Heimskringla - 14.08.1890, Page 3

HKIMSKKINULA, WllfXIPEtt, MAN., 14. AGLST 18»«.
pungum mat á sumrin, en ulj«legt” i
fæbi mun tæplega hægt aðkalla egg, |
nýmjólk,grauta, brauð úrbezta hveiti j
mjiili með smjöri,og svo er ætíð dá- j
lítið af keti haft með. Kafti mun
líka haft enn meira hjá íslendingum
hjer en heima og auk pess hafa ís-
lendingar hjer te, sem fæstir hafa til
sveita á íslandi.
f>að, sem Gísli segir urn vexti af
peningalánum er heldur ekki rjett.
Upphæfiin, sem hann nefnir, 30—
sjer fyrir. Nft er allur almenning-,i50%, á hvergi við meðal íslendinga
aptur eptir svo eða svolangan tima,
en pá er ráðið að hreinsa aptur,
enda er aðalmeðalið, sem haft er til
hreinsunarinnar, hvorki dýrt eða
erfitt að fá, því pað er heitt vatn.
Tólfunum kastar fyrst hjá Gísla,
pegar hann fer að minnast á hftsa-
gerð í Nýja íslandi. I.ýsing hans
á húsagerð
etmtngis við kofa
pá, sem peir, er fyrst komu til
Nýja íslands, gerðu sjer til bráða-
birgða, meðan peir voru að koma
ur bftinn að gera sjer góð og væn
hfts, bftin til ftr ferstrendum til-
hi'iggnum bjálkum, sem lagðir eru
hver ofan á annau og tegldir sainan
og krossnegldir í hornunum og pak-
ið er spónlagt og vel vatnshelt.
Fáeinir menn,sem allra fátækastireru
hjer, nema að nokkru leyti i Da-
kóta. Meðan Dakota var uterrito-
ry” og öll völdin hjá forseta Banda-
ríkjanna og stjórn hans, gátu okur-
karlar komið par ár sinni fyrirborð,
án pess pingið par pá gæti J reist
rönd við peim ófagnaði, og pó sft
og seinast komnir að heiman, bfta ] öld sje nft liðin að fullu, pá geta
reyndar i sutnum pessuni gömlu kof- nokkrar skuldir enn stafað frá peim
um, sem Gísli er að lýsa, en vel að titna. Ku er pað ekki einmitt merki
merkja, ad eins til bráðabirgða ineð- um frjóvsemi og gæði ýaudsins, að
an Jteir eru að komast eitthvaff dá- bændur par gcta risið undir slíkum
skuldum og pó alltaf haftnóghanda
milli og lifað góðu lífi. Hjer i
Manitoba hafa aptur á móti slíkir
okurvextir aldrei átt sjer stag.
Skýrsla tifsla um atvinnu hand-
iðnamanna í Winnipeg er lfka
fjarri sanni. Kf iðnaðarmenn fs-
lenzkir eru dugandi, Jtá fá peir
argir hverjir atvinnu árið um i
lítið áfrain.
Að pví er klæðalturð snertir, pá
er pað vitaskuld, að menn ganga
ekki í neinum sparifötum að strit-
vinnu, hvorki íslendingar í Ame-
ríku, nje nokkrir aðrir menn f heim-
inum, en allir peir, sein rjett vilja
herma og kunnugir eru, vita pað
inikið vel, að klæðaburður manna
til sveita hjá íslendingum hjer er krin" t d. söðlasmiðir, járnsmiðir,
ofboð ólfkt betri en klæðnaður sk<5arar 0- j) ? en vinnulaunin eru
manna til sveita a íslandi. Dað, p& nokkuð lægri en hjá (>eiin, sem
sem Gísli segir um rftmfatnaðinn, ekk; hafa árs_atvjnnu. Aptur eru
nær engu lagi. Annar af ritstjór- agn-r t tj. mftrarar og steinhöggvar-
um J>essa blaðs er kuntiugur í Nj'ja ar) gein eQij]ega hafa ekki atvinnu
íslandi og hefur komið J>ar inn í nema { megta lagj 5_8 mánuði af
fjölda miirg hfts til íslendinga, en . /lrjnU) pvj enn er ekki algengt
aldrei sjefi neitt líkt (>vf, sem Glsli j hjer ag rejsa slfk stórhýsi, að
skýrir frá, heldur f>vert á móti gó« atand; heil ár að byggja pau.
rftm ogvönduð. Dað er náttftrlega Kn mflrarar og steinhöggvarar hafa
ómiigulegt að taka J>veit fyrir, að Uka langtum hærri vinnulaun en
ekki kunni einhversstaðar f ein- aðrjr jðnaðarmenn; nftna hafa |>eir
hverjum kofa að lini.ast eitthvað ] t d. |5_6 um daginn, J.ar sem
líkt pvf, sein (>fsli lýsir, en ef svo aðrir jðnaðarmenn einungis hafa nft
er sem vjer pó efumst ura-, J>A *2£__.2|. Múrarar og steinhöggv-
er slíkt hrein og bein undantekning. arar hafa reyndar ekki avona h&
Uað, sem Gísli enn á ný segir um vinnulaun allan vinnutfmann, frá pví
r a » , , , fyrst á vorin til J>ess seinast á
fæðnna, er að nokkru leyti svarað i / . . ‘ , , ,
■' haustin, en nft f sumar hafa launin
áður. Annars skf.l (>ess getið, ^ veriðpessj fr& pvJ fyrst f jftll og verða
heilsunnar vegna pykir ekki silkum j pað að öllum líkindum J>angað til
hitans ráðlegt að borða mikið af | vinnu verður hætt í nóv. eða des.
1 >onií11ion oí* Canrnla.
Ábýlisjarflir ókeypis lyrir miljonir manna.
2011,000.000 ekra
af hveitl- og beitila'idi í iManitoba og Vestur TerrltórSuinuii f Cauada ókeypls fyrir
landnema. Djdpur og frábærlega frjóvaamur jarðvegur, nægts af vatni og skógi j
og meginhlutinn nálægt járnbrautum. Afrakslnr hveitis af ekrunni 80 bush., ef J
vel er umbúið.
IIIINII I’IUÓVSAJIA BKLTI,
í ltanð&r-dal.nuin, Saskatchewan-dalnum, Peace River-dalnum, og umliverfisliggj- I
andi sljettlendi, eru feikna miklir tiákar af ágætasta akurlaiiíli. engi og beitilandl |
—hinn víðáttumesti tláki í heimi af lítt hyggðu landi.
r r
AI Jt 1 íii - mi nm land.
Gull, silfur, járn, kopar, salf, steinolia, o. s. frv. Omældir tlAkar nf koiaiiámalandi; !
eldivifliir pví tryggður um allan aldur.
jÁrNHKAIIT FRÁ HAFI TIL HAF8.
Canada Kyrrahafs-járnbrautin í sambandi vitf Grand Trunk og Inter-Colonlal braut- |
irnar mynda óslitna járnbraut frá öllum hafnstöðum við Átlanzhaf í Canada til j
Kyrrahafs. Sú braut liggur um iniðhlut fijinnama beltisint eptir pví endilöngu og j
mn hina hrikalegu, tignarlegu fjallaklasa, norður og vestur af Efra-vatni og uin hin !
nafnfrtegu KlettnfíöU Vesturheims.
H e 1 1 n æ 111 t I o p t m I a j>- .
Loptslagið í Manitoba og Norlfvesturlandinu er viðurkennt hið heilnæmasta í
Ameríku. Hreinvlðri og purrvlðri vetur og sumar; veturinn kaldur, en bjartur
og stafiviðrasamur. Aldrei pokaogsúld, ogaldrei fellibyljireins og sunnari landinu.
!S\HKANI»S.STJ«K\I\ 1 ca\a»a
gefur hverjura karlmanni yflr 18 ára gömluin og hverjum kvennmanni sem hefur
fyrirfamiliu að sjá
ÍCSO ekrui’ «1* laluli
alveg ókeypis. Hinir einu skilmáiar eru, að landnemi búi á landinu og yrki pað.
Á pann hátt gefst hverjum manni kostur á að verða eigandi sinnar ábýlisjarðar oc
sjálfstæður í efnalegu lilliti.
ÍSLE\ZKAH \ V I. K \ I> H R
Mnnitoba og canadiska Norðvesturlandinu eru nd pegar stofnaðar I fi ítððum.
beirra stærst er NÝJA ISLANl) liggjandl 45- 80 mílur norður frá VVinnipeg á
vestur strönd VViniiipeg-vatns. Vestur Irá Nýja Islandi, i 30—35 mílna fiarlæeð
er ALPTA VATNS-N ÝLKNDAN. liá'Suin pessum nýlendum er mikið af ó-
numdu landi, og báðar pessar nýlendur liggja nær höfuðstað fylkisins eu nokkur
hiuna. AliOYLK-NÝLKNDAN er 110 rnílur suðvestur frá VVmr. ÞÍNO-
VAóLA-NÝLKNDAN 200 mílur í norfivestur frá VVpg., Q,U'APl‘Kl 'l.K-NÝ-
LKNDAN um 20 mílur sirSur frá I>ingvallH-nýlendu, og -I I.J!KHTA-NÝLKNDAN
um 70 milur norður frá Calgary, en um 000 mílur vestur frá VVinnipeg. 1 síðast-
töldu 3 nýleudunum er mikið af óbyggðu, ágætu akur- og beitilandi.
Prekari npplýsingar í peesu efni getur hver sem rill fengið með pví að skrifa
um pað:
Thomas Bennett,
DOM. OOV'T. IMMWRA TION AtíENT,
I.'du
13. la. I 3lll<l vvlnNon, ([slenxkur umboAsmadur.)
DOM. 00 V'T 1MMIGRATI0N OFFICES.
Wi miipeg;, - - - Cauada,
I>að, sem Gísli segir um ]>eninga-
gjaldið, að 1 dollar hjer sje ekki
betri en 1 kr. í Danmörku eða á ís-
landi, parf ekki langan tíma til að
hrekja. Það er nóg að benda á
markaðsverðið hjer í Winnipeg, sem
birt er í hverju blaði uI.ögbergs”,
og bera pað svo saman við kauptíð-
arverðið, sem birt er í Reykjavíkur-
blöðunum. Af peim samanburði
getur hver maðurofboð auðveldlega
sjeð, hvort 1 dollar hjer sje ekki
meira virði en 1 kr. áíslandi eða i
Danmörku.
Ofboðsleg vitleysa er að endingu
kostnaðurinn, sem Gísli talar uin,
við ferð frá Selkirk til Mikleyjar
fram og aptur, $50. Aðra dauðlega
menn kostar sft ferð frarn og aptur
bara tíunda hlutann af pessari upp-
hæð. Yjer skulum ekki fara mikið
ftt í pað, hvernig sú ferð hefur
ukostað” Gisla svona mikið. Það má
eyða mrklu fje i mat og einkum drykk,
ef vel er á haldið, og svo hefur pað
líka komið fyrir, að menn hafa týnt
peningum. Ku reglulegur uferða-
kostnaður” eru pess háttar fttgjöld
ekki.
Nft höfum vjer, að pvl er vjer
ætlum, lirakið fiest veruleg atriði í
fyrirlestri Gísla Jónssonar.
] sjeð allár ofstjónirnar með heima.
I Kn hans drauma land er ekkitill
j víðri veröld. Alstaðar J>urfa inenn
: að strita og slíta sjer iit, alstaðar
purfa menn að preytast og sveitast.
E>að stendur á sarna undir hvaða
himinbelti maður lilir; lífsins plóg-
ur fer alstaðar um allra manna and-
lit og allra manna sálir og ætíð eru
förin eptir hann djftp og skj’r.
Menn sem töluðu við J>ennau
Gísla hjer og voru honum kunnugir,
segja, að hann lia.fi undir eins og
hann kom hingað fyll/t óánægju
með-allt og alla og J>að áður en
hann fór ftt í njdendurnar. Hann
hafði aldrei allan J>ann tlma, sem
hann dvaldi lijer meðal íslendinga í
Kanada, getað á heilum sjer tekið
fyrir óyndi, leiðindum liálfgerðum
peningakröggum, og par við bætt-
ist líka, að hann fjekk sjer vinnu
hjá íslendingum við siníðar úti í
nýlendunum og menn voru almennt
mjög óánægðir með smíð.ir lians.
Knginn var ánægðtir með haiin og
haiin var ekki ánægður með neiim.
I>egar á allt petta er litið, J>á er
| enginn fnrða, pó árangurinn af ferð-
i inni yrði sá, sem hann varð; enginii
j nema apurhvarf Gísla Jónassonar frá
villn síns vegar.
Oss dettur ekki í hug að kasta1
pungum steini á Gísla fyrir pennan
fyrirlestur. Oss finnst hann langt- j
um fremur verður meðaumkunar en
pess, að hann sje tekinu og kross-
festur með fftkyrðum. Hann er
ekki hinn fyrsti íslendingur, sem
orðið hefur nokkurs konar píslarvott-
ur fyrir fáfræði sina og hjátrft og
hann verður sjálfsagt heldur ekki
hinn síðasti.
Þvi fáfræðin og hjátrúin er pað j
sem allar péssar Gísla-raunir stafa af j
Hann hafði lengi verið liinn ákaf-
asti vesturfara-postuli eptir pví sein
hann sjálfur segir.
Vjer pekkjum vel slika alj>ýðu-
menn á íslandi. Þeir eru til enn.
Þeir trúa á Ameríku; peir skoða
hana eins og dásamlega ]>aradís,
eins og eitthvert uÍjóssins, sælunn-
ar og nautnarinnar land”, J>ar sem
allir sjeu fullsælir, ekkert geti &
bjátað og enginu J>'irfi neitt fyrir ltf-
inu að hafa. Það er nærri pví eins
og slíkir menn ímyndi sjer stundum
j að hjer sje einhver eilífur, yfirnátt- j
ftrlegur hvirfilbylur, sem p*»yti gull-:
! og silfurpeningum framan í fangið á 1
] manni og troði ftt á manni alla vasa, 1
(>angað til maður standi á blistri, j
j —An pess að maður puríi svo mikið |
sem að blakta augnalokunum.
Gísla trft á Ameríku hefur auð- j
j sjáanlega verið af pessari tegund. j
Og meira að segja hans trft og Ame- !
ríku-ákafi hefur gengið vitfirringu
næst. Dvi hvað er pað annað en j
vitfirring, J>egar lrnnn fer að skrifa !
Kanada stjórn og biðja liana að i
senda eptir 20000 íslendingum og j
flytja páókeypis til Ameríku. Mundi
nokkur maður með heilbrigðri skyn-
semi hafa látið sjer detta í hug að
Kanada-stjórn færi að rnanna ftt
mörg skip, eptir 20000 íslendingum
einnngÍK eptir beiðni í brjef-
snejíli frá bóndagarminum i Svinár-
nesi ? Þetta atriði lýsir betur en
löng bók, hvaða dauðahaldi f&fræðin !
og hjátrúin í Gfsla varbftin að gríjia j
I Ameriku.
Svo leggur Gísli á stað til Ame-|
riku með (>essa trft í nesti.
Ferðin gat ekki farið öðruvfsi en
hftn fór, J>ví ekkert land á jarðríki
getur npp fyllt alia pá heimsku-
drauma, sem fáfræði og hjátrft bfta
til í sameinincru.
Hann kemur til Winnipeg, fer
um nokkrar af nýlendum íslendinga
og finnur hvergi pessa sælu, sem j
hann hafði dreymt um. Ilann sjer !
pvert & móti, að menn purfa hjer að i
vinna og neyta allra krapta sinna. j
En'hann getur ekki sjeð, atJ allir!
nýtir og dugandi menn komast bet-1
ur áfram hjer en heima, að lands-!
kostir ern ofboð ólfkt betri hjer en i
heima og að nýlendur íslendinga
hljóta að eiga góða framtíð fyrir
höndum, svo vrenleg sem byrjunin
pegar er orðin.
Nei, Gísli sjer ekkert af pessu;
hann snýr sjerundir eins í audlegan
hálfhring og vendir bakinu að sín-
um gamla manni. Þegar hann finn-
ur ekki sinna drauma land í Kanada,
J>á verður hann allt f einu alveg
stokkblindur á sfnu Amerfku-anga,
einmitt pví auganu, sem liann hafði
Það er lieldur engin furða eða ný—
lunda, pó tnaður, scm af einhverjum
ástæðum hefur kastað burtu trft
sinni eða hjátrú á eittbvað, fyllist
brennandi óvild við J>að, sem hann
áður hefur trftað á, og geti ekki sjeð
sannleikann, af pví að hans per-
sónulega óvild gerir hano blindan.
Slíkt'er meira að segja algeng regla
í heiminum. En (>að er ekki laust
við að vera dálítið kýmilegt petta
fyrirlescrarhald í Reykjavík. Gísli
gengur í elli sinni, ferðlftinn og das-
aður, til skripta fyrir Reykvíkingum
og játar með brennaiidi iðrun allt
sitt brask og Ameríku-flan og lofar
bót og betrun framvegis: að hætta
öllum brjefaskriptuin við Kanada-
stjórn og að sleppa öllum draumór-
uin um að gerast leiðtogi fyrir 20
J>fts. Islendingum utilað byrja með”.
Ogaðendingu afklæðir lmnn sig svo
framrni fyrir almenningi öllum sín-
um Ameríku-postullega skrftða til
J>ess að vinna píð fyrir sálu sinni að
gerast sljettur og óbreyttur Ustump-
ara-prestur” nióti öllum Ameriku-
ferðum ejttirleiðis.
TSIEXJ>IXGA-I>AGURIXX.
(RæSa .Jóns Ólafssonar fyrir koi-nun.)
í>að er slysádagur fyrir mjer i dag.
Áður varð jeg að mæla óviðbúinn
fyrir minni. Nft J>egar jeg á að
mæla fyrir J>essu minni, sein jeg
hafði lofað að tala fyrir, pá er jeg
heldur ekki alls kostar vel settnr.
Mjer fiunst jeg standa hjer á
pessum ræðujialli ineð nokkuðsvip-
aðri tilfinningii eins og glæpamað-
ur á aftökustað.
Svo er mál með vexti að, hið mik-
ilsverða skáld, sem hefur kveðiðfyrir
pessu minni í dag, hefur gert. mjer
pann grikk, að tilfæra í kvæði sínu
ineðal einkennistnerkja nokkur orð
ftr gömlu kvæði eptir mig, orð, sem
eitt sinn lá við að gerðu ínig að
vargi í vjeum gagnvartöllu íslen/ku
kvennfólki.
I>að er ekki J>ægilegt fyrir mig,
pegar jeg á að fara að laða að mjer
eyru íslenzkra kvenna meðræðu, aó
fara |>annig að draga fram ftr
gleymskunni mínar æsku misgerðir.
Þvf að pvi er ekki að leyna að
jeg hef einu sinni kveðið [>etta:
uHvað kunna J>ær heima? Að gera
graut
og geta börn, og pá er búið”.
Jeg orti pau hjer vestur í Ameríku
fyrir 15 ftrum, og injer er enn í
minni, livuð jeg hef mátt lieyra fyr-
ir J>au um dagaua hjá islenzka
kvennfólkinu. Jeg er svo opt bft-
inn aðfá J>eirraÓnáð fyrir]>au, að jeg
verð að álíta, að jeg sje senn bftinn
að taka ftt inina hegningu fyrir pau.
Kkki ætla jeg samt að fara að
falla á hnje og afsverja pessi orð
nifn, eða biðja fyrirgefningar á peim
f dag, ekki heldur að uinflýja pau,
heldur miklu fremur að taka ]>an
fyrir texta, og nota svo færið sem
mjer pannig býðst til að skýra betur,
hvað mjer lijó f brjósti, er jeg kvað
pau, og vita livort |>að eyðir ekki
misskiliiingninn milli mfn og kvenn-
fólksins.
Þær sögðu mjer J>að sumar, er
J>es8i orð mfu komu ftt, að aldrei
j vildi nokkur íslenzk stftlka eiga mig.
Jeg svaraði petm ajitur, að pað j
væri pá uekki undir einum skjól”; j
pað væru til fleiri stúlkur en íslenzk- j
jar. Engu að sfður rættist nft ekki
jpeirra spádómur eins og aílir vita.
En ftr pví jeg var nft sá sólar- j
jgapi að J>ora aðsegja J>essi orð með- j
an jeg var ungur og ókvæntur, pá í
ætia jeg nú í dag að áræða að
jpora að standa við J>au.
Það er auðsætt, að pessi orð eru
iekki sögð utn kvennfólkið yfir höfuð;
ipau eru aðeins töluð uin kvennfólk-
jið h e i m a á í sl an d i. Þau eru
'kveðin hjer vestur í Amerfku, og j
jpannig undir áhrifum J>ess mismunar !
jsem sje á uppeldi kvenna hjer og j
jheima. Nft er [>að vitanlega ekki [
ikvennfólkið, sem ræðnr lögum og j
jlofum heima, heldur karlmennirnir. I
jÞeir mynda almenningsálitið á pvf
jhvað sje nauðsynleg og liæfileg j
fræðsla körlum og konum; J>eir ráða I
framlöguuum bæði hver á sínu heim-1
jili og eins á J>ingi framlögunum af I
jalmannafje. Þeir skammta islenzkum '
jsveinum ogmeyjum menntunarfærin
jft.r hnefa.
i
Þegar jeg pví álasaði menntunar
jog uppfræðslu skorti fslen/.kra kvenna
jpá hlaut Amæli mitt að falla á J>á,
isem valdir voru að ástandinu, á pá j
jsem ráðin, völdin og máttinn höfðu
í pessu efni—á karlmenniua,
jsem gátu að J>essu gert, en ekkij
á kvennfó’ikið, sem e k k i g a t að
pessu gert.
Karlmennirnir á ísla ndi, sem ein- j
;ir höfðu ráðin, hafa ekki fnndið til
jparfar á nteiri menntun hjá kvenn-
pjóðinni; pvi að eins hafa (>eir ekki i
ve tt henni hana. Andi peirra hef- [
ur ekki heiintað meira af konum )
sínuin en að pær væru vel tamin j
hftsdýr, pvi liafa peir ekki gert pær
jað öðru. Þetta ástand hefi jeg last- !
[að og lasta J>að enn. En heima á !
jíslandi eru (>að karlmennirnir, sem
.lastið fellur á; J>eir hafa [>:tr ráðin
l°g pví einnig ábyrgðina.
Þetta er mjög öðruvísi hjer í
jlandi. Jeg miða ekki við J>ennan
bæ eða [>etta landsvæði, pennan af-
jrjett civilisationarinriar eða heims-
jinenningarinnar. Kn jeg miða sjer—
jstaklega við hin gömlu ríki austan
til í Amerlku, við ameríkanskt pjóð-
jerni. Það er svo langt frá, að kon-
ian standi manuinum að baki meðal j
gankee-íumn að uppfræðing og and-
jlegu hugðnæmi, að hftn tekur lion- í
juin aileinatt fram: J>að er einatt hús-
jmóðirin, sem er menntuðust á heiin-
jilinu.
Þetta er eðlilegt; [>ví að hjer er j
J>að kvennfólkið, sem minna liefur
jfyrir lífinu, heldur eu karlmennirn- j
ir. Hjer eru J>ær ekki hafðar fyrir
jklakaklára til að [>ræla undir kola-j
jpoknin og fiskibörum.
Heiina á lslandi er lltið gert til j
menntunar yfir höfuð, skammarlega!
lítið. Vitaskuld er nokkrum tiisr 1
um pftsunda króna árlega varið í i
pví skyni, en pað er til-að kenna |
embættismanna-efnum,og konurhafa
ekki not af pvl, par eð peim eru j
ekki veitt pau almennu mannrjett-!
indi að mega nota krapta sína til;
Ihvers sein J>eir kunna afi hrökkva til; j
jpær fá eigi atvinnu í pjónustu lands- j
jins. Fyrir alpýðu á íslandi er sára 1
jlítið gert til uppfræðingar; sjerstak-
ilega ekkert fyrir kvennfólkið. Því
.að prjár kvennaskólanefnur í land—
jinu tel jegað engu. Jeg legg eng-
an dóm hjer á, hversu góðir eða j
jljelegir suinir peirra kunni að vera. )
[En hvað sem pvi liði, sjá allir, hvað j
prír skólar með samtals kannske 60 j
-—70 munsmeyjum i nokkra inánuði j
geta bætt ftr upjifræðingar-J>örf
helmingsins af öllu mannkyninu á
fsiandi. Þ.ið er minna en krækiher :
jí tunini.
Þegar jeg nft ávarpa yður í dag
itil að minnast.. kvennfólksins, Jvá
lætla jeg ekk: að miiinast J>ess sem
juveikara kynsins”, sem pað er stund-
juin kallað. Undirokaða. kynið er
jpað að sumu leyti enn, J>að kannast
jeg við. Kn pað er mest undir [>ví
jsjálfu komið, livað lengi pað verður.
jVeika kynið kann jeg illa við að
nefna pað, pví að jeg hef allt af
sjálfur haft pá reynzlti af pví, að i
pað væri sterkara kynið. Að minnsta
kosti hefur mjer ávallt. reynzt svo, i
hafi jeg haft áhugamáluin fram að j
jkoma, sem stunduin hefur borið við,
jog gengið örðugt við kallmennina; j
jhafi jeg pá getað fengið kvennfólks- j
(NiSuriag á 4. síðu).
VLADIMIR millLISTI.
Kptir
ALFRKD ROCHEFORT.
(Eggert Jóhannsson t'ýddi).
jf.áttu mig inn til hans str ix og jeir
skal gera það!” sag'Ki hann hiklaust eptir
að hafa hlýtt, á KiselcíT.
35, KAP.
Ruryk Ivósakki liafði verið í lial.li í
aðmírals-byggingunni pangað til Vladi
mir var tekinn fastur on fí var hanu
fluttnr í útlaga fangelsið nwð honuni.
Ogaf ]>ví fáir vissu hvað gerst liafði var
enginn inannsöfnuður á strætunum. Þeir
voru líka fluttir í luktum vögnnm og nm-
kringdiraf herflokki Freehoff...
Á lei'Sinni tókst Freehoff að ná tali
af Vladimir með pví nð ríXa fast fram
ine'S vagninutn. .Jeg er lua,'ddur um,
vinur minn, að þjer hafi tekist óheppi-
lega til og liatir ekki gert vinum okkar
minnsta gagn’. sagði hann.
,Vel líklegt’ svaraði Vladimir. 4Og
jegefast um að pað sje i miii'i valdi, að
gera þeim gagn. Eu jeg hef hleypt aig-
urverkinu af statt saint sem áður, vertu
viss um það. Og næst þvi nð hjálpa vin-
unum er það mesta gleðiefnið, að koll-
vari>a fjendunuin. tStandi Kiseleff nokk-
urutíma jafnrjettur eptir höggið sem jeg
rjetti honum í dag, þá þekki jeg illa
rússnesku þjóðina. Og þó var það högg
Ijett í samanbur'Si við það sem siðar
kemur’.
,Jeg vil gjarna vona a'S svo verði’,
svaraði Freehoff, ,Eitt er ælinlega víst:
Þú hefur gert baktalara þína aS ósanu-
indamönniim og gert ómerk óhróðurs
uminæli blaðanna. Það er líka víst, atsá
þessu auguabliki óimfr • öll Pjetursborg
hrós um þig, um snildarbrögtS þín og hug-
rekki. Jafnvel Oortchakoff, þegar liann
gekk úr rjettarsalnum, viðurkenudi að
ekkert atriði líkt þessu væri að flnua í
annálum Rússlands. Alexis stór-hertogi
var líka viðstaddur og viðurkenndi með
berum orðum að framkoma þín væri í
hæzta máta aðdáanleg. Vertu öruggur.
Allt soýz.t máske á bezta veg’.
,Það vouajeg líka’, svaraði Vladimir.
,En, segðti mjer, vinur, er ekki bæði
jeg og Ruryk undir þinni aðal-umsjón
þangaðtil þú afhendir okkur fangaverð-
inum og fær móttökuvottor'S fyrir?’
,.T ú’, svaraSi Freehoff.
,Þá hefurðu líka vald á að lofa mjer
að sjá móður mína áður tn jeg verð
lokaður inni?’.
,.Tá, og skal sjá um þuð verði’.
Undir e|ns og iun kom í fangaliús-
garðihn fór Freehoff á fund tangavarð-
ar og balS liann að lofa Vladimir að sjá
móður sina snöggvast, og leyt'ði fanga-
vörðuriun það, en þó með tregðu. Hann
hafði ekki ennþá náð sjer eptir viðeign
ina við Gallitzin prinz. Þó fjeakst leyftð
og Vladimir gekk inn til móður sinnar,
er þá sat á rúmi sínu á inilli Elizabetar og
Mrs. Cushing. Hún gleymdi óstyrkleik
sínum, erhún sá liann, en liljóp á fætur
og fleygði sjer i faðm lians. Iliin var bú-
in að frjetta um hvað gerðist í rjettar
salnum og dóttir liennar og Mrs. Cushing
voru að telja henui trú um að allt mundi
fara vel.
Þa'5 er tilgangslaust að reyna að lýsa
viötali þeirra þessa litlu stuud, er þau voru
sanian. Það eitt er vist, að livoru fyrir
sig fannst það augnablikið, að keisariun
hafa í hendi siuni allt, er þeim var kær-
ast. Mitt í sorginni gleymdi þó frú Rul-
off ekki að heilsa Ruryk vingjarnlega og
hughreysta liann, sem þurfti þ*ss miklu
síður en hún sjálf.
Ruryk sjálfur vnr lirifinn U1 tára og
fullvissaði Elízabetu um að liann væri
fús að láta líflð fyrir hana og vin hennar,
en sem hann bjóst ekki við að sjá aptur.
Viðtals og griðatíminn var nú uppi
og urðu allir att kveðjast. ÞaS var sorg-
arstund og þyngri af því að allir
reyndu aff hylja tilflnningar síaar og lát-
ast vera glaðir og vongóðir, þött þeir
flnndu hvað meiningarlaust þsð var. K"ii
eins víst og alfaðirinn hefur sett gleffinni
takmörk, eins víst er það, að hann einnig
liefur bundið sorgina innan vissra tak-
maraa. Mannsbjartað margbeygt fyrlr
stormum mótlætisins finnur ekki sársauk-
ann eins þegar fleinuinn ýlir upp gömul
og sollin sár eius og þegar haun myndar
þaff sar í fyrstu. Það ásigkomulag er til,
að inaðurínn flnnur engan sirsauka sf
grimmustu píslutn. En í þaff ásigkomulag
kemstherfang örlagauna ekki fyrr e.i öll
lifslöngun er farin og augun í sífellu
stara á hregg-þrungnu skýin, er aðskilja
tímann og eilífðlua.
í annaff skipti stóð nú Vladimir
frammi fyrir Surti og stóru bókinni sem
var í járnum, og sn hann í annað skipti
rita nafn sitt í hana.
,Þeir verffa báðir að fara i samaklef-
ann’, sagði Surtur því fangelsið er nærri
fullt. F.f svona heldur áfram þurfa 10
önnur eins fangelsi, til að uppfylla þörf-
lna’. Og þaff var að sjá á svip hans, að
kært væii honuin að sjábýrjað á smíð
þeirra strax.
Svo voru þoir hnepptir í lítinn klefa
og borinn inn Hiika-liekknr fyrir hvílu-
rúm, svo tveggjainimnaskaintnr af svartH-
brauffi og vatni. Meff því aðstandaátá
gátu þeir fjelagar sjeð um gluggakitr
una járnstegldu út i garðinn, en har var
ekkert að sjá nema nakinn svörffinn og
gráhvíta múrana. Ekkert til að gleðja
eða dreifa strauin hugsananna
(Framhaid).