
vikusetu um daginn; fyrir hana fá
peir um 1*100 I aukapeningum.
Síðan samníngurinn við North-
ern Paeifio-fjelagið var staðfestur
°g pingi slitið hefur fátt merkilegt
borið til tíðinda. Forstöðumenn fje
lagsins eru hjer og halda nú áfram
við vinnuna kappsamlega. McAr-
thur, sá er járnlagði Rauðárdals-
brautina, tók að sjer að fullgera
brautina áfram gegnum suðurhluta
Winnipeg-bæjar allt á suðurbakka
Assiniboine-árinnar, og á pví verki
að vera lokið á laugardaginn kemur
en pað verður trauðlega. Brautin
leggst yfir ána svo að segja fast
austur við árrnót, pá norður Rauðár
bakkan og upp með Water-stræti
sunnanverðu, allt að Christie-stræti
(næsta fyrir austan Aðalstrætið) og
par verður vagnstöðin? höfð. Fjel.
hefur fengið 30 ekrur á fletinum við
Rauðá, sumpárt gefins og sumpart
fyrir 11000 ekruna.
Um aðrar járnbrautigerðir er
mikið talað, en minna framkvæmt
svo sjáist. Kyrrah.fjel. kvað ætla
a.ð byggja 'Glenboro-brautina áfram
paðan undir eins og snjó leysir I
vor, og verða á undan Northern Pa-
cific og Manitoba-fjelaginu. Hefur
að sögn lagt drög fyrir að fá mestu
ósköp af járnbrautarböndum flutt til
Glenboro I vetur og geymd par.—
Önnur saga er nýgosin upp um pað,
að Manitoba og Norðvesturjárn —
brautin sje hnigin, eða um pað að
hniga, I skaut Kyrrahafsfjelagsins,
en margir bera á mót að svo sje.—
Dá er og pað ný til komið, að
Hudsonflóa fjel á að hafa boöið
stjórninni að fullgera pessar 40 míl-
ur og hagnýta pær, ef fylkið veitti
pví hinn almenna styrk til að lengja
brautina, bæði inn til Winnipeg og
frá vesturendanum niður að Mani-
tobavatni, alls um 15 mílna viðbót.
Fjelagið vill að auki fá pá $35,000
sem veittir voru i vor er leið til að
fullgera pessar 40 mílur_______Enn-
fremur má og geta pess, að nú er
endurvakin fregnin um að St. Paul,
Minneapolis & Manitoba-fjel. sje að
semja við Kyrrahafsfjelagið um katip
eða leigu Einersoiibrautarinnar, og
að pað ætli sjer að biðja bæjar-
stjórnina I Winnipeg um styrk til
að byggja brú yfir Rauðá. Dað er
og sagt að pað muni ætla að biðja
fylkið um hinn almenna styrk til að
byggja brautir til Virden og Brari-
don, eins og um var getið í síðasta
blaði. Fjelagið ber á móti öllu
pessu, en víst er pað eigi að síður,
að pað vill með einhverjum ráðum
keppa um ilutning við Northern
Pacific & Man.-fjel., af pví pau fje-
lög bæði standa jafnt að vígi með
flutninga hjeðan til St. Paul eða
Duluth.
íslenzkur bóndi I Argyle-byggð,
Jakob Helgason að nafni, var ann-
aðtveggja myrtur eða rjeði sjer
sjálfur bana rjett fvrir síðastl. helgi.
Hann hafði á föstudag farið að heiin-
an til nágranna síns, til að biðja
hann að slá fyrir sig hafraakur, en
kom ekki heim rptur. Á laugar-
daginn var hans leitað og á sunnu-
daginn voru um 50 manns í leitinni,
er um kl. 3 e. h. fundu hann dauð-
ann á sljettunni. Á honum voru
4—5 stingir og náði einn peirra
hjartanu, en við síðu hans lá Móð-
storkinn vasahnífur, Free Prese.
-------1 ^ I -.....
Winiiipeg.
Síðastl. þriðjudag var haldinn funur
undir forstöðu „ísl.fjel. í Manitoba” til
að ræða um harðærið á íslaudi. Fun-
urinn var fániennur, eu þar vur sain-
þykkt að safna áskriftum á bæuarskrá
biðjandi sambandsstjórnina að kosta 2
meun til íslands til aK yfirlíta ástandið.
Ef þeir menn þá álíta brýna nauðsyn á
hjálp, eiga þeir að leita styrks af Jiondi
Bretastjórnar til að flytja fátækt fólk tít |
hingað. Euufremur var sainþykkt að
leita samvinnu fylkisstjórnarinnar, járn-
brautarfjelaga og lánsfjelaga, til aK btí-
setja fólkið þegar hingað kemur. ísl,-
fjel. var falið þetta mál á hendur í heild
sinni,
24. kl.stunda kappganga verður í
Victoria Gardens hinn 14. og 15. þ. m.,
til að títkljá hver á heiðursbeltið, sem
gengið var um í sumar, en sem aldrei
var afhent sökum misklíðar.
Campbell-leikflokkurinn byrjar að
leika á Prineess Opera House á mánudags-
kv. kemur. „Galeiðaþrællinn” verður
fyrsti leikurinn. Seinnipart vikunnar
uOur Boys”. Aðgangur 25,35,50og75cts.
Knights of PyílWa-fjelagið hjer í
bænum hefur efnt tilalmennrarskeinmti-
ferðar eptir Rauðárdalsbrautinni, eitt-
hval! suður, liklega til Pembina, kring-
um 20. þ. m. Á það að verða hin fyrsta
skemmtiferð eptir brautiuni.
Þessa dagana verKur byrjað á bygg-
ing bráðabyrgðarbrtíarinnar yfir Assini-
boine-ána lijer í bænum.
Ársfundur kristniboðanefndar Met-
hodlsta-kirkjunnar í Canada hefur stað-
ið yfir hjer í bænum um undanfarna 4
daga. Tekjur þessarar deildar kirkjufje-
lagsins voru síðastl. ár $220000. Fulltrtíi
fyrir Nýfundnalandsdeildina sat á fund-
inum. _____
lyTÓMAR FLÖ8KUR eru keyi>tar i
íslenzka bakaríinu.
LEIÐRJETTING. Undir fyiirsögninn:
„Spnrningar og svðr”, i síðai-t* (30.) nr.
uIikr.”, stendur þannig í svari •>.: „ÞaK
sostar 10 cents fyrir livern dollar”. Þar
ætti að standa: l’n1S kostar 1 (eitt) eent
fyrir heern dollar.
Christlan .Jucobscn,
BÓKBINDARI
er fluttur af Point Douglas, og er ntí að
hitta í verziunarbtíð T. Thomas,
«» ItonM st., Cor. Klleu.
HODGH & CAMPBELL,
Barristers, Attorneys,&c.?
Skrifstofpk : McIntyre Block,
WINNIPEG, MAN.
ISAAC CAMPBRI.I, J. STANI.KY HOUGH
tWLögsögu og málallutningsmenn bxj-
arstjórnarinnar í Wiunipeg.
|T0 ADVERTISERS!
’ Fomacheck for$20we wlllprlntaten lineadver
tlMinent ln One Mllllon lsBuee of leadlnff Amert-
ean Newapapersandcomplete tho work wlthln t«a
dar». Thl» ts at the rate of only oöe-flfth of a cent
m llno, for 1,000 Circulatlon I Tlie advertisement
wlll appear ln but a slngle issue of any paper, and
consequently wlll be placed before öne Mlllion
dlfferent newtpaper purchasers; or Frva Miluon
Riadbrr, Jf lt 1» true, as ls aometimea stated, tbat
•very newspaper ls looked at by flve persona on
mn average. Ten linea will accommodate about7B
wordi. Address wlth copy of Adv. and check, or
•end SOcents for Ðook of 256 pages.
omo. P. KOWELL & CO.. 10 srmuom St., N*w Yom*.
1 We have lust lssued m new editlon of our
Book called “Newspaper Advertising.” It has 256
^lth thelr Advertlslng Ratos.
DAILY NEWSPAPEftS II* CITIES HAVINO more
*lV^?.i5í!»0(l0 POJPulmtlon. omlttlmc all but the best.
DAILY NEWSPAPERS IN CITIES HAVINO morc
oinltting all but the best.
A 8MALL U8T OP NEWSPAPERS IN whlch to
mavertlse every aectlon of the country: belng a
cboloe selectlon madeupwlth great care, guide4
by long experlence.
ONE NEWSPAPERIN A 8TATE. Thebest one
for an advertiser to use lf he wiU uae but one.
BARGAIN8 IN ADVKRTISINO INDAILY New.-
papera ln many prlnclpal citlee and towns, a Llst
which offers pecullar inducements toaome adver-
vtsers.
LARQEST CIRCIJLATTONS. A complete list of
SríAinerlfan P»P€« lssuing regularly moretkan
25.000 coples.
_JHE tífcST LISTOF LOCAL NEWSPAPERS, «OT-
erlng evbry town of over
B,000 populatlon and overy
Importautcounty seat.
8ELKCT LIST ofLOCAL
NEWSPAPERS, in whlch ,
advert lsemen t h aro lnsert-i
ed ixt half prlce. •;[
6,472 VILLAGE NEWS-1
PAPERS, in whieh adver-
Vlseraentsnre inserted for
842.15 a lkio nnd appearin
the whole iot—one half of
al 1 the Amerlcan Weeklles _
look sent toa .ddressforTIIIKT Y CENT8.
Private Board,
að 217 Kiisn !St.
Stefdn Stefánsson.
SKOSMIDITH.
Bý til skó eptir máii, sömuleiðis geri
jeg við allakonar skófatnað. Allt þetta
fæst bjá mjer mikíð ódýrar en lijá öðrum
skósmiðum í borginni.
MAGNÚSÓ. SIGURÐSON
(á ensku M. Ó. Smith.)
58 tl< WIM>IAN ST. AV.