Heimskringla - 27.01.1894, Blaðsíða 2

IIEIMSKRIxVGLA 27. JANÚAR 1894.
Hejiiiskríugla
kernr út á Laugardöj/um
° O
TiíetíeiniskriiiíílaFlg.&riibl.Co.
útgefendr. [Rublishers.]
V erð blnösins i
rikjunum :
12 iiitínuNi $2,50
« ------ $1,50
3 ------ $0,80;
Cauudu og llnada-
fyrirfrniuborg. S 2 'j
--------------- $i,o0
----— V0,.;0
_ Hitstjórinn geymir ekki greinur, sem
v^rda uppteknnr, otr ondrsccdir
p:er eigi neum (riirierki fyrrr emlr-
eendimr ’yijri. Hitstjórinn svnrar eng-
um brífum • itstjiírn viðkonmndi, riema
1 biaöinu. Kafnimikum bréfuin er
enginn gauinr rretífi* . En ritstj. svar-
«r höfundi undir merki eöa bókstöf-
um, ef höf. tiltekr slíkt merki.
Uppsöguó.eild uö lögjin, nenia kaup-
andi s<5 nlveir akuidlaus við bla-Xið.
Amjlf/nngnrerð. I’ientuð skrá ytir
pafi send lysthafehdnin.
Ritstjóri (Editor):
J Ó N Ó L A E S S O N
▼enjul. á skri/st. bl. kl. 9- 12 og 1—6
Eáðsmaðr (Bnsin. Manager):
EIRÍEIt gíslason
kl. 9—12 og kl. 1—6 á skrifst.
Utanáskrift á bréf til ritstjórans :
Kditor lleimakringln. Ii(i x 535.
Winnipeg.
Utanáskrift til afgreiðslustofuniiar cr
Tlie. Ueimekrin'jla l’ tg. <6 Puhl.Co.
Box 305 Winnipeg, Mun.
Peningar sendist í P.O. Money Or-
der, Registered i.etter eða Express
Money Ónler. íianka-ávísanii’ á aðra
banka, en í Winnipeg, eru að eiirs
teknar ineð afföllum.
653 PacLíic Ave.
(McWilliam Str.)
Gætið að
auða miðanum með nafninu yðar, sem
• r límdr á blað sérhvers kaupanda hér
í álfu (utan bfejar og innan). Mán-
ðrinn' og ártalið aftan við nafnið sýn-
hve langt borgao| er fyrir blaðið.
T. d. Oct. 93 þýðir: borgað til J.Oct.
S93 ; Jan. 91 þýðir : liorgað til J. Jan.
rSftl, o. s. frv. Hver sem iieíir nokkuð
að setja út á þennan reikning, segi
il undir einx; annars verðr álitið að
':ann viðrkenni reikninginn. Þegar
kaupandi sendir borgun til blaðsins,
yorðr tölunni breýtt næsta. Jíöstudag
eftir að borgunin er meðtekin, og er
/>að krittun fyrir mótlöku peningannct.
TfC Þeir sem sjá, að þeir eru í
-kuld við blaöið, eru beðnir að borga
nú undir eins.
Fyrir að eins $1
-enduin vér Hkr. til íslands þetta ár,
t f borgað er fyrir fram.
Stórkostlegt boð.
Hver sem eftir þennan dag (27. Jan.)
sendir oss »2 fyrir íxmnan árgang eöa
sem borgun upp í skuld, fær ókeypis
r,t) Ijómgndir af Chkagotýningunni, og
auk þess bezta búnaðarblað og heimil-
'sblað í Bandaríkjunum : “Farm and
Fireside” í heilt ár.
Lesendr Chicago-greina Jóns Ólaís-
.sonar liafa tvöfalt gaman og fróðleik
að greinunum þogar þeir liafa myndir
þessar.
Boðið er o]úð öllum, sem senda 82
'vrir Hkr., bæði gömlum og nýjum
•.aupendum.
HVEITIVERDID
er dauft enn bæði hér og í Banda-
ríkjunum, og það sem verra er, eng-
in útsjón til Jiatnaðar.
Aðalorsökin, sem ntí spillir útlit-
inu, er uppskeran i argentínska þjóð-
veldinu, sem nú er að koma á mark-
aðinn. Argentina liafði litla þýðing
scm hveitiland þangaö til í hittiðfyrra.
Árið, sem leið, varð lieimrinn forviöa
A’ið að sjá Argentína alt í einu koina
með 36 millíónir bush. á markaðinn;
og livoiti uppskeran í ár, sem er ný-
afstaðin, er sögð að liafa verið svo
mikil, að ííkið hafi 56 milj. liushela
af hveiti til að selja út úr landinu.
— í Ástralíu er og uppskera ný-af-
staðin og sögð að hafa verið í bezta
lagi.
■[ Dr. Jolmn Fritzner.
Eins og getið er um í fréttum
vorum í dag, er Dr. J. Fritzer lát-
inn.
Dr. Fritzncr var Norðmaðr, fæddr
1812. Hann varð sóknarprestr uppi
í sveit í Noregi. Hann unni mjög
fornöldinni og lagði snemma fyrir sig
nám forntungu þjóðar sinnar, nor-
rænunnar eða íslenzkunnar fornu.
Varð hann frábærlega vel að sér í
hcnni, og nam þó mest af sjálfum
sér af bókum. Hann las öll fornrit,
er til vóru útgefin á prent, og byrj-
aði um 1850 að safna til orðbókar
yfir norrænuna. Kom sú orðbók út
1887, og var þá samjafnaöarlaust in
bezta orðbók, er til var yfir fornmal
vort. Því að þótt orðbók Eiríks
Jónssonar væri þá út komin (1860),
þá stendr hún langt að baki Fritzners
bók, mest fvrir það. að Eiríks bók
hefir engar tilvitnanir, þótt hún hafi
aftr nokkuð meira af yngri orðum.
En Fritzners bók var að öllu mjög
vandlega af hendi leyst. Hefir hún
verið talsvert lmgnýtt við útgáfu
Cleasby’s orðbókar (1871).
Svo þótti mikils um vert lærdóm
og bæfileika Fritzners, að stjórnin
veitti honum lausn frá prestsskap
1877: hafði hann þá þjónað prests-
embætti í 39 ár; háskólinn veitti
honum doktars-nafnbót i heimsspeki
í heiðrsskyni, en þingið há árleg laun,
svo að hann gæti gefið sig allan við
orðbókarstarfi og meðal áunars kann-
að forn handrít, er eigi vóru út
gefin.
Tók hann þegar að búa undir
aðra útgáfu af orðbók sinni (in fynri
er löngu út seld), og kom fyrsta
liefti af henni út 1883, og var ætíað
á, að hún yrði tvö bindi, hvort á-
mótá stórt og öll fyrsta útgáfán
hafði verið. 1886 var fyrsta bindið
fullprentað (XII +836 blss.) og endaði
á orðinu “hjörþing”; var þá auðsætti
að ritið mundi verða þrjú bindi.
1891 var öðru bindi lokið. Það var
IV-t-988 blss. á . stserð og náði frá
crðinu “Iilað” til orðsins “poninu-
skaft.” Af þriðja bindinu. sem byrj-
ar á stafnum “R,” eru t vorar hendr
komin 3 hefti (20.—22. h. af öllu
ritinu) og endar ið síðasta á orðinu
“skapstórr.” Af norskum blöðum
sjáum vér þó, að eitt hefti muni nú
enn vera út komið, sem enn er eigi
til vor komið En handritið er alt
til, svo að hókin kemr út viöstöðu-
laust. Sjá þoir prófessóramir Unger
og Sophus Bugge um útgáfu þess,
sem eltir er, og gat það verk ekki í
betri hendr fallið.
Þessi síöari útgáfa af Fritzners
orðbók er in bezta orðbók yfir nor-
rænt mál (forna íslenzku), sem nú er
til. Auk þoss sem höf. beíir safnafi
og starfað sjálfr, heíir hann i henni
bagnýtt Cleasby’s orðbók og 1. og 2.
safn af Viðaukum Dr. Jóns Þorkcls-
sonar rektors við íslenzkar orðbækr.
Meðal allra íslendinga og meðal
allra þeirra manna viðsvegar um Lnn
mentaða heim, sein stund leggja á
forna íslenzku (norrænu), mun nafn
Joh. Fritzners jafnan í heiðri haft
að verðleikuin.
FRÁ LÖNDUM.
West Selkirk, 27. Des. 1893.
Hoiðraði ritstjóri!
Það er nýmóðins að nokkur lifandi
maðr láti til sín lioyra héðan, og
virðist það benda til þess, að menn
séu hér fremr daufir með að fylgja
straum tímans, þvi ekki vantar það
þó, að iandar láta til sln lieyra í
gegnum blöðin alstaðar annarstaðar
frá, og það, þó þeir séu þar mildu
færri samaukomnir og jafnvel strjálari,
eða i meira fjarbýli hver frá öðrum
(t. d. úti í nýlendunum). Það eru nú
þó býsna margir landar orðnir hér,
og væri líklegt að ýmislegt gerðist
sögulegt meðal þeirra, en það virðist
þó ekki vera, þar eö aldrei skuli sjást
nokkur fréttagrein lióðan. Og blöðin
hafa vist sjálf ekki mikla hugmynd
nm, að héðan sé nokkuð nýtilegt að
fá, annars mundu þau vera sór úti
um það, að liafa hór fréttaritara, en
það munu þau ekki hafa, mundi það
þó ekkert óráð vera. Að minnsta
kosti finnst mér, að hér beri ýmis-
legt við, sem ekki væri neltt síðr
þess vert, að koma fyrir almennings
sjónir, heldr en ýmislegt, sem frétta.
ritararnir koma með úr öðrum átt-
um.
F.g ætla nú náttúrlega ekki að
fara að skrifa svo kallaðar almennar
fréttir, því mér kesnr það ekki við;
og svo rís nú máske einhver hér upp
úr deyfðinni og drunganuin, sem er
miklu fæl'ari til þess en ég.—En ég
ætla dálítið að minnast á ið síðnsta,
sem við bar meðal íslendinga hér,
sem var: að tvær jólatréssamkomur
vóru hafðar á jóladagskveldið 25. f. m.
Það kom nú náttúrlega til tals nokkru
fvrir jól. og kom þá fram tlokkarígr;
varð það þá úr, að Mr. Páll Magn-
ússon og Mr. St. J. Scheving fongu
léð fundarhús Good-Templara, og aug-
lýstu að þeir ætluðu að hafa þar
jólatró og aðrar skemtanir kl. 71 á
jóladagskveldið, og anglýstu þeir þetta
víst góðri viku fyrir jól. — En svo
lognmolluðust þeir rétt-trúuöu evan-
gelisku lútcrsku með að auglýsa sína
jólatréssamkomu þar til 2 dögum (eða
þar uin bil) fyrir jól, og höguðu því
svo visdómslega, að hún skyldi vera
á sama klukkuslaginu, svo ómögulegt
væri fyrir neina, sem ætluðu að vera
á jólatrénu í fundarsal G.-T., að vora
á þeirra jólatró. En þeirra jólatré
átti aðallcga að vera fyrir börn þau,
er gengið höfðu á sunnudagaskóla hjá
þeim rétt-trúuðu ;því hér eru engir
rétt-trúaðir, sem ekki standa í inurn
litla evang. lút. söfnuði Selkirkinga),
en nokkrir af þeim vantriíuðu létu
börn sin ganga i sunnudagaskóla til
þeirra skriftlærðu og rétt-trúuðu, og
gera enn; vóru svo sunnudagaskóla-
kennararnir að ganga heim til foreldra
og vandamanna þeirra barna, sem þeir
bjuggust við &ð ekki hefðu tækifæri
til að koma á kyrkjutréð, og sögðu
þeim að börn þeirra ættu gjöf á trénu.
Hvort þau ætluðu ekki að koma.
Það vrcri þó ánægjulegra fyrir börnin
að taka sjálf við gjöfiimi af trénu.
En þar eð það var nú ekki hægt að
vera á báöum jólatrjánuin í einu, þá
fór svo, að þau börn fengu engar
gjafir af trónu í kyrkjunni, að eins
fyrir það, að þau komu ekki, heldr
vóru með foreldrum sínum á jólatré
þeirra Páls og Stefáns, enda þótt
skólakennararniv væru búnir að segja
það hiklaust, að börnin ættu gjöf á
sunnudagaskóla-trénu.
Þetta 6r nú eftir trúarreglum
þeirra evangelisku lútersku rótt, að
hafa sunnudagsskóla jólatréssamkomu
fyrir börnin; og svo, ef enhvernvegin
er svo ástatt, að sum börnin geta
ekki komið til að íaka við gjöfunum,
þá skuli stinga þeám undir stól, og
ekki halda þeim til skila; og það, þó
haldin væri almenn danssamkoma til
arðs fyrir jóla-tré barnanna.
Kaupandi Heimskringlu.
Tindastóll, Ai,ta, Jan. 13., ’94.
Herra ritstjóri. — Híðan er fátt
að frétta nema. alinenna heilbrigði
manna á milli. Engiijii hefir , dáið í
haust eða vetr. Það sem af er vetr-
inum, má í lieild sinm kalla heldr gott;
þó að komið hafi kuldaköst, hcfir þess
á milli verið milt og oft þíðuv. Nú
i gær og í dag marahláka. Nokkur
snjór féll í Nóvember og síðan hafa
komið smáhret, svo gott befir sleðafæri
verið; en það er nú á förum. Hér
eru nú alls' af íslendinguin 35 fjölskyld-
ur og tveir húsettir konuleysingjar og
liðr öllum hærilega. — Tölu kvikfjár í
bygðinrii veit ég elíki, en mikið hafa
skepnur hér fjölgað síðan Mr, B. L.
BftHwinson tók liér skýrslurnar, því
að menn stunda mest kvikfjárrækt, og
sýnist það ætla að verða eins affara-
sælt og akryrkja, því langfiestir hér
eru skuldlausir og sumir hafa meira
vöruinnlegg en þeir þurfa. til að mæta
úttekt. í haust og vetr hefir verð &
vörum okkar verið : 2—1 ára uxar til
slátrs 825—35; sauðir á fæti, 2 ára
§5; sauðaket 9c pd.; nautaket 5—6c.;
smér 14—20 gamait, nýtt 20—25c. pd.;
egg hæst 45cts. tylftin; sokkar öOcts.
vetlingar 40cts. Það sem við þurfum
að kaupa er flest með svipuðu verði
sem í Dakota og Winnipeg, nema ó-
malaðar korntegundir og hveitimél, svo
og salt og steinolía. sem hér er mun
dýrara. Lítið hafa landar hér sint
jarðrækt, þó sáðu margir landar til
reynslu síðastliðið vor hæði hveiti. höfr-
um og byggi, og iiepnaðist þaö vel hjá
flestum, og var óskernt aí frosti.
Garðávextir hafa vanalega þrifizt hér
vel hjá þeim, sem hafa hirt garða sína;
ió eru kartöflur vangæfar með að
spretrta á láglendi, því þar frýs meira
en á hálendi; en svo eru hór til allr-
ar blessunar nógir hólar til að sá í;
og ekki sýnist mér efamál, að hór
megi hafa meira upp úr jþrð en land-
ar aiíment hafa. Ég hefitvö síðasliðin
haust farið á haustsýning í Innisfail;
allir sýnismnnir voru frá bændum í
nágrenninu; bæði haustin voru marg-
ar tegundir ágætlega sprottinna garð-
ávaxtategunda, þó alt Hetra í haust,
sem leið, og margt var þar stórvaxn-
ara en ég nokkurn tím:v sá í Dakota-
nýfendunni hjá bændum þar. Hafra
og bygg höfðu margir gott bæði liaust-
in?; einnig höfðu miwgir gott hveiti
síðastliðiö haust; en þar á móti var
haustið 1892 ekki gott hveiti nema frá
Sveimr. Landar settw ýmsan kven-
fólksverknað á sýrúngruia síðastliðið
(laust og fókk sunah af Þvi verðlaun.
Mikinn hagnað liafa menn hér af liski-
veiðuia. Sumir veiðft yfir sumarið fast
við húsdyr sínar svo huna’j'aðum skift-
ir. Enginn hefir reynt að veiða úr
vatninu á haustin eða vetrnar. Ég
óska að Hki'. og kaupendum ísennar
gangi betr á þessu nýbyrjaða ári en
á því síðastliðna. — Með virðing.
Sezhlja Bakdal.
Orða-belgrinn.
[Öllum, sem sómasamlega rita, er
velkomiö að “leggja orð í belg;” en nafn-
greina verðr hver höf. sig við ritstj.,
þótt ekki vilji nafngreina sig í blaðinu.
Engin áfellis-ummæli um einstaka menn
verða tekin nema með fullu nafni undir.
Ritstj. afsalar sér allri ábjTgð á skoðun-
um þeim, sem koma fram í þessum bálki].
Yerkmannafélögin
Winnipeg.
Það hefir flcstum komið saman um
sem & verkmanna-málefni íslendinga
hafa minzt í ræðu eða riti, að það
hafi verið þarft verk að stofna verka-
mannafélögin hér í Winnipeg. Mönn-
um var kunnugt um að sams konar
félög hefðu verið mynduð í flest-öll
um stærri borgum og bæjwm á þessu
meginlandi, með góðum árangri nær
undantekningalaust. Það sýnist tæp-
lega ósanngjarnt, að ætlast til þess
að íslenzkir verkmenn stæðu jafnfætis
liérlendum verkmönnum í menningar-
legu tilliti, svo að þeir þar sf leiðandi
væru eina færir um áð stí.fna slík
félög og halda þeim saman. Það virt-
ist liggjft í augum uppi, .að svona
félagsskapr yrði svo örugglega studdr
af verkmönnum hér í bæ, að honum
yrði þar með vel borgið ; menn þótt-
ust þess fullvissir, að verkmenn mundu
alment vera svo andlnga þrosfcaðir að
þeir fj'ndu l>að siðferðislega skyldu
sína að hjálþa félögunum áfram, auk
þess sem þeir ættu að gota séð sér
hag í því á einn eðr annan hátt þeg-
ar fram líða stundir. Með þetta alt
fyrir framan sig gerðu menn sér all-
góðar vonirumframtíð félaganmv.Hvort
þessar vonir manna hafa rætzt eða
elcki, skal ég lola hvorjum einuin að
dæma um sem vill; en mitt álit er
að félögin hafi enn sem komið er
ekki náð tilgangi sínum nema að eins
að litlu leyti. Vitaskuld getum við
sagt, og það með sönnu, að fcaup
verkmanna liafi vorið töluvert hærra
með köfljim síðan félögin mynduðust,
helzt á þeim tímum sem þau hafa
verið bezt vakandi og starfandi, en
sh'kt hefir aldrei verið nema ör-
stutta tíma í senn, og svo alt, sótt í
sama liorflð aftr.
Orsakir til þess, að félögin eru ekki
lengi-a á veg komin en þau erut eru
víst margar og margvíslegar. Eins og
nærri má geta líta verkveitendr óhýru
auga til allra slíkra hreyfinga, og gera
alt sem þeim hugsast til að hnekkja
framförum þeirra. Á hinn bógina hafa
félögin orðið að stríða við þvergirð-
ingshátt og ódrenglyndi utanfélags
verkamauna, og það sem verst er : á-
hugaleysi, slóðaskap og sundrlyndi
sinna eigin félagsmanna. Ofan á alt
þetta bsstist svo það, að verkmauna-
fjöldinn fer stöðugt vaxandi, sc.na vafa-
laust stafar af þessum geysilegu inn-
fiutningum af sárfátækum, eða jafnvel
all.slaucaun verkamönnum til þessa fvlk-
is árlega. Þessir aðkomumen.n verða
að sjáífsögðu keppinautar þeirra sem
fyrlr eni. Vinnumagnið eykst ekki
nærri að sama skapi sem verkamannna-
fjöldisn, og af því leiðir, að sífelt
verðr þrengra og þrengra um.atvinnu
fyrir hvern einstakan. 3’ramboðiö
af háiíu verkmanna verðr raifclu meira
en þörf er á, og þá er auðsætt að
evitt muni vera að koma í> veg fyrir
að iftup stígi niði'. Verkvaitendr nota
sér að margir bjóðast tii: að vinna
hvert eifjS' manns verk, og borgiv svo
bara róit það sem þeim sýnist. Að
hinu leytino er hagr flestra verk-
manna þannig, að þeir þurfa að
vinna allar þær stundir sem þeir fá.
livað svo sem kfrupinu iíður.
Ln, þrutt fyrir það þó innflutn-
ingar séu nú miklu mcm en æski-
Lgt er, frá sjónarmiði verkmanna að
dæma, þá iiefi ég þó trú á, að ef liér
væru vorkmannofólög sein nokkuð
væri um að tala, þá mætti mikið
bíeta úr því ástandi sem er. í'ið
vitum vel, að þnð kenir oft fyrit þar
sem öflug verkmannafélög eru, að
ekki er til vinna nema handa helm-
ingnum af félagsmönnum, on afleið-
ingarnar af því errnr ekki þær að
kaup lækki, heldr skiftast menn þá á
um vinnuna, tveir og- tveir, vinna
sinn slaginii hvor, eftir þvf sem þejm
kemr saman um að við eigi í það
og það skifti; en að vinna fvrir
minna kaup þó vinnan mínki, dettr
engum i hug.
Svo skulum við nú líta á hin
atriðin, sem ég minntist á éðan, og
taldi vera orsakir til þc •» að félögiu
eru svo skamt á veg koinsin sem þau.
eru. Kg ætla þá fyrst að snúa mér
að þvi að tala um utanfélagsmenn-
ina.
Allir sem þekkja nokkuð til í
þessum bæ, vita, nð liór er fjöldi
verkmanna, auk íslendinga, bæöi
enskutalandi, og af öðrum þjóðflokk-
um. Þegar maðr nú gætir þess að
allir þessir menn (að undanteknum
IÚ—12 enskutalandi mönnuim sem að
nafninu til lianga í Byggirgamanna-
félaginu) eru utanfélags, ]iá getr
maðr vel skilið nð ]>:,ö muni eiga
siun þátt í því að halda félögunuui
aftr. Þar að auk eru þó æði margii'
landar, som alt af eru utanfólágs, sem
vinna þó alla sömu vinnu sem féi-
agsmenn sjáliir. Þeir hafa enn ekki
látið sér sfciljast að það sé nauðsynlegt
að þeir séu líka með, eða að þeir
hafi á nokkurn hátt gott af að
stauda í félögunum. Þeim finst líka
að félögin geti alveg komist af án
þeirra hjálpar, það muni svo sem
ekkert um það þó einn og einn maði-
gangi undan, það sé heldr ekki til
neins að lijálpa ftlögunuin á meðan
þau séu svo ónýt að geta ekki bolað
utanfélagsmenn frá vinnu (!!); þá fyrst
segjast þeir sjá ástæðu til að ganga
í félögin, en fyr ekki. Þessir menn
gæta þess ekki, að citt af lífsnauð-
synlegum skilyrðum fyrir aö samtök
verkmanna geti komið að tilætluðum
notum, er, að enginn skerist úr leik
sem hlut á að máli. Utanfélagsmenn
þessir segjast hafa eins stöðuga
vinnu og fá eins liátt kaup sem fél-
agsmenn, og það sc’gja þcir auðvitað
satt. Þeir eru öllu vinsælii hjá vei'k-
gefenclum Cit félagsmenn, og im.f«i
þar af leiöandi fult svo stöðuga
vinnu sem þeir, svo lengi sem íélögin
eru ekki þess umkomin að rýma
þeim alveg burtu af verki. Hitt er
líka ofboð skiljanlegt, að þeir fái að
jafnaði eins liátt lcaup og fólagsmenn;
það liggr í augum uppi, að tiltölu-
lega muni yera létt fyrir þá að fá
lcaup sitt hækkað upp í það sera
orðið er alment kaupgjald, þegar
félögin eru búin að fara á undan
með sinar kauphækkunarkröfinr, og fá
þeim framgengt.
Það sem mér helzt virðist að gæti
orðið til umbóta í þessu efni, er það.
ef því yrði komið í kring að ensku-
talandi verkmenn hér í bænum mynd-
uðu félag sín á m lli. Það hafa verið
gerðar tilraunir í þá átt a£ einstökum
mönnum. í Byggingamannaíélaginu. og
þö þær hafi enn ekki tefcist, þá finst.
mér ekki sönnun fengin tyrir því að
það sé elcki hægt; óg held þvert á
móti ið það mætti vet cakast. Það
er áreiðanlegt ef það tækist, að þá
ættu verkmannafélögia okkar mun.
hægia uppdráttar en þau nú erga..
[Niðrk. næst].
470 Jafet í íöður-leit.
var varið, en það var mjög farin að þverra
heiftin við hann, og mér kom ekki til hugar
að ætla að beita lögum gegn honum. En hitt
þótti mér ekki nema rétt, að skjóta honum
skelk í bringu ; skrifaði ég honum því á þessa
leið :
“■Snt Hexrv,—Eg sendi yðr nú hestana
yðar aftr með þökk fyrir lánið; þeir hafa nú
forðað okkr Tímóteusi úr greipum yðar.
Mannorð yðar og líf er nú í mínu valdi, og
ég ætla að ná fuiluin hefndum á yðr. Að
þér ætluðuð að myrða mig, um það getr vinr
minn Tímóteus bezt borið, því að þaö var
hann í dularkiæðum, sem þér leigðuð til þess
ásamt giftanum. Þér getið ekki komízt und-
an laganna dómi. Búizt því við inu versta,
því að ég ætla mér elcki að láta yðr sleppa
undan þeirri svívirðing og liegningu, sem þér
hafið til unnið með glæpum vðar.
Yðar
Jafet Newland.”
Kg innsiglaði bréf þetta og fékk það svein-
inum, sem átti að fara nieð hestana. Snædd-
um við nú morgunverð, fórum svo með póst-
vagninum til Dyflinuar og komum þar að
kveldi dags, Á leiðinni bað ég Tímóteus að
segja mér, hvað gerzt liafðit og fyrir hvaða
hamingju-tilvik honum liefði auðið orðið að
koma svona þegar bezt gegndi mér til bjargar.
Jafet í föður-leit. 475
. XLIX. KÁPÍTULI.
[Það sýnir sig enn, eins og fyrri i
þessari sögu, að það er ekki spaug að
eiga við hefðarkonur, þegar maðr er að
grenslast eftir ætt og uppruna óskila-
barna—það steinlíðr yfir lafðina].
Daginn eftir stóð það í blöðunum, að Sir
Henry hefði ráðið sjálfum sér bana, og vissu
menn ekkert tilefni til þess. Eg félck og brátt
annað bréf frá Kathleen ; móðir hennar hafði
verið fengin til að hjálpa til að kistuleggja
bkið. Það var því enginn ofi á að fregnin
var sönn.
Undir eins og ég treystist að ganga út,
fór ég á rétta skrifstofu í Dyflinni og fékk
að lesa erfðaskrá Sir W illiams heitins de Clare.
Hún var mjög stutt. Hann ánafnaði þar konu
sinni lausafé alt, nema hvað hann gaf nokkr-
ar dánargjafir ; svo sá ég, að það var að eins
minst af inni miklu fasteign, sem fylgdi að-
alstigninni; meiri hluti fasteignarinnar var
óháðr aðals-erfðinni, og skyldi ganga til lífs-
erfingja; ef enginn væri sonr, þá til elztu
dóttur, og skyldi hún nokkru sinni giftast,
474 Jafet í föður-leit.
vildi það fyrst ekki sleppa mér burt aftr; en
eftir tvær stundir var mér inér sagt að fara
og halda munni. Það var eftir að hestarnir
komu aftr að sagt er að Sir Henry hafi grand-
að sér. Ég fór þá upp til kastalans, en Mr.
M’Dermott hafði harðbannað að lileypa nokki'-
um manni inn.
V ðar
Kathi.ek.n M’Shase.”
“Þetta kalla ég tíðinili,” sagði ég og rétti
Tímóteusi bréfið. “Það hefir verið hótunin i
brófinu mínu, sem verkaði svona á hann.”
“Líklega; en þetta var það bezta, sem
bófinn gat gert.”
“Það var þó ekki tilgangr minn. Eg ætl-
aði bara að skelka hann, og reyna að fá hann
til að unna Fletu litlu rettar sins. — Blessað
barnið! Skelíing' hlakka ég til að sjá hana
aftr.”
Jafet í föður-leit. 471
Timóteus minti mig þá á það, að hann
hafði skrifað niér eitt eða tvö hréf um aðfar-
ir giftans og fyrirætlnn hans um að ræna
stúlkunni úr kvennaskólanum. “Síðasta hréf
mitt,” kvað hann, “þóttist ég vita, að ekki
hefði náð þér. Giftanum, sem sagðist lieita
Will, hafði ég sagt að stúlkan, sem hann vildi
ná (Fleta), væri kölluð Miss Smith í skólan-
um—það er svo algengt nafn; Hann kom sér
í lcunningsskap við vinnukonu á kvennaskól-
anum, og sagði hún honum, að það væru tvær
stúlkur þar með því nafni, önnur 12 og hin
16 ára. Hann þóttist vita, að iu yngri væri
sú sem hann var eftir að leita. Ráð lians
var þá, að klæðast í þjónbúning eins og þann
sem ég hafði verið í, aka í leiguvagni til
skólans og hiðja Miss Smith að koma með
sér undir eins, því að þú lægir fyrir dauðan-
um. En fyrst skrifaði hann Melcliior til og
spurði hann að, hvað iiann skyldi gera við
stúlkuna, þegar hann hefði náð henni. Svar
kom um hæl frá Melchior, og hefir hann þá
verið búinn að frétta af ferð þinni til ii lands,
eða ef til vill verið húinn að ná þér á sitt
vald, þvi að ég veit ekki, hvað lengi Þ1'1 hefir
verið í kjallaranum hjá lionum. Hann sagði
Will í bréfinu að fresta stúlkuráninu að sinni,
en koma undir eins yfir til írlands; Þar biði
hans verk, sem yrði vel horgað. W ill var
nú orðinn svo mikill vinr inmn, að Iiann
duldi mig einskis. Hann sýndi mer bréfið, og