Heimskringla - 09.08.1900, Blaðsíða 1

♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
' ♦
♦
♦
♦
♦
100,000
Flugur op “Moscpi'
itos” íangaðar hór á,
, hverjum degi. Fáiö yður hurðir
og glugga úr vírneti. viðhöium
það á ýmsu verði og með allskon-
ar litum,
Trading Stamps. Cash Coupons.
ANDERSON & THOnAS,
w Jaknvökusalar 538 Main St.
^♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦'
u
^♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦^p
Hammocks. ,Ekker* Þægi- :
legra 1 hitunum Z
en aö hvria srg i ''Hammock” «
\ lieymð pað einu sinni. Vér höf- ♦
um þá á mismunandi verði. J
! Trading Stamps. Cash Coupons J
ANDERSON & THOMAS, l
J AKNVÖRUSALAK 538 MAIN ST. «
|♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦«««««««|tt
Xiv. ÁR WTNNIPEGr, MANITOBA 9. ÁGÚST 1900. Nr 44.
The Home Life Association
of Canada.
. Aðalskrifstofa í Toronto.
‘Höfuðstóll—ein raillíón dollars."
1 ill trygging í höndum sambandsstjórnarinnar.
Lifsábyrgdarskýrteiui Houie Life féiagsir's giida livar i heimi sem er. Eng-
in höft eru lögð á skírteinishafa hvnð snertir ferðalög. bústað eða atvinnu. Þau
eru ömótmælanleg eftir eitt ár frá daesetninen.
Skírteinin hafa ÁBYítGST VEB-ÐGILDI í uppborgaðri lífsábyrgð, pen*
ingum og iánSgildi, eftir þrjú ár.
Leitið upplýsinga um fólagið og ábyrgðarfyrirkomulag þess hjá
W. H. WHITE, ARNI EQQERTSSON,
MANAOER. 6ENERAL AGENT.
Jlelntyre Block, Winiiipcg. 1*. OIÍox 245.
m
é
m
m
PENINQAR LANADIR. - HwKar mánaðar afborganir.
Ver erum umboðsmenn fyrir hið bezta og ríkasta lánfélag
sem bækistöðu hefir í Winnipeg.
VILriJ EIGNAST Laglegt og vel vandað einloftað hús
(Oottage) á Alexander Avenue ? Það er úr timbri, á
steingrunni og kostar $1200.
TAKID VATRYGQING— , ..TllE „ LraD0N,,
Það er hið elzta og bezta vátryggingafélag í heimi.
Nares, Robinson & Black,
Hank of Hamiltou fhnniliem
Frjettir.
Markverðustu viðburðir
hvaðanæfa.
Suður-Afriku-stríðið er nú í þann
veginn að vera útkljáð. Um 1,000 Búar
gáfust upp í síðustu viku í eínum hóp
og afhentu Bretum vopn sin öll og her-
gögn. Margir aðrir Búar hafa síðan
gefist upp og eru daglega að þvi. Lands-
lýðurinn er Orðinn andvígur gamla
Kruger út af því að hann hefir talið
þjóðinni trú um að bréfpeningar þeir,
sem stjórn hans hefir gefið út yrðu eins
góðir og gull þó að ríkið yrði sigrað, af
því að það væru ríkisskuldabróf. En
Bretar neita að viðurkenna þessa bréf-
peninga að nokkru leyti, svo að þeir
sem áttu mikið af þeim eru nú alger-
lega rúðir þar sem þeir verða ekki inn-
leystir me . gulli. Brezkir hermenn i
Suður-Afríku eiga að sendast tafarlaust
til Kína.
Erá Kína koma þær fréttir að her-
fiokkur stjórnarinnar hafi haldið til
fnóts við berflokka stórveldanna, sem
nú eru á leið til Pekin, og að Kínar hafi
á þeirri leið gereytt heilli borg, drepið
tiu þúsund kristna menn og 50 kristni'
boða. Kinastjórn er orðin þess full-
viss að stórveldin eru að safna her
miklum til atlögu á höfuðborgina Pekin,
og er því tekin til fyrir alvöru áð koma
sem mestum grimdarverkum mót
kristnuín mönnum i framkvæmd.
Nokkrir Gyðingar frá Rúmaniu
hafa verið í Quebec um undanfarna
daga. Þeir höfðu farbréf til Wipnipeg,
en var ekki leyft að halda ningað af því
að hér væri engin atvinna fyrir þá, En
þeim verður leyft að fara til hvers ann
ars staðar i Canada þar sem atvinna er
til fyrir þá.
750 Búar hafa gefist upp og afhent
gen. Hunter vopn sín og önnur her-
gögn. Það er talið að nú sé hver sið-
astur fyrir Búum, og að þeir sem enn
þá eru undir vopnum muni bráðiega
gefast upp, og með því binda enda á
Transvaal-stríðið.
Algoma Central-járnbrautarfélagið
hefir ákveðið að byggja járnbraut frá
Missanabel í Ontario til Moose River
við Hudsonsflóa, 250 mílur. )
Daglaunaskrá fyrir þá, sem vinna
við aðgerð Rauðárstrengjanna er aug-
lýst í blöðunum, og sýnir að kaupið er
frá $1.75 minst og $5.50 mest á dag fyr-
ir 0 til 10 stunda vinnu. I þessu eru
ekki taldir þeir sem vinna á gufubátum
á ánni, þeir verða ráðnir til mánaðar og
á kaup þeirra aö vera frá $20 minst til
$80 mest á mánuði, með fæði.
Þeir sem vinna 9 stunda daglauna-
vinnu eru verkfræðingar (engineers) og
timburmeun, laun timburmanna eiga
að vera $3.15 á dag, en formaður þeirra
á að fá $1.00 á dag. Algengir verka-
menn fá $1.75 og þeir sem keyra hesta
$1.80 á dag.
I Kas. í Bandaríkjunum var járn
brautarlest stöðvuð af ræningjaflokki 5.
þ. m. Farþegjar voru rændir öllu fé-
mætu sera þeir höfðu á sér. Gamall
maður frá California, Fay að nafni,
neitaði að afhenda ræningjunum fjár-
muni þá, setn hann hnfði á sér, og
skaut á þanti sem næst honum gekk, en
mishepnaðist skotiö alveg. Ræninginn
skaut þegar uþþ í munninn á Fay, og
kom kúlan út um hnakkann. og féll
hann þegar dauður. Ræninginn tók
alt sem hann fann i vösum Fay’s
Ræningjarnir skildu enga farþegja eftir
órannsakaða, og að því starfi loknu
hleyptu þeir á stað lestinni aftur, og
hurfu síðan.
Á laugardaginn geysaði haglstorm-
ur yfir landsvæði í Norður-Dakota.
Hagiveður þetta gerði fyrst vart við
sig nálægt Thompson. á eðrið byrjaði
kl. 7 um morguuinn. Stórsaemdi lönd
og akra, þó bar mest á óveðri þessu í
Red Lake Indíána bygðinni. Fór óveð-
ur þetta og viðar yflr og gerði stórtjóu.
í bæ sem Hatton heitir, sem er 40 míl
ur fyrir sunnan og vestan Grand Forks
féllu og skemdust hús stórkostlega.
A sunnmdaginn var kom upp ákaf-
lega mikill eldur í timburátökáum og
6ögunarmyluum í Ashiaud, Wis. Fé-
lagið sem átti viðinn og byggingarnar
heitir Stewart & Keystone Lumber Co.
Skaðinn er metinn á fulla milión doll.
Fjórir meun fórust í eldi þessum.
Sagt er að hershöfðingi Baden
Powell hafi særst í orustu semhann átti
við Búa nálægt Rustenburg um helgina
er leið. Búar segjast þáhafa tekið all-
marga hermenn til fanga, og 324 vögn-
um hafi þeir náð með fleira.
Sú fregn kemur að herforingi De
Wett sé umkringdur á alla vegu, og
hljóti að gefast upp mjög bráðlega.
Hann er staddur við Reitzburg,
Prince Alfred Ernst Albert, hertogi
af Saxe Coburg, annar sonur Victoriu
drottningar, varð bráðkvaddur á þriðju
daginn 31. siðastl. mánaðar, 56 ára
gamall.
Col, Herchmer, foringi lögreglu-
liðsins í Norðvesturlandinu, helir verið
vikið frá þvi embætti. Major Perry
verður skipaður formaður liðsins.
Leðursútara verkstæði í Southam-
ton, Ontario, brann til ösku 1. þ. m.
Skaðinn metin $140.000. Eldsábyrgð
$85,000.
Þeir sem áttu peninga á Ville Marie
bankanum í Montreal hafa fengið borg-
að 5c. á hvern dollar, sem þeir áttu þar
og eiga von á annari 5c. bor^un síðar.
Gamall námamaður frá Sacramento
að nafni Alex. King, var á ferð niður
Yukonána með 3 öðrum mönnum. Þeir
félagar fengu sér leiðsögumann til að
stýra bátnum niður ána. Báturinn
hjó niður á sandrifi, og reiddist þá
King við leiðsö;;umanninn og skaut
hann til bana. Hræddi hann svo fé-
lága sfna til að lofa að halda því fram
að þetta hefði veriö óviljaverk. En er
að landi kom sögðu þeir til morðingj-
ans og iétu handtaka hann.
Hon. Hugh J. Macdonald hefir á-
kveðið að leggja út i pólitiskan leiðang-
ur um Ontariofylki með Sir Charles
Tupper þegar hann kemur úr Englauds
ferð sinni. Þá “byrjar ballíð” til undir-
búnings undir næstu Dominion kosn-
iugar.
Gen. Prinsloo, með 985 Búa hefir
gefist upp skiiyrðislaust, og fengu Bret-
ar þar miklar birgðir af vopnum og
vistum. Var það Hunter hershöfðingi,
sem vann sigur á Prinsloo og mönnum
hans í Calon dalnum. Sagt er fleiri Bú-
ar sóu í þann veg að gefast upp.
Þær fréttir berast frá Kína að Box-
ers hafi ráðist á trúboða og kristna
menn í Pan-Ting og drepið 2009 manna
í þeim bæ 8. Júlí. Kínverski hershöfð-
inginn Li Ho Keh hefir skipað svofyrir
að hvert einasta kristið mannsbarn í
Kina skuli drepið miskunarlaust. Stór
veldin virðast kraftlaus til að orka
nokkru til hjálpar þessuin ofsótta lýð.
Vilhjálmur Þýzkalands keisari hefir
hvatt menn sína til hefnda og mælt svo
fyrir, að engin griðskuli gefin óvinun-
um. Þetta likar páfanum mjög illa og
mælist til að stórveldin hverfi frá:öllum
hefndaráformum og skipar öllum kaþ-
ólskum möunum að hafabænagjörðir i
kyrkjum sínum og biðja um frið á
jörðu og verndun allra kristinna manna
En Vilhjálmur keisari kveður púður
og blý betra en bænagerð, til þess að
bæla. uppreistina í Kína. Gamli Li
Hung Chang hefir beðið um lausn frá
öllum stjórnarstörfum fyrir ellisakir.
Þykjast menn sjá að ha’nn muni ó-
gjarnan vilja þurfa að bera nokkra
ábyrgð af uppieistinni þar eystra
eða afleiðingunum af henni.
Frá Transvaal koma þær fréttir, að
Gen. Frqnch hafi náð bænum Middle-
burg og náð þar mörgum Búum með
vopnum og vistum, Gen. Hunter hefir
náð Feoriesburg eftir harða orustu,
Hann tapaði 100 manns af líði sínu, en
rnannfall varð meira af Búum. UÍn
6000 Búar komust undan til fjalla með
hergögn og vistir. Þykir liklegt að lið
þáð muui eiga örðugt með að komast
undan Bretum. Kruger gamli situr í
Watervalonder með liði miklu, oger
búist þar við hörðum bardaga innan
skamms, en helzt þykir líkJegt áð þó
Bretar vinni sigur, þá muni Kruger
komast undan til Delagoa-flóans gegn-
um Swaziland og þaðan með gufuskipi
til Evrópu eða eitthvað annað,
Eldur kom upp í námu f Mexico í
síðustu viku og brunnu þar 30 náma-
menn. Formaður námunnar var ekki
nærri þegar eldurinn kom upp, en
strax er hann kom fór hann ofan í
námuna til að bjarga mönnum sínum,
og kafnaði þar.
Utlendingar og Kinverjar börðust
nýlega við Pie Tsang. Af útlending-
um, eða sambandsþjóðunum, dóu og
særðust 1200 liðsmenn. Orusta þessi
stóð í 7 klukkutíma, og er óefað ein sú
snarpasta orusta, sem nokkru sinni
hefir há'ðverið. Stóð hún yfir frá pví
kl. 3 á sunnudagsraorgun til kl. 10. I
staðinn fyrir að Kínveriar sýndu bleyði-
skap og flóttasvip, sýndu fceir hermann-
legt hugrekki og hina hraustlegustu
vörn. Manntjón sambandsliða nemur
7J af hundraði í þessari orustu, og þótti
ógurlegt manntjón á jafn stuttum tíma.
Sýnir það að Kinverjar hafa æfða skot-
menn, Eftir þessari viðureígn [að
dæma verður langt þangað til að sam-
bandsliðar komast til Pekin. Sam-
bandsliðar höfðu 16,000 liðsmenn. Kín-
verjar vörðu borgina vel, en gáfu þó
svo eftir að síðustu, að sambandsmenn
náðu þar fótfestu á einum stað. í or-
ustu þessari gengu Rússar og Japarí
broddi fylkinga og mættu voðalegum
og óvæntum geipiraunum. Að síð-
uStu mun þó borgin vera í höndum
sambandsmanna að nafninu til. Um
þessar mundir er borgin Pie Tsang um-
kringd af vatnsflóði. og gerir það sam-
bandsmönnum örðugra fyrir með alt.
Óeirðir í NewOrleans.
Fréttir um óeirðir í New Orleans
og þar af leiðandi manndráp, sem getið
var um í síðasta blaði, eru sorglegur
vottur um ótamið dýrseðli mannkyns-
ins. Að slíkar sögur skuli berast frá
Ameríku, sem alrnent er skoðað, og það
að maklegleikum, að veui eitt af allra
fremstu menningar- og mentalöndum
heimsins. Það vekur ósjálfrátt þá
hugsun, að enn þá sé land þetta langt
frá fullkomnunarstiginu í sannri menn-
ingu og mannúð, og að ljótt hljóti á-
standið að vera í þeim löndum, sem enn
þá eru lægra sett í menningarstigan-
um, en þetta mikla land. Þessar sög-
ur frá Ameríku eru ljótastar fyrir það,
að þær eru eins sannar og þær eru
hryllilegar. Auðvitad ber þess að gæta
að það er ekki nema á litlum párti
þessa fmikla meginlands. að slíkar ó-
eirðir koma fyrir, og jafnvel þar ekki
örsjaldan. En það, að þetta eigi
sér þar nokkurn tima stað. er í sjálfu
sór nóg til þess að slá skugga á alt
landið og félagslífið hér hjá öllum
þorra þeirra manna og kvenna í öðr-
um löndum, sem að eins þekkja land
þetta af afspurn og að nafninu tómu.
Þeir sem betur þekkja, vita vel að fólk
það sem býr í öðrum pörtum landsins,
eru einsBóviðkomendi þessum óeirðum,
eins og þeir sem eru í öðrum löndum og
að eins lesa fréttirnar. Orsakirnar til
slíkra óeirða eru aðallega innifaldar í
því hatri, sem hvítir kristnir menn
bera í hjörtum sínum til annara manna,
sem af náttúrunnar hendi eru gerðir
með öðrum lit, en þeir sjálfir. Það er
litar ofstækið, sem veldur lögum og lof-
um, ekki einuugis hjá ómentuðum
mönnum,;heldur einnig hjá þeim ment-
uðu. Það má að líkindum ganga að
því visu að þessi sjúks hugsun sé jafnt
hjá báðum flokkunum, hvítum mönn-
um ogfsvörtum, |en það er engin afsök
un fyrir hvíta menn, að veja engu betri
ea svertingjarnir,[og þeim ætti ekki að
vera ofvaxið að lifa í friði við þá á þeim
stöðum, að minsta kosti, þar sein þeir
eru í miklum meiii hluta, eins og í
borginni jjNew Orleans. Það eitt, að
hvítir menn þar í bænum vilja ekki
lofa eða leyfa dómsmálastjóra ríkisins
að fara með sakamenn samkvæmt lög-
um, heldur að heimta þá eða taka n.eð
ofbeldi úr’höndum lögreglunnar til þess
að hengja þá upp í eitthvert tré, stund-
um fyrir ímyndaðar sakir, eða þær sem
ekki hafa verið sannaðar. Það er ljós
vottur um skort á siðmenningu, sem
miklu rneira ber á meðal hvítra manna
þar syðra, en á meðal sjálfra svertingj-
inna.
Það er satt að þrælastríðið í Banda
ríkjunum leysti svertingjana úr laga-
legu þrælsbandi. Það gerði þá að
fr jálsum verum í augum laganna, og ó
efað hefir tilgangui inu verið sá, að þeir
skyldu njóta jafnréttis við hverja hvíta
borgara landsins, að þeir skyldu njóta
pólitiskra og 'félagslegra réttinda til
jafns við aðra borgara. En sagau sýn-
ir að þetta hefir verið meira í orði en á
borði. Stríðið leysti svertingjana úr
lagalegum þrældómi, En það megnaði
ekki að losa hvíta menn við þá ósann-
gjörnu fordóma, sem þrælalögin voru
búin að gróðursetja i huga þeirra og
hjörtum gagnvart svörtum mönnuin.
Svertingjarnir hafa af mörgum manni
verið fram á þennan dag skoðaðir sem
óæðri verur, sem væru skapaðir til að
lúta vilja og skipunum hvitra manna í
eínu og öllu, og ofsóknir þeirra á svert-
iugjana byrjnðu strax og þeir höfðu
fengið þrælsböndunum létt af sér, og
hafa aukist þrátt fyrir vaxandi mentun
og u'enningu, í réttum hlutföllum við
tilraunii " þær sem svertingjarnir hafa
gert til að nota frelsi sitt og beita því
sér til hagsmuna í félagslegum og póli-
tiskun málum. Það er lítill efi á því,
að sve.rtingjar eru ofsi ttir og kúgaðir
af hvítum mönnum þar syðra, að svo
miklu leyti sera þeim er mögulegt að
koma því við. Þeir hvítu sækja, en
svertingjar verjast, og er það lítil
furða þó svertiugjum hitni stundum
svo um hjartarætur, að þeir fiemji
glæpi, sem þeir mundu alls ekki gera,
ef þeir væru látnir óáreittir af hvítum
mönnuni. Þetta villiæði þeirra hvítu
að fara sem óðir herskildi um bygðir
svertingja og drepa hvern svertingja
sem fyrir verður, án allra saka, og að
eins af því þeir bera svartan lil, það
hlýtur að hafa þau eÍD eðlileg áhrif, að
efla og auka hatrið milli flokkanna en
þá meira, ef það væri mögulegt en nú
er, og nema lögin taki stranglega i
taumana, þá má enginn sjá hver endi
þar á verður.
KÖFUNARSKIP.
Það var allmikið rætt um köfunar-
skipið Holland um það leyti sem banda-
ríkjamenn voru að berja á spánverjum
á Cu'oa. Holland fólagið bauð þá
Bandamönnum að kaupa bát þenna, og
létu vel yfir að liann mundi reynast vel
í hernaði.' I Aðalverk skipsins átti að
vera t að, að kafa að herskipum óvin-
anna . g reka þau í gegn, ef svo mætti
að orði komast. Þvj að báturinn er
þannig útbúinn að hannhefir stáltrjónu
mikla og veður neðansjávar og rekst
með heljarafli á herskip óvinanna, sem
öll eru þannig útbúin, að þau eru lakar
stálv„rin fyrir neðan sjávuiborð en fyr-
ir cfan það. Hvert bátur þessi var
nokkurntíma reyndur til hlýtar í hern-
aði vitum vér ekki. En Bandaríkja-
stjórnin lét skoða hann og gera ýmsar
köfunartilraunir með'lionum, og atíeið-
ingin af þessum tilraunum varð sú, að
stjórn n keypti skipið að Hollandfélag-
inu fyrir $150,000 og skuldbatt sig ja-fn-
fram til að borga $175,000 fyrir hvert
skip sem félagið bygði í sama sniði og
með sama útbúnaði og ’ Holland” skip-
ið, á hinn bóginn ætlar félagið að leggja
til æfða skipshöfn, þar til búið er að
kenna inöunuiu stjórnariunar að fara
meðbátinn.. Skip þetta er þungt til
gangs hvert sem það fer ofau- eða neðan
sjávar. 10 mílna hraði er vanalegur, á
hiun bóginn er það svo útbúið að auð
velt er að stýra því, hvert heldur beiut
áfram eða upp eða niður á við, eftir því
sein þörf gerist. Það er og stór kostur
við skip þetta, að menn þeir sem á þvi
vinua geta lifað þægilegu lifi á bátnum
svo dögum skiftir, án þess að kenna of
mikils hita eða loftleysis, þó skiþið sé
altaf i kafi. Samkvæmt eðli bátsins þá
er hann gerður til sóknar áu þess að
þurfa að verjast með því að hann er
jafnan úr skotfæii, og talið nálega ó-
mögulegt að óvinaskip geti hitt hann
þó þau reyndu það, Þau mundu hafa
nóg með aö reyna að halda sér ofan-
sjávar eftir að Holland hefði rekist
á þau.
íri sá, er fann upp skip þetta og lét
smíða það, heitir John P. Holland,
hann kendi á barnaskóla á írlandi þegn,r
hann fyrst byrjaði að hugsa uiu köfun-
arhevnaðinn, en enginn vildi hlusta á
hugmyndir hans um þetta, eða leggja
honum nokkurt lið. Þá fór hann eins
og inargir aðrir, sem verða fyrir von-
brvgðum í föðurlaudi sínu, að hann
yfirgaf pað. og flutti til Ameríku. Þar
var honmn betur tekið og í té látnar
allar þær upplýsingar sem hann áleit
sór geta að liði orðið til þess að geta
komið skipshugmynd sinni í fram-
kvæmd, síðan eru liðin 25 ár. Árið
1877 bjó svo Holland til skip, sem hann
reyndi á Passaic-ánni hjá bænum Pat-
terson í N. J, þar sein hann átti heima.
Sá bátur gat kafað og komið upp aftur
eftirvild, en var að öðru leyti óbæfur
til nota. Nu var þó hugmyndin feugin
og árið 1881 bjó Holland til annan bát.
stærri miklu en þann fyrri og að öllu
leyti fullkomnari, en vegna peninga-
skorl s varð hugvitsmaðurinn að hætta
við hálfunnið starf,
7 árum síðar, 1888, gerði Holland
samning við Bandaríkjastjórn um að
kaupa bátinn og hugmynd þá sem
hann var smíðaður eftir, en þá fengust
engir ábyrgðarmenn rueð Holland, sem
gæfi stjórninni trygging fyrir því að
skipið gæti gert það verk, sem haldið
var frain að það gæti unnið. Svo leið
tíminn til 1893 að Congress gerði ráð-
stafanir til þess að láta byggja köfunar-
bát. sá hét "Plunger” en var aldrei
fullgerður, en er nú í aðgerð í Rich-
mand Va. Það er Hollandfélagið sem
hefir tekið að sér að gera nauðsynlegar
umbætur á því skipi, og hefir bundist
samningum um að borga stjórninni
$90,000 ef skipið fullnægi ekki öllum
köfunarskilyrðum, þegar viðgerðinni er
lokið.
Forester stúkan “Fjallkonan” No.
.149, heldur fund á þriðjudagskvöldið
14. þ. m., kl. 8, á North West Hall.
AUir félags roeðlimir eru beðnir að
sækja fundinn.
iírs, K. l'horgeirson,
ritari.
Dánarfreon.
o
Dáin er 28 Júlí síðastl., að Marletta,
Washington, konan Vilhelmína Ras-
musdóttir Lynge, kona Renjamíns
Magnússonar. Banamein hennar v-ar
krabbamein í maganum. Hún var góð
og guðhrædd kona. og bar sinn langa
og kvalafulla sjúkdóm með stakri þol-
inmæði, or hennar því sárt saknað af
öllum, sem hana þektu, Hún kom
hér til lands 1887, og giftist 1890 eftir-
lifandi manni sinum. — Blessuð veri
♦ninning hennar.
B. S. M.
MINNI ÍSLANDS.
Flutt á Islendingadaginn í Winnipeg 2. Ágúst 1900.
Þú talar uni Island sem eymdanna móður.
með ísum og jöklum og hraunum og glóð ;
f>ú talar um eilífan ástrt-ymis-róður
ú ón/tri íieytu með drepinni f>jóð ;
f>ú talar um helkulda’ og liarðindi andans.
um hjörtu úr steini og ljósvana sól;
Þú talar um dáðleysi’ og dofinskap landans,
er dauðvona bergi nú örlaga-skál.
♦Tá, svona’ er nú dæmt. um f>ig, d/rasta móðir !
kj, drottinn minn ! - Það eru svéinar og fljóð,
sem f>ú hefir fóstrað ; vór hlyðum á hljóðir,
vér hnefana kreppum og soiíarlegt blóð
í æðum oss sfður—oss langar að ’láta
1 ljósi f>á trygð, sem í hjarta vor er
Oss liggur við stundum að glúpna og gráta
er guðlausir níðingar hamast á |>ér.
Vér neitum f>ví ekki að auður er meiri
og allskonar mannvirki’, er bera við ský
og vonirnar stærri og vegirnir fleiri
í Yesturheimsbygðum—en gættu að f>ví.
hve ótal margs lijarta f>itt hlytur að sakna,
er hingað ]ní flytur og skiftir um vist.
Hvort sérðu’ ekki myndir í sjálfum J>ér vakna
er s/na J>ér, vinur, hvað liefirðu mist ?
Hvar lifðir }>ú, bróðir, um bjartari nætur?
J>ar—brosandi vorsól um miðnætti skín
Og livar átti guðstrú J>ín göfugri rætur ?
—Þú grétst }>ar af lotning við hrífandi sýn—
Og hvar lék ]>ér mildari vindblær á vöngum
er vorgyðjan kysti f>ig ásthlyjum koss ?
og hvar vilt f>ú,leita að himneskum söngum,
sem hrifa J>ig dypra en íslenzkur foss ?'
O, t.alaðu’ um ísland sem ástkæra móður,
, sem eigi í hjarta f>ér viðkvæma taug ;
og láttu þcmn sjá að f>ú sonur ert góður,
er sannindum hallaði’ og á hana laug.
N’er íslenzkur drengur—með fslenzku blóði,
á íslenzka framtíð með bjargfastri trú
og lát ekki ribbaldann ræna f>ig móði,
J>ótt ríkari sé hann og stoltari’ en f>ú.
SlG. JúL. JÓHANNESSON,