Heimskringla - 27.10.1898, Blaðsíða 3

HEIMSKRINGLA, 27. OKTOBER 1898
alt sem vér þurfum, sem skemmtiförum
sæmir. Nóg er galad um eymdina og
bágindin þar samt, enda mætti fá nóf a
skemmtun hér vestra sem jafnaðist á
við þá skemmtiför til íslands 1900. Ef
svo þessir heimrennarar tækju sér nef.
sneiðing á Parísarsýninguna, þá mættu
þeir eflaust bæta fimtiu dölum við, ef
þeir ætluðu að koma þar til að sjá og
heyra, skilja og fræðast. Þá er ferða-
kostnaðurinn orðinn $200. Svo tapa
þeir heilu sumri— sumir ársatvinnu.
Það eru því engar ýkjur eða með ofsög-
ur farið. þó áætlað sé, að hver vinnufær
karlmaður sem heim færi, tapaði í
minnsta máta fimmhundruð dölum á
ferðinni. Sumir meira, sem hafa liér
þolanlega launaða atvinnu. Þetta virð-
ist verða alt of dýrt peningaspil, og
meira en fjöldinn fær síaðist.
Þá kemur heimkomufýsnin og
skemmtanirnar sem förinni fylgja, á-
samt gagnsemi og heiðri þeim, sem fóst-
urlandið fleytir af förinni. Kennir þar
sýnilega og ósýnilega margra grasa, og
skal ég benda á þau sem óneitanlega
hljóta að springa út og bera blóm. Yfir
höfuð yxu íslendingar í áliti annara
þjóða við för þessa. Þær hlytu nauð-
ugar viljugar að taka meira eftir oss en
ella. Þær sæu að vér stæðum sér fylli-
lega á sporði í ferðalagi og skemmtiferð-
um. Þær álitu oss nokkuð auðugri en
vér erum, og færi þá fyrst að taka eftir
því að vér erum að gáfnafari, mentun
og framkomu nokkuð jafnsnjallir þeim.
Þar næst gleddum vér alla góða og
drenglundaða Austmenn með heim-
komu vorri. Landið í heild sinni ætti
að hafa töluverðan beinan peningahagn-
að af ferðalagi okkar. Og satt hygg ég
það vera, að vér Vestmenn auglýstum
íslenzku þjóðina eins dyggilega og
snirtiláta, eins og nokkur núverandi
þjóð getur verið auglýst meðal annara
þjóða í smáum stíl. Og slíkt er helg og
ljúf skyida vor að gera, úr því staðhátt-
um vorum er nú þannig varið, að vér
höfum batra tækifæri að sýnast, en
heimaþjóðin. Eg hefi heyrt suma Vest-
menn segja, að þeir gætu kent heima-
þjóðinni ósköpin öll sem að framförum
lýtur. Má vel vera. En Austmenn eru
nú Islendingar, og góðir íslendingar að
mörgu leyti, þó þeir kynnu að ve'rða
tornæmir á sumt sem þeim væri sagt
héðan að vestan. Það hefir kunningi
minn sagt mér, að hann geti kent þeim
að fletja fisk á svo fljótan hátt, að þeir
þyrftu að eins einn fjórða af þeim tíma
sem þeir eyddu nú í fískiflatningu.
Þegar hann hefir gert þetta, þá er árið
á íslandi, i fiskiflatningu, orðið fjórfalt
lengra, eða 1460 dagar. Og minna má
nú gagn gerá. Ef allir gerðu svona vel
sem heim fara, þá væri hver sekúndan
fram að aldamótunum voðalegur refsi-
dómur Austur-íslendinga.
Það mætti segja ótalmargt fleira
um þessa íslandsför, með og móti. Eitt
er það að hún hlýtur að valda miklum
fólksflutningi hingað vestur.og það ein-
mitt af beztu viunukröftum landsins,
ungu, einhleypu fólki, og verður það
galli á gjöf Njarðar. En ég ætla ekki
að þessu sinni að rita meira um máls-
hliðarnar. Eg þykist vera búinn að
sýna öllum skynberandi mönnum, að
mál þetta er svo umfangsmikið, að það
má hvorki ganga fram hjá því að ræða
það, eða taka atkvæðisréttinn af al-
menningi. Að fara að setja “aðalfor-
stöðunefnd” er þýðingarlaust á meðan
almenningur hefir ekki látið skoðun
sína og vilja í ljósi á málinu. Það þarf
hvorki “konung né kansilirium” þar
sem enginn maður er til að mynda þjóð,
og sama er ura þetta. Enda er ekki
hægt að stinga upp á “aðalforstöðu-
nefnd” fyr en nefndir eru myndaðar,
eftir þeim skilningi sem i orðinu liggur.
Menn þeir sem nefndir hafa verið í
nefndina eru auðvitað sjálfkjörnir þeg-
ar að kjördegi kemur. Þeir eru fröm-
uðir málsins.
Mér sýndist að ritstjórarnir ættu að
koma sér saman um, að setja sameigin-
lega áskorun í blöð sín (Heimskringlu
og Lögberg) til almennings. Áskorun-
in ætfci að vera til almennings, að halda
fund i hverjum bæ og bygðárlagi, sem
Islendingar eru nokkuð fjölmennir í,
einn og sama dag, til að ræða þetta
heimfararmál. Þeir sem málinu væru
hlyntir kysu sér nefndir. Þær nefndir
ættu svo síðar að kjósa sér aðalfram-
kvæmdarnefnd úr sínum flokki.
Mér sýndist ekkert á móti því, að
ritstjórarnir—auðvitað mættu þeir kalla
á einn eða þrjá menn með sér, svo það
yrði beinlínis bráðabyrgðarnefnd —
styngju upp á 1. Jan. næstkomandi,
sem alherjar fundardegi Vestmanna í
N. A., til að ræða um hvað gera skyldi.
Þangað til gætu einstakir menn hrund-
ið málinu áfram, bæði í blöðum og
heima í héruðum. Málið gæti með
þessu móti verið formúlað til nefndar-
starfa og almennings aðvinnslu 1. Marz
næstkomandi, oger það nægilegur tími,
ef það annars á á dagskrá að koma.
Eg treysti því að skynberandi menn
dragi ekki lengur að láta álit sitt í ljósi
og fylgja þessu máli eftir beztu vitund.
Ennfremur leyfi ég mér að skora á
alla sem verið hafa á Möðruvallaskólan-
um, og eru nú hér vestanhafs, að fara
að taka höndum saman með undirbún-
ing á Möðruvallasamkomunni árið 1900.
Vér verðum að kjósa nefnd hið fyrsta,
sem vinnur beint og sérstaklega að þvi
máli, ef vér viljum ei eiðrofar heita.
Kr. Ásgeir Brnediktsson.
Jakob Guðmundsson
—bókbindari—
King Str. — Uppi yfir verzlunarbúð
þeirra Paulson & Bárdal.
Iroqnois Hotel,
Á Main Str.
Andspænis City Hall.
J. L. JOIINSON, eigandi.
Kol
og Brenni.
Lehigh—Anthracite kol
$8.50 tonnid
Smiðjukol
$9 00 «
American lin kol
$7.50 “
Souris kol
$4.50 “
D. E. ADAMS,
407 MAIN STR.
Wilkins & Dinwoodie
Ef þér þurfið oð kaupa eitthvað af því
sem venjulega er selt í aktígjabúð-
um, svo sem
AKTÝGI,
KEYRI,
KISTUR,
TÖ8KUR,
Þá fáið þér það hvergi ódýrara en hjá
WILKINS &
DINWOODIE
594 Main Str.
B. G. SKULASON ATTORNEí AT LAW. SKRIFSTOFA í BEA^E BLOCK Grand Forks, X. D.

iHeimavinna^J i Við viljum fá margar fjölskyldur ( | til að vinna fyrir okkur heima hjá ] i sér, stöðugt eða að eins part af i i tímanum. Vinnuefnið sem við i ] sendum er fljótlegt og þægilegt.og ] i sendist okkur aftur með pósti þeg- i i ar það er fullgert' Hægt að inn- i ] vinna sér mikla peninga heima hjá ] i sér. Skrifið eftir upplýsingum. i ’ THE STANDARD SUPPLYCO.1 ] Dept, B., — London, Ont. ]

Þegar þú þarfnast fyrir tllernngu
----þá farðu til-
rixnviAwr.
Hann er sá eini útskrifaði augnfræðing-
ur af háskólanum í Chicago, sem er hér
í vesturlandinu. Hann velur gleraugu
við hæfi hvers eins.
IV. R. Innian A Co.
winnipeg, man.
##########################
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
ALT FULT,
Borð hilíur og bekkir, með ágætis Fatnadi
fyrir menn og drengi. Alklæðuaðir og yfir-
hafnir af ölium tegundum. Einnig miklar
byrgðir af kvenna og karlmanna # /)//br/ n//tyt
úr lambskinnum frá Búlgaríu,
hundskinnum frá Rússlandi, úlfaskinnum frá
Rúmaníu, bjarnarfeldum frá Ástraiíu, o. fl.
Við getum ekki nefnt hér alt. Komið og sjá-
ið byrgðirnar.
#
#
#
#
#
#
. w._____________„
V 564 Maiii Street Beint á móti Brunswick Hotel. #
# #
##########################
í er ekki geðfelt að básúna vora eigin dýrð. En stundum virðist það
þó vera nauðsynlegt, einkum ef maður hefir eitthvað til að selja,
Þyí einhvernvegin verður maður að koma orðum til fólksins og
láta það vita hvað maður hefir að bjóða og með hve hagfeldum kjörum maður
hefir gert innkaup sín, og að það se fólksins eigin hagnaður að kaupa nauðsynj-
ar s'nar einmitt á þessum stað. Vér erum sannfærðir um að vér getum gefið
hin beztu kjörkaup sem nokkurstaðar eru fáanleg í þessu lajidi. Ef þér eruð
fáanlegir til að eyða ofurlitlu af yðar dýrmæta tíma til þess að skoða vörur
okkar og verðið ó þeim, þá munuð þér sannfærast um að vér vitum um hvað
vér erum að tala. Ætíð hinar beztu vörur með lægsta verði hjá
CAVALIER, ISr DAK
hafið þið bráðum nóga, og þá ættuð þið
að muna eftir fallega gullstázinu hjá
honum R. BRANCHAUD. Ekkert
nema það allra vandaðasta fæst hjá
honum. Hann ábyrgist sjálfur alt sera
hann selur ykkur. Og þá vitið þið hve
vel hann gerir við alla hluti. Það borg-
##########################
#
#
#
#
#
#
#
#
9
#
#
#
§
#
#
#
Hvitast og bezt
ER-
Ogilvie’s Mjel.
Ekkert betra jezt.
#
#
#
#
#
9
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##########################
ar sig ekki fyrir ykkur að kaupá jafn-
dýran varning hjá þeim sem ekki vilja
ábyrgjast hann sjálfir.
ít. Branchaud,
Cavalier, N. Dak.
Nationsl Hotel.
Þar er staðurinn sem öllum ber saman
um að sé hið ódýrasta ogþægilegastaog
skemtilegasta gestgjafahús í bænum.
Fædi ad eins $1.00 a dag.
Ágæt vín og vindlar með vægu verði.
Munið eftir staðnum.
NATIONAL HOTEL.
IIENRY McKITTRICK,
—eigandi.—
Stærsta Billiard Hall i
Norð vestrlandinu.
Fjögur “Pool”-borð og tvö “Billiard”-
borð. Allskonar vin og vindlar.
l.ennon A Hebb,
Eigendur.
Manhattan Horse and Cattle Food
er hið bezta þrifafóður handa gripum.
Tilbúið af R. H. Peel, Winnipeg, Man.
Mr. -Gunnar Sveinsson mælir með
þessu gripafóðri.
John O’Keefe,
prófgenginn lyfsali,
CAVAVIER, N-D.
Meðöl eftir læknisfyrirskrift afhent
á hvaða tíma sem þarf.
Búðin opin nótt og dag\
John O’Keefe-
Steinolia
Eg sel steinolíu hverjum sem hafa vill
ódýrara en nokkur annar i bænum. Til
hægðarauka má panta olíuna hjá G.
Sveinssyni, 131 Higgin Str.
D. McNEIL,
38 MCDONALDST.
Ef þér viljið fá góð og ódýr
Vinfóng
Þá kaupið þau að (>20 Haiif St.
Beztu Ontario berjavín á $1,25 gallonan
Allar mögulegar tegundir af vindlum,
reyktóbaki og reykpípum. Verðið mis-
munandi eftir gæðum, en alt ódýrt.
Beliveau & Co.
Corner Maine & Logan Str.
DREWRY’S
Family Porter
er alveg ómissandi til að styrkja
og hressa þá sem eru máttlitlirog
uppgefnir af erfiði. Hann styrkir
taugakerfið, færir hressandi svefn
og er sá bezti drykkur sem hægt
er að fá lianda mæðrum með börn
á brjósti. Til brúks i heimahús-
um eru hálfmerkur-flöskurnar
þægilegastar.
Eiwarfl L. Drewry.
Redwood & Empire Breweries.
Sá sem býr til hið nafntogaða
GOLDEN KEY BRAND
ERATED WATERS.
Grand Pacific Hote/.
lt. 1*. O’Donohoe, eigandi.
Ágæt herbergi og öll þægindi sem beztu
hotel geta veitt. Beztu vín og vindlar.
tfarket S<mt, (íegnt City Hall
---WINNIPEG, MAN.----
OLI SIMONSON
MÆLIR MKÐ SÍNU NÝJA
Skandinavian Hotel.
718 JUain 8tr.
Fæði $1.00 á dag.
Canadian Pacific
RAILWAY-
Farseðlar aðra eða báðar
leiðir með mikið niðursettu
verði til
Klondike
Gegnum Skagway og
Dyea lægsta fargjald.
SKIPIN FARA FRÁ VANCOUVER
OG VICTORIA :
Danube Nov. 1
Cottage City n 1
Dirigo n 2
Queen City n 8
Rosalie n 9
Danube n 15
Cottage City n 10
Dirigo n 10
Queen City n 22
Rosalie ii 23
Dirigo ii 30
Óslitinn flutningur með C. P. R.
alla leið, og ftá Vancouver og DAWSON CITY á tíu dögum. til
Snúið ykkur til næsta C. boðsmanns, eða skrifið til P. R, um *
Robert Kerr,
Traffic Manager,
Winniprg, Man.
Nortlieru. Pacific R’y
rr TABLE.
MAIN LINE.
Arr. Arr. Ly Lv
ll,00a l,30p Winnigeg 1,05p 9,30&
7 »008, 12 Ola Morris 2.32p 12,01p
5,15a ll,09a Emerson 3,23p 2,45p
4,15a 10.55a Pembina 3,87p 4,15p
10,20p 7,30a Grand Forks 7,05p 7.05p
l,15p 4,05a Wpg Junct 10,45p I0,30p
3.50p Duluth 7,30a
8,10p Miuneapolis 6.35a
7,30p St. Paul 7,15a
MORRIS-BRANDON BRANCH.
Dep, l0,30a .... Winnipeg Arr. 4,00
12,15p .... V orris 2,20
1,18p ... .Roland 1.23
l,36p .... Rosebank 1.07
l,50p .... Miami 12.53
2,25o .... Altamont 12,21
2.43p .... Somerset, 12,03
3,40p ... .Greenwav 11,10
3,55p .... Baldur 10,56
4,19p 4,37p ....Belmont 10,35
.... Hilton 10,17
5.00p .... Wawanesa 9.55
5,23p ... .Rounthwaite 9,34
6,00p .... Brandon 9,00
PORTAGE LA PRAIRIE BRANCH.
Lv. Arr.
4,45 p.nx Winnipeg ! 12.55 p.m.
7.30 p rn Port laPra’rie 9,30 a.m.
C. S. FEE. H. SWINFORD.
Fen.Pass.Ag.,St.Paul. Gen.Ag.,Wrpg.
PATENTS
IPRDMPTLY SEGUREDl
GUT RICH OUICKLY. Write to-day foi
our beautif ul illustrated Book on 1‘atents and
tho fascinatinf? atory of a poor Inventor wha
made |250f000.00, tíend ns a rough ekctch
or modei of your invéntion and wc will
promptly tell you FKE£ if it ia new and
probably patentable.
Nohumbug, Honest Servioe. Specialtyl
Tough cases rejectbd in othcr hands and
foreign applications. Reforcnocs: Honoi>
able T. líorthiaume, prop. of “La Presse,*
Ilonorable D. A. Ross, tho leading news*
fiapcra, Banks, Express Companios & clients
n any locality. All Patentasccured through
our agency are brought beforo tho public by
a spccial notice in over 300 ncwspapers.
MAItXON A MARION, Patent Experts,
Temple Building,185St. JamesSt.,MontreaL
The only tlnn of Graduate F.npdneers in
tlio Dominion transacting patent busineaa
xclusivoly, Montionthiapapcr.
— 36 —
“Nei, heldur til þess að Bandaríkjastjórnin
sé viðbúin öllu því sem fyrir kann að koma, svo
að hún viti hvernig hún eigi að koma fram x
Stjórnmálalegu tilliti gagnvart Spánverjnm og
svo aðþjóðin, sem heldur taumum landsstjórnar-
innar í höndum sér, geti glögglega séð hvernig
öllu hér víkur við”.
“Ætlar þú þá að kynna þér málin eins frá
hlið Spánverja?”
“Já”.
“Þekking sú, sem þú þannig getur aflað þér
getur gert þig að hættulegasta njósnarmanni
fyrir báðar hliðar, senor”,
“Þekking sú sem ég get fengið frá báðum
málspörtum skal geymast njá mér, sem væri ég
dauður”, svaraði Preston, og hafði upp orðin
eftir Garcia.
“Ég trúi þér, senor. En þó er eitt. Hvað
segir þú um sendingar skipa og manna, er vér
gerum út í landi þínu, til að færa okkur vopn og
skotfæri ?"
“Ég ætla mér ekki að hnýsast neitt um þær,
Og ef að ég verð eínhvers vísari um þær, pá skal
ég ekki nota það. Skyldur mínar gera mig ekki
að spæjara í neinum skilningi orðs þess. Eg er
íulltrúi stjórnar minnar, sendur hingað í þeim
eina tilgangi, að komast að því, hvernig sakir
standa fyrir umliðna, núverandi og komandi tíð
Ég skifti mér ekkert af atburðum, eða hvernig
þið hagið ykkur, eða hverra ráða þið neytið. Það
er niðurstaðan ein sem mig varðar. Ég verð.
mestan tímann hjá ykkur, ef að ég fæ leyfi til
þess. Og engin pinding skal geta kúgað mig til
-37 —
að ljósta upp því sem ég veít um afla Spánverja,
og þið megjð skjóta mig undireins og ég fer að
segja eitthvað um hagi ykkar, ykkur til tjóns
eða óhappa”,
Svo þagði hann stundarkorn, en þegar út-
laginn svaraði engu, bætti hann við:
“Enn þá varjeitt, sem ég vildi segja. Ef að
það stæði í mínu valdi að veita Cúbamönnum
frelsi. þá mundi ég gera það þegar í dag, og svo
mundu níu hundruð af hverjum þúsund Banda-
ríkjamönnum gera. Og hvar sem skyldan ekki
bannar mér það, þá fylgir hugur minn og óskir
minar ætíð þjóð þinni og málum hennar, og —
hér er hónd mfn”.
Garcia tók hjartanlega í hönd honum, en
hin rafurmagnandi augu og einbeitta framkoma
Prestons hafði hin stei'kustu áhrif á uppreistar-
foringjann. Hann sá frammi fyrir sér mann
einn, sem bar svo með sér mannskapinn og karl-
menskúna, að það lýsti sér í hverju orði og skein
út úr hverjum drætti á hinu fríða andliti hans.
En áður hann gæti svarað, heyrðist riffil-
smellur neðan úr gilinu og fylgdi honum jafn-
harðan drunur af byssuskotum.
“Það er verið að ráðast á okkur !” hrópaðt
Preston. “Mér var veitt eftirför hingað og hún
frændkona þín hefir komið þér í vanda”.
En Garcia brosti að eins og ypti öxlum.
"Sumir þeirra sem eltu þig, snúa aldrei
aftur, senor”, sagði hann. “Sittu kyr”.
Rétt i þessu kom riðandi maður fram á bera
svæðið framan yið húsið, heilsaði, , og hneig svo
meðvitundarlaus af hestinum til jarðar.
— 40 —
en þeir sögðu mér í Havana, að þú og Anita
hefðu verið handtekin”, sagði hann við Preston,
“og svo var ég að syuðra þar um lengur an
elia. Þá kom það til að traður einhver þekti
mig, og mundi ég nú hafa verið að slást við
rottur og önnur kvikindi í Morrokastala, ef að
maðurinn hefði ekki hjálpað mér, sem hélt hest-
unum fyrir okkur um nóttina, eg sem ég barði
fyrir hjálpina”,
“Þú hefir átt ervitt með undankomuna",
sagði Preston.
Pancho hló, Hann hló æfinlega þegar hann
talaði um hættu.
“Ég hefði getað sloppið frá þeim alla leið-
inahvenærsem ég vildi”, mæltihann, "en það
eru afarmargir spánskir hermenn á Cúba, og mig
langaði til að senda fáeina þeirra i volga staðinn,
svo vildi ég teygja fáeina þeirra þangað sem
þeír gætu heyrt euglana syngja. Á ! þarna
kemur Manuel Hve margir, (amigo mis )?”
sagði hann um leið og Garcia kom inn.
“Sex, Pancho”.
“Bueuo ! (gott)”, og nú hló hann aftur,
“Þeir voru fimtán þegar eftirförin byrjaði,
en einir sex sneru aftur til frásagna. Sex liggja
hér eg þrír leggja á veginum og verða tíndir upp
af félögum sínum á heimleiðinni. Það er ekki
sv° afleitt, eðahvað finst þér, Sam.?”
“Pancho”, sagði Preston, og leiddi hjá sér
að segja uokkuð um þetta, “Ég var að skýra
senor Garcia frá erindum mínum. Og nú liggur
þú þarna særður og getur ekki farið með mér að
sinni. En segðu honum að mér sé treystandi”.
— 33 —
lagða stigamann, sem ekkert hræddist og ekkert
lét fyrir brjósti brenna. Og brá honum í brún
að sjá þar mann, sem hann hafði heyrt lýst sem
trölli að hraustleika og ófrýnum ásýndar, en
þessi maður var þá í rauninni grannvaxinn,
týgulegur og kurteis snyrtimaður, og gat hann
ekki stilt sig um að láta undran sína í ljósi.
“Er þú þá virkilega hinn voðalegi Manúel
Garcia, sem ég hefi heyrt svo mikið um sagt ?’
spurði hann.
Cuba-herforinginn hneigði sig og brosti við.
“Eg er maðurinn”, svaraði hann. "En ég held
að ég sé ekki alveg eins svartur og ég hefi mál-
aður verið. Síðan ég var drengur hefi ég fengist
við að ræna Spánverja, ekki i þeim tilgangi að
afla mér auðæfa, heldur til þess að svifta þá auð-
æfumsínum, og þó að ég hafi oft neytt þá til
þess að láta af hendi við mig stórar peninga upp-
hæðir, þá hefi ég ævinlega skift þvi upp meðal
þjóðar minnar”,
“Cúbamanna”,
“Si senor, Cúbamanna. Ég drakk inn frels-
isástina með móðurmjólkinni, og faðir minn
keixdi mér frá vöggnnni að lúta engum. Hann
barðist og féll í tíu ára stríðinu, og þó að ég væri
þá ekki nema drengur, þá þefi ég haldið uppi
baráttunni síðan og ætla að halda henni luppi
nxeðan óg lifi, hvort sem ég hefi heilan her
manna að baki mér, eða ég stend aleinn uppi og
enginn styrkir mig. Einn maður eða lítill
iiokku.r manna eru kallaðir skógarmenn, en þeg-
ar þeir eru orðnir hundrað að tölu, þá eru þeir
kallaðir uppreistarmenn, en fái þeir meiri hlut&