Heimskringla - 11.11.1897, Blaðsíða 2

2
HEIMSKRINGLA, 11. NÓVEMBER 1887.
Published by
Walters, Swausoii &
Yerð blaðsins í Canada og Bandar. $1.50
urn árið (fyrirfram borgað). Sent til
íslands (fyrirfram borjíað af kaupend-
"m blaðeins hér) $L.OO.
Peningar seudist í P. 0. Money Oi der,
Registered Letter eða Express Money
Order. Bankaávísanir á aðra banka en i
Winnipeg að eins teknar með aiföllum.
ElNAR Ói-AB’SSON,
Editor.
B. F. Walters,
Business Manager.
Office: Corner Princess & James.
P O BOX 305
Verkfall.
Eitt af því sem valdið hefir
mestum deilum, stríði og umhugsun
meðal þjóða þeirra sem vanalega er
álitið að séu bezt á veg komnar í
verklegum og andlegum efnum, er
skifting auðs og afraksturs fram-
leiðslunnar. Verkamennirnir eru
orðnir lítt ánægðir með að verk-
veitendur græði stórfé á því verki
sem þeir (verkamennirnir) hafa ekki
meira upp úr heldur en það sem þeir
þurfa sér til uppcldis og það stund-
um af skornuin skamti, en aftur ligg
ur vinnuveitendunum við að draga
til sín, nú eins og Sður, alt sem þeir
geta, og nota sér það þegar fleiri
bjóða sig fram en útheimtist til að
vinna það verk, sem þeir hafa með
höndum. Að svona fari er óhjá-
kvæmilegt meðan einstaklingurinn
býður fram krafta sína og þekkingu
eins og hverja aðra viiru í þjónustu
verkveitandans í kapp við aðra ein-
staklinga, sem hafa samskonar varn-
ing á boðstólum. Það mætti vera í
meira lagi ósérplægin verkveitandi,
sem ekki notaði sér þetta boð til þess
að ábatast á því beinlínis, og t.il þess
að geta keft við aðra verkveitendur
um þau verk sem til fallast.
Á þeim tímum þegar vissii-
menn í hverri ætt voru höfðingjar,
sem allir lutu, eða á meðan konung
ar, furstar og fyrirmenn, sem álitið
var að hefðu fengið völrt ein af náð
einhvers æðri kraftar, ríktu og réðu
fyrir þjóðum og þjóðflokkum, sem
lutu þeim með auðmýkt og undir-
gefni. Þá var ekki nema sjálfsagt
að sumir voi u stórríkir og aðrir ætíð
fátækir, og að fáta-klingarnir gerðu
sig ánægða með að þjóna þessutn
herrum jarðarinnar <>g fá í staðin
það sein þeir þurftu sér til uppeldis
að eins. En þegar mönnum fór að
skilast að vald þessara manna stóð
að eins á veraldlegum grundvelli,
að þarflr þeirra voru í rauninni ekki
rneiri enn annara manna, og að
þeir brúkuðu auðlegðina sem þjón
arnir höfðu aflað þeim til þess að
gcra þá (þjónana) alt af meira og
meira háða sér, þá fóru menn að
leitast við að dreií'a kröftunum, sen,
höfðu fjötrað þá. Ilið arfgcnga vald
og [einkaleyfi vissra manna til að
kalla eftir fé og fylgi af vissum
flokkum manna eða fé og fylgi
vissra héraða, fór sm i þverrandi, en
einstaklingunum sem um auð og
völd keftu fjölgaði, og samkrppni
þeirra á meðal óx. Þannig \ar þt
samkepnin sezt í hárætið og einka-
réttindin upphattegu búin að tapa
sér að mestu leyti. En svo koma til
sögunnar önnur einkaréttindi, einka-
réttindi sem bafa að vísu nokkur
takmörk, en sem eru þó mjög víð-
tæk, og það er notkunarréttur
þess auðs sem inaður hefir aflað sér
eða fengið á annan hátt. Með þess-
uin rétti hafa einstakir menn og viss
ar ærtir safnað að sér á öifmm ánim
eða gegn um aldanna raðir, lausum
aurum og landeignum, sein gerir þá
að húsbændum þeirra sem annað-
hvortfyrirskort hæfileika eða annara
atvika hefir ekki hlotnast annað af
þessa heims gæðum en tvær hendur
og mismunandi skörp skilingarvit.
Það eru þessi einkaréttindi sem
heimurinn er farinn að hafa geig af,
ogsem fvr eða síðar þarf að reisa
einhverjar skorður við, ef alinenn-1
ingur á að geta notið tilverunnar
nokkurnveginn á þolanlegan hátt.
Þetta hafa meun verið að sjá alt af
betur og betur, og það er eftirtekta-
vert að stríðið um þetta er harðast í
mentuðustu löndum heimsins, scm
er eðlileg afleiðing þess að stétta-
skiftingin er farin að ganga úr sér,
og flestir eru farnirað gera kröfu til
að lifa svo nautn sé í. Og þær
hreyfingar sem á síðustu árum
hafa vaknað víðsvegar um lieiminn,
eru sönnur, fyrir því að brevtíng á
þjóðfélagsfyrirkemulaginu er óhjí-
kvæmilega, annaðhvort með hægð
og samkonmlagí eða með styrjöldnm
og 11 ðsúthellingum. Almenningur
hinna mentuðu landa er nú búinn
að fá meðvitund um að hann sé í
rauninni sá æðsti og eini dómstóll
sem til sé, eða með öðrum orðum að
allir núverandi dómstólar sem set.tir
eru til að vernda það sem kölluð eru
réttindi manna, séu magnlausir þeg-
ar meirihluti þjóðanna er búinn að
fordæma þau lög, sem þeir dæma eft-
ir. Það er meðvitundin um þetta
sem gerir menn örugga í framsókn-
inni móti yfirráðum etnstakra manna
og félaga, og ákveðna í að færa það
í lag sem aðgerðar þart við, undir-
eins og það er orðið Ijóst hvaða fyr-
irkomulag er heppilegast. En hvaða
fyriikemulag ér þá heppilegast ?
Þetta er spuruingin, sem flestir
stranda á, eða að minsta kosti sþurn-
ingin sem allir svara ekki á einn
veg. Þeir sem lengst fara vilja að
alt sé sameign, og allir vinni fyrir
alla, eða leggi í eitt sameiginlegt
þjóðfélagsbú, og fáí þaðan aftur upp-
eldi sitt; aðrir vilja að landeignir all
ar, járnbrautir og aðrar stóreignir
séu þjóðaeign, en einstaklingnum sé
leyft að halda þeim lausum auram
sem þeir getakomistyflr.ogenn aðrir
fara fram á að þaðsé aðeins takmörk
um bundið hversn mikið einstakling
urinn rnáeigaaf landeignum, Allar
þessar tillögur hafa nokkuðað styðj-
ust við. én þær eru ekki bfinar að
festa rætur hjá almenningi og verða
þær því ekki lagðar til grundvallar
fyrir þeim breytingum sem þaif að
gera í bráðina, þó margt bendi á að
þjóðeignarhugmyndin eigi fyrir
höndnm að ná meiri eða minni við-
gangi. Það sem beinast liggur við
að gera eins og nú standa sakir í
helminum, er að skífta ágúðanum af
framleiðslunni sanugjarnlega milli
þesssem leggur vinnu sína til fram-
leiðslunnar og þess sem leggur til höf-
uð-tólinn eða áhðldin sem unnið er
með. Þetta hafa menn lengi séð, og
viðurkent, en að koma þessu fram
var enginn hægðarleikur. Þeir sem
þurftu að að þiggja vinuuna voru
svo margir í samanburði við virinu-
tækifærin að þeir buðu sig hvor í
kapp við annan og færðu þannig níð
ur kaupið, en verk' etnd irnir not
uðu sér aftur tækifærið sem þeir
fengu með þessu til að auka höfuð-
stól sinn og vald sitt um leið. Nú
var öllum ljóst að engin framleíðsla
gat átt sér stað nema fyrir vinnu
kraftinn, og til þess þá að stemma
stigu lyrir Jauðvaldinu, eru stofnuð
verkamannafélög af öllu mögulegu
tagi, en öll sjálfsagt með þeim til-
gangi að tryggja meðlimum þeirra
sem sanngjarnastan hluta af ágóð
anum sem þeir framleiddu. Þessi
verkamannafélög hafa oft komið
miklu til leiðar, og oft gert mikið
gagn, en það fylgja þeim stór gallar
sem þarf að ráða bót á ftður en þau
geta náð tilgangí sínum og unnið
gagn án þess að vinna skaða um
leið. Formönnum vinnufélaganna
er of hætt við að vera ósanngjarnir í
kröfum sínum gagnvart vinnuveit-
endunum. Þeir heimta stundum
jafnt kaup fvrir alla meðlimi félaga
sinna, sem er augsýnilega rangt, eða
þeir heimta alt í einu meira kaup
en vinnuveitandinn hefir ráð á að
borga, og gefa honnm ekki uaigan
tíma til að búa sig undir að geta
goldið það.
A hinn bóginn gera vinnuveitend-
urnir sambðnd til að spyrna á móti
verkamannaveldinu, og þegar svo á
milli ber rísa upp tvö andvíg öfl,
sem vegna þess hvað þauerw víðtæk,
geta orðið þjóðarháski og valdið landi
og lýð skaða, sem liægl. væri að kom-
ast hjá ef rétt meðul væru brúkuð.
Það þarf lögg.jöf og það harf miðlun.
Núverandi löggjöf mun víðast hvar
að eins '*eita verkamannafélögum og
vinnuveitendafélögum levfl til að
vera til og fara í hár saman þegar
þeim lízt, án þess að fyrirskipa nokkr-
ar reglur viðvíkjandi miðlun máfa [
með þessum flokkum, en það er ein- [
mitt það sem óumflýjanlegt er, þvi
reynslan er búin að sanna, að þegar
svona öfiug félög eru komin út í or-
ustuna, þá gera þau ósanngjaina
kröfu hvort til annars, og hafa ekki
sansa til að koma samkomulagi á
fyr en þau eru búin að vinna hvort
öðru ómetanlegt tjón og pyðileggja
heilar atvinnugreinirum lengri tíma.
Til þess að koma í veg fyrir þetta,
þyrftu að vera til standandi, full-
veðja sáttanefndir,sem hefðu vald til
að krefjast allra nauðsynlegra upp-
lýsinga f máluni m. Frammi fyrir
þessari nefnd gæti vinnuþyggjand-
inn t. d. sýnt fram á hvaða kaup
hann þyrfti að hafa til þess að geta
lifað, eftir því verði sem á líf-nauð-
synjum hans er, og vinnuveitandinn
gæti sýnt fram á hvaða kaup hann
væri fær um að gjalda, til þess að
hafa sanngjarnan ágóða af höfuðstól
sínum, og sanngjarna borgun fyiir
að bera ábyrgðina á verkinu. Skyldi
það nú reynast, svo, að vinnuveitand-
inn fái ekki nóg fyrir þau verk sem
hann tekur að sér að gera, til þess að
gjalda verkómönnum sínum hæfilegt
kaup, og hafa sjálfur sanngjarnan
hag af verkinu, þá gæri þessi nefnd
eða atvinnudómstóll gefið út álit um
það, hve mikið meira verkveitendur
þvrftu að taka fyrir þau verk sem
þeir takast á hendur að gera, til þess
að geta borgað sæmilegt kaup. Þann
ig löguð yfirlýsing mundi fá almenn-
an byr, og verða til þess að vinnu-
veitendur hætti að bjóða í verkín
hvor í kapp við annan, þangað til
þau eru ekki orðin nógu arðberandi
til að standast kostnaðinn sem á þau
fellur. Við öll opinber verk er mjög
auðvelt að tryggja verkamanninum
hæfllegt kaup, þegar einu sinni er
búið að ákveða hve liátt það skuli
vera, með því að tiltaka hvað verk-
veitandinn megi minst bjóða verka-
mönnum sínum í kaup, áður en hann
býður í verkið. En þar sem privat-
menn og félög eiga í hlut, er þetta
nokkuð örðugra. Þar þarf samkomu-
lag og málamiðlun, og yrðu atvinnu-
dómstólarnir að koma þar fram sem
sáttesemjarar af hálfu hins opintera,
því á meðan menn eru ekki sviftir
núverandi eignarrétti sínum, og á
meðan allir eru sjálfráðir um það,
hvort þeir vinna eða vinna ekki, þá
er ekki hægt að skylda verkveitand-
ann til að hafa atvinnu á reiðum
höndum, eða gjalda lögákveðna upp-
hæð í haup, né heldur er hægt að
kúga verkþiggjandann til að vinna
og taka það kaup sem álízt sann-
gjarnt, þegar hann vill það ekki
Hér þarf því alt að byggjast á sam-
komulagi, byggjast á því, að verk-
þiggjandinn og verkveitandinn eru
nauðsynlegir hver fyrir annan, og
að ósanngjárnar kröfur á hvora hlið-
ina sem er, geta verið jnfnháskaleg-
ar fyrir báða. Skyldur væiji ekki
hægt að uppáleggja neinum nema
rneð þar að lútandi löggjöf. Menn
gætu farið sinna ferða hvað sem úr-
skurði og tillögum atvinnudómstól.
anna liði, en sá málsparturinn sem
gerði sig sekann í að virða þær að
vettugi, ef þær á annað borð álitust
sanngjarnar, mundi aðmini.sta kosti
ávinna sér svo mikinn mótbyr, að
hann hlyti að hugsa sig um tvisvar
áður en hann neitaði að taka þær til
greina.
Óvilhallur dómstóll hefði mikið
betra tækifæri til að koma á sam
komulagi heldur en sáttanefndir eða
fulltrúar frámálsaðilunum,sem stríðið
heyja, og í stað þess að kröfur verka-
mannabyrja vanalega með verkfalli
eða með því að verkveitendur Ioki
verkstæðum, til ómetanlegs tjóns fyr
ir hvorutveggju, þá mætti þegar í
byrjun leggja málin í gerð, en vinnu
menn og vinnuveitendur héldu á-
fram vinnunni á meðan. Ef nú sam
komulag gæti ekki komist á á þenn-
an hátt, þá er alt af hægt að grípa til
síðustu úrræðanna, sem eru þau að
Iáta aíi ráða úrslitum. Verkföllin
geta stundum verið nauðsynleg, en
þau eru alt um það eitthvert hið ó-
liðlegasta, ógeðfeldasta og áhættu-
mesta meðal sem hægt er að beita.
Eftir þeirri reynslu sem á er komin,
hafa þeir sem tekið hafa þátt í þeim,
oftar tapað en unnið, eftir mikinn
kostnað tap lengri eða skemri tíma og
atvinnumissir, annaðhnort af því að
vinnuveitandinn heflr verið of öflug-
ur fyrir þá, eða þá að kröfur þeirra
hafa ekki fengið eins alment fylgi
eins og nauðsyn bar til, og inun það
oft koma til af því að almenningur
getur ekki fengið óhlutdrægar upp-
lýsingar um ástand beggja hliða.
Verkamannafélögin eru samt sem
áður nauðsynleg, og ættu að vera
öflugri helduren þau eru nú. Þau
þurfa að vera voldugt afl,. sem hægt
sé að brúka þegar á liggur, en þau
þurfa um leið að vera mentað afl,
sem fer ekki fram á annað on það
sem sanngjarnt er, og þau þurfa um
fram alt að fá meirihluta þjóðar sinn
ar, helzt í ^egnum óvilhallan dóm-
stól, til að faliast á að kröfur þeirra
séu léttar. Þá fyrst geta þau verið
nokkurn veginn vissir um sigur, án
þess honum fylgi atvinnutap, pen-
ingatap og ómetanleg eymd þeirra
sem atvinnuna missa.
í bráðina höfum vér ekki tíma
til að fara lengra út í þessi mál, en
seinna munum vér geta að nokkru
verkfalla þeirra sem hafa átt sér
stað i heiminum í seinni tíð, og af-
leiðinga þeirra.
Yestur-Islendingar
Tala eftir séra Hafstein Péturs-
son, flutt á Íslendingahátíðinni
í Winnipeg 2. Ágúst 1897.
Háttvirti forseti, heidraða samkoma,
konur og menn.
■ Nefnd sú, er stýrir hátíðahaldinn í
dau hefir beðið mig að msela fyrir minni
Vestur-íslendinga. Til þess að verða
við þeirri bón, þá ætla ég að halda á-
fram þeirri ferðasögu, sem ég hóf á Is-
lendingahátíðinni í Argyle 17. Júní.
Svoþar er til að taka, er fyr var frá
horfið.
Þegar Miss Canada hafði hi ópað :
‘ Lerigi lifi ísland”. þá stóð Fjallkjnan
upp frá stýrinu og mælti: “Miss Ca-
nada, nú skalt þú setjast undir stýri og
ráða ferðinni. Nú er þú húsmóðir en
ég gestur þinii”. -‘Svo skal vera”. svar
aði Miss Canada. Hún settisí svo und
ir stýri, og skipið rann óðfluga suðvest-
ur um haf. Inna.n skamms blánaði fyr
ir landi. Austurströnd Canada fagn-
aði brosandi komu vorri. Þegar vér
komum nálægt Jandi, þá stýrði Miss
Canada af stórskipaleið beint upp að
Labradarströnd. Þar lenti hún skip-
inu við höfða einn allháan. Vér stig-
um á land. Fjallkonan tók blæju úr
barmi sínum og blés á hana. Blæjan
leið i loft upp. Síðan sveif hún yfir
skipið og huldi það. Þannig tjaldaði
Fjallkonan yfir skipi sínu. Miss Cana-
da fór svo med okkur upp á höfðann.
Vér settumst þar á flatvaxna steina og
horfðuin út á haf. Miss Canada þagði
um stund. Angurbliður sorgarsvipur
færðíst, yfir andlit hennar. Hún anrf-
varpaði og tár komu í augu hennar. Ea
þorði eigi að rjúfa þögnina. Eftir
nokkra stund tók hún sjálf til máls og
mælti á þessa leið: "Fyrir mörgurn
öldum stóð ég eitt sinn sriemma morg-
uns á höfða þessum og horfði út á hafið
Ægilegur norðanstorrnur var nýlega
genginn um rarð. Það var allmikið
sjávarrót og öldugangur. Eg sá sjó-
hrakið skip berast aðlandi. Það var
íslenzkt skip með sama lagi og skipið
þitt, Fjallkona. Það var skarað skjöld
um og í stafni þess stóð undnrfríður og
tignarlegur maður. Hann hafði gull-
inn hjálin á höfði, skjöld á hlið og gull
rekið spjót í hendi. Við litumst í augu.
Blóðið streymdi út í kinnar minar.
Hjurtað barðist í brjósti mér. Eg breidd
faðminn út á móti skipinu. Eg lagði
alt seiðmagn blíðu minriaríaugu mér.
Eg vildi þannig draga til mín þennan
goðum líka svein. En Manito, hinn
mikli skógarandi, var afbrýðissamur.
Hann laumaðist aftan að mér og tók í
pilsið mitt. Hann teygði svo álkuna
fram yfir öxlina á mér og blés á móti
skipinu. Þá reis upp voðalegur boði
frá landi. Skipið snerist við. Það barst
svo með undra hraða suðaustur með
landi og hvarf sjótium mínum. Ég veit
uú hver þessi fagri konungssonur var.
Það var Leifur Eiríksson, sonur þinn
Fjallkona. Hann er fyrsti hvíti mað-
nrinn, sem ég hefi séð, Og ég harma
þau örlög, að hann eigi skyldi ná laridi.
Það eru eigi nema rúm tuttugu er síð-
an Islendingar, bræður hans og systur,
fóru að flytja sig vistferlum til mín.
Þegar þau lcomu, þá þektí ég þau af
honum. Ættarmótið og svipurinn er
hínn sami. Eg tek ávalt fagnandi á
mótí þeim og þau skulu jafnan njóta
hans, er vakti mína fyrstu og heitustu
ást. Þú Fjallkona skalt njóta hans og
sjálfrar þín. Vertu marg/elkomin til
lands míns, göfugi gestur”. Hún rétti
Fjallkonunni hönd sína. Þær tóku
höndura saman og stóðu upp. Þá varð
dálítil þögn.
Ég stóð líka upp, ranf þögnina og
mælti: “Miss Canada, mig or farið að
lauga i miðdagsmatiun. Hvar eigum
vér að borða í dag, húsmóðir góð?”. “í
búrinu”, svaraði Miss Canada brosandi.
Síðan blés hún í hljóðpípu sína og kall-
aði á Manito. Hann kom að vörmu
spori með líkum atburðum og áður.
Miss Canada mælti: “Manito, flytmig,
Fjallkonuna og mann þennan til sum-
arhallar minnar í Argyle í Manitoba”,
Hann greip oss i faðm sér. hóf oss hátt
frá jörðu og flaug með oss vestur urn
land. Segir ekki af ferð vorri fyr en
hana setti oss niður á Helgahól í Ar-
gylesveit. Þá sagði Miss Canada við
Manito: “Ég hefi verk handa þér að
vinna. Far þú um allar íslendinga-
sveitir í landi minu, iog flyt alla íslend-
inga til Winnipeg. Síðan átt þú að
heimsækja Jónatan bróður minn, Berðu I
honum kveðju míua. Fáðu leyfi hans
til aðflytja þá íslendinga sem bjá hon
um eru til Winnipeg. Á moignn ætla
ég að halda íslendingadag í sýningar-
garðinum í Winnipeg, s<o Fjallkon ui
geti þar í einu fagnað öllum börnunum
síintin, sem búa hér fyrir vesrati haf.
Hafðu alt uiidir búið snerntna í fyrra
tnáli. Kendu svo og fly t mig og Fjxll-
konuna snemmaá rnorgun til Winni-
peg”. “Egheyri og hlýði”, sagði Ma-
nito. ‘ í nótt skal ég flytja alla Vestur
íslendinga í,‘, svefni tíl Winnipeg”, og
samstundis var hann hotfinn.
Miss Canada tók gullinn sprota úr
vasa sínum og lattst ofan á miðjan hól-
inn. Þá steig upp úr jörðunni undur-
fögur sumarhöll. Vér gengum inn og
kotnum í dýrðlega sali. Miss Canada
tók fjallkonuna inn í svefnherbergi sitt.
Þar hjálpuðu þær hver annarí til að þvo
sér og hafa fataskifti áður en miðdags-
verðurinn væri á borð borinu. Á- með-
an skoðaði ég sumarhöllina hæði að ut-
an og innan. Veggir hennar voru úr
lifandi skógarrunnum, þakið úr skíru
gulli. Gluggarnir voru afarmargir,
stórir og stnáir. Þeir voru skinandi.
spegiltær vötn. Gólfin í herbergjunum
voru lifandi kornakrar. Á veggjunum
héngu fjölmnrgar myndir í umgjörðum
úr gimsteinum. Flestar myndirnar
voru blaktandi vonarmyndir, og þess
vegna eigi vel skýrar. Eftir nokkra
stund kallaði Miss Canada mig að mfð-
dagsborðinu. Við settumst þrjú niður
við á'gætan miðdagsverð í undurfögrum
og stóruni borðsal, Nægtagyðjan sjálf
stóð fyrir beina. Þegar upp frá borðinu
var staðið, gengurn við út úr sumar-
höllinni til að skemta okkur við fagurt
útsýni. Fyrir fótum okkar lá hin fræga
fagra Argylesveit. Við augum okkar
brostu langar. lágvaxnar. oldumyndað-
ar hæðir, alþaktar skrúðgrænunt ökrum
og þéttsettar reisulegttm bóndabæjum.
Milli hæðanna brostu við blórustiandi
engi, sett silfurhnöppum spegiltærra
vatna, TJndrandi starði Fjallkonan á
þetta frjósama land. “Hvað heitir sveit
þessi?” mælti hún. “Hún heitir Ar-
gyle.” svaraði Miss Canada, "en ég
kalla hana kornbúrið mitt.”
Miss Canada og Fjallkonan tóku
sér sæti fyrir utan sumarhöllina og tóku
að tala saman hljóðskrafi. Eg sá, að
mér var ofaukið og dró inig því burtu.
Eg gekk ofan að skeifumyndaða vatn-
inu, sem liggur nokkuð í norður frá
Helgahól. Eg gekk fyrst inn í kyrkj-
una við vatnið og dvaldi þar dálitla
stund. Siðan tók ég gamla bátinn minn
og réri út á vatnið mér til skerptunar
Þar skemti ég mér á vatninu fram að
kvöldverði. Síðan fór ég heim í sumar-
höllina. Miss Canada og Fjallkonan
sátu þá að kvöldverði. Eg settist til
borðs með þeim. Þar var ágætur.
marvbreyttur matur á borðum og bæði
kaffi og te. Miss Canada drakk fyrst
einn bolla af teyfir borðum. Hún beiddi
svo Fjallkonuna að spá í bollann fyrir
sér. Fjallkonan færðist undan því og
sagði : ‘Eg kann ekki að spá í tebolla,
en ég skal revna að spá í kafflbolla ef
þú vilt.” Miss Cariada drakk Jiá úr
fulluin kaffibolla. Siðan rétti hún tóm-
an bollann að Fjallkonunni og beiddi
hana að spá fyrir sér. Fjallkonan hristi
bollann lengi ótt og títt og velti honum
fyrir sér á allar hliðar. Hún horfði
lengi þegjandj ofan í bollann. Loks
tók hún til máls á þessa leið : “í boll-
anum sé ég alla framtíð þina, Miss
Canada. Hún er bæði stórkostleg og
fögur. Eg sé alt land þitt albygt, al-
þakið stórum, blómlégum sveitum, al
sett fögrum, stórum borgum. Börnin
þín skipta mörgum tugum miljóna.
Þau eru vel mentuð og ríkmannlega
búin. Og í þeim fjölmenna flokki sé ég
víða bregða fyrir íslen/.ku ættarmóti.
nórrænum höfðingjasvip. En A einum
stað sé ég nokkuð skrítið í bollanum.’’
“Hvað er það?” spurði Miss Canada.
Fjallkonan svaraði: “Þú situr í dýrð-
legum, konunglegum stól. En maður
krýpur frarnnti fyrir þér og er að biðja
þín, en þú vísar honum burtu með
þykkjusvip. Maðurinn er heldur ólið-
lega vaxinn. Hann virðist ekxi vera
neitt snyrtimenniiframgöngu ogklæða-
burði.” “Það er Mr. Jónatan.” hrópaði
Miss Canada upp yfir sig. “Við skul-
um ekki tala meira um hann góða mín.”
Síðan var staðið upp frá borðum.
Eg verð að fara fljótt yfir sögu.
Við vorum um nóttina í sumarhöllinni.
Næsta morgun lórum við snemma á
fætur og tókum okkur morgunverð.
Kl. 10 kom Manito að sækja okkur.
Við gengum út úr höllinni. Miss Can-
ada sló sprota sínum á hallardyrnar, og
seig þá höllin hægt í jörð niður, svo
engin vegsummerki sáust. Manito tók
okkur í íaðm sér og flutti okkur til
Winnipeg. Hann setti okkur niður í
Sýningargarðinn á dómarapallinn beint
á móti l Ahorfenda-pöllunum (Grand
Stand). Siðan hvarf hann sjónum mín-
um.
(Niðurlag í næsta blaði.)
Islendingar !>
Þegar þið komið til Pembina, þá
mttnið eftir því að þið fáið þrjár góðar
máltíðir á dag og gott og hreint rúm til
að sofa í, alt fyrir $1.00, á
Headquarters Hote/,
II. A. M nrrel, eigandi.
Pembina, N. Dak.
'fmmmmm^
C. B. Julius,
íslenzki búðarmaðurinn
sem nú vinnur í nýju
búðinn - - -
Victorian,
522 Main St.
Ilann selur nú með mjög'
lágu verði karlmanna-
fatnað, frá instu fl ík til
þeirrar yztu. Stígvél,
Skór og margt fleira.
Komið inn og sjáið hann
Dollarinn ykkar kaupir
meira í þeini búð en
annars staðar í bænum.
Victorian,
522 Main St-
OLI SIMONSON
MÆLIR MEÐ SÍNU NÝ.IA
Fæði $1.00 á dag.
V«H ITlstiu Htr
Lítið á eftirfylgjandi verðlista á
hinni nafnfrægu Lisk’s Blikkvöru,
sem er ábyrgst að riðga aldrei. Iíún
fæst í harðvörubúðinni hans
Truemner’s
" j Cavalier.
Mr. Truemner ábyrgist vöruna sjálfur
og lofar að gefa ykkur nýjann hlut fyrir
serhvað eina sem þið kaupið af Lisks
Blikkvöru og sem riðgar hjá ykkur með
sómasamlegri brúkun.
Aður seldar Nú á
16 potta fötur 90 cts. 67 cts.
14 potta fötur 75 “ 55 "
12 potta fötur 70 “ 52 “
14 “ “ með sigti $1.10 78 “
17 potta diskapönnur 90 ct. 70 “
No. 9 þvatta Boilers $2.50 $1.90
* J. E. Truemner,
Cavalier, N-Dak.
811) Vain St-
WINNIPEG,
er nýbyrjaður að verzla með alls-
kogar leirtau og glervarning, og
langar hann til að fá að sjá ís-
lendinga í búð sinni og lofar að
gefa þeim betri kaup en nokkur
annar í bænum getur gert á sams-
konar vöru. Muniðeftir númerinn
819 Main Street.
Béttfyrir norðau C.P.R. járnbrautina.
E. Gk FORD.
‘‘Rétt eins gott
eins og brauðið hans Boyd’s”
hafa margir af Winnipegmönnum heyrt
sagt hvað eftir annað. Þetta þýðir að
leggja á tvær hættur með það sem þið
borðið, en að gera það er ætíð viðsjár-
vert, og alveg ónauðsynlegt,þegar verð-
ið er eins lágt eins og hjá öðrum. Candy
Kökur og Pastry fæst eins ódýrt hjá
Boyd eins og í lélegustu búðum í bæn-
um. Því ekki að kaupa hjá honum ?
Bezta brauð í Canada.