Heimskringla - 19.06.1890, Blaðsíða 3

HEinSKSDíGLA, WIXMPEG, MAX., 10. .IIM 1800.
Nortliern Paciíic
---OG--
Ma nito 1» a -j a r n l) r u t i n
G
THF.
P» E AT I 0 RT H E R
Railway.
I
8 Fi F I R F AIIBRJEF
Til allra staða í Canada og Bandaríkj-
tim við
læp verii eii EOkkrn sinni iyr.
Northern Paciric & Manitoba-fjelagið
liefur ft ferðinni
I.FST A HVFK.IOI »K«I
líthrina með allar nýustu uppfindingar er
að pægindum lúta, svo sem DINING-
('AKBog PULTiMAN SLEEPERS, sann
nefn.dar Uallij á hjólum. Yeitir fjelagið
pannig viðskiptnmönnum sínum, pægi-
lega, skemmtilega og hraða fertS austtir,
vesturog suður. Lestirnar ganga inn í
ailar Union vagnstöðvar.
Allur flutningur til staða í Canada
jnerktur: ui ábyrgð”, svo að menn sje
lausir við tollþras á ferðinni.
FiV ROPIJ--FA K BRJ KF SELI)
og herbergi á skipum títvegufi, frá og
lil Englands og annara staða í Evrópu.
Allar beztu „línurnar” tír að velja.
11RI XT.FER I»A RFA RIIRJEF
til st.afia við Kyrrahafsströudina fásP'hve-
nær sem er, og gilda um 6 mánnði.
Krekari upplýsingar gefa umboðsmenn
fjelagsins hvort tieldnr vill skriflega eða
munnlega.
II. J. BELCII,
farbrjefaagent 285og480Main St.., AVpg.
HEKBERTSWINFORO,
aðal-agent.... 457 Main 8t. Winnipeg.
J. M. ORAHAM. aðal-forstöðumaður.
.UII.I.S & F.MOTT.
Barristers, Attomeys, Soiicitors &c.
Skrifstofur 381 Main St., upp yflr Union
Hank of Cannda.
G. Mri.i.s. G. A. Ei.iott.
THE KEY TO HEALTH.
Jérnbrautarlestirnar á Great Northern
Railway fara af stað af C. I\ R.-vagn-
Stööinni í Wpg. á hverjum morgni kl. 9,45
til Grafton, Grand Ferks, Fargo, Great
Falls, Ilelena og Butte. I'ar er gert ná-
kva>mt samband á milli allra lielztu staða
á Kyrrahafsslröndinni. einnig er gert
sauiliand í St. Paul og Minneapolis við
nllar lestlr suður og austur.
Tafarlans Ilntnin^Tir til
lletroit, l/Oiiilon. St. Tliomas.
Toronto, Xiagara Fnlls, Jlont-
real, Xen Voi-k, Roston og til
allra liel/.tn lae.ja i l'anaila o”
RnnilaríkjHin.
liiRffsía gjald, fljotust ferd, visst
Iiranta-Mninbaiul.
Ljómandi disino-pahs og svefnvagnar
j fylgja öllum lestum.
Seedið eptir fullkominni ferðaáretlun,
1 verðlista og áætlun um ferðir gufuskipa.
Farbrief si'lcl til l.iverpool,
London, Glasgowogtil allra helz.tu stnða
Norðurálfuninir, fyrir lægsta verð og
með béztu línuiu.
II. ii. RcRICKEX.
Aðal-Agent,
.‘tHi tlain St.Cor. Portaae Ave„
Winnipea-
W. S. Ai.KXANDER, E. I. WlIITNKY,
Aðal-flutningsstjóri. Aðnl-farbrjefa Agt.
St. Patil St. Paul.
LESTAGAN GS-SKÝ RSLA.
Far- gjald. Fara norður. Vaonstödvaii. Fara suður.
$ I2.i»öe k.. Winnijieg. ..f 9,45
2,65 10,25f Gretna 12,15e
2.75 10,10f Neclie. ... 12,45e
3,05 9,53f .... Bathgate.... l,02e
3,25 9,42 f ... Hamilton .... 1,14”
3.50 9,20f 1,31 e
3,75 9,13f ... St. Tliomas... l,46e
4,30 8,43f Grafton 2,22e
5,45 7,20f .. .Grand Forks.. 4,25e

13,90 5,40e . ..Minneapolis .. 6,15f
14,20 5,OOe f.... St. Paul... k 6,55
T'.I jck <hn clogged avenues of íha
Bowcís. iáneys and Livep, carrying
<.«• ;>r c y wit nout weakening the sys-
l.-m :ui \ . impurities and foul humors
..1' tl: . see -'.tions; at the same t-ime CoF-
j’ecting’ Aeidíty of the Stomaeh,
cuping Biiiousness, .Dyspepsia,
Headaehes, Dizziness, Heaptbupn,
Constipation, Bryness of the Skin,
Dropsy, D'mness oi Vision, Jaun-
diee, Salt Rheum, Erysipelas, Sero-
fuia, Fluttering' of vne rleart, Ner-
vousness, aud :•.»?! itity ;ail
these and w.v;
vield to tli* ]i,i
BLOOD EIT •
T.MILBÍiSí -
y oU
IV- m
Ooinphint.*
iJHDOCK
Tói’önío.
Ath.: Stafirnir f. og k. á undan og
eptir vagnstöðvaheitunum þýða: fara og
koma. Og stafirnir . e og f i töludálkun-
um þýða: eptir miðdag og fyrir miðdag.
I)r. F. A BIiAKFiIiY,
læknar inn- og útvortis sjúkdóma.
skrifstofa og íbtíðarhtís
374K - - Main St.
líoots k Slioes!
XI. O. Smiiii, nkósmiður.
<Ȓ> Rokm XI., VVinnipeg.
1 >oiaiiiiíon oí‘ < 1;an;i<I;a
200,000-000 ekra
af hveiti- og beitila'idi 5 Manitolia og Vestur Territóríuntim í Canada ókeypis fyrir
landnemti. Djtípur og frábrerlega frjóvsamur jarðvegur, nseg'S af vatni og skógi
og meginhliitinn nálægt járribrautum. Afrakstur hveitis at' . ekrunni 30 busb., ef
vel er umbtíið.
I II I \ I F U .1 O V S A .11 A K ELT I,
i Iiauðár dalnum, SaskatCliewan-dalnum, Peace River-dalnum, og umhverfisliggj-
andi sljettlendi, eru feikna miklir llákar af ágætasta aknrlanrii. engi og Iieitilandi
tiinn viðáttnmosti fláki í heitni af lítt hyggðn landi.
f ■< r
j>1 í i J ni - iiiii n ii 1 and.
Gull, silfur, járn, kopar, salt, steinolía, ó. s. frv. Omældir flákar af kolnnámalandi;
oldivitínr því tryggður um allan aldttr.
J.V lt!V BRAIT FRÁ IIÁFI T I I. RAFS.
Canada Kyrrahafg-járnbrautin í sambandi vjS Grand Trnnk og Inter-Colonial braut-
irnar mynda óslitna járnbraut frá öllum hafnstöðum við Atlanzhaf í Canada til
Kyrraháfs. Stí hraut liggur uin miðhlut frjövsama beUisins eptir þvi emdilöngu og
mn hina hrikalegu, tignarlegu fjallaklasa, norður og vesturaf Efrn-vatni og um liin
nnfnfrægu Kletfafjöll Vesturheims.
II P I 1 11 31> m t 1 O |» t S 1 31 R' .
Loptslngið 1 Mnnitoba og Nor'Svesturlandinu er viðurkennt hið heilnæmasta í
AmerSku. Hreinviðri og þurrviðri velur og sumar; veturinn kaldur, en bjartur
og stnðviðrasnraur. Aldrei þokaogstíld, ogaldrei fellibyljireins og sunnarí iandinu.
SA XIBAXIISSTJÓ It XIX I CA XA1)A
gefur iiverjum karlmanni yfir 18 ára gömliim og hverjum kvennmanni sem hefur
l'yrlrfamilíu að sjá
1 (j O elirii r s» 1* 1 st n tl i
aiveg ókeypis. Ilinir einu skilmálar ern, að landnemi btíi á landinu og yrki það.
Á þann liátt gefst hverjum manni kostur á að verða eigandi sinnnr ábýítsjarðar og
sjálfstæður í efnalegu lilliti.
í S I, F, XZKA R X V I, F, X 1> I R
stofnaðar í 6 stöðum.
___________ _______________ — ___... .....orðttr frá AVinnipeg, á
vestur strönd Winnipee-vatns. Vestur frá Nýja Islandi, í 30—35 mílna fjarlægð
er ALPTAVATN8-XÝLENDAN. bá’Stim þessum nýlendum er mikið af ó-
uumdu landi, og bnðar þessar nýlendur itggjn iwr höfuðstað fylkisius en nokkur
liinnn. AROYLE-NÝLENUAN er 110 mílur sufivestnr lrá AVpg., ÞINO-
VALLA-NÝLENÐAN 260 mílur í nortivestur frá Wpg., QU'APPELLE-NÝ-
l.KNDAN um 20 mílur su'SurfráÞingvalla-nýiendu, og ALBEUPA-NÝLKNDAN
mn 70 milur norður frá Calgary, en um 900 mílur vestur frá Winnipeg. í siðast-
Jöldn 3 nýlendunum er mikið af óbyggðu, ágætu akur- og beitilandi.
Frekari upplýsingar í þessu efni geturhver sem vill fengið með því að skrifa
mn það:
Manitoba og eanadiska Norðvesturlandinu eru ntí þegar í
Leirra stærst er NÝJA tSLAND liggjandi 45—8Q mílur norður frá Winnipeg, á
Tliomas Bennett,
T>OJL. (POV'T. 1 ðtMJORA TIOS AOKNT,
hNbt
11. Fj. llaltlwinson, (telenzkur umbodsmnður.)
OOM. OOV'T TMMIORATTON OFFICES.
Winnipeg, - - - Oanada.
! þeir sem verSa hjer eptir og sem flutt |
[ hafa inn síðan, hafa starfað vel, og atS
| sannanir kennarans sanna þa* gagnstæða |
sem liann vildi sannað hafa.
Það er eiukennilegt að kennarinn,
svo langt sem liann fer í þessu útflutn-
ingamáli, skuli ekki minnast ögn á orsök j
til útflutninganna.' I’að hafa þó engir af
„vitrustu og beztu mönnum þjóðflokks
vors” átt neinn þátt í tilefni þeirra, bein- :
línis eða óbeinlinis? Voru þá engir |
menntitðir menn í Nýja-ísl., engir starf-
andi leiðandi menn? Ætli l(Lögb.” t. d. i
j vildi neita því, að þá liefðu verið hjer !
menn, sem hefðu viljað „eíginlega eitt- •
hvað htigsa og framkvæma fyrir þjóð-;
fiokk vorn?” Jeg var þá heima á Islandi,
; las þar blatSsem gefRS vartít í Nýja-ísl. í !
því blaði þóttist jeg geta fundið það tít,
atS hjer væru menn sem rituðu, menntað- !
ir menn, sem vildu vera leiðandi; að hjer j
væru prestar, starfandi prestar, prestar, J
j sem segðn, en ekki þegðu, hugsandi
[ prestar, líklega ekki lágt hugsandi j
menn!!
Ilvaða áhrif höfðu þessir menn á l
j framtíð Nýja-Isl.? Knnnske verði krunk- j
: að um það seinna?
Kennarinn segir, aS betri AVinnipeg- !
menn hafl aptrafS öllum álitlegum mönn-
um atS fara til Nýja ísl.; Winnipeg-mönn- j
um hafl þótt eðlilega leiðinleg tilhugsun !
að sleppa þeim niöur í pokaháttinn og
aumingjaskapinn í Nýja ísl. Þetta er
lítill lieiðursauki fyrir hinabetri AVinni-
peg-menn, þeirvita aðíNýja ísl. er fram-
fara liti-S og þangað vantar góða inntiytj-;
; endur, þess vegna sigt.a þeir tír það, eem j
j þeir haldaað sje andlega og efnalega ve-
sælast af fólki þvi, er kemur af íslandi og j
vísa þvi til Nýja ísl., til að uppbyggja i
það.—Þetta segir hann sjálfur. Þessir !
„betri Wlnnipeg.menn” hafa máske áður
verið „mestu og beztu” mennNýja ísl., j
en þeir liafa ennverið iágt hugsandi, því !
ekki hefur enn verið vöknnð hjá þeim j
i meðvitand um siðferðislega skyldu til að j
j hjálpaþví auma; þeir hafa þá ekki verið j
j btínir að gera það að lífsákvörðun sinni, j
j aS endurfæða alla íslenzku þjóliina, þess- j
ir „betri AVinnipeg-menn”, þessir „vitr-
itstu og beztu menn þjóðar vorrar”.
Það er fyrst seinna, þegar hinir betri
Winnipeg-menn sjáað Nýja ísl. þokar í j
framfaraátt, þrátt fyrir aðgerðir þeirra, j
þegar Ný-ísl. hefur vaxið flsknr um j
brygg í efnalegu tilliti, þá fyrst senda
þessir (lbetri”! N. I. endurbótamann, af
j sínn bergi brotinn; þessi maður leiðir þá j
á götu sannleikans, sannfærir þá (Ný-ísl) j
um, iað þeir sjeu auðvirðilegt . aflirak
manna, hafi óbeit á öllum framfaramál-1
um, kirkjulegum og verklegum, sjeuill-i
gjarnii', ágjarnir, og þó andiega ekki j
neitt; um þetta á þessi endurbótamaður j
að sannfæra Ný-ísl., börn þeirra og yflr j
höfu'S alla ísl.; þetta starf hans borgi Ný-!
ísl. í peningum, og þetta verður þá sama j
sem: geflð'mjer peninga yðar, jeg skal
skamina.ySur í staSinn. JManntíðleg að-
ferS!
IIvaB hefur kennarinn fyrir sjer i
því, að löggilding sveitarstjórnarinnar og
skólarnir sjeu utan nð komnar stofnanir?
Það er bara inisskilningur lijá honum;
liann hefurj dreymt það einhreru tíma,
þegar hann liefur of reynt sig, að hinir
((betri” hafi sent oss Ný-ísl. þær. Vjer
látum ekki senda oss þær jendingar þeg-
ar vjer bitsjum ekki, en vjer biðjum, þeg-
ar oss finnst vjer geta tekið móti bæn-
heyrzlunni, og haft hennnr tilætluð not.
Það er ekki tír vegi fyrst skólar eru
fengnir, að gera sjer grein fyrir því, atS
j það er eitt af þvi vandasama að velja
kennara.
AtS því að koma hjer á skólum, veit
jeg ekki til að nokkur utanhjernðsmatSur
starfaði; en að fá sveitarstjórnina lög-
gilt.a eptir að allt vnruudirbtíið af innan-
lijernðsmönnum sjálfum, til þess lijálp-
atsi herra Sigtr. Jónasson.
Þau ummæli kennarans, að Ný-ísl.
mundu ekki alveg vilja samslnna því, að
jeg hefði fengið beztu menntun manna
þeirrn er hjer eru, voru alveg óþörf, sök-
um þess að jeg lief sjálfur aldrei gert þá
kröfu. Jeg hef fundið allt of sárt til
! þess livað er að fara á mis við menntun,
og hve litla menntun jeg hef til þess atS
i fara atS geraslíka kröfu. ((Margur ætlar
mig sig”.
En kennarann hefur vantað ástæður
: til aS títrýma einhverju of auknu efni frá
brjósti .sjer, efni andlegs eðlis, máske
eitthvað skylt öfnud eða gremju og þó
frændrækni. .
Að sveitarstjórnin tók mig fyrir
skrifara sinn með hærri launuiu ($30,
j ekki $90) eu gagnsækjandi minn bauð
sig fyrir, sannar ekki, að sveitarstjórnin
sje ímynd þess vesaldóms, ranglætis og
1 ómennsku, sem kennaranum er svo annt
um að sýna að drottni hjer. Það sýnir
þvert á móti, að htín gáði að hvað hún
gerði, htín hafSi reynslu fyrir hvernig
j jeg leysti þenna starfa af heudi, og fyrir
j þá reynslu trtíSi luín mjer fyrir houum
: framvegis. Hun ber alla ábyrgð á því,
livernig þetta starf eraf hendi leyst; htín
getur liakaö sjer ábyrgð undir sjerstakri
grein laga þeirra er htín á að liaga sjer
eptir, ef htín heldur ujipboðsþingTtestörf-
um þeim er lnín á att skipa menn til að
gegna. v
í öðrum sveitum eiu skrifara laun
$500—800. Ef gengið er tít frá því, að
hinar ýmsu sveitarstjórnir og almenning-
ur í öðrum sveitum þessa fylkis haíi hug-
myrnl um fyrir hvatS þessi lauu eru gold-
in, þá er auðsjeð að það er lítilfjörlcg at-
vinna, en ekki gróíi eða okur að vera
skrifari Gimli-sveitar fyrir $180 um árið,
! mismunur starfsins er ekki svo mikill.
þessu starfi fyrir lægri laun, hlýtur því
að vera óeigingjnrnari en kennarinn ger-
ir ráð fyrir að Ný-ísl. sjeu, eða hann er
ófrótSur um verk þaf! er hann vill vinnu,
og heldur í fáfræði sinni að annar muni
græða á þvi. En eptir á að hyggja, ntí
grillir i viliuna hjé sveitarstjórninni, htín
hefði átt að bera þetta undir Rtínka; nei,
páfann!
Að Nýja ísl. sje ekki mjög fjörugt
starfandi meðlimur í kirkjufjelaginu,
kann í fljótu bragði virðast vera satt. En
fyrst liggur fyrir að spyrja: Hvað fjör
gagn, en máske það sje kostur vifS kenn-
ara! Sarnt ætla Breiðvíkingar að tak-
marka kennslu í þeirri fræðigrein á skéla !
sínum.
Ilvenær hefur verið betra skipulag
á safiyiðarmálum Nýja Isl.? Hvernær
botra sunnudagnskólahald; þótt þvísjeá-
bótavant? Hvenær færri staðið utansafn-
aðar?—Jeg þori aS segja, að hver sam-
vizkusamur nmður verður. að svara -því,
að allt þetta sje í þvi bezta lagi, sem það
nokkurn tíma hefur verið.
það þó þakkað kirkjufjelaginu, eigi tíma
VLADIMIR NIHILISTI.
Eptir
ALFRED ROCIIEFORT.
(Eggert Jóhannsson þýddi).
ugt starfa aðrar nýl. ísl. i þeim fjeíags- . riti þess, pví það rithefur iijer mjög lítii
skap? Ilvernig starfar Nýja Isl. í hon-
um í samanbnrSi við þær? Tiltölulega j
mun mega svará, ats sumu leyti ver, atS
sunm betur. Með orðinu, ver, meina
jeg, að snmir söfnuðir Nýja Isl. sendu
ekki menn á kirkjuþing næstliði’S ár, on
aðöðru levti fylgir Nýjaísl. með í þeim
málum, hugsar um þau, ræSir þan.
Ný-ísl. hafa ekki fiu*t mörg ný niál
inn á kirkjuþing—en það hafa aðrir söfn-
uðir heldur ekki gert—, en hafi þeir
kornið meS nýjar tillögur, þá hafa þær
verið felldar, eða visað frá til standandi
kirkjuleg áhrif og flestir löngu hættir að
kaupa „Sameininguna”. Þeir, sem enn
standa utan safnaðar, fást ekki til að
skrifa sig í söfnuð, af því söfjiuSirnir
standa i kirkjufjelagiuu, og er jeg því
þó persónulega kunuugur’, að það eru
okkar trtíræknustu menn, já, strangir
lútherstrtíarmenn; ef þetta betra ástand
safnatSarmála vorra er ekki að þakka
presti vorum, þá er það engum sjerstök-
um að þakka og sízt kirkjufjeiaginu.
í inngangi greinar sinnar lýsir kenn-
arinn yfir því, að hnnn atli n'S benda á
Um leið og hann sagði þetta sleit
Varwitch sig af Pushkíni,hljóp upp tröpp-
urnar og kntíði hurðina fyrir litísi Ilel-
ennr.
.IltísmóSir mín er bæði lasin og þreytt’
Ek'kiverður sa8ði vinnukonan um leið og litín lauk
upp hurðinni til hálfsog sá hverjlrkomn-
Ir voru.
(Jeg má til með að íinna liana’, sagði
Wárwitch. (Segðuhenni aS jeg hafi áríð-
andi erindi, áriSandi fyrir okkur bætsi’.
nefndar, sem ekki
aptur.
Hafi Ný-ísl. viljað fá einhverju
breytt í ákvæðum kirkjufjelagsins, þá var
■það af misskilning; þeirgripu þaS elcki,
þeir áttu að koma á þing og nátttírlega
verameð, bara upp ástáss!
Ný-ísl. hafa því lagt til kirkjufje-
lagsmála þanu eina skerf, sein þeim var
hent og þó.þeir hefðu verið beturmeðí
sumu af þeim fjelagsskap, þá er, það efa-
samt, livort það hefSi orðið þeim nokkifr
fremd, en ef tír því ætti að skera, þyrfti
svo margt að athuga, svo jeg læt það bíða
í þetta sinn.
Eniír því kennarinn fór nð fjalla um
þetta niál, hvi skýrði hann þá ekki frá,
liefnr skilað þeim f gallana á fjelagsbrag Ný-ísl. og ráða bót j
,()g seg einnig’, gall við Pushkini,
| (að jeg.sje hjer líka og þnrti nau'Ssynlega
að finna hefðarfrtína!’.
Vihnukonan fór svo inn, en koni að
j vörmu spori og visaði þeim inn i dag-
I stofuna. En þar var dauflegt um að
litast, enginn eldur á arninum og lampa-
ljóstýraií,' er Kalrín vinnukona skyldi ept-
! ir hjá þeifii, var augsýniiega ntS velta þvi
fyrir sje'r tivort ekki væri koininn tiini
, , ,, , „ , . , . , til að leggjast fyrir og deyja. Þeir fje-
v ._e ,_j.v _ . (t j lagar settust gagnvart hvor oðrum og
yflrveguðu hvor annan, en hvorugur tal-
hann hefur fariS rjett að þvi, sýnt, rjett
rök fyrir þeim, og af þeim rökum leitt
gallana í rjettri niynd, efast jeg um að
þeir sem til þessara milla þekkja sam-
þykki.
aði. Þeirvoru ekki í skapi til þessnúna.
Fyrst og ffemst hataði hvor annan og
svo l'ann hvór um sig greinilega til þess,
að sjerstaklega ntína var liinn lioðslettn
Það er einkennilegt við þessa grein. og (Þrándur í götu’.
að htín sannar allt anna'S en höfundur , - ,
hennar ætlast til, þar á meSal það: a!S Helen kom inn sveipuð í snjóhvítum
hann hefur lireint og beint gleymt ati kjóli uieð rauðan herðadúk, er fjell nið-
ráða nokkra bót á þeim göllum, sem : ur um herðar hennar og brjóst eins og
hann benclir a. Iiann hefur veri'ð sve hrif- ! r. m i tt « n ®
inn af þessu listaverki síuu, fvrr míi nú : Wóðstraumar á likklæði Hun gekk ati
vera áhugifyrir títbreiðslu sannleikansll j armnum, studdi öðrum handleggnum á
Höfundurinn álitur, að ((vjer þurfum hrikina .og horf'Si á þá fjelaga þegjandi.
að fara að hrista af okkur vauvirðuvo'iS- T , „ i . ~ , ..
ina”, en hann sýnir að hann er alls ekki „ ‘J"«. kem fra Kiseleff greifa’ sagði
fær um ats bisa við þessa vanvirðuvo'S, því ; Pushkíni, er varð fyrri til máls. (Hanu
það ferst honum ótimlega. Hann talar j vill finna þig í kvöld, áhrærandi framburð
hvernig á því stóð, að Breiðuvíkur-söfn-1 umatS hrista hanaburt, þrífuríhana með ! þnin á morgun’.
uður sendi engan mann á kirkjuþing JiQJJartölKum; e« svo¥ Hristír hann u
_ . , y , : .. lmna burt? Nei, hann skeilir henni yíir ..Teg hnn hann ekki 1 kvold.! See;
siðastl. ar, frá tveim fundum sem haldn- Nýja ísl. fastar enn htín hefur nokkru | Uomun að jeg ceti þoð ekkL .Teg sr bteði
irvoru í því skyni að kjósa á kirkjuþing sinni áðurlegið vfir því, skríðnr sjálfur I , . . . „ . ..
og frá brjefi, sem forseti kirkjufjelagsins i út undan til a?’ fergis l.’ana ...eð sjÍlfmn °* ,,VISt að ™ **
*****“■ >»-»***»«»'■“«'•""7?: , >kl ,
|>pss lirjefs við þessatvo fundi?. það sjálfsagt er btíið nð hrista af sjer -Þaö du-L"a!' a!v<'’ '‘kkl- Þu verður
, , . r ., - þessa vanvirðuvoð, sem kennarinn seair I mæta, þó við þurlum að bera þig alla
ekki farið með i ___________. • _ !
l(Prestsleysi5 er enn
j idS „beztu og mestu” mennirnir, er burtu leið! Þtí, ert forsmitiurinn. Okkar fraiu-
ölln”, er ein af þessum menntalegu setn ! fluttu> haíi breitt yfir Nýjaísl., og^sem ! burður’.ogmeílumdabendingusýndihann
inguin kennnrans; þar er prestleysið or5-
ið persóiia, sem liafi veru-staðaskipti
((Nýir siðirmeð nýjum herrum”.
liann sjálfur segir frá, að„betri Winni- » . .... ... .. ... .
peg-menn” hafi sjeð um að ekki yrSi , að hann attl við sig og Vaiwltch .sviptir
Ijett af því. „Heiður þeim sem heíður ! I’nnzinn lífi! En þinn framburður á að
ber”. ! loka likkistunni’.
Satt er það, að hjer er ekki miki'S XI„i___________,_________,,
laust^eptir þvi sem gagnkunnir menn „,^1’manna,’^sém hafa bæðí hún herti sig upp og svaraði, eins og
l <■„.. i. ” vit og viija til a5 styðja öll góð málefni,1 ekkert væri um að gera: ,.Ieg vonaað geta
en fátækt og frumbýlingsskapur heldur j mætt, og suemma S fyrra máli*- skal jeg
oss til baka i stærrl fy.nrtækjum; og þó r að flnna grHfflnn. { kvöld get je
vjer værum menntaðri og efnaðn en vjer i \ . _ s „ . ... b J“
erum, mundum vjer samt hugsa oss um j I'a® eKku Og nu vil jeg biðja þig að af-
áðuren vjer liefðumoss i frammi til jafns
Á gullöld Nýja ísl. var það ekki prest-
segja frá, og blaðið Framfaú ber þess
nokkurn vott. Þá voru hjer tveir prest-
ar, bá*ir btísettir á Gimli. llvað mikla
prestþjóuustu höfðu þá nyrðri pnrtar ný-
lendunnar? Til hvers vörðu þessir prest-
ar kröptum sínum ogtima? llvaða áhrif i við stórmenni þjóðar vorrar í þessu landi
höfðu þessir prestar á andlega ogverk- Það er eitt, sem vjer Ný-ísl. vilj-
lega framför nvl. og framtí'8 hennar? j um framfylgja; þnð er: a* hver einn
. . _P . , . me'Sal vor vinni sem bezt í sinum eigin
\oru_þau alirif betri, göfgan og kristi- ■ verkahrin_ „efi sl„ ekui viö fieiruKen
saka mig, doktor Pushkíni; mig langar
til að tala nokkur orð við Varwiteh eins-
lega’.
Doktorinn sánð þá var ekki til setu
erkaliring, gefi sig ekki við fleiru en | boöið og hafði sig' af staö, en á*ur en
"Si”“ “S >r »* «•’“”•
i ______i.... ...v___________* c bflfl hnfSi tronarifl aA h/ínHlo 1í'l_
| legri en þau áhrif, sem starfsemi þess
j eina prests, sem ntí þjónar nýl., hefur á
j söfnufSi hans? Hvernig var samkomulag
mannaá milli þá, og hvernig er það ntí í
j prestleysinu? Þó menn á fundum eða i
j samræðum ntí verði sinn á hvorri sko*un,
j þá veit jeg ekki til það valdi liatri, ókristi
j legu liatri, menn fá málunum friðsam-
lega tekið fyrir þvr, og meira að segja, sannmælis híýtur að viðiirkenna, að tvíí I'rar hnrðin fyrr fallin í lás á eptir honum
arlagisem liann tilheyrir, þar næst í nýl. ; að Það hefði ekki gengið að höndla El-
málum, en gefi sig því að eins við þjóð- j ízabetu, og að liann vrenti eptir itrekaðri
málum ísl., að liann liafi kringumstæður ! hjálp.
til þess, án þess uð vanrækja þa* sem
nær honum liggur. Þrátt fyrir þessn ,Jæja. Jeg skal hugsa um það á
stefnu vora og þrátt fvrir fátækt yora af ; morgun. Vertu ntí sæll!’ svaraði Helen
leioancu monnum, mitfar oss sarnt 1 fram-. - ..... . ...
fara átt, svo að hver sem vill uuna oss var nu mJ°8 vingjamleg. En ekki
gangasaman sem bræður hver viö annars
hlið merian þeir lifa, og ekkert tíllit fyr
ir áð líkainarnir flýji livern annnn eptir
dauðann.
Um messufjölda þessara tveggja
safnaða seni kenuurinn rninnist á, er það
að segja, að þeir liafa ekki beðið uni
a* fá þær lleiri, en að ætla prestinum aö
leggja meira á sig enu liann gerir, það
hlýtur að stafa af fljótfærni, en ekki ill-
girni kennarans, ef liann annars meinar
slikt. Jeg get ekki íinyndað nijer, að
kennarinn ætlist til að sami prestur geti
hann er fýlu blandinn, og stefnir á oss
tír öfugri átt; og farandi fuglvim leitandi
bráðar væri bezt að áreita oss ekki, með-
:in vjer látum þá lilutlausa við bráð sína.
Þess eru dæmi, að menn vinna svo
mikið,.að í gmiragangmim fara þeir að
rífa niður það, sem þeir sjálfir byggðu,
jafnvel smekklegar byggingar; hugur-
inn að vinna mikið er svo mikill, að í of-
boðinu vita þeir ekki af því.
Vi5 þetta tækifæri minnist jeg smá-
flutt tvær eða fleiri messur sama dag a* | ?lI?j?ar’ er íeS heyrði einhvern timu.
sumrinu á ýmsum stöðum í Nýja ísl., 1.1 Hun hljó*ar svo:
d. aðra suður á Gimli, hina við íslend-
undanfarandi ár liöfum vjer verið á : en htín sagði við Varwitch, S lágum rómi,
i>eirri loið, og að vjer erum á þeirri leið en mefl rnikilli áherz.ln, að þau yrðu sjálfs
eptir þeim efnum og astæðum. . - „ ,. .
sin vegna að ryðja þessum manm burtu
\ jer Ný-Isl. kunnum því ílla y.s þeim •?
rnikla, er um oss þýtur, einkum þegar 1
ingafljót, eða aöra við fljótið, hina út í
Mikley, og ekki einu sinni aðra syðst á
Mikley, liina nyrðst, |>ess utan fremja
aukaprestsverk á hverjum sta*. Treystir
kennarinn sjertil þess?
(lTndireins?" endurtók Varwitehspyrj-
andi.
(.Iá, undireins!, Við gétnm ekki haft
meira gagn af honum og hvert augna-
biikið sem þannig líður í aðgerðaleysi,
gefur honum tækifæri til að auka okkar
hættu’.
(Svo þtí heldur hann ætji að svikja
okkur?’,
’Jeg veit að liann ætlar að gera þa*\
(Jæja, jeg skal annast um hann’,
Ma*ur gæti annars ímyndað sjer, að
til grundvallar fyrir þessari ritsmíð kenn-
aranslægi kirkjulegt ergelsi, þeir sýkj.
ast margir af því, þ“ssir andans menn. í
((Biskup nokkur kaþólskur í Ame-!
ríku var mjög hrifinn af embætti sínu, en j
girntist þó að verða kardináli og sýudi j sa<r'Si Varwitch grimmdarlega og sýndi
því ntnkla rogg af sjer í lnskupsembætt-i ,.f, , . . .? _ , : ,
inu, svo nsrrri lá harðyðgi við undirmenn að hann hafði venö að drekka.
lians og við söfnuSina. I biskupsdæmi En svo vejtti hann því eptirtekt sjálfur á
hans var gefi* tít frjettablað, sem honuni i sama augnabliki og hjelt svo áfram í
þótti of frjalslynt, einkum i kirkjumál- : breyttum rómi: Er það virkilega mein-
um. Biskup þessi vara embættisferð sem
ing þín að beraekki vitni S málinu?’.
Helen horfði á hann um stund áður
en litín svaraði og þegar htín svaraði þá
Mjer finnst að
leit litín um lei* undan:
optar um biskupsdæmi sitt. Tók hann
þá að svívirða áminnst blað, prjedikaði
móti þvi, og lýsti blaðið i bann og þá
menn, sem 'iæsu það, hvað þá heldur
keyptu það. Ilann auðvitað gaf það
gegnum alla greinina liggur leyniþráður, fyrst í skyn með skiljanlegum or*um, j mjer væri kærara a* deyja en gera það?’
• eigi þó svo hulinn a* ekki megi til hans hvar þeir mundu lenda eptir dau*anu, er
sjá, en í enda greinarinnar sjer algerlega *resu I'<_ttah,að’ en houum'ar :ur,m"
/ ’ ,_ , J f ur a að bla* þetta mundi hata nuð al-
a sttífinn. „Hjer þarf presta prests, býgu hylli, og þótti því vissara a*lýsa
j sem bæ*i vilja og geta barist af einlægri j pað í bann, og skipaði prestunum að
sannfæring og brennandi áhnga fyrir ! gœta þess vandlega að bla* þetta viðhjeld-
! kirkju vora, presta, sem eru reiðnbtínir ;ist ekki 1 I;eirra söfnu*um. Sumir prest-
' , . . anna gerðu goðann rora að þessu og
að leggja mikið a sig fyrir utbreiðslu kv4ðu°t ekki skyldu iiggja á iiði sinu að
j sannleikans”. Hjer er fyrst takmarkinu fa þessu framgengt. ' Sumir þeirra voru
j náð, eptir að kennarinn er btíinn að tít- j ungir og óharðnaðir, og höfðu þvi ekki
htíða öllui Nýja ísl., þá endarlianná á m6ti biakups .boði, jafnvel þó þeim
| prestinum, með því að bera honurn á
(Hvað!’ orgaði Yarwitch liamslaus.
(Að hætta ntí, eptir að þtí ert btíin a* fara
svona langt, til að hefna! Ertu orðin
hrædd?’
(.lá’, svara*i htín. Jeg er hrœdd um
aðjeghafi gert prinzinum voðalega rangt
til, og jeger hrædd að halda lengra!’
,Ertu orðin brjáluð?’ spurði Var-
! brýn, að liann vanræki starf sitt, hafi
j enga hæfilegleika til þess, hafi hvorki
I sannfæriugu fyrir því sem haun kennir,
j nje áhuga fyrir því sem liaun á að vinua,
i blátt áfram nenni ekki að leggja neitt á
sig fyrir títbrelðslu sannleikans. Ef jeg
j væri ekki btíinn a* lesa þa* á prenti, þá
hefði jeg alveg ekki trtíað því að nokkur
,Nei, en jeg hef verið brjáluð'. svaf-
: a*i hiín með hægð.
j ,Já, þa* er uú of seint aö tala um
l'að ntí’, sagði Varwltch. (Jeg hef gerst
j meinsærismaður, ritfalsari,svikariog heit-
-allt
finudist með sjálfum sjer blaði* fara ! witch,
með rjett.
Einn prestnr var í biskupsdæminu,
sem með hægð færðist undan þessuboSi,
reiddist þá biskup mjög, og kvað slík-
an mann óhæfann «ð gegna prestsstörf
um í sinu umboði, og vjek lionum tír em-
bætti. Prestur þessi liaf*i unni* ást og
hylli sóknarbarna siiina, og geröist Js-vi i llm t»Undinn til að gerast moröingi
knurr mikill 1 sofnuði hans, svo hann : _ . . “ - _
sagði skilið ölium fjelagsskap við kirkju ! fyrlr Þm 01-6' Aiit’ aiit sem 3eK bef að-
.. deildinn, tók þann fyrir prest, er biskup I hafst er til a* sýna mína stjórnlausu ást 4
maður, sem kynnzt lietur sjera Magnusi i)afði vikif( fir enibætti ogannaðist sín ; þjer!’ Og Varwitch stökk upp tír stóln-
Skaptasyni og prestlegri starfsemi lians J eigin kirkjumál óhéður stór-kirkjunni; um aive_ stjdrnlaus, ^ei það er enginn
síðau hann koui í þessa nýl., geti bori* ó- að hans dæmi fóru fleiri söfnuðir, þar tll | . . , , ‘ ’ turh __f t
««„„„„m»».. jgsggjísjs,
; brýn. Þó jeg h'.-fði vitað sjera M. S. eiga ;naii”, ftf Sjálfsverndunin, ef ekki hefndar-
; persónulegann hatursmann, þá liefði jeg Biskup þcssl var ekki aðgerðalaus, j gimin, hlýtur að knýja þig áfram’.
. ekki geta* trtínö því, nema því að eins, hann var ekkert míll, en afleiðingar starf
j að jeg liefSi þekkt þann mann vera sam-1 semi lians urðu kirkju hans áhrifa verri
en ntílls.
Gimli, 20. maí 1890.
O. Thorsteinsson.
j vizkulausan fvrir því livort hann færi
með rjett eða rangt; og þessi kafli grein-
; arinnar sýnir bezt mismun þeirra sjera M.
S. og R. M., sá fyrri hefur viSbjóð á því j
að tala illt um menn, lxinn finnur í þvi
unun, og það eru þau einu meðul, sem j ekki ljeð rtím í blnðinn að svo stöddu.
Sá, sem þvi býSur sig til að' gegna 1 fyrir lionum ver*a til að vinna Nýja ísl. j Ritst.
Fleiri greiuum um þetta efni verðui
.Sjálfsverndunin?’
(Einmitt það! Brjóttu bara einu hlekk
i keðjunni, er við liöfum soðið sam
an utan um prinzinn, og hverjar heldurSu
að nfleiSingarnar verði?’
(Hverjar verða þær?’
(Framli.).