Heimskringla - 01.07.1891, Page 2

HKinSKKIX(>LA, WI SKIPHi, MAN., Í.'JIJLI 1S»1.
tninur út á hverj- An IcelandicNevrs-
um miðvihudegi. paper.
Published e v e r y
Útgefexdur: Wednesday by
Tbe Heimskrix'gi.aPrinting&Publ.Co’y.
Skrifstofa og prentsmiðja:
Lombard St. - - - Winnipeg, Oanada.
Blaðið kostar:
Heiil árgangur............. $2,00
Háifur árgangur............. 1,00
Um 3 mánutSi................ 0,65
Sfe rifstofa og prentsmiðja:
151 Lombard St.............Winnipeg, Man.
BflTndireins og einhverkaupandi blaðs-
ins skiptir um bústað er hann beðinn ati
eenda Mna breyttu utanáskript á skrif-
stofu biaðsins og tilgreina um leið fyrr-
etrandi utanáskript.
Upplýsingarum verð á auglýsingum
í ..HeimskrÍQglu” fá menn á afgreiðslu-
stofu blaðsins.
RITSTJORI (Editor):
Gestur Pdleson.
Hann er að hitta á skrifstofu blaðs-
ins hvern virkan dag kl. 10—12 f. h.
BUSTNESS MANAGER:
Þorstann Þórarinsson.
Hann er að hitta á afgreiðslustofu
biaðsins hvern virkan dag kl. 9 til hádeg-
Is og frá kl. 1—6 e. m.
UíanásKript til blaðsins er:
XfuEeimskringla PrintingdPublisMngCo.
P. 0. Box 305
Winnipeg. Canada.
V. ÁR. NR. 27. TÖLUBL. 235.
Winnipeo, 1. júlí 1891.
PjBtor Pjetiirsson.
fyrrum byskup yfir íslandi, stör-
kross af Dbr. og Dbrm., komman-
dör af St. Ólafs orðunni, andaðist
15. maí, eptir að hann hafði verið
lasinn um tíma af kvefi og elli-
hrumleik, nær 83. ára að aldri.
Hann fæddist að Miklabæ í
Skagafirði 3. okt. 1808. Foreldrar
hans voru Pjetur prófastur Pjeturs-
son og síðari kona hans Þóra Brynj-
ólfsdóttir. Var Pjetur byskup í
inóðurætt sína koininn af byskup-
unum Halldóri Brynjólfssyni, Þór-
láki Skúlasyni og Guðbrandi, bysk-
upnum mikla á Hólum.
í Bessastaðaskóla var hann frá
1824—29 og áháskólanum 1829—34
og tók par embættispróf í guðfræði
með fyrstu einkunn.
Til fyrstu brauðanna, sem hann
fekk 1836, Breiðabólstaðar á Skóg-
arströnd og Helgafells, fór hann
aldrei. En ári síðar fekk hann
Staðarstað og par var hann prest-
ur til 1847 og á sama tíma prófast-
ur i Snæfellsnessýslu.
Árið 1847 var hann skipaður
forstöðumaður hins nýstofnaða presta-
skóla og hafði pað embætti á hönd-
um í 19 ár, eða pangað til hann
var skipaður byskup yfir Islandi
1866. Bj-skupsembættinu pjónagi
hann pangað til sumarið 1889, að
hann fekk lausn eptir beiðni sinni.—
—Pjetur Byskup var eflaust og
verður alltaf talinn í flokki hinna
mestu merkismanna íslaDds á pess-
ari öld. Hann var ágætum gáfum
búinn og auk pess framúrskarandi
prek- og iðju-maður. Hann var
eini íslendingurinn, sem allt til
pessa dags hefur tldispúterað”—sem
kallað er—fyrir vísindaheiðri í guð-
fræði við háskólann í Kmh., par sem
hann varð Ulicentiatus theologiae”
1840 fyrir ritgerð um Rufinus kirkju-
föður og 1844 t(dr. theol.” fyrir rit-
gerð um kirkjulög á lslandi; báðar
ritgerðirnar voru náttúrlega skráðar
á latínu, eptir sið peirra tíma. Það
er jafnvel enn í dag mjög sjald-
gæft, að danskir guðfræðingar ráð-
ist í að ((dispútera” í guðfræði við
háskólann 1 Kmh.—Auk .pessara rita
ritaði hanu einnig framhald af
kirkjusögu Finns byskups á latínu
yfir tímaiblið frá 1740—1840.
En pjóðkunnastar af ritum hans
eru hinar mörgu húslestrarbækur
har.s, Helgidagaprjedikanir hans og
Hugvekjur, sem hafa náð framúr-
skarandi. útbreiðslu og orðstír með-
al almennings, svo að vart mun pað
heimili upp til sveita á íslandi, að
eigi sjeu guðsorðabækur Pjeturs
byskups að meira eða minna leyti
par um hönd hafðar til húslestra ár
eptir ár.
Enginn byskup á íslandi hefur
afkastað jafn-miklum ritstörfum sem
Pjetur byskup, pegar Guðbrandur
byskup forfaðir hans er frá talinn.
Pjetur byskup var göfugmenr.i
í lund, tryggur og vinfastur, manna
fúsastur til að líkna og hjálpa aum-
ingjum og fátæklingum, en íjet
alla-ja na sem minnst á slíku bera,
pví að hann var enginn fordildar-
maður.
TIL
LÖGBERGS.
Vegna rúmleysis í blaðinu og
ýmsra annara orsaka hefur skömm-
unum í Lögbergi 20. f. m., í grein-
inni (>Svar Heimskringlu”, ekki ver-
ið svarað til pessa.
í raun og veru álitum vjerekki
greinina í heild sinni svara-verða.
I Vjer viturn vel, að sumum kaupend-
um ((Hkr. hefur pótt pað undar-
legt, að vjerskyldum eigi svarameð
annari enn svæsnari skammagrein,
en bæði var pað, að vjer póttumst
liafa sent Lögbergi nógar hnútur á
undan og oss stóð alveg á sama,
hvor slðast hefði orðið, vjer eða
Lögberg, pegar um hreinar og blá-
berar skammir var að ræða, og ann-
að hitt, að oss pótti petta kosning
armál vera orðið alltof langt fyrir
stærð blaðs vors, enda pörf á að
ræða mörg önnur áríðandi mál, og
ef til kæmi rífastum pau við Lögberg,
en ekkert komst að meðan á pess-
um kosningardeilum stóð. Það
ræri líka skrítið, ef íslenzku blöðin,
lítil m'/tMblöð, hefðu rúm til að ríf-
ast hálft ár eða lengur um atriði,
sem ensku da</blöðin voru löngu
hætt að nefna á nafn. Oss fannst
pað skylda vor, að sjá voru blaði
farborða, svo pað drukknaði ekki í
pessum kosningar-polli, hvað svo
sem Lögberg gerði.
En pað eru tvö atriði í nefndri
grein, sem hjer skal svarað, pó
seint sje.
Hið fyrra er, að í pessari nefndu
grein stendur: ((En í vetur pegir
hún (Hkr.) um sína stjórnarnefnd af
peirri ástæðu, sem ekki er neitt
leyndarmál í pessum bæ, að ritstjór-
inn skammaðist sín fyrir að hafa
sitt nafn við hliðina á sumum með-
stjórnendum sínum”. Þessu atriði
er ofboð fljótsvarað. Ástæðan til
pess, að nöfn peirra manna, sem
sitja í stjórnarnefnd Hkr., voru ekki
birt í blaðinu var blátt áfram sú,
að pað var sampykkt á stjórnar-
nefndar-fundi, að pað skyldi eigi
gert, af pví að enginn fann pörf á
slíku og enginn í stjórnarnefndinni
var sjerlega fýkinn í, að sjá nafnið
sitt á prenti.
Hið annað atriði var pað, að í
pessu sama blaði Lögbergs stendur:
((Hver ber svo ábyrgðina fyrir pess-
ari makalausu Heimskringlugrein?”.
Lögberg parf nú vonandi ekki að
lýsa lengi eptir peiin, sem ábyrgð-
ina ber, pví pað er samkvæmt öll-
um landslögum og reglum f vfðri
veröld, par sem annars blöð eru
gefin út, ritstjórinn, og nafn rit-
stjóra ((Hkr.” stendur áhverju blaði.
t>að parf sem sagt ekki lengra að
leita eptir ábyrgðarmanninum og
hann er líka fyllilega reiðubúinn til
að bera ábyrgðina. Síðar í grein
pessari í Lögbergi er verið að dylgja
um, að ritstjóri Hkr. hafi ekkí pótzt
hafa skrifað tvo smákafla, sem f
Hkr.-greininni standa. Þetta hefur
ritstjóri Hkr. lýst ósannindi með
yfirlýsingu, sem prentuð er í Hkr.
27. maí. Og vonum vjer að pað at-
riði purfi ekki frekari andsvara.
Þar við stendur.
NYTT BLAD
ætla Unitarar hjer í bænum að
stofna. Forgöngumenn fyrirtækis-
ins eru náttúrlega Björn Pjeturs-
son og Jón Ólafsson og svo hafa
peir fengið Björn Halldórsson á
Mountain í lið með sjer, líklega til
pess að safna blað-áhangendum par
syðra.
Oss hefði nú náttúrlega ekki dott-
ið 5 hug, að fara aðnefna petta fyr-
irtæki á nafn, ef ekki væru ósannar
og ósannanlegar sakir bornar Hkr.
á brýn í boðsbrjefinu, sein pessir
ofannefndu meun hafa gefið út og
sent út meðal almennings. Þar er
t. d. sagt, að Hkr. sje alltaf að fær-
ast meira og meir f hendur prest-
anna sjera Jóns Bjarnasonar og sjera
Friðriks Bergmanns og undir áhrif
Lögbergs-útgefendanna og að pað
sje ekki til pess að hugsa, nema
pegar bezt lætur með eptirgangs-
munum, að fá aðgang að Hkr. fyr
ir pá, sem eru í óvináttu við tjeða
klerka og klíku. Að pví er Björn
Pjetursson og Jón Ólafsson snertir,
sem sjálfsagt telja sig fremsta í ó-
vináttu ((við tjeða klerka og klíku”,
pá hafa undir núverandi ritstjórn
Hkr. allcir greinir verið af peim
teknar, sem peir annars hafa beðið
um rúm fyrir, jafnvel pó málstaður
peirra hafi stundum verið ailt ann-
að en góður, nema hvað einu ein-
asta nlðlcvœði eptir Jón ÓI. hefur
verið synjað upptöku, af peirri ein-
földu ástœðu, að pað va*ri hverju
blaði til skammar að flytja slfkt.
Þessir tvímenningar hafa pví hjer
farið með vlsvitandi lýffi. Að pvf
er snertir vorn gainla vin, Björn
Halldórsson, pá ímyndum vjer oss,
að hann hafi aldrei lesið boðsbrjef
petta, en að eins gefið peim tví
menningunum leyfi til að setja nafn
sitt undir boðsbrjef, pegar slíkt yrði
gefið út viðvíkjandi pessu nýja
blaði. Hunn mun of vandaður mað-
ur til að fara með illgjarnar heila-
spuna-sakir.
Annars skulum vjer glaðir leggja
pað undir dóm almennings, hvort
Hkr. hafi verið svo klerk-holl eða
sje á leiðinní til að verða pað, eins
og tvímenningunum segist. Gaman
væri að sjá pá bera fram eina ein-
ustu sönnun fyrir slíku. Að minnsta
kosti munu prestarnir pakka hjart-
anlega fyrir ((komplímentin”, að
Hkr. sje peirra blað og prjediki
peirra skoðanir. Og dylgjurnar um
áhrif af Lalfu Lögbergs-útgefand-
anna eru svo heimsk.ilegar í augum
allra peirra manna, sem Hkr. lesa
og hafa fylgzt með allri peirri deilu
milli Hkr. og Lögbergs, sem stað-
ið hefur með sára-litlum bróðurhug
um langan tíma, og sem verður ekki
sjeð fyrir endann á,—að pær eru
bara hláturs efni.
En illgirni boðsbrjefs-semjend-
anna i pessum atriðum er bersýni-
leghverjum heilskygnum manni.
Er pað annars ekki skrftið, að
mennirnir skuli purfa að hafa vltt-
vitandi lýffi fyrir keyri, pegar
brokkað er úr hlaði á boðsbrjefs-
bykkjunni út í blessaðan almenn-
inginn?
Og svo er sagt að tilgangurinn
með blaðinu sje að (>efla frjálsræði,
mannúð og bróður-anda"•
Þvf bættu peir ekki sannleikan-
um við petta dyggða-registur nýja
blaðsins? Voru peir hræddir um,
að sá biti mundi ekki renna niður
um nokkurt manns-kok?
Henrik Pontappidon.*
Einu sinni var drengur; hann
hafði heyrt talað um vizkusteininn,
sem svalaði hverri prá, læknaði öll
sár ogeyddi öllum sorgum, og und-
ir eins otr hann var farinn að fá
skegg, lagði hann ástað út í heiminn
til að leita að vizkusteininum.
Hann leitaði við lind ástarinnar,
par sem fallegu stúlkurnar komu á
hverju kvöldi til að sækja vatn í
föturnar sfnar. Hann klæddi sig í
sekk og ösku og klifraði upp að há-
sæti konuriganna og steig niður f
djúp námugöng vizkunnar—en
hvergi fann hann svölun fyrir sálar-
prá sína og hvergi lækning við sorg
sinni.
Þá frjetti hanntum mann, sem
lifði einlífi úti á evðimörku saman
við vargynju. Það var útlægur kon-
nngur, sem Iiafði rikt yflr öllum
löndum, frá hafi morgunroðans til
sljettu kvöldsólarinnar, búið í höll
með fimmhundruð gullturnum og
eignast fegurstu meyna á jarðríki
fyrir konu. Nú bjó hann eins og
beiningamaður í moldarholu; pjóð
hans hafði svikið hann í tryggðum,
konan hans hafði hlaupið burtu frá
honum og synir hans höfðu hætt
hann os smánað, stungið úr hon-
um augun og rekið hann svo út á
klakann, t'l að ná frá honum ríki
hans.
Þegar pilturinn frjetti petta, laghi
hann á stað út í eyðimðrkina til að
leita uppi gamlamanninn.
Fr. J. Bergmann lagði fram álit hinnar
standandi nefndar frá i fyrra. Var f-ar
sfeýrt frá, að nefndin hefði haft tvö mál
til meðferðar. Fyrra málið var um
breytlngar á 6. gr. grundv.laganna, far-
andi fram á, at! söfnuðir sjeu ekki skyld-
aðirtii ati senda erindsreka á kirkjujring.
Nefndin rjeði bá hví, þessi breyting
væri samf-ykkt. Hitt var hið svnnefnda
játningarmál og iagði nefndin til, að
prestar og fulltrúar safnaðanna undir-
skrifuðu, eptir setning hvers kirkjupings,
svo hljóðandi játningu:
((Vjer undirskrifaðir, prestar og
kirkjuþingsmenn, endurtökum hjermeð
hina lút. trúarjátning safnaða vorra, er
vjer sem meðiimir iiinnar lút. kirkju áð-
ur höfum gert, ng skuldbindum oss liá-
tiðlega til, að starfa á þessu kirkjubingi
og lieima i söfnuðum vorum, að peim
málum, sem hjer verða sampykkt, sam-
kviemt grundvallarlögum kirkjufjelags
vors og tilgangi peirra”.
Sjera Hafst. Pjetursson innleiddi
ræður um kenningu kirkjunnar um ei-
lifa fordæmingu. Til að taka pátt í peim
umræðum af hálfu andstæðinga peirrar
kenningar li .fði forseti kii kjufjelagsins
bottið sjera Magnúsi J. Skaptasyni og
lir. Birni Pjeturssyni.
Til að tuka bátt í pessum umræðum
frá hálfu kirkjnfjelagsins voru kosnir
sjera Stgr. N. Þorláksson og sjera Fr. J.
Bergmenn. Umræðurnareptir innleiðslu
sjera Hafsteins hófust kl. 12 og stóðu
hálfan tima; fá var fundi frestað til kl.
2. Kl. 2 byrjuðu umræðurnar á ný og
stóðu til kl. 41J Engir aðrir tóku fátt í
umræðunum, en pessir 4, sem áður eru
nefndir, nema innleiðandinu, sjera Ilafst.
Pjetursson.
4. FUNDUR
var settur kl. 2 e. m. 19. júní. Sem
fulltrúi fyrir Brandon-söfnuð ma-tti
Gunnlaugur E. Gunnlaugsson á þiug-
inu.
Hann kom að honunri, par sem
hann sat á. steini fyrir utan moldar-
holuna sina og Ijek sjer við fimm
úlfshvolpa, sem láu og sprikluðu í
sandinum hjá honum. Hárið og
skeggið var snjóhvítt; risavaxni ölu-
ungurinn var orðinn boginn af elli
og tötrarnir á kroppnum gátu tæp-
ega skýlt nekt hans.
Þegar liann heyrði ókunnan mann
koma, lypti hann upp stóra höfðinu
sínu og á sólbrunna andlitið brá
mildu ánægjubrosi.
Pilturinn ókunni varð alveg hissa
og sagði:
(Ert pú sá, sem var konungur yfir
öllum lönduin frá hafi morgunroPans
tilsljettu kvöldsólarinnar?’
(.Jú, pað var jeg’.
(Ert pú sá, sem lifði í höll með
fimm hundruð gull-turnuni og eign-
aðist fegurstu m'eyna á jarðríki fyrir
konu ?’
tJú, pað var jeg’.
(Og ert pú sá, sem var svikinn í
tryggðum af pjóð sinni, yfirgefinn af
konu sinni, hæddur og rmánaður af
sonum sínum, sem stungu úr honum
augun og hrundu honum út á klak-
ann?’
(Já ríst var pað jeg’,
(Og pó brosurðu’.
(Já, pví skyldi jeg ekki brosa?’
Það vareinsog eldingu slægi nið-
ur fyrir framan fætur hins unga
manns og hann kallaði upp:
(Þá hefurðu líka fundið vizku-stein-
inn, sem svalar allri prá, læktiar öll
sár og eyðir öllum sorgum.—Segðu
mjer, hefurðu ekki fundiðhann?’
Öldungnum huykkti við.
^izku-steininn?’ sagði hann (nú,
já, pað er rjett, jeg hef fundið hann,
piltur minn’.
(Hvar er hann að finna?’
(Hjerna inni fyrir’ sagði öldung-
urinn og benti á brjóst sitt.
(Hvað áttu við? Hvað er pessi
vizku-steinn, sem svalar allri prá,
læknar öll sár og eyðir öllum sorg-
um?’
Þá reis gatnli konungurinn mikli
upp brosandi og sagði:
tÞað er djúpa, þöejla mannjyrir-
litninffiii /’
VII. KI Ji KJ IJ ÞIN G
(Niðurl.)
3. FUNDITR.
Föstudaginn 18. júni. kl. 9 f. m. Sjera
*) Hinrik Pontappidan er einhver hinn
fremsti af yngri skáldum Dana nú átím-
um; hefur ritað mikið af skáldsögum
bæði smáum og stórum.
Eptir umrækurnar var tekið fyrir
álit liinnar standandi nefndar viðvíkjandi
breytingu á 6. gr. grundv.laganna og
við víkjandi játníngarmáli kirkjupingsm
anna. Tillögur nefndarinnar (sbr. 3. fund)í
báðum pessum málum voru samþykktar.
Um kvöldið kl. 8 hjelt sjera Jón
Bjarnason fyrirlestur um ((Hið versta í
heimi”. Umræðurá eptir.
5. FUNDUR
varsettur laugardaginn 20. júní kl. 9 f.
m. Nefndin útaf ársskýrslu forseta, sem
einnig átti að veita kirkjupingsmálum
móttöku og raða peim niður, las upp álit
sltt og lagði til, a,ð kirkjuþingið tæki
þessi mál til mefiferðar:
1. Um úrgöngu sjera Magnúsar J.Skafta-
sonar og nokkura safnatta í Nýja ís-
landi úr kirkjufjelaginu.
2. SkólamáliS.
3. „Sameiningin” og barnablaðik.
4. Mettöl til fjár-tyrks söfnuðum.
| 5. Bindindismálið.
I 6. Um styrk handa Runólfi Iíunólfssyni
í Utali.
Nefndarálitið var samþykkt.
Þá var tekið til umræðu máiið um
úrgöngu sjera Magnúsar J. Skaptasonar
og nokknra safnaða t Nýja tslandi—.
Forseti iagði fram úrsögn úr kirkjufjel.
frá sjera Magnúsi, Breiðuvíkur-, Árnes-,
Gimli- og Víðines söfnuði.—Eptir feeim
upplýsingum, sem komu fram á þinginu
frá Þorv. Þórarinssyni úr Nýja íslandi
og öðrum atvikum, þótti þinginu sannað
að Víðirnessöfnuður væri enn við lýði,
sem einn af söfnuðum kirkjufjelagsins,
þar sem að eins nokkur hluti safnaðar-
ins, jafnvel þó meiri hluti væri, hefði
sagtsigúr lögum við kirkjufjelagið, en
hinn hlutinn ‘lijeldi fast víð kirkjufjelag-
ið og hefði meðal annars sannað það
með fví, að senda fulltrúa (Kr. Abra-
hamsson) á fingið. BrætSra-söfnuður
hafði gert fyrirspurn um, ((hvort þ«ð
ekki væri löglegt að afsegja sjera M- -1-
Skaptason, samkvæmt því, sem fram hef-
urkomið um trúarskoðanir pi'estsins”.
—Þessari fyrirspurn svaraði forseti sjera
Jón Bjarnason á þá leið, „að fatt hefði
ekki að eins verið rjett gert af söfnuðin-
um, heidur ætti hann og þökk og heiður
skilið. Yfir þvíœtti kirkjuþingið að lýsa,
en um lei6 og slík ylirlýsing væri gefln,
kæmi upp spurningin um Mikleyjarsöfn-
utt, sein hefði enn sjera Magnús fyrir
prest, en stæði þó enn í kirkjufjel. Ef
framkoma Bræðra-safnaðar væri stað-
fest. af þinginu, þá lægi jafnframtí þvíyf-
irlýsing um það, að Mikleyjar-söfnuður
ekkibreytti rjett- -Bent var á af einum
þingm. (P. 8. Bardal), att ekki væri vert,
að bianda of mjög saman máium safnað-
anna í Nýja íslandi. „Mikleyjar-söfnutS-
ur hefði vinarhug til kirkjufjel. og viidi
halda áfram að standa í því. Hægt væri
og að sanna, að hann hefði skuldbundið
sjera Magnústil að prjedika þar ekki þau
trúaratriði, er hann greini á iim við kirkju
! fjel”.
— ■
Umrættunum iokið samkvæmt sam-
þykktri tiliögu. Nefnd sett í málið: ejera-
Jón Bjarnason, sjera Fr. J. Bergmann,,
sjera Hafst. Pjetursson, Þorv. Þórarinssom
Jóhann Briem, Kristj. Abrahamsson og
Bjarni Marteinsson.
Síðan var p-estleysismál safnatianna
tekiti inná dagskrá sein næstamál. Eptir
nokkrar umræður var nefnd skipuð: G..
S. Sigurðsson, Th. Paulson, Björn Jóns-
son, Sigtr. Jónasson, H. Herm»nn, B. B..
Johnson og Gunnl. E. Gunnlaugsson.
6. FUNDUR
var settur kl. 2 e. m.[ Nefnd sú, sem sett'
hafði veriti á seinasta kirkjuþÍQgi íslcóla-
mdlinu, lagði fram álit sitt. í nefndinrii
sátu þeir sjera Fr. J. Bergrnann. sjera
Ilafst. Pjetursson, sjera Jón BjarnasoD,.
Magnús Paulson og Fritij. Friðriksson.
láliti sínu skýrtsi nefndinfrá störfumsín-
um síðauá seinasta kirkjuþingi og þatS
með, atS ekkerthei'ði getað orðið úr hinni
fyrirhuguðu kennslu-byrjun á síSastl.
hausti, sökum sjúkleiks í'orseta kirkju-
fjei., sem hefði átt atS hafa umsjón með-
kennslunni; enn fremur að alis væru nú
í skólasjótSi $033,87. Loks vartekits fram
í nefudarálitinu:
a „Nefndin ræður kirkjuþinginu frá, að
láta nokkra kennslu byrja undir sínu
nafni á komandi ári.
b Hún leggur það til, atSþingið feli full-
trúum sínum á hendur, að halda uppi
samslcotum i ölluin söfnuðum vorum og
hvar annarsstaðar sem þeir sjá sjer fært
til að efla skólasjóðinn. Minnaen$600
mætti ekki komainn frá söfnutSunum á
komanda ári.
c Nefndin finnur ástæðu til ats taka það
fram, að skólasjóðurinn er og verður
eign kirkjufjelagsins og að reglugjörð
fyrir skólann, hvenær sem hann kemst
upp, verður samin af kirkjuþingínu, er
þá ákveðurailt fyrirkomulagits við liann
og rætSur kennara hans”.
Um máliðurðu all-miklar umræður.
Sjera Fr. J. Bergmaun tok þatS skýrt
fram, að kirkjufjei. ætlaði sjer sjálft að .
eiga þennan skóla og ráða öllu fyrirkomui
lagi hans og ats það taki ekki tillög til
skóians metsöðru skilyrði en því, að það'
hafi fullt vald yflr peningunmn. Ekki
mættu menn búast við að skólinn kæmist
hráðiega á fót. Sjera Stgr. Þorláksson
skýrtSi frá, að einn maður í sinum söfn-
uiSum heftSi tryggtiíf sitt fyrir $1000, er
væru ánafnaðir kirkjufjelaginu. Sjera
Jfini Bjarnasyni pótti of lítil upphæ'Sin
$000, sem gert værí ráð fyrir ats safna á
komandi ári, vildi hækka pað upp í $800..
Friðjón Friðriksson leit til skólamálsins
með meiri gletsi en til nokkurs annars
máls Vestur-íslendinga. 0. S. Sigurðs-
syni þótti $600 nóg og viidi láta sam-
þykkja nefndarálitits óbreytt. Um alda-
mótin ætti og skólinn ats geta komist á
fót. Jón Björnsson vildi ekki láta tiltaka
neina upphæð. Sjera Hafst. Pjetursson
t'undust viðtökurnar, sem málið heftsi
fengits, framúrskarandi góðar. Þegar fyr-
irtækið væri vel á veg komits, væri engin
minnkun að leita til skyidra fjelaga um
hjálp. Sig. Kristbferssyni þótti ófært að
bitSa til aldamóta með skólastofnunina; á-
leit 5 ára bið nóga. W. H. Paulson fanst
tímatakmarkið fyrir byrjun skólans of
óákveðits, viidi nð slíkt hefði verið bund-
ið við einhverja fjáruppl ætS. Sjera Jón
Bjarnason óskaði og vonatsj, að skólinm
byrjaði fyrir aldamótin. JóniBjörnssyni
þótti hættulegt, að setjatakmarkið fyrir
byrjnn skólans langt út í fraintíðina.
Sjera Fr. J. Bergmann fannst hvorttvegga
hættulegt, að setja byrjunina of fjarri
eða of nærri. Beztfværi að rata meðal-
veginn.
Síðan var nefndarálitið samþykktí
einu hljóði og auk þess viðauka-uj pá-
stunga fr* sjera Hafst. Pjeturssyni, þann-
ig hljóiSandi: „Kirkjufjelagið telur það
sjálfsagða skyldu kirkjuþingsmanna, að
gangast fyrir söfnun í skólasjóð, liver í
sínum söfnuði. Þeir ættu að fá aðra leið-
andi safnaðarmenn i fylgd með sjer og
vinna að söfnuninni eins vel og fljótt og
auðiðer. Kirkjuþingið telur og heppi-
legt að safna loforðum fyrir skólasjóðinm
bæði í peningum og öðru. Þótt skóla
sjóðurinn sje eign kirkjufjel., þá vonar
það þé, ats aliir þeir, sem unna menntua
og menning íslendinga í iaadi þessu,
styðji þetta velferðarmál þjótSflokks vors
með fjárframlögum í skólasjótS”. Aptur
var felld tillaga frá Jóni Skanderbeg svo
hijóðandi: „Þingið álítur, að ekki sje-
liœgt, atS byrja skóia fyr en að safnast
hefur í skólasjóð $10J)00”.
Uin kvöldið kl. 8 voru almennar um.
ræður um menningar-þyðingu kiikjufjel.
fyrir fólk vort.
Á sunnudaginn 21. júní kl. 8 e. m.
hjeltsjeraStgr. N. Þorláksson fyrirlestur
um guðdóm Jesú Krists.
7. FUNDUIÍ
var settur á mánudagsmorguninn 22. júní
| kl. 9 f. m.