Heimskringla - 23.09.1893, Side 2

2
HEIMSKRÍNGLA 23. SEPTEMBER 1893.
Hciiuskringla
kemr út á Laugardögum.
The Heimskrin gla Ptg. & Vubl.Co.
útgefendr. [Publishers.]
Verð blaðsins í Canada og Banda-
ríkjunum :
iSmánufli $2,50 fyrirfram borg. |-,C0
8 ---- $0,80; ---- - *°’50
Á Englandi kostar bl. 8s. 6d., A
Norðrlöndum 7 kr. 50 au.; a íslandi 6
vr _ borgist fyrirfram.
Senttil ÍMands, en borgað hör, kost-
Ö$l,50 fyrirfram (ella _______
^-Kaupendr, sem vóru skuldlausir 1
Jan. p. á. purfaeigi að borganema $2 fyr-
ir þennan árg., ef pelr borga fyrir 1. .’uli
p. á. (eða síðar á árinu, ef peir æskiapess
skriflega).
Ritstiórinu geymir ekki greinar, sem
eigi verða uppteknar, og endrsendtr
lÍv eigi nerna frímerki fynr endr-
sending 1 ylgi. Ritstjórinn svarar eng-
um brtffum ritstjórn viðkomandi nema
í blaðinu. Nafnlausum brófum er
enginn gaumr geflnn. En ritst^svar-
ar höfundi undir merki eða bokstof
um, ef höf. tiltekr sliat merki.
Uppsögn'ógiTd að lög.tm.nemakaup-
andi sé alvee skuldlaus við blatiið.
is-flokksmenn, að allir kaupmenn sé
svo hræddir um breytingar á toll-lö^.
unum, að þeir þori ekki að fly^a inn
stórbirgðir af ncinni viiru. -þ0tta er
nokkuð kvnlcg viðiiara frá samveld-
ismönnum, sem játa, að sinn tilgangr
með hátollastefnunni sé, að draga úr
öllum vöru-innflutningi til landsins.
Þeir ættu þá að gleðjast, því að ekk-
ert er svo æskilegt, að þeirra skoðun,
sem það, aJS engar vöurur flytjist frá
•útlöndum til Bandaríkjanna. — Svo
segja þeir enn fremr, að verksmiðju-
eigendr sé svo hræddir við breyting-
ar á tollunum, að þeir þori svo sem
ekkert að framleiða, því að þeir viti
ekki nema aðflutnings tollrinn verði
þá og þegar stórum lækkaðr á þeim
vörutegundum, sem þeir framleiða,
og þá verði þeim að eins tjón að
liggja með óseldar vörur, sem þeir
þá geti ekki selt nema sér í skaða, er
verðið lækki við afnám tollsins.
Það er nú auðvelt að svara því,
að undarleg hugsun mætti það vera
hjá þjóð, ekki hugsunarlausari og
vitlausari en Bandaríkjainenn eru,
að sperrast í líf og blóð við í fyrra
Auglpsingacerð. Trentuð skrá yflr
pað seud lysthafendum. _______________
Ritstjóri (Editor):
JÓN ÓLAFSSON
venjul. á skrifst. bl. kl.9-12ogl-
Ráðsinaðr (Busin. Manager):
EIRÍER GÍSLASON
kl. 9—12 og kl. 1—6 á skrifst.
Utanáskriff. á bréf til ritstjórans .
Editor Ileimakringla. Box 535.
Wiunipeg.
að koma til valda sérveldisfiokknum,
og sérstaklega Cleveland forseta, og
það þar sem toll-lækkun var aðal
málið á steftiuskrá þess flokks, — að
kjósa Cleveland og koma lians fylg-
ismönnum til valda í þeim skýrt aug-
lýsta tilgangi að f.i tollana lækkaða,
—- og verða svo á eftir da uðhrædd
við sigr sjálfrar sín !
En svo er og annað auðsætt, og
Utaná skrlft til afgreiðslustofunnarer
The Heimskringla P-itg. <6 Pvhl.Co.
Box 305 Winnipeg, Man.
Peningar sendist í P O. Money Or-
der, Registered Letter eða Express
Money Order. Banka-ávísanir a aðra
banka, en í Winnipeg, eru að eins
teknar nieð affölluni.
653 McWilliam Str.
Silfr-málið.
í fréttagreinum vorum í dag höf-
um vér lauslega minzt á orsökina til
viðskiftavandræðanna í Bandaríkj-
unum. Þcss háttar stórmálum er
vert að reyna að skilja í.
Það vantar ekki, að aðrar skýring-
ar hafi fram komið, en sú, sem vér
höfum gefið. En vér höfum gefið þá,
sem vér álítum rétta.
Samveldisblöð og lýðflokksblöð
mörg liafa haldið því fram, einkum
framan af, að <511 þessi viðskiftavand-
ræði væri af alt annari rót runnin.
Sérstakléga halda lýðflókksmenn
(popúlistar) því fram, að vandkvæð-
in stafi að miklu leyti af því, að of
lítið sí' til af gangeyri í landinu, og
vilja því auka hann með því, að móta
ótakmarkaðan fjölda af silfrpening-
um.
Aftr hafa samveldismenn haldið því
fram, að vandræðin væri tvennskon-
ar: peninga-vandræði, og iðnaðtir
og verzlunar vandræði, iðnaðarvand-
í-æðin og verzlunar vandræðin væru
fólgin í því, ;ið verksmiðjueigendr
hættu að vinna eða mínkuðu mjög
vinnu í verksmiðjum sínum, og kaup-
tnenn hættu að flytja eins mikinn
vaming inn í landið eins ogáðr. En
þetta sé alt annað en peningavand-
niíðin og gullþurðin, og sé af alt öðr-
um rótum sprottið.
Peningavandræðin játa þeir að
stafi af Sherman-lögunum. Sherman
sjálfr, höfundr laganna, einn helzti
maðr í þeirra flokki, játar það. Hann
játar að lög sín liafi verið vandræða-
smíði og meinill að afleiðingum ; en
segir nú, að eina ástæðan fyrir sig
til, að bera fram"frumvarpið til þeirra,
iiafi verið, að vama þvf að tærveldis-
'i
liiénn Íögíeíddu fuiikomin frímótun-
arlög á silfri. Auðvitað er þetta við-
bára; því að sérveldismenn höfðu at-
kvæðamagn í efri málstofu þá, til að
varna slíku, og forsetinn Harrison
var samveldismaðr, og gat synjað
lögunum staðfestingar.
það ájafnt við alla kaupmenn og
verksmiðju-eigendr af öllum fiokkum,
og það er það, að ef viðskiftadeyfðin
og iðnaðardeyfðin hefði verið afieið-
ing af hræðslu manna við það, að
Cleveland og sérveldisflokkrinn sigr-
uðu við kosningarnar í fyrra haust,
þá hefði þetta átt að fara að gera vart
við sig| undir eins og kosningarnar
vóru afstaðnar í fyrra haust, því að
þá þegar var það öllum lýðum Ijóst,
að sérveldismenn höfðu alla þrjá liði
löggjafarvaldsins í hendi sér: forset-
ann, efri málstofu og neðri málstofu
bandaþingsins. Þá þegar var öllum
Ijóst, að aðalágreiningsefni flokkanna,
sem kosningamar höfðu oltið á, var
toilalækkunin. En ekkert bólaði þá
á viðskifta og iðnaðar vandræðunum.
í annan stað má þess geta, að ýmsar
af verksmiðjum þeim, sem hættu
störfum eða mínkuðu starfscmi sína,
vóru verksmiðjur, sem unnu að varn-
ingi, sem enginn tollr var á, og gat
því væntanlega toll-lækkunin engin
áhrif á þær haft. í þriðja lagi má
taka fram, að hefði ótti við breyting
á tolilögunum verið orsök deyfðar-
innar, þá hefði hún átt að aukast, þá
er neðri málstofan hafði lokið við silfr-
málið og tók til starfa að endrskoða
toll-lögin. Sú þingdeild sitr við það
starf nú, og það leika nú engin tví-
mæli á því, að sérveldisflokknum er
fylsta aivara að efna heit sín um toll-
endrskoðun. En einmitt þá ferdeyfð-
inni að létta af, verksmiðjur fara tug-
um saman að auka starfsemi sína, og
aðrar, sem hætt höfðu, að starfa á ný.
Þetta Sýnir Ijósara en nokkuð ann-
að, að það vóru Sherman-lögin ein,
og ekki tollmálastefna sérveldis-
manna, sem valdið hafa deyfðinni;
því að henni tók að létta einmitt þá,
þegar vissa var fvrir, að silfrkaupa-
ákvæði Sherman-Iaganna yrði feld úr
gildi, en jafnframt var sýn vissa fyr-
ir, að si'rveldisflokktium var alvara
ineð að endrskoða tolla-lögin.
Vér viljum til frekari skýringar á
silfr-málinu gefa hér (lauslega eftir
Literary Digest) ágrip af grein
einni, sem stilverksmiðju-eigandi
Andrew Carnegie hefir ritað uin
silfrm 'lið í September heftinu af
North American Review. Carncgie
er samveldismaðr og hátolla-maðr, og
því í andstæðingaflokki Clevelands.
Hann stýlar grein sína
HÁLFYRÐI TIL ALLRA, SEM
VINNA FYRIR KAUP.
En samveldismenn halda nú þessu
fram, að þótt peningavandræðin statt
af silfrkaupa-ákvæðum Sherman-Iag-
anna, og því sé nauðsyn að nema
þau úr gihli, þá eigi hin vandkvæð-
in: iðnaðar og vcrzlunar vandræðin
eigi ekkert skylt við peningavand-
ræðin; þau stafi af annari orsök.
Og þessi orsök, segja þeir, er sú,
að sérveldismenn biðu sigr í kosning'-
unum í fyrra haust, og að Cleveland
varð forseti, þessi rammi forvígismaðr
toll-Iækkunar.
■ Þeir segja, þessir römniu samveld-
Eg sný mér (segir höf.) til vinn-
andi hávaða þjóðarinnar, bænda,
handiðnamanna, verzlunarmanna —
allra þeirra, sem vinna fyrir daglaun
eða ákveðið kaup, og vil reyna að
skýra fyrir þeim :
1. hvað er að orðið; — 2. fyrjr
liverja sök er þetta orðið, og — 3.
hversu verðr úr því bætt, sem orðið
er.
Þá er fyrst að svara því, livað hér
sé að orðið. Yfir Þjóðina, sem áðr
vegnaði vel, héfir komið voðalegt að-
gerðaleysi, deyfð og vandræði í iðn-
og atvinnu. Mótlæti er komið í
meðlætis stað ; dauðakyrð í fyrirtæki
öll í stað fjörs og lífs; þar sem áðr
var tiltrú er nú vantraust komið ; og
hér hefir farið svo sem ævinnlega fer
þegar viðskifti og iðnaðr líða hnekki
hjá þjó: aðaltjónið og aðalhörmung-
arnar falla á bak verkamönnunum,
þeim millíónum manna, sem lifa verða
á handafla sínum, en ekki á bak inum
fáu auðmönnum*. Millíónir fátæk-
linga einna saman verða að bíða
skort, skort á lífsþægindum, una við
lakara fæði, lakari klæðnað, og marg-
ir bíða skort á hreinum lífsnauðsynj-
um.
Þá spyrjumvér, hví þetta hafi kom-
ið yfir þjóðina. Síðan 1878 hefir
stjómin verið að reyna, en árangrs-
laust, að veita silfri gildi, sem það
hefir ekki til. Stjórn Bandaríkjanna
.hefir hér stefnt, öfuga braut við allar
aðrar helztu landstjórnir heimsins.
Vor stjórn er sú eina í öllum heimi
(að Mexico frá töldu), sem hefir hald-
ið sífelt áf'ram að kaupa millíóna
dollara virði af silfri mánuð eftir
mánuð, og hefir á móti þessu silfri
gefið út seðla, sem hún (stjórnin) hef'-
ir hingað til leyst inn í gulli. Sér-
hver fjármálafróðr maðr sá og vissi
fyrir, að ef stjórnin héldi þessu áfram
[og sainkvæmt Sherman-lögunum var
hún neydd til að halda silfrkaupun-
um fraöi], þá hlyti áðr langt um liði
að því að reka, að stjórnin goaii eigi
lengr leyst alla seðla sína inn með
gulli, með því að gullið flýr sífelt
undan úr landi, en síf'elt er aukin
seðlamergðin á hverjum mánuði.
Þegar ný stjórn kom svo til valda í
Marz, þá fóru fjármálamenn að verða
enn hugsjúkari um það, hverjastefnu
hún mundi taka í máli þessu, og
gullið fór að streyma úr fjárhirzl'
unni óðara en áðr**. Gull þvarr æ
meir og meir í fjárhirzlu rikisins, og
loks rak að því, að skerða varð þær
hundrað millíónir dollara í gulli, sem
til þess<i hafði verið haldið sér sem
varasjóði, og nú tók óttinn fyrir
gullþurð að vaxa voðalega.
Allir vissu að vísu að Cleveland
forseti hefir jafnan verið eindreginn
og einlieittr á því, að halda gangeyri
þjrtðarinnar i fullgildi, líða enga
svikamynt eða Haraldssláttu („honest
money for the people“ var orðtak
lians); og allir hafa unnað honum
verðskuldaðs sannmælis-hróss fyrir
staðfestu sma og stefnufestu í þessu
máli; en það var jafnframt vitanlegt
að flokkr sérveldismanna, sem liann
tilhevrir, hefir hingað til verið mjög
tvíbentr í skoðun á peningamálúm og
meiri hluti flokksins enda verið silfr-
menn, eða fylgt því að halda fram ó-
takmarkaðri sláttu silfrpeninga. Að
vísu hafði stefnuskrá flokksins í fyrra
heitið að sjá um, að halda í fullgildi
gjaldeyri landsins. En þær greinir
stefnuskrárinnar þóttu þó sumum of
mjög á huldu orðaðar og eigi svo ó-
tvíræðar, sem æskilegt hefði verið.
Nú var þá spurningin þessi: er
Cleveland forseti svo mikils megnandi
meðal flokksmanna sinna, að hann
geti fengið fylgi þeirra til að fram-
fyjgja sinni skoðun ? eða mun flokkr-
inn á þingi bera hann ofrliða ? Um
þetta efuðust menn, og því jókst ótt-
inn og vantraustið, og fyrir þessa sölc
eina, og enga aðra, lömuðust öll við-
skifti og iðnaðarfyrirtæki í landinu.
Svo kom það fyrir, og öllum á óvart,
að Bretland ið mikla hætti að slá
silfrpeninga á Indlandi. Þannig
hafði þá allr inn mentaði heimr, að
kalla, yfirgettð silfrið, en hinsvegar
sáu menn Bandaríkin sitja við sinn
keip, kaupa mánaðarlega silfr oggefa
út í staðinn seðla innleysanlega í
gulli; það var fyrirsjáanlegt, að ið
mikla þjóðveldi mundi að eins
skamma stund fá haldið við jafnvægi
gulls og silfrs; þvi bjuggust allir við
þeim tíma, er Bandaríkjastjórn ræki í
þrot með gull til að leysa inn seðla
sína, og þá mundi hún neyðast til að
leysa þá inn með silf'ri, og þá hlyti
silfrdollarar að falla í verði, með því
að efni þeirra væri svo miklu minna
vert heldr en nafnið segir til. • Því
drógu allir gull til sín, sem gátu, og
enginn þorði, hvorki útlendr né inn-
lendr, að leggja hér í nein fyrirtæki.
*) Höf. er sjálfr millíóna-eigandi.
Ritst.
**) Hér þegir liöf höf. um það, að
Harri.sons-stjórnin hafði tannt mjög svo
íjárhirzluna (moð dómlausuméftirlauna-
greiðslum o. fi.), og þó meir, en í fljótu
bragði virtist; því að þótt talsvert væri
enn í sjóði að nafni, þá hafði stjórnin
skotið á frest ýmsum sjálfaögðum og
lögboðnum greiðslum, til þess að láta
meíra sýnast í sjóði. Ritstj. Ilkr.
Endr og sinnum heyrið þér pré-
dikað fyrir yðr, að öll vandræði
þessi stafi af ,,peninga“-skorti. Alt,
scm vér þurfum, sé að fá meira af
„peningum". Ef menn í þessu sam-
bandi með orðinu ,,peningar“ eiga
við sama sem „lögeyrir", „löglegr
gjaldeyrir“ (og það er það sem menn
eiga við), þá hefði þessi vanræði
aldrei getað komið fyrir, því að árum
saman hefir stjórnin haldið áfram
mánuð eftir mánuð án afláts að auka
við gjaldeyrinn.
Þegar maðr segir yðr, að það, að
auka gjaldeyrinn, sé sama sem að
auka velmegun þjóðarinnar, þá er
það sama sem hann segði yðr, að því
stærri og fleiri hveiti-sekki sem þér
hafið, því meiri verði hveiti-uppsker-
an; eða að því meir sem þér étið um-
fram saðning yðar, því sterkari
verðið þér; eða að pottinálið geti
rúmað meira en pott.
Þó að stjórnin byggi til í dag $500,-
000,000 í viðbót af peningum, þá
hlyti það fé að liggja ólireyft og arð-
laust annaðhvort í fjárhirzlu ríkisins
eða í bönkunum, af því að ekki væri
þörf á því til þess eina starfs, sem
peningar verða notaðir til, en það er
til að vera viðskiftamiðilb Þjóðin
getr ekki sér til gagns hagnýtt meiri
peninga, heldr en hún hefir þörf fyi"
ir, alveg eins og líkami yðar getr
ekki haft gagn af meiri fæðu en hann
getr melt.
Vér snúum þá aftr að einu orsök-
inni til viðskiftalömunarinnar, og hún
er sú, að mcnn fá eigi séð, liversu
það sé auðið að borga $850,000,000
af seðlum með $100,000,000 af gulli,
einkum þegar seðlamergðin er að
fara sívaxandi, en gullinergðin sí-
þverrandi. Því fór fólkið að efast,
eigi að eins um megn, heldr og um
hreinskilinn vilja Bandaríkjanna til
að svara gnlli út fyrir alla seðla sína,
eins og stjórnin liefir þó heitið að
gera.
Svarið upp á spuminguna, hví
þessi vandræði hafi fyrir komið, er
því þetta: traustið á gjaldeyri yðar
er horfið — traustið, sem öll viðskif'ti
og atvinnu-fyrirtæki hvíla á.
Og þegar vér sjáuin orsökina,
verðr oss jafnfmmt 1 )óst, hver eina
bótin hljóti að vera: það þarf' að
vekja af'tr ið horfna traust, traustið á
megni og vilja stjórnarinnar til að
halda lögeyri sínum í fullgildi. Alt,
sem gera þarf, er að hætta þegar við
silfrkaupin. En til þcss að vekja
traustið aftr, þá verðr þjóðin að láta
skýrt og ótvíræðlega til sín taka.
Löggjafarvaldið verðr að sýna það»
að það sé eigi meiri ástæða til að
gruna það um viljaskort til að halda
lögeyri sínum í heiðri og gildi, heldr
en stjómirnar í Þjóðverjalandi eða
Englandi.
Ef þetta verðr gert, þá mun vel-
megun og traust vakna aftr á ný í
Bandaríkjúnum, og það á svo stutt-
um tíma, að það mun furða jafnvel
þá, sem öllum högum þeirra eru
kunnugastir.
BLAÐA-VENJA
er það, og ekki nema sjálfsögð kurt-
eisisskylda, þá er blað eitt tekr upp
ritgerð eftir öðru blaði eða tímariti
samlendu, að nefna þá blaðið, sem
tekið er eftir. Vér fylgjum jafnan
þeirri reglu, og ísl. blöð hafa verið
vön að fylgja henni við oss.— „Fjall-
konan 9. þ. m. tekr þó nú orðrótta
grein eftir „Heimskringlu“, en setr
að eins við : „Eftir amerísku blaði“.
Því getr vor heiðraða vinkona
Fjallk. ekki eins vel sagt hreint og
beint: „Eftir Heimskringlu“ ? Það
var skylda hennar að gera það.
KRISTNIBOÐ SÉRA OI)DS GÍSLA-
SONAR.
Vér gátum þess einhvern tíma í
vor eftir „Fjallk.“ að séra Oddr hefði
fengið bréf með nokkrum utlendum
eirskildingum, alls um 10 au. virði,
frá einhverjum ónafngreindum 18 að
norðan. „Fjallk." gat þess, að þessir
18 mundu hafa verið námSmenn á
Möðruvallaskóla. Bréfið hafði verið
ritað rauðu letri.
í stað þess að leiða þetta alveg J
hjá. sér — ef hann skoðaði það sem [
ertni, var sjálfsagt að líta lika á það
sem ungæðishátt —, eða þá taka 10
aura virðinu með þökkum, fór séra
Oddr af stað með digrmannlegum
hótunuin í blöðunum og ætlaði að
reyna að liræða fé út ur piltnnum;
hann auglýsir, að hann muni snúa
sér til skólastjórnarinnar (td að klaga I
sveinana og fá þá rekna af skólan-
um ?), ef þeir ekki innan ákveðins
tíma sendi sér 100 kr. til kristniboðs
síns.
Vér skulum nú sleppa bréfi pilt-
anna alveg; hvort sem skólastjórnin
hefir kunnað því vel eða illa, og hvað
sem annars mátti um það segja, þá
var ekkert það í bréfinu, sem neinn
réttr væri til að yfirboðarar hegndu
piltunum fyrir ; en frjálst var auðvit-
að að áminna þá, ef ástæða hefði til
þótt.
En bréf séra Odds var mjög ó-
samboðið honum, stöðu hans og mál-
efni því, sem haun er að nurla fyrir.
Bréf hans til piltanna var hreint
og beint hótunarbref — hótunarbréf rit-
að og birt í þeim tilgangi, að hrœða
fe ú.t úr nokkrum mönnum.
En séra Oddi hefir ekki orðið
kápan úr því klæðinu, að þeir 18 allir
saman jtöu dauðskelkaðir og færu að
rýja sig í dauðans ofboði til kristni-
boðsins.
í „Fjallk.“ 15. f. m. stendr svo
látandi svar frá einum af höfundum
bréfsins, og er það að virða við hann,
að hann leynir ekki nafni sínu :
, ,KristnÍiíoðsahugi
Ojæja; það er alt í dauðanum og
Djöflinum — ef ég má þá stóru persónu
nefna — hér á landi. Deyfðin og sá
hundgamli Satans hugsunarháttr, að alt
geti lafað á gömlu horriminni, skælir
kjaftinn og gleypir hverja háleita hug-
mynd, sem prestarnir og inir skrift-
lærðu af sér geta. Þetta sanna undir-
tektir manna undir kristniboðsframlög-
in. Nógu hátt hafa þeir þó þarna í
kjólunum hottað, enn sá ,,sauðsvarti“
hefir bara lagt kollhúfur og bitið sitt
gras í ró og spekt, því matrinn er fyrir
öllu þeim, sem eru blóð og kjöt í húð
og bár. Enn þannig er eigi háttað oss
18 Möðruvellingum, sem í vetr gengum
í lið með framfaraþjóðunum til þess, að
reka Fjandann brott úrmannlegufélagi,
eða þó ekki væri nema ýra á hann ögn
af þráu lýsi, til þess að gera hann við-
bjóðslegri. Vór vissum, að vér áttum
fóstrjörðunni stóra skuld að gjalda, og
þjóðinni vorum vér enn þá skuldbundn-
ari,Því hún hefir ætíð borið fyrir oss
lotningu sem miklum mönnum; vér vór-
um því siðferðisloga skyldir beggja sæmd
uppi að halda. Og svo herptum vér
saman alla aflvöðva likama vorra, svo
þeir urðu eins og vaislæri, ogí herðarnar
færðumst. vér, og stukkum'
tölu, og þrifum um sveifarhaldið á vél
þeirri, sem framfaraþjóðirnar eru að
mylja í höfuðbein ins slæga Djöfuls.
Enn ég, lítilsháttar sveinstauli, hafandi
að vísu góðan vilja, enn vantandi mátt-
inn, oska nú innil. — með húfuna í löpp-
inni að inum góða Oddi og elskul.
Johanni mætti takast að hotta saman 18
enn, til þess að taka um haldið. Þau
eru hörð í mölun, höfuðbeinin þessi, og
þó einkum kvarnirnar.
En rauði litrinn, sem var á bréfinu,
sem vér sendum í 10 aurana, sem vér
ætluðumst til að fyrir yrði keyptr lýsis-
ðropi til þess að bera á vélina, hann
Þýddi, að vér 18 Möðruvellingar værum
reiðubúnir að þola píslaryætti fyrir
málefnið.
Og sannarlega vantar fé enn þá.
Það þarf að ,,spröita“ brennivíni um
alla Afríku og Asíu, vígja með því lág-
lendi og hæðir — því kölski fælist vín
engu síðr enn — sjdlfan sig.
Vér erutn eigi enn búnir að fá sum-
arkaup vort; sendum því eigi 100 kr. í
þetta sinn.
Með hjartanl. heilsun til bræðranna
Cucmundr Priðióusson,
(1 af 18)“.
.PRESTRINN OG SÓKNARBÖKNIN1
er fyrirsögn á fyrirlestri eftir séra
Olaf Ólafsson prest að ArnarbæU og
alþingismann. í enda fyrirlestrsins
segir höf. :
,,Þaö er sannast að segja, að
véi íslenzku prestarnir höfum marga
hnútuna fengið og hana órnjúka. Öðru
megin hafa staðið Ameríkuprestarnir
með ofsann og fjarstæðurnar, sem stór-
kostlega hefðu spilt málum kristin-
dómsms hér á landi, ef það hefði ekki
Sumt hvað verið látið þjóta eins og
vtndr um eyrun. Því að þó að þeir
hafi að líkindum ekki háar liugmynd-
ir um oss, þá finnuhi vér samt, hvort
sá, sem talar við oss, talar sem ment-
uðum manrfl sæmir eða sem æðisgeng-
inn drengr“. - „sliks álits“, segir
F.jallk., er tekr þetta upp, „hafa þeir
sóra Jón Bjarnason og séra Friðrik
Bergmann aflað sér hjá prestum á ís-
landi með ritgerðum sínum í Samein-
ingunni, Aldamótum o. fl.^%.
VÍLHJÁLMR LYGALAUPR
læst halda, að ég viti ekki, að kosn-
mgar eru heimullegar hér. Af því að
eg hefi verið umboðsmaðr þingmanns-
efnis við sjálfa kosningarathöfnina hér
(„scrutmeer") og horft á hana fara
fram, þá er mór líklega fuít svo
kunnugt um það sem Vifia. Má og
veia óg hafi kynt mér kosningarlög-
in hér fult svo vel sem hann. Alt
um það ætla ég að það sé ekkert
hlægilegt þótt ég segi, að fjórir ís-
lendingar í Brandon hafi greitt Mr.
Macdonald atkvæði; ekki hlægilegra
heldr en af Lögheroi (13. þ. m.) að
segja, að „hver einn og einasti“ ís-
lendingr þar hafi greitt Mr. Adams
atkvæði. Ég hefi fyrir mér orð mann-
anna sjálfra; en hvað heflr Lögil
fyrir sér ?
Lg hefi aldrei sagt, að ástæðan
til, að Mr. Macnonald hafi fengið mig
vestr, hafi verið sú, að við vórum
„góðkunnugir prívat“; en liitt var
það, að af því við vórum góðkunn-
ugir, þa vildi ég enga borgun þiggja
fyrir ferð mína — ekki ferðákostnað
einu sinni. Hvenær lærir Vifli að lesa
bjálfinn ?
Lygin um að ég hafi „boðizt til
að koma vestr og snúa íslendingum“
heldr eins áfram að vera lygi fyrir
J>að, jiótt ^fli endrlaki hana.__Lygi
verðr aldrei að sannleik fyrir það,
hve oft sem hún er tuggin og jórtr-
uð upp aftr.
Hr. Gunnl. Gunnlaugsson, sem sá
„telegram" það frá mér, sem er uintals-
efnið, geti borið um, að eg segi hér satt,
en Viflilýgr. Gunnl. kannaðist og við
það við mig í votta viðrvist í Brandon
og mun án efa standa við það. En auk
þess er telegrammið til og mór inn-
anhandar líka að fá afskrift af því
hjá telegraf-félaginu, ef Villi óskar
endilega að ég að vanda sem fyrri
reki alt ofaji í hann með skjölum og
sk JWkjuin.
Þa getr og Gunnl. borið urn, eins
og telegrammið ber með sér, að ég
var ekki aö vinna til fjár, því að
það var tekið fram í því, að ég tæki
enga borgun.
Öll önnur urnmæli 1 grein Villa
í síöasta Lögb. eru ámót.a fyrirlitleg
eins og þaö, sem hér hefir hrakið
verið. Eg eyði ekki orðum upp á
það. Vil sem minst káma mig á ó-
þrifadýrinu.
./. 6.
Þe gar þú ser það á kassanum
þá veistu að þeir eru góðir.
jriBk *PADM.
TRHDt M»Rt{
M»«UF*Cni*£D W S.DAYIS&SONS
wuiítbmí
MONTRí h L,
I

Pmm■«?@