Heimskringla - 06.09.1895, Blaðsíða 2

HEIMSKRINGLA 6. SEPTEMBER 1895.
Heimskringla
PUBLISHED BY
Tle fleimskrÍDgla Príg. & Pabl. Co.
•• ••
Verð blaðsins í Canda og Bandar.
82 um árið [f^rrirfram borgað]
Sent til íslands [fyrirfram borgað
af kaupendum bl. hér] $ 1.
• •••
Uppsögn ógild að lögum nema
kaupandi sé skuldlaus við blaðið.
• •••
Peningar sendist i P. O. Money
Order, Registered Letter eða Ex-
^ress Money Order. Bankaávis-
anir á aðra banka en í Winnipeg
að eins teknar með aíiöllum.
• o ••
EGGERTJOHANNSSON
EDITOU.
EINAR OLAFSSON
BUSINESS MANAGER.
• • ••
Office :
Corner Ross Ave & Nena Str.
P O. Box 305.
máske Lögberg, sem þannig byrjaði
lífsstarf sitt ? Alt þetta sýna blöðin og
miklu meira í því sambandi, alttilþessa
dags, og alt þetta getur hver maður
fengið að sjá, sem vill koma þangað sem
blöðin eru til og bera þau saman grein
fyrir grein.
Sem sagt er bæði tilgangslaust og
mannlegri þolinmæði ofvaxið, að svara
með röksemdum öllum þessum kærum
Lögbergs og þess flokks manna, í hvert
skifti sem þær eru frambornar, munn-
lega bréflega og á prenti. Það er alveg
tilgangslaust af því það er pólitisk
stefna Lögberginga flestra, að ganga
með fyrirlitning framhjá öllum sann-
leika og öllu réttlæti í ágreiningsmálum
blaðanna. Það er hin eldgamla van-
heilaga eining kyrkju og verslegs valds,
sem er rót þessarar stefnu. Með sam-
eining og samvinnu þeirra afla ætlaði
núverandi ritstj. Lögbergs sér að vera
einvald herra íslendinga hér í landi alla
sina tíð, einvaldur eins og hann vár um
stund í Nýja Jslandi fyrrum, á meðan
öllum var kent að lítillækka sig fyrir
fleiri hliðar séu á einum hlut, bæði
pólitiskum málum og kyrkjumálum
Hún hefir, með öðrurn orðum, komið
fram með skoðanir andvígar hinni van
heilögu einingu. Fyrir það hefir hún
verið bannfærð af hinni kyrkjulegu
deild einingarinnar, á kyrkjuþingi og
enda á stólnum og “sannkristnum
mönnum rækilega sýnt fram á hve
syndsamlegt sé að kaupa jafn viðbjóðs
legt “málgagn vantrúarinnar!” Hún
á að vera mest valdandi ‘vantrúnni
meðal Vestur-íslendinga, eins og öllu
öðru, sem hin vanheilaga eining telur
ilt. En það er ekki sannara en annað
sakargiftunum, fornum og nýjum
Hkr. á ekki þann heiður skilið. Hún
var ekki á Gimli, eða nokkur aðstand-
enda hennar, til að andmæla trúfræðis-
skoðunum séra Páls heitins Þorláks-
sonar og gera gys að kenningunni um
innblástur ritningarinnar. En þar var
fýrstu frækornunum sáð og þótti heið-
arlega gert—þa. í Lögbergi er hún
hans tin-hátign og skríða með auðmýkt.] æmd málgagn alls þess sem ilt er, í
Jórturtugga Lögbergs.
Skamma-kóróna sín ætlast ritstj.
Lögbergs auðsælega til að hún sé at-
vinnurógs og meiðyrða samsteypan í
blaði hans 29. Ágúst. Það mætti ætla
að hann með þessari grein væri að
vinna fyrir kauphækkun, eða, að
minsta kosti, nýrri velþóknunar yfir
lýsingu frá nefndinni, sem notar hann
fyrir fótaskinn. Þar býr eitthvað und-
ir, því lengi hefir honum ekki tekizt að
setja saman þrælslegri skammir og
hæfuminni ósanninda þvælu.
Vitaskuld er ekkert af því, sem hann
ber á borð fyrir lesendur blaðsins í þess-
ari grein nýtt, að undanteknu einu orði
að þvi er Hkr. snertir og nokkrum
•lýlgjum um að nóg séu höggfæri á
ritstj. Hkr. Alt hitt er sama, gamla
tuggan, sem Lögberg og þess nótar
hafa verið að jórtra frá því fyrst það
blað varð til. Aðalefni þessarar jórt-
urtuggu er, eins og almenningi er fyrir
löngu kunnugt á þessa leið : Hkr. er
völd að ölljyp deilum, sem upp hafa
komið hér vestra! Lögberg hefir aldr-
ei byrjað! “Hkr. er saurrenna fyrir
alt sem verst er í Vestur-íslendingum!
Lögberg erlífgjafi og sérstaklega “kon-
stitúeraður” verndari alls hins góða og
göfuga, háleita og fagra! Hkr. “er
málgagn fyrir guðsafneitun (heiðin-
dóm), “unitarismus” og “lausung” !
[þetta er eina eina orðið sem nýtt er í
þessari upptalningu. Hvað skyldi
næsta viðbót heita ?] og hún hefir “frá
upphafi stutt alt það, sem miðaði að
því að rífa niður guðstrú, kristindóm
og siðferði” ! Lögberg og aðstandend-
ur þess hafa auðvitað gert það gagn-
stæða ; nokkrir þeirra hafa enda geng-
ið svo vel fram í siðferðisbaráttunni að
halda fram þörf á verði umhverfís ís-
lenzkar stúlkur á samkomum eins og
t. d. Islendingadegi, til að verja heiður
þeirra !
Þetta er adaMnnihaldið, aðal-efni
tuggunnar mygluðu, sem Lögberg og
að fótum hans, ef þeir vildu lifa
annarsað svelta. Hann sá þá tæki-
færi að þenja sig út og verða stór í
munni og hann lét það ekki ónotað.
Og þessu þrælstaki vildi hann vitanlega
ekki sleppa, vildi æfinlega geta rekið
landsmenn sína alla f einum hópíhvaða
kví sem honum datt í hug, vildi geta
rekiðþá eins og stóðhross um fjalldali og
heiðar á íslandi. Þegar vonlaust var
að honum einsömlum tækist að halda
öllum stöðugum í trúnni á sig, þá var
aðfá kyrkjuna í félagið. Og það var
auðfengið, því hún ekki síður en hann
þarfnaðist trúboða meðal lýðsins. Sam-
vinnan var báðum hentug. Að feng-
inni sameiningunni varð ofstopi foringj-
anna svo mikill, að enginn mátti á móti
mæla og má ekki enn. Ef nokkur d.yrf-
ist að framsetja aðra pólitiska skoðun
en núverandi ritstj. Lögbergs hefir í
það og það skiftið, þá er sá hinn sami
“úalandi og úferjandi.” Hann er þá á
augnablikinu orðinn heimskur og ill-
gjarn og þjóð sinni til skammar. Eng-
ar þær skammir, engin þau hrakyrði
eru til, sem ekki er sjálfsagt að ausa
yfir þann mann, sem ekki er tilbúinn
að fylgja núverandi rrtstj. Lögbergs í
öllum málum, á öllum hans kútvend-
ingum, frá liberal-flokknum til con-
servative-flokksins og frá conservative-
flokknum til liberal-flokksins aftur, etc.
A hinn bóginn eru sömu skammirnar,
sömu hrakyrðin vís, ef einhver dyrfist
að geta um eitthvað af því, sem rætt er
°g ritað um trúfræði hvervetna í heim-
inum, svo framarlega sem það í nokkru
atriði kemur 1 bága við viðtekin lög og
reglur í vestur ísl. lútersku kyrkjunni.
Ef nokkur maður framsetur slíkt »
hvaða skilningi sem er. Þar er engin
undantekning. Og það er ekki heldur
neinn hálf-fullur mælir af skömmum
sem það blað lætur úti nú í þvi sam-
bandi, heldur “troðinn, skekinn og
fleytifullur,” enda ekki óeðlilegt þar
sem einvalds-herrann sem vildi verða
stendur sjálfur fyrir mælingunni og sér
allar sinar innilegustu eftirlanganir
grotna sundur, alla sína glitmiklu loft-'
kastala hrynja svo að þar er ekkert
eftir. Hann stendur eftir á bersvæði í
sinni eðlilegu nekt, fyrir löngu flettur
mikilmensku hjúpnum, sem hann fékk
á sama hátt og fleira á stjórnarláns-
einokunar-árum sínum, á meðan Nýja-
ísland var ofurlítið Rússland og hann
ofurhtið tin-liki af Zar, og sem hann
lafði á þangað til sögunarmylnu félagið
hans með stóra, ósköp stóra nafninu
veslaðist upp vegna óhollra meðala í
höndum hans. Hann veit það, að síð-
an er hann ekki ögn æðri en þeir, sem
hann fyrrum drottnaði yfir með rúss-
neskri harðstjórn. Hann er fallinn
eins og allir harðstjórar falla fyrr eða
síðar. Eins og Skugga-Sveinn á hann
ekkert eftir nema “skapið,” en því
skeytir hann þá lika með stjórnlausu
heiftaræði á öllum, sem andmæla einu
°rði sem hann segir, öllum, sem ekki
eru tilbunir að selja hinni vaiAeiIögu
einingu sjálfræði sitt og sinna.
voðaglæp, að sýna þeim lesendum sín- Ískaríot,” “mannfýlur” o. s. frv. En I hafi verið og vel farið með almennings
um, sem ekki lesa ensku, að tvær eða svari þeir honum í sama tón, og þó þeir eign, er honum var borgað sem næst
aldrei viðhafi hálft svo tuddaleg orð, þá 81,600,00 úr fylkissjóði fyrir að bisa við
emjar hann og hrín. fórnar upp höndun- járnbrautar-húmbúg á fslandi, og leika
Um og scglst ekkl svara öðrum eins ofurlítinn “kapitalista” og “gentleman”
monnum og - svo í næstu setningunni fyrir Reykvíkingum ? Það er ólíklegt
veltir hann sér yfir þá aftur ! að Greenway sé gert rangt til, ef getið
Þannig tekur ritstj. þvi, er honum er upp á að hann hafi veitt féð í því
er svarað í sömu mynd, og er þá næst að skyni eingöngu og gegn þeim loforðum,
athuga, hvernig honum geðjast að því. að ritstjórinn ynni af kappi að innflutn
ef honum er svarað kurteislega, eins og ingi til Manitoba frá íslandi. En nú er
ærlegum mönnum er svarað. Síðan kunnugra en frá þurfi að segja, hvernig
hann tók við ritstjórninni, hefir hann í hann leysti það verk af hendi. í stað
flestum ef ekki öllum blöðunum, kallað Þess að koma fram sem réttur og sléttur
Hkr. einhverju af þessum nöfnum, hefir agent Manitobastjórnar, birtist hann á
oft viðhaft fleira en eitt í sama blaði : íslandi í gervi þess ljóssins engils, er
“Leirblaðið,” “Leirgosblaðið,” “Eitur- vildi og gæti umhverft landinu í blómstr
dækjan,” m. m. Ritstj. Hkr. hefir hann andi allsnægta reit ! Afleiðingin varð
uppnefnt engu sjaldnar og ekki valið sú, að stemdur var útflutningast:
honum betri titlana en blaðinu. Það er urinn frá íslandi og heimfarahugur
fyrirhöfn að leita allar þær nafnbætur kveiktur hér vestra. Mundi hann hafa
uppi, því þær byrjuðu strax skömmu kallað þetta ráðvandlegar aðfarir hjá
eftir nýjároghafahaldistsíðan, en gam- öðrum ? Eða dettur honum máske
an væri það einhverntíma, að koma með hug að segja, að þetta sé sín fyrsta ‘yfir-
alt það orðasafn í einni heild. Vér tök- sjón’? En svo er hann nú á því að
um þvi rótt af handahófí nokkrar setn- fjár-bruðl Greenways á íslandi sé af-
ingar úr 4 blöðum, ekki af því að þær sakandi af þvi íslenzkir vesturfarar hafi
séu dónalegri en svo ótalmargar aðrar, grætt á því eins mikið eins og svari
heldur af því, að skarnyrðunum er oft- adlri þeirri upphæð. Þetta er ekki sann-
ast dreift svo vel um langar greinar, að indaminna en margt annað, sem ritstj.
seinlegt er að safna þeim saman, þeg- staðhæfir. En sjáum nú til. Fjrrir
ekki er tími til að búa út eintómt heimsending íslendinga hefir Greenway-
orðasafn. Þetta er þá lítilfjörlegt sýn- stjórnin borgað alls $6,947,63 auk þeirra
ishorn af því, hvernig ritstj. Lögbergs 6—700 doll., sem hún nú þegar hefir
hefir valið oss orðin, siðan hann tók við: borgað f.yrir innheimtu fargjalda-Iáns-
nr. 20 — “Slúðurberi og slefudallur sá lns‘ Áður en sú heimsending byrjaði
“sem notaður er fyrir lepp við leirgos- var fargjaldið komið ofan í 130 krónur,
“blaðið á Nena stræti, er að útbreiða
_ Um fjárveitingareikning sambands-
stjórnarinnar höfum vér ekki nema fátt
eitt að segja. Lögberg er komið með
svo margar útgáfur af þeim, og hvora
annari ólíka, að í því er ekki hægt að
botna., Það segir nú, að samkvæmt síð-
ustu ríkisreikningunum hafi Hkr. feng-
ið 8828 fyrir 1000 eintök af blaðinu í
mánuöi. Svo undir eins í næstu setn-
ingum segir það upphæðina i%ildi $520 í
6 mán. í einum staðnum er öll upphæðin
sem Hkr. á að hafa fengið á tímabilinn
$1208,20; í öðrum staðnum $1201,20.
Munurinn er lítill, en þó er það munur
og báðar upphæðirnar geta ekki verið
rettar. En hvar í síðustu ríkisreikning-
um standa þessar upphæðir, önnurhver
eða báðar eða allar ? Á hvaða blaðsíðu,
r*um- undir hvaða staflið er þær að finna?
Þetta er Lögberg siðferðislega skyldugt
að sýna, Hvað snertir útskýringar
Lögbergs áhrærancfi kaup Mr. Baldwin-
sons, þá er það eitt um þær að segja, að
þær eru bæði þunnar og götóttar. Til
að sjá hve sennilegar þær eru, þarf ekki
annað en athuga orð blaðsins um hann
og hans ferðalag, í sambandi við ríkis-
reikningana árið næsta á undan. Sú
afsakana-kápa klæðir ritstjórann á
sama hátt og hugsunarfræðislega og
heiðarlegu-blaðamensku-kápurnar. sem
hann er altaf að sníða og sauma handa
sjálfum sér. Verðið á “Landnemanum”
kemur oss ekki við. Valdimar Ásmund-
arson kynni að geta stungið tuggu upp
ntstjórann í því sambandi, ef hann
vildi virða hann viðtals. Það eitt er þó
u^oa^ena stræt., er að utbreiða svo niðurfærslan, sem Greenwayingar auðsætt að r,ol-V
lygasogur í eiturdækjunni sinni...I , y k auosætt, að nokkur munur er á að gefa
“En svo ris Eiturdækjan upp á skott- f. helgað ser er sem svarar 7 krónum út 6-800 blöð á hverjum mánuði eða
“leggjunum og lýgur því.......” á bverju fullu fargjaldi. A þessum 2 3,000, og burðargjald með pósti’á fs
“Stefna leirgosblaðsins hefir arum hafa flutt vestur yfir hafið : 1893 landi verður líka að t<,l-n0f fi
( altaf verið sú frá upphafi, að láta rit- um 816 og 1894 um 166 manns, alls 982
‘ stjóra sina reyna að kasta leir á og Það er vel'í lagt að fyrir flutning þessa
“ofsækja ntstjóra Lögbergs.......En Ltn i, c , S P ,
“svo liðu sjö árin, að formaður vor I f° „S hafi komið lnn 800 ful1 fargjöld, en | sé málgagn fyrir “guðsafneitun,”
l greina.
Ritstj. segir afdráttarlaust að Hkr.
“stóð uppi óskaddaður, en vargarnir setfl maður svo, nemur niðurfærslan “Unitarismus” og “lausung, o. s frv
^ og rakkar þeirra voru sumir óvígir, I alls 5,6(X) krónum, eða inuan við $1,500. I Uér Þykjumst vita að ritstj hafi við
‘Mr T65™ °g minna lamaö- Það er alt °í? sumt- Kostnaðurinn er hendina Hkr. allt frá upphafí ef ekki
ir og tannbrotmr. Það virðist bó að «íí qa7 ^ , uppuan, et em,
“formaður vor hafi að síðustu aumk ’T ’f’ “ Vmnmgurmn er Sf-500.00 skulum vér lofa honum að sjá þau blöð,
“ast yfir hvolpinn.enda beit hann °g 'Ll0gberg telur hær upphæðir jafnar ! sem hann kann að vanta. EN SANNA
“ekki nema þegar hann komst aft- Sannlega er Logberg sannleikans mál- VERÐUR HANN ÞESSI UMMÆLI
“an að honum.”- Nú, er vér tókum gaSn 1 SÍN Öf,h OG ÞAÐ TAFARLATTST
f ----- edaheitahvers mInns nS
' auðsjáanlega ifla við"menn^sem'eru I, Jafnframt Því sem hann klaSar og| INGUR, MANNORÐSÞJÓFUR OG
Eins og ósiðuðum barbara er hon-
um betur gefið að meta það og dæma J
“sem í magann kemst,” en ritverk ann-
“hreinlyndir og segja sannleihann af- kvemar ð'fir dylgjunum gagnvart sér, LYGARI. Hann má taka hvern kost-
‘‘dráttarlaust. “Skaplyndi” þeirra á er hann sjáHiir vakandi og sofandi að mn sem hann vill, en hann verður
((ekkl við bann. Það má lesa það milli dylgja um eitthvað óskaplega Ijótt í fari kJÚsa undir eins.
"M.XS.'ÍjmSTL’S: 13 * ->■ til e«i„». .klJt
“svikara er fyrirmynd (Ideal) hans.” enga osamkvæmm 1 þm, ser hana ekki nema bláberar sannanir. Áfram
í nr. 24 — “Það er eins og maður sjái * bvi fremur en í kröfum sínum að vér I ‘Hákur!”
“litla ritstjórann vera eins og krabba sonnum kærur vorar á henclur Greem
“að blása upp blöðrur og að hann waystjórninni og að vér sönnum sýknu
11 allnr* r\rv «t_H x*_ .. I
“tútni allur og þrútni af erfiðinu.”
vora, þegar hann kærir oss fyrir aðhafa
hann undireins brennimerktur sem van-
trúar-maður, og guðleysingi eða guð-
níðingur. Og ef blað birtir slíkt er það
málgagn vantrúarinnar, guðleysis, sið-
leysis og lausungar, m. m. slíku. Með
þessum ofsa, þessum látlausu skömm-
um, vonar þessi vanheilaga eining að
hræða svo kjark úr mönnum, að allir
verði fegnir að “vera með,” til þess að
geta heitið “góðir menn” og “gáfaðir
menn”; aðenginn líti kringum sig og
heyri, þó hann megi til með að sjá og
heyra, það sem gerist í útheiminum,
heldur að allireinblíni á það ljós, sem for-
Þetta er orðið lengra en það ætti að
vera, en vér vonum að kaupendur blaðs-
ins afsaki þó vér einusinni bregðum
vananum. Vér höfðum ásett oss að
svara öllum ósköpunum í Lögbergi með
og með sem fæstum orðum,
eins og hver einn getur sannfærst um’
sem vill líta yfir Hkr. frá því hrakyrða-
drífan byrjaði í Lögbergi. En af því
ritstj. Lögbergs skilur ekki fremur
þess aðstandendur gera sér gott af að I mönnum þessarar vanheil. emingar
jórtra viku eftir viku, mánuð eftir
máriuð, ár eftir ár. Það er þýðingar
lítið að fara að svara þessum gömlu
kærum, þessum atvinnurógi öllum með
nokkrum röksemdum. Það hefir
verið reynt svo oft á undanförnum
tíma, á meðan siðaðir og skynjandi
menn skipuðu ritstjórnarsæti Lögbergs
en alt til einskis; klikku-pólitíkin leyfði
þeim ekki að sannfærast. [Og úr því nú
allar röksemdaleiðslur voru til einskis
á meðan siðaðir menn skipuðu það
sæti, hvað skyldu þær þá hafa að segja
nú, meðan sú fígúra skipar ritstjóra-
sætið, sem ekki skilur 19. aldar andann
fremur en maður ný genginn úr hömr-
um ?
Blöðin bæði eru til frá upphafí og
hver sem vill er velkominn á skrifstofu
Hkr. hvern virkan dag sem er, til að
bera þau saman, blað fyrir blað og
grein fyrir grein, alt frá upphafi. Þau
sýna hvert blaðið það er, sem hefir of-
sókt hitt, hver flokkurinn það er, sem
meiri ástæðu hefir til að kveina undan
ofsókn. Þau sýna hvert það var Hkr.,
sem strax i fyrsta númeri sínu byrjaði
að skamma Lögberg [sem þá var auð-
vitað ekki til] og þess flokksmenn og
hélt því áfram viku eftir viku, að á-
stæðulausu og án þess nokkru verulegu
væri svarað, — eða hvert það var
þóknast að sýna þeim og fari eftir þeim
boðorðum einum, hvert heldur pólitísk
eða kyrkjuleg boðorð, sem þeir setja
þeim fyrir. Þetta er tilgangurinn með
öllum ofsanum. Um það getur enginn
efast, sem athugar gang hlutanna. En
þessir menn reka sig fyrr eða síðar á
það, aðþeir fjölga óðum sem skilja það
og meta, að þeir eru í frjálsu landi, þar
sem enginn hefir rétt til að ávita annan
fýrir skoðanir hans. Þarafleiðandi verð-
ur þessi ofsi fyrr eða síðar bani þeirra
sjalfra, sem beita honum, sem eru svo
langt á eftir tímanum, að þeir skiija
ekki einföldustu kröfur nútíðarinnar,
en rembast við að reka alla áfram eins
og sauði með harðstjóra svipu. Þessir
menn hljóta fyrr eða síðar að biða al-
gert skipbrot á öllum sínum fyrirtækj-
um.
Nú er Hkr. sek í hvorttveggja og
er því öllum auðsætt hversvegna hún
er lamin þrælslegri brígslum og illyrð-
um, en nokkurt annað blað í allri Ame-
ríku. Þá er líka auðsætt þvi ritstjórar
hennar, án nokkurs tillits til þess hver
það hefir verið, hafa verið smánaðir og
lamdir öllum þeim smánaryrðum, er
Hákar, Merðir, Hrappar ogÞangbrand-
ar hinnar vanheilögu einingar hafa get-
að upphugsað, sameiginlega og sinn í
hvoru lagi. Hkr. hefir drýgt þann
I þessari grein er ritstj. Hkr. narraður I stolið atvinnurógsbréfinu hans ljóta. Sé
ara, almenna þekkingu og siðfágun. En fynr Það að vera lítl!I og bonum brigsl- hann eða hans klikkubræður kærðir fyr
síðan honum var hreykt upp í ritstjóra- að um Það dtta ® sinnum 1 ir eitthvað, þá er hann og þeir sýknir til
stól Lögbergs, verður hann með tilhjálp Öllum þessum hrakyrðum hefir Hkr bess sökin er sönnuð; en kæri hann aðra
skugga sinna að reyna að breiða yfir þá svarað með fyrirlitningu. Hefir að eins fyrir eitthvað, þá eru þeir sekir til þess
nekt sína. Það gerir hann með sífeldum getið Þeirra með hógværum orðum, sem þeir hafa sannað sýknu sína ! Ef djlgt
enskuslettum, með þvi að útskýra al- vott þess, hve vel það sitji á ritstj. Lög- er um að hans opinbera íramkoma sé
gengustu íslenzk orð með ensku! Af bergs að tala um heiðarlega blaða- seirð, þá er það níðingslegt, en dylgi ___
þessum enskuskýringum á “sauðsvart- mensku’og Þau orð : “heiðarleg blaða- hann um aðra, þá er það drengilegt ! I kl< Jur nútíðarinnar °g -voif; ekki fremur
ui almúginn” að sjá og skilja, að þarna naenska,” lætur hann fjúka við öll mögu- Þannig er Lögberg undir hans stjórn alt
sé þó piltur, sem kunni meira en ís- leg og ómöguleg tækifæri, þó hann í í gegn. Það er hvervetna sama hugsun-1 blaðsins’ en óhorið barn- en espast því
lenzku — hann kunni ensku ! Þess á somu andránni sýni svo greinilega, að arfræðislega svínastían. Hvað dylgjur Sem honum er meir eftirgefið, þá
miHi slær bann svo um sig með hróka- bann hefir ekki minstu hugmynd um hans um oss og aðra aðstandendur Hkr. 61 óumfiyÍanlegt að sý>la einstöku sinn
ræðum um, að vér þekkjum hvorki heið- Þýðing Þeirra. en hefir að eins lært þau snertir, þá gæti Lögberg ekki gert ein- ™ hverjar ástæðurnar eru og hvað það
arlega blaðamensku né hugsunarfræði. eins og páfagaukur getur lært orð og um þeirra að minsta kosti meira þægð. °r’S6m hann og hans fóIagsbræður hafa
Með því vonar hann að hylja blygðun baft þau eftir. arverk, en að framsetja kærurnar, sem V6rÍð að reyna að gera frá uPPhafi og
sina, en ferst það jafn hönduglega og Nú, út af því, að vér höfum altaf Það dylgir um. Hvað sjálfshól hans í &Ö reyna að gera- Það getur
Afnku-negranum, sem trúboðinn gaf svarað honum með kurteisi, espast hann Því sambandi snertir fyrir það, að hann eldlega komið fyrir að vér megum
Ki-av +;l í( en sem hann vöðlaðJ | altaf meir og meirj öldungis eing Qgsag_ hafi ekki viljað taka skammagreinir um |tllmeð að verða langorðir einhverntíma
brók til að fara :
um hálsinn á sér næst þegar hann kom
á trúboðsfund ! Það þarf sannarlega
ekki djupt að grafa 1 Lögbergi, síðan 1.
Marz 1895, til að sannfærast um, að
heiðarleg blaðamenska og hugsunar-
fræði “fyrirfinst” þar ekki fremur en
pálmaviður á Grænlandsjöklum.
Það er vitaskuld þýðingarlítið að
rekja þetta og benda á, af hvaða rótum
þessi ofsi allur er runninn. Því alt seg-
ir Lögberg lýgi jafnharðan. Það gerir
engan mun, þó vér bendum á bókstafina
sem sanna vora sögu, það er þá Hkr,-
lygi samt, missýningar eða blátt áfram
viileysa. Við öðru er heldur ekki að bú-
ast undir stjórn núverandi ritstjóra
þess, sem, eins og Skugga-Sveinn, virð-
ist hafa lagt frá sér samvizkuna sem
útslitið fat íyrir löngu síðan. En þýð-
ingarlítið eins og það er. er maður þó
nauðbeygður til þess endrum og sinnum
að svara með meira en fáeinum orðum.
an segir frá gráðuga hundinum, sem oss- Þó nógar hafi boðist, þá er það ó-
aftur, ef til vill alt af
annan sprettinn,
einu sinni var byrjað að gefa. Sóma-1 Þarft alveg. Lögberg ber það með sér I hV‘l0ÍUm Ver’ að gera Það ekki nema
samlegan rithátt metur hann þannig, að slðan núverandi ritstj. kom til sögunn- r>Cgar svar gegn logllum sakargiftum er
hann sé hræsni, uppgerðarkurteisi, farí- ar> bvað ant honum er um að hlífa oss, oumflýíanlegt-
seaháttur, lyga-sæta o. s. frv. Með því að verÍa oss ónotum, illyrðum og ósönn-
sannar hann sjálíur að hann skilji ekki um bærum ! Það sér hver maður og
fremur aldaranda 19. aldarinnar, en mað‘- Þess vegna er það að bera í bakkafullan
ur nýgenginn úr hömrum. Það er ein- læklnn, að skrifa um það eðallyndi sitt
mitt þannig, að barbarar allir líta á alla sérstaklega !
siðfágun nútíðarinnar. Þeir skilja ekki
hvaðhún þýðir og svo velgir þá viðhenni' | Um þá Finney og Baldwinson og
V ottorð.
Við menn á þessu stigi er ekkert hægt kærurnar gegn þeim höfum vér ekkert
að gera nema að mæla þeim í sama mæli að segja. Þeir eru í standi til að segja
og þeir mæla öðrum, þegar óumflýjan-1 eitthvað sjálfir.
legt er að svara þeim. En sé ritstjóra
Lögbergs svarað í sama tón, sé hann p .
ausinn líkum illyrðum og hann eys á Eln af standandl kærum Lögbergs
aðra, þá emjar hann og veinar, en þáð “ ***’* u Hkr' 80 heimskur‘
geraekki barbararnir í Asíu eða Afríku hÖÍUm ^ ekkert &ð Segja' En
Að því leyti er hann þá skör neðar en ? " Þá S6gja " VÍtÍð’ S6m StjÓrn'
þeir ar hjá ritstióra Lögbergs þegar hann fer
að rifja upp skömm sína og Greenway-
stjórnarinnar, í sambandi við Sifton-
sveitar stuldinn. Það er líklega af ofviti
Ein standandi klögun ritstj. Lögb.
Einusinni enn emjar ritstj. Lögbergs
og klagar yfir níðingsverkum Hkr., er
hún flytur svör frá þeim mönnum, sem
hann hefir áður velt sér yfir. Hann
skammar þá fyrir að mæla sér í sama
mæli og hann mælir þeim. Þannig gæg-
ist einvaldshugmyndin fram ósjálfrátt.
Honum finst hann hafa einkaleyfi til að
ausa alla aðra dónalegustu hrakyrðum,
kallaþá “heimskingja,” “bos,” “Júdas
er Það’ að vér ofssekjum sig, dylgjum sprottið ? En hvað sem nú honum kann
Um ‘lð hann hafi brallað hitt og þetta. að virðast um sigurinn í því máli, þá cr
1 ’að er vitanlega satt, að Hkr. hefir við það ekki gleymt lesendum blaðanna, að
\ jss tækifæri ekki komist hjá að geta vér skoruðum tvímgis á hlutaðoigendur
þess, að hann hafi gert ýmislegt það í að kæra oss fyrir meiðyrði í því sam-
smu margvíslega opinbera braski, sem bandi, en sú kæra er ekki komin af stað
utasetningavert er. Ér hann virkilega enn, oss vitanlega. Það sýnist vitur-
svo bbndur að hann sjái ekki, hve mis-1 legra fyrir Lögberg, því verður ekki
itar sumar gerðir hans hafa verið ? I neitað, að státa ekki af sigri í því máli
Dettur honum í hug að halda fram,— til fyr en Greenway er búinn að bíta úr
Þess ekki sé lengra leitað - að réttlátt I nálinni. En hann á það eftir enn.
Það er mjög svo náttúrlegt að sá
maður verði sér til stórrar minkunar
hjá öllum betri mönnum, sem taka eftir
almennum málum, sem hleypur alt af á
hundavaði, þannig, diktar upp og smíð-
ar sögur eftir því sem honum dettur í
bug og þykir bezt viðeiga, jafnhliða ó-
drengskap og slúðri, eins og t. d. að
Sigtryggur Jónasson segir í síðasta
blaði sínu, að ritstj. Hkr. sé skuldbund-
inn Stephani Sigurðssyni. Þetta er nú
bara uppdiktaður þvættingur, og ósann-
indi. Sannleikurinn er sá að 31. Marz
1895 skuldaði ritstj. Hkr. St. S. 98 cts.,
efttr reikníngi fi-á S. S., en í Apríl borg-
aði ritstj. Hkr. fyrir S. S. 2 árg. af
mik='-keið sogbækurnar sýna. Afþessu
má sjáað S. S. skuldar ritstj. Hkr. lítil-
rseði, en ritstj. ekki Steph. Sigurðssyni.
Það er m jög hætt við því, - ef Lög-
bergs-Bosinn leggur það i vana sinn að
glepsa i heiðarlegt fólk,-aðeinhver taki
í trymð á honum og brjóti þessar tvær
vigtennur sem eftir eru. — Eg hefi sann
arlega sneitt mig hjá að eltast við ó-
sanmnd1 og leirburð Bósans að svo
miklu leyí! sem hægt hefir verið • auð-
hlltað hefi, eg .látlð bann taka mikinn
hluta af sluðrmu til baka, eins og al-
menmngur heíir séð, og líkfegt er að ein
hver taki betur i trýnið á honum ; að
minsta kosti má hafa sterkar gætur á
Bósa að hann biti ekki einhvern í bakið
þegar tækifæri gefst.
Stepiian Siqurdsson.