Heimskringla - 16.05.1901, Blaðsíða 1

Heímskringla er gef-
in _ut hvern fimtudag af:
H imskringla News and
Publishing Co., að 547 Main
St., Winnipeg, Man. Kost-
ar um árið #1.50. Borgað
fyrirfram.
Nýír kaupendur fá í
kaupbætir sögu Drake
Standish eða Lajla og jóla-
blað Hkr. 1900. Verð 35 og
25 cents, ef seldar, sendar
til íslands fyrir 5 cents
XV. ÁR WINNIPEGr, MANITOBA 16. MAÍ 1901. Nr. 32.
Samþykt með
107 móti 5,
Þær greinir af lagasamningi Mani-
tobafylkisins um umráð járnbrauta, er
samkvæmt ríkislögunum þurfu að ná
lagalegri staðfestingu í sambandsþing-
inu, voru samþyktar á þriðiudagsmorg-
uninn var í neðrideild með 107 atkv. á
móti 5 atkv. Þessi lagabálkur t eftir að
ná staðfestingu i efri deild þingsins. og
eru miklar likur til að ha nn nái henni
mótspyrnulaust. Þjóðin er svo nærri
mann fyrir mann á móti C. P. ít. yfir-
ganginum. Það eru ekki nema ein-
stöku liðhlaupar og mútu-málgögn, sem
það getur leigt og hringlað með á sína
hlið, — fólkið í landinu er samtaka á
móti félaginu og Manitoba er fyrst að
hrista af sér f jötrana.
Frjettir.
Markverðustu viðburðir
hvaðanæfa.
Loks hefir stjórnín á Englandi af-
ráðið að stofnsetja aukapeningasláttu
fyrir Canada nú um leið og byrjað verð
ur að þrykkja mynd Edwards VII. á
peninga rikisins, og hefir stjórnin valið
Ottawaborg fyrir peningasláttuna, og á
hún að verða undir umsjón fjármála-
ráðsins. British Columbia bregðast
hér góðar vonir; hefir það fylki talið
sjálfsagt að þegar peningaslátta kæmi
til Canada, þá yrði hún stofnsett innan
sinna fylkis takmarka, þar B. C. er
auðugust af dýrum málmum af öllum
fylkjum í ríkinu.
Btjórnin á Englandi hefir búið til toll-
lög á kolum. Héldu margir að þau lög
yrðu til þessað steypa stjórninni, nefni
lega, að hún hefði minni hluta atkræða
við síðustu umræðu í þvi, og virtist
margt benda á að þessir menn færu
nærri sanni, þar sem stjórnin hefir ein-
att verið að smá tapa atkvæðum á sína
hlið, og hafði ekki nema 30 atkv. um
fram um daginn. En það fór öðruvísi
en ætlað var um þetta mál. Stjórnin
hefir komið kolatolllögunum i gegn með
106 atkv. Þessar kola-álögur á Eng-
landi stafa af blóðsúthellingum í Suður-
Afríku.
Það hefir verið heilmikil þræta um
það, hvort Pan-American sýningin í
Buffalo ætti að vera höfð opín á sunnu-
dögum. Að síðustu afréði sýningar-
nefndin að hafa sýninguna opna alla
daga vikunnar, enþáreis kennilýður
og sunnudagaskóla fólk upp og þykir
sér stórlega misboðið, þar það hafi ver-
ib búiö að senda nefndinni bænarskrá
um að sýningunni væri lokað á sunnu-
dögum. Sú bænarskrá var undirrituð
af 2 miliónum, sem voru útvaldir af 22
milíónum af kyrkju- og kennaralýð,
sem móti þessu athæfi mæltu—fólki af
öllum stéttum.— Þessi kyrkjulýður
hefir nú lýst því yfir að 'sýningarnefnd-
in sé að smána trúarbrögð meirihluta-
Bandarikja þjóðarinnar með þessu at-
hæfi, og eru allar likur til að það hindri
aðsókn að sýningunni.
tfir Alfred, landstjóri Breta í Suður
Afriku hefir nú haft sig á burtu úr því
landi.
Á fimtudaginn, var fyrsta sam-
bandsþing sett í Melbourne í Ástralíu.
Eftir konuuglegri skipnn setti hertog-
inn af Cornwall og York þing þetta.
Viðhöfnin var svo mikil að mæit er að
aldrei hafi slik viðhöfn og marglæti átt
sér stað við nokkra þingsetningu fyrri.
Nýteknar manntalsskýrslur á Eng-
landi segja að fólkstala þar sé nú
32,525,716. Pólksfjölgun síðan 1891 er
því ura 12.15 per cent í landinu.
Nylega brann til kaldra kola bú-
staður Josephs Partons nálægt Parry
Sound, Ont. Fimm börn Partons
brunnu ÍDni. það elzta 18 ára gamalt.
Parton hefir verið tekian fastur og
sterklega grunaður um að hafa brent
húsið og börn sín. Hann er 70 ára
gamall, Hafði hann verið mjög harð-
leikinn við þau og barið þau miskunar-
laust oft og tiðum, en hverjar sannanir
um glæp þenna eru til að taka
karlinn fastan, eru enn þá óþektar.
Kitchener lávarður hefir fært ensku
stjórninni heim sanninn fyrir þvi, að
Búar verði ekki neyddir til að leggja
niður vopnin, nema með óvissum ára-
fjölda; og hefir þvi að sögn lagt það
til við enskn stjórnina að hún bjóði
þeim þá eina friðarkosti, sem þeir kjósi
sér, að undanskyldu sjólfsforrœði. —
Þykir nú mörgum sem Búar séu ekki
meðfæri Breta í öllum skilningi. Og
geti Búar haldið áfram eitt ár enn eða
lengur, Sem enginn efi er sagður á að
þeir geti undir vissum kringumstæðum
þá vei ða þeir sá dýrasti kaleikur, sem
hin brezka stjóru hefir bergt á, og aldr.
ei mun frá henni vikja, hversu hrak-
lega sem varðseppar hennar og góla og
glamra.
Langt er frá að kýlapestin sé enn
þá um garð gengin í Cape Town. Þang-
að komu hertogans og hertogafrúarinn-
ar af Cornwall verður þar af leiðandi
frestað þar til i Ágúst i sumar.
Framleiðslus ýning Manit obafylkis
byrjar í sumar þann 29. Júlí og endar
2. Ágúst. Verðlaunafó er $35,000. —
Verðlaunin skiftast á milli þeirra sem
skara fram úr i kvikfjárrækt, alifugla-
rækt, mjólkurverknaði, framleiðslu
landsafurða og allskonar iðnaðarteg-
undum.
írsk blöð þykja tannhvöss um þess-
ar mundir og hafa tvö af þeim verið
tekin upp. Mótmæla sumir þingmenn
þeirri aðferð stjórnarinnar. Blöð þessi
höfðu talað eitthvað miðursæmandi um
hanshátign—Edward konung VII.
Japanmenn vakta hverja hreyfingu
í Asíu. ogþykir margt benda til að þeir
hyggi á ófrið ef nokkru munar. Það
er aðalloga Corea-skaginn, sem Japan-
menn eru að líta eftir um þessar mund-
ir. Þangað er nú innflutningur afar-
mikill um þessar stundir og er hið eína
pláss þar austur frá, sem lífvænlegt er
á, af óbygðum löndum, en mjög þröngt
um Japansmenn,sem nú eru orðniryfir
40 miliónir að tðlu. Corea-skaginn er
dví sú eina líklega útlenda, eða selstöð
Japansmannai framtiðinni,og vilja þeir
því umfram alia muni hafa þar sem
mest umráð, því ef Rúsear sætu þar
einir að eignum, yrði það banamein
Japans-þjóðarinnar fyrr eða síðar.
Leyndarráð Breta hefir leyft dóms •
málaráðgjafa Manitobafylkis, að leggja
dómsúrskurðinn um vinsölubannslögin
í Manítoba undir urskurð sinn. Mjög
er hætt við að leyndarráðsúrskurður-
inn verði sá sami og hjá dómstólunum
hér, nefnil., að Manitoba vínsölubanns-
lögin komi í bága við grundvallarlög
sambandsríkisins og geti þess vegna
ekki orðið lögboð. Én það er bindind-
isforkólfum sjálfum að kenna, að svo
fer með lög þessi, því þeir neyddu Hon.
Hugh J. Macdonald til að gera það
frumvarp að lögum, sem þeir sjálfir
sömdu i staðinn fyrir það frumvarp,
sem hann og stjórn hans hefði samið,
en sem hefði orðið lög, ef þau hefðu
gengið í gegn um þingið, í staðinn fyrir
lagaleysis írumvarp það, sem bindind-
ismenn heimtuðu að fylkisstjóruin sam
pykti, og sem hafa verið dæmd af dóm-
stólum fylkisins ólögmæt í sambandi
við grundvallarlög Canadaríkis.
Það fara fáar sögur þessa dagana
af Bretum og Búum. Þeir elgast við
smá skærur og drepa fáeina menn hvor-
ir af öðrum, ná hergögnum og liðs-
mönnum til fanga,
Þann 10. þ. m. segir Kitchener hers-
málastjórninni að 5, þ. m. hafi Bretar
barist við Búa og haft sigur, drepið 6
menn, tekið til fanga 130 og 180 hafi
gengið Bretum á vald og þar að
auki hafi þeir fengið mikið af skotfær
um, vagnarusli og um 1500 hesta og
ögn af matvrelum.
Mælt er að De Wet sé komin inn i
Transvaal með 2000 liðsmenn og sé
heldur en ekki vfgaskjálfti á karlsauðn
um nú.
Hraðskeyti frá Constantinopel 12.
1». m. segir að 102 uppreistarmenn—
karlar og konur — úr Macedoniu hafi
nýlega verið teknir af lífí. Segja Tyrk-
ir að fólk þetta hafi verið að mynda
samsæri gegn sér, en þeir hafi komist
að því og handtekið það,
íslands-fréttir.
Eftir Austra.
Seyðisfirði, 26. Marz 1901.
Tíðarfar harðnaði snöggvast núna
um helgina, en er nú aftur mildara i
dag.
Heilbrigði manna hér hefir verið
eigi góð að undanförnu, og nokkrir leg-
ið inn f bænum f kvefi og lungnabólgn.
Látin er 21. þ. m. elzta dóttir kaup-
manns Sig. Johansens, Dagmar, 14 ára
gömul, fríð og efnileg stúlka.
30. Marz. Veðrátta hefir verið
fremur óstóðug sfðustu viku; í dag
töluverð bleytuhríð.
Fiskafli mun töluverður úti fyrir;
hafa menn róið héðan nú f vikunni og
aflað haldur vel.
6. Aprfl. Kolalag fundið í Norð-
firði. Magnús Sigurðsson, bóndi á
Fossi hér í Seyðisfirði, hefir nú fyrir
nokkrum dögum fundið kolalag allmik-
ið í klöpp niður við sjó skamt fyrir ut-
an Barðsnes f Norðfirði,
Náði Magnús þegar, við spreng-
ingu, á annað hundrað pundum af kol-
um, sem þegar hafa verið reynd og
reynast ágætlega.
Um þetta verður nánar getið í
næsta blaði.
Tíðarfar versnaði stórum nú um
miðja vikuna, og gerði á miðvikudag-
inn norðan blindbyl með tðluverðri
snjókomu, svo póstur og ýmsir Hér-
aðsmenn komust eigi upp yfir Fjarðar-
heiði fyr en i gær,
Styrktarsjóðurinn handa ekkjum
og börnum sjódrukknaðra mrnna kom
til uraræðu í bæjarstjórn kaupstaðar-
ins 30. Marz, og tók bæjarstjórnin því
máli vel og setti 3 manna nefnd í málið
til þess að semja reglugerð eða skipu-
lagsskrá fyrir sjóðinn og yoru i hana
kosnir: bæjarfógeti Jóh. Jóhannesson,
bæjarfulltrúi Jón Jónsson i Múla og
flutningsmaður þessa nauðsypjamáls,
verzlunarmaður Marteinn Bjarnarson,
er fyrst vakti athygli almenníngs hér á
málinu með hinum velsamda og áhuga-
mikla fyrirlestri sínum um nauðsyn
malsins, er hann hélt bæði hér inn í
bænum og út í firðinum.
ís- og frystihús eru þeir feðgar
kaupm. Imsland að láta byggja hér yf-
ir á Strönd svo kallaðri, þar sem þeir
áttu áður fleiri byggingar. Mun vera í
ráði r.ð halda út þaðan nokkrum gafu-
skipum á komandi sumri, til fiskiveiða
framan af, en síðan stunda síldarveiði
frá skipunum út á hafimeð reknetnm,
sem nú er mikið farið að tíðkast í Nor-
egi, og líklegt er til þess að geti gefizt
vel hér við ísland, er sildin heldur sig
mest miðsumars utan fjarða, en þá er
einmitt mestur fengur í að ná í hana,
þvf þ á stendur hún vanalega í háu verði
erlendis, með því þá eru víðast hvar
gengnar upp sildarbyrgðirnar frá fyrra
ári.
Sútunarverksmiðja herra A. E.
Bergs hér hefir alt til þessa haft nóg að
starfa, og leyst verk sitt ágætlega vel
af hendi, svo margir skósmiðir og
söðlasmiðir, sem hafa haft tækifæri á
að sjá hvað hr. Berg vandar vel allan
frágang á vörunni—eru farnir að panta
skinnhjá honum og kaupa þau af hon-
um.
En nú ættu menn í vor að muna
sérílagi eftir þvl, að koma sel- ag kóp
skinnum á verksmiðjuna, því vér höf-
um séð sjálfir, að þau eru, sem annað,
prýðilega görfuð þar, og hið fallegasta
efni til að smíða úr bæði skó og reið-
týgi. Svo ættu menn að muna eftir að
koma lambskinnunum í vor hingað til
görfunar; fallegra og hlýrra fóður undir
yfirhafnir getur eigi hugsast.
Slys. Maður kvað nýlega hafa
drukknað af skautum ofan um is á
Lagarfljóti.
Íshroðí kvað hafa sézt nýlega við
Langanes.
Eftir Þjóðyiljanum.
ísafirði, 23. Febrúar 1901.
Alls staðar nægur fiskur. Hákarla-
sk píð Arthur, er kom hér inn 15. þ m.
eftir viku útivist, hafði fengið 64 tunn
ur lifrar, og var þó hafíshroðinn mjög
til tálma, og sérstaklega hafþckurnar,
sem honum fylgja,
Allsstaðai, hvar sem færi varrent,
milli B,ifs og Arnarfjarðar segir hra
Jón Pálsson skipstjóri, að nægur fisk-
ur, feitur og vænn, hafi verið fyrir,
Aflabrögð. Prýðisgóður afli hefir
í Bolungarvíkinni um undanfarinn
hálfsmánaðar tíma mátt heita land-
burður marga dagana, þar sem sexær-
ingar hafa komið að sökkhlaðnir og á
sumum þeirra róið fyrir seilum.
Úr Aðalvík er einnig að frétta
mjög góðan afla nú á þorranum.
6. Marz. Drukknun. 6. Febrúar
siðastl. hvolfdi báti frá Straumflrðii
Mýrasýslu og drukknaði einn maður,
Bergþór Bergþórsson að nafni. en þrem
ur varð bjargað.
Kafaldshretið, sem gerði hér 22. f.
m., stóð að eins 2 í daga, og svo heils-
aði Góa oss (24. f. m.) bjartleit og stilli-
leg, hálfkuldaleg að vísu tvo dagana
fyrstu, en síðan æ þýðari og bliðari
með degi hverjum. Ofan á einmuna
blíðviðri á þorranum munu fáir hafa
vanzt slíkrar veðurblfðu á góunni, eins
og verið hefir, þar til norðanhret gerði
í gær.
Þorskaflinn. Góðæriö. í hretinu
fyrir fyrri helgi gekk fiskur mjög inn f
Djúpið, og 26. f. m. mátti heita hlað-
afli alment i öllu Út-Djúpinu, og svo
næstu daga, og fiskurin yfirleitt vænn
og.feitur, varla að smáfiskur sæist í
þeim mikla landburði af fiski, sem þá
var, og enn helzt aflinn mikið góður í
Út-Djúpinu, þótt nokkru misjafnara
sé, en fyrstu dagana eftir að fiskhlaup-
ið kom, og nú daginn fyrir hretið.
26. Marz. JTíðarfar. 16. þ. m.
gerði aftur stilt veður, eftir norðan-
hretið og hefir síðan haldizt sama ein-
muna blíðskapartíðin sem á þorranum
og framan af góunni.
Molar
frá Johannbsi Siourðssyni.
I.
Það eru engin smá mál, sem þið
hafið á dagskrá núna Vestur íslending
ar. Það eru eiginlega þrjú stór mál til-
heyrandi gamla Fróni, og sýnið þér það
jafnan að þér eruð oragir til fran-
kvæmda og sjáist lítt fyrir. Mál þessi
eru:
1. Að hjálpa Frímann B. Andersyni
til að gefa út þarflega bók fyrir ísland
og ef vel gengur setja Frímann á lagg-
irnar með að gefa út fjölfræðisrit.
2. Að stofna allsherjar íslendingafé-
lag. er vinni að því markmiði að halda
við islenzku þjóðerni og efla vináttu-
samband miili Vestur- og Austur-ís-
lendinga.
3. Að gefa út eða kosta til að semja
Islenzk íslenzka orðabók.
Fallega hugsað ogstórmannlega og
óska ég að allir góðir vættir styðji að
þvi að alt þetta mætti til framkvæmd-
ar snúast sem fyrst.
Fyrsta málið hefir þegar fengið nokk-
urn byr og þarf ég litlu við að bæta,
það sem búíð er um það mál að segja,
annað en að það ei mitt álit á Frímanni
að hann séallra manna færastur þeirra
er hafa öðlast menning hér vestanhafs
til að gefa út fræðandi og skemtandi
Tímarit, Hann ritar furðu góða ís
lenzku og um fróðleik hans þarf ekki að
efast bæði til bókmentalegra og verk-
legra efna.
Ég'hefi .fengið 11 éskrifendur hér i
Duluth að ritinu og ef ðnnur bygðar
lög gerðu eins vel að tiltölu eftir fólks-
fjölda, mundu ekki einungis fást 500 á-
skrifendur, heldur mörg fimmhundruð,
og ég vona að það verði.
Annað málið er þýðingarrcest og
munu margir veraí efa hvort hægt só
að gera þann félagsskap svo yfirgrips
mikin og víðtækann sem forvígisme-n
þess ætlast til. Mönnum hér í Duluth
og víðar verður fyrst litíð tll fólksins,
sem er að vaxa upp, og sjá fljótt að
fæstir þeirra tala óbjagaða islenzku,
hvað þá að þeir hafi nokkra velvildar-
tilfinning til feðralands sins og þeirra
eiukenna, er fylgja því að vera íslenzk-
ur. Hér er þróskuldur á veginum ti)
að halda við islenzku þjóðerni. Öll upp
vaxandi kynslóðin á harða flugi að
hverfa inn i ameriska hafið, tapa allri
tilfinning fyrir því sem islenzkt er og
skilja ekki einu sinni helminginn af þvi
sem talað er á islenzku. Alt er ame
rískt hugsunarháttur og orð, alt ís-
lenzkt hverfur og að minsta kosti er
litið á það með smáum augum, því alt
ameriskt á að vera svo fullkomið og
merkilegt. Þetta sjá þeir fullorðnu með
hrygð, og mundu fegnir taka hverju
því tækifæri er byðist, þótt ekki væri
nema til að gera tilraun til að stöðva
straum þann er byrjaður er. Ég vil
taggja það til að forgöngumenn þessa
máls reyndu að vera sér úti um kapp-
saman og duglegan mann, sem gæti
gefið sig við þvi að fara um borgir og
nýlendur; þar sem landar eru fjölmenn-
astir og reyna að fá menn til að ganea
i deildir. Þeim manni mundi verða vel
tekið, því aliir sem fullorðnir fóru af
Islandi unna þessu máli frámkvæmdar,
þótt þeir ekki fái sig til að byrja. Fá
orð persónulega frá þeim manni er ðr-
ugglega berzt fyrir þessu máli, mundu
gera meira en langar blaðagreinir,
þótt vel samdar væru. Heyrt hefi ég
að Danir i þessu landi hafi fyrir mörg-
um árum stofnað félag i þeim tilgangi
að styrkja þarflegar stofnanir heima á
sínu feðra landi, og ef ég man rétt eru
þeir nú búnir að senda þangað um 50
þús. dollars og er það lagleg upphæð
og þarfara en senda peninga í því skyni
að fá.'sem flesta til að flytja af fóstur-
jörðinni kæru. Oss ætti ðllum eins að
vera það ljóst, að ekkert er þarfara og
ekkert mundi'betur glæða velvildarhug
milli Vestur- og Austur-íslendinga, en
ef hægt væri að stofna sjóð í þeim til-
gangi að styrkja þörf og góð fyrirtæki
heima. Meira sogi ég ekki um þetta
mál að sinni, þvi ef til vill læt ég - Hkr.
tíytja fyrirlestur þann er ég auglýsti f
sumar, en offáirkomu til að hlusta á
vegna annríkis og umhugsunar um ís-
lendingadagsbátíðina, er þá fór í hönd;
í þeim fyrirlestri eru nokkrar upphvatn
ingar til landa um rækt til Fóstrunnar
gömlu.
í þriðja málinu vil fég leggja það til
að útgefendur Heimskringlu skrifi heim
til íslands, t. d. Jóni Ólafssyni, Bened.
Gröndal og Jóni Þorkelssyni og spyrja
þá hve mikið fé mundi þurfa til að
semja og gefa út þessa orðabók. Þessa
menn veit ég fróðasta um þessa hluti
og vita hvaða bækur hægt er að hafa
til stuðnings við samning bókarinnar.
Tuttugu þúsundir dollar'; þykir mér
nokkuð frekt og mandi duga nokkuð
minna.
Það er gieðilegt tákn, að ekki heyr-
ist en nein rödd er mælir móti þessum
málum, sem þó hefir oft komið fyrir, ef
um nýjar uppástungur hefir verið að
ræða hér vestan hafs og hafa oft spunn
ist út af því lftngar og leiðinlegar deilu-
greinir, eins og þegar rifist var um 17.
Júní og 2. Ágúst fyrir íslendingadag.
Veslings íslendingar eru vist eina
þjóðin hér í Ameríku, sem eiga engan
dag í sögu sínni, sem þeim kemur sam-
an um að halda hátíðlegan. Bág er
saga þeirra. Látum nú sj og verum
samhuga í þessum umræddu nýju mál-
um og látum ekki vera hægt að segja
um oss eins og Gröndal ságði um Álft-
nesinga: "Eins og ef allir Álftnesing-
ar ætluðu aðbyggja linuskip, það yrðu
tómar umþenkingar ætli þær lækju
minna en hrip“.
Leggjum niður allan flokkadrátt
þegar um hjálp til fósturjarðarinnar er
að ræða.t Þar við liggur sómi og dreng
skapur vor allra.
II.
Mig langar til að minnast á Jóla-
blaðið eins og svo margir hafa gert.
Auðvitað þakka ég líka. Blaðið var
efnisríkt og myndarlegt á móts við
önnur blöð hér vestanhafs og mestur
kostur að það var alt frumsamið af is-
lenzkum mönnum hér vestanhafs, en
ekki þýtt eða lapið upp eftir öðrum.
Aldarblað Iiögbergs hefði líka fengið
hól hjá mér hefði þar verið meira frá
okkar góðu skáldum hér vestra. En
það er galli á gjöf Njarðar með bæði
þessi blöö, fyrst efnið var þess vert að
geyma það, áttu þau að vera í minna
broti; það er engin ánægja í því að
geyma þetta alt í brotum og fellingum,
og svo rifnar það, ef við því er hreyft
og lítið held ég verði eftir af þeim við
næstu aldamót. Næst þegar þið gefið
út hátiðablað með bezta kjarna, er þið
getið dregið saman, þá hafið það i bók-
arformi og munuð þið geta góðan orðs.
týr fyrir og lof allra bókvina og menta-
manna.
í Jólablaðinu þótti mér mest varið
í kvæði Stephans G. Stephansonar. Það
er yudislegt að lesa og finna hve vel
hann vefur hvað ianan um annað nátt-
úrulýsingUDa og framrás árinnar og
þróun mannsandans úr ógöngum og út
á haf menningar og sannleiksleitunar.
Yfirleítt yrkir Stephan um fjölbreytt-
ara efni en flest önnur íslenzk skáld og
mér finst hann skara fram úr þeim öll-
um meðhugmynda ríkdóm, kraft i orð-
um og festu i samlíkingum. Von og
lífsgleði streymir út frá ljóðum hans.
en hann sparar heldur ekki að hæða
hræsnina og heygulskapinn hjá samtíð
sinni. Þrátt fyrir það er engin sterk-
trúaðri á sigur sannleikans yfir kredd-
um og allri andlegri og iikamlegri harð
stjórn. Þegar ég les kvæði eins og t.
d, “Móðir jörð, er birtist í Öldinni,
dregur hann mig ósjálfrátt með sér til
að dýrka náttúruna í öllum hennar
frjálsa einfaldleik og dýrð, og um leið
grípur hann svo snildarlegum tökum á
fegurð og stórfeldleik edduskáldskapar-
ins og átrúnaðarins förna, að ég hefi
aldiei séð hann í fegurra Ijósi. Sif kona
Þórs er þar ýmynd vorsins gieðinnar
og fegurðarinnar, en Þór sjálfur‘fylling
þess hrausta og djarfa. ýmynd þess
kiaftar, er molar hausa als þess illþýð-
is i heiminum, er vill eyðileggja og fót-
um troða fegurðog yndi. Það má rita
he5la ritgerð næstum um hvert kvæðí
Stepháns, en ég læt þetta nægja í þetta
sinn. Þetta áttu aldrei að vera nema
molar hvort sem er. En það vil ég
segja ef ég væri nokkurs megnugur og
væri ritstjóri, mundi ég borga Stepháni
riflega fyrir hvert kvæði er hann vildi
mér senda. — Sagan eftir Snæ Snæland
ber vott um mikin fegurðar smekk og
töluvert hugsjóna ríki. — Sagan eftir
G. A. Dalmann er lipurlega samin og
ég held hann riti liprast mál af flestum,
er rita nú f Heimskringlu. Þakklát-
astur er ór ég þó við Dalmann fyrir rit-
gerðir hans um Bandarikja pólitik og
víldi ég sjá sem mest eftir hann um
þaðefni. Það er sjaldgæft að menn
riti syo hitalaust og með jafnvel til
færðum rökum um þessháttar mál, sem
hann gerir.
Þið eruð í ósköpum að rifast, nei,
ég ætlaði að segja ræða um samninga
Boblin-stjórnarinnar um leigu á járn-
brautum þar fyrir norðan. Svo langt
er óg fæ skilið i þeim málum, er þar
varla efi á að Boblin-stjórnin er þar á
réttri leið. Ég sé ekki annað ráð heilla-
vænlegra, en stjórnir fylkja og rikja
reyndu að ná yfirráðum yfir öllum
flutningafærum og járnbrautum, ef ein-
okunarkóngarnir eiga ekki alveg að ná
öllnm töglum og högldum í öllum pen-
ingasökuimalmennings. svo engin lög-
gjöf fái neinu við spornað. Ég hygg
að yfirráð fylkisstjórnar eða ríkis-
stiórnar ytir járnbrautum og flutning-
um rikisins sé svo æskileg að þau verði
varla of dýru verði keypt.
ÆFINTÝRI Á
GONGUFQR
Verður leikið á
Gardai'
mánudaginn 20. Maí og
þriðju-daginn 21. “
Mountain:
miðvikudaginn 22. Mai og
fímtudaginn 23. “
Hallson:
föstudaginn 24. Mai og
ef til vill á laugardaginn.
Leikurinn fer fram að kveldinu og
byrjar á vanalegum tím* sem sam-
komur þar byrja.
Aðgöngumiðar verða seldir á
staðnum [og kosta
35 cents fyrir fullorðna og
15 “ “ börn innan 12 ára.
Hljóðfærasláttur milli þátta.
Nákvæmar auglýst á öllum póst-
húsum, um allar bygðir íslendingft
i Norður-Dakota.
Winnipeg, 16. Maí 1901.
FOBSTÖÐUNEFNDIN.