Heimskringla - 19.01.1905, Blaðsíða 3

HEIMSKRINGLA 19. JANTJAR 1905
útilátið, að margt barnið ber þess
ekki bætur allaæfi. Ofterogþað,
að annað foreldrið reynist börnum
sfnum vel eftir mætti, en hitt illa.
Vanalegast er {»að feðranna sök,
ef illa fer um börnin, og er þá mjög
hætt við, að einnig fari illa um
mæðurnar. Þær eru yfirleitt langt
um öeigingjarnari og skyldurækn-
ari en karlmennirnir. Þær hafa
tneiri sjálfsvirðingu og sómatil-
finningu og hreinni elsku til af-
komenda sinna og annara ástvina.
t*að eru of mörg dæmi meðal fólks
vors hér vestra, {»ar sem feðurnir
vanrækja skyldur sínar gagnvart
h*ði konum og börnum, svo að þau
verða byrði á almenningi að svo
miklu leyti, sem vinnu[>róttur mæðr-
anna orkar f>ví ekki, að sjá sér og
þeim borgið.
Þetta er blettur á f>jóðlífi voru,
•sem þarf að hverfa. Land f>etta er
■svo gott og atvinna manna yfirleitt
svo arðsöm, að hverjuin meðal-
manni, gæddum hæfilegum starfs
krafti, er engin vorkunn á að fæða
og klæða konur sfnar og böm, svo
að viðunanlegt megi heita, og við-
búðin á heiinilunum getur og á að
vera ástúðleg, hversu bágar sem
efnalegu ástæðurnar annars kunna
að vera. Engum manni er minna
setlandi, en það, að hann breyti vel
við sfna eigin nánustu ættmenn,
bömin, sem eru hold af hans eigin
holdi, og konui:a, sem hann hefir
■hátfðlega lofað að elska og annast.
Alt uppeldi barnanna þarf að
vera gott, eins gott og foreldrarnir
hafa vit og efni á að hafa það. Það
getur aldrei orðið of gott. For-
■eldramir verða jarnan að hafa það
hugfast, að ðll framtið, ekki að eins
þeirra eigin barna, heldur og als
mannkynsins, hvflirá uppeldi barn-
anna, hvflir á þvf, að f>au inni af
hendi skyldu sfna gagnvart hvort
öðru og gagnvart börnunum. Van-
f®ksla þessarar skyldu — þeirrar
helgustu sem á nokkru foreldri
hvflir — er glæpur gagnvart f>eirra
eigin meðvitand, glæpur gagnvart
börnunum og glæpur gagnvart
gjörvöllu mannkyninu.
í sómatilfinningu foreldranna og
skyldurækni þeirra við bömin
liggur sú kynbót, sú eina kynbót,
8em mannkyninu má að gagni
verða. Hvert heimili á að vera
■ekki að eins framleiðslu heldur
einnig kynbótastofnun, og það er
ekki sfður nauðsýnlegt, að gæta
þess sfðara heldur en f>ess fyrra.
Það hefir verið trú á meðal {>jóð-
ar vorrar, að náttúran sé náminu
rfkari, að f>að sé eðli barnsins
meira en námið, sem skapi lyndis-
einkenni þess og framtíð. Vér telj-
nni mjög tvfsýnt, að fætta sé svo.
^eynsla og skoðanir uppeldisfræð-
]nga er, að alt eða langmest sé
koniið undir uppeldinu. Og vfst er
nui það.að i samkepni við umheim-
,Qn fyrir tilverunni er það meira
n^entun en eðli, sem hefur einstakl-
'nginn til vegs og gengis.
Dánarfregn
|'Uin 17. des. 1ÍK)4 andaðist að
1 ton, N jrtn pjjnarsson Snæ-
nnl, 63 ára að aldri.
•iönsál. var fæddur f Kolstaða-
| á ^öllnni f Suðurmúlasýslu
L’- ' °8' Foreldrar hans voru
á Vrr°"' hróðir séra Péturs
Hólmfííðurjö^ Í!'Írrn hræðra’°g
lrí * Jílknldal.
A" I' ‘vema Ara
W En
•iri sfðar gekk fafli- i
.....UnXr *s
t
Jónas Oliver
Þann 28.4es. Sfðastl. lézt hér landi vor JÓNAS
OLIVER, hraðskeytasendari, 37 áragamall. Hann var
fæddur í Húsavfkur kaupstað á íslandi f>ann 10. októ
ber 1867, sonur Jóns Ólassonar, fyrrum amtsritara, og
nú póstmeistara að Brú P.O., Man., og konu hans,
Helgu Jónasdóttur. Um tveggja ára tfma var Jónas
tekinn til fósturs af Birni Gfslasyni, nafnkunnum
bændaöldungi, þá búandi á Fljótum f Þingeyjarsýslu.
En 1879 fluttist hann með foreldrum sínum til Mani-
toba og dvaldi hjá f>eim, fyrst í Nýja íslandi um hálft-
annað ár og siðan í Winnipeg viðlíka lengi, þar til
þau festu sér land f Argyle bygð 1882. Varð þá Jónas
eftir í Winnipeg, og bjó f>ar síðan til dauðadags.
Jónas mun liafa fengið allgóða mentun f foreldra
hú8um, bæöi á Islandi og þann tíma, er hann dvaldi
með f>eim hér vestra, enda var hann námfús vel og si--
lesandi. Fljótur var hann að nema hórlent mál og
lærði hann f>að svo vel, að fáir laudar vorir hafa jafn-
vel lært. 8em drengur vann hann, það hálftannað ár,
er hann var hjá föreldrum sfnum hér f Winnipeg, að
ýmsum smávikum meðal hérlends fólks. og er mér svo
sagt.að hann hafi á þeim tínia lagt (>kki all-lítinn skerf
til hús’nalds foreldra sinna, meðan f>au dvöldu hör í
bænum. Svo kom Jónas sér vel meðal hérlendra
manna, að einn lögfræðingur þeirra daga hérfbsenum,
sem kyntist honum og fékk mikið álit á hæfileikum
hans, lijálpaðí honum til æðra náms. Að {>vf loknu
lærði Jónas hraðsendinga aðferð og gekk í þjónustu
telegraph fél. hér í bænum og fór síðar til C.P.R
fél., og vann {>ar til dauðadags, og {>ótti einn sá bezti
og trúverðugasti þjónn, er félagið hefir nokkru sinni
haft í þjónustu sinni.
Ekki var Jónas skarpgáfaður maður, en staklega
gætinn og grundaður og beitti ópreytandi ástundun og
elju við alt, er hann tók sér fyrir hendur; en það eru
þeir eiginleikar, sem lengst f>oka mfinnum áfram til
vegs og virðingar. Jónas var staklega fáskiftinn um
annara sakir, en stundaði f>ví betur það sem honum
sjálfum viðkom, og svo var hann dulur og fátalaður,
að það þurfti langan tíma og náin kynni við hann til
að þekkja hann rétt. Að eins einu atriði í lyndisein-
kunn sinni fékk hann ekki leynt, en það var ást sú og
virðing er hann bar til foreldra sinna og ástvina. í
þvf var liann sönn fyrirmynd allra ungra manna, er ég
liefi þekt; sönn fmynd þess, sem góð börn eiga að
vera góðum foreldrum. Og einskis kann ég betra að
biðja til handa öllum almennilegum íslenzknm for-
eldrum.en að þeim megi auðnast sú himinborna gleði,
að verða aðnjótandi jafn einskærrar ástar og heiðrun-
ar bania sinna, eins og mér var kunnugt um að Jónas
sál. sýndi jafnan foreldrum sínum, sem nú f hárri elli
hafa mist svo mikils við fráfall hans. B. L. B.
Áskorun til A. S. Johnson
Þegar ég las greinina í sfðustu Heims-
kringlu með fyrirsögninni: “Ókurteisin er
ódýr,” osfrv., eftir þig, þá datt mér í hug
að betur hefði átt við, að þú hefðir sett und-
ir greinina “Asni Johnson,” þvf greinin er
sannarlegt asnastykki enda á milli, illkvitn-
isleg árás á heiðvirt fólk, sem ekki hafði til
saka unnið.
Þú varst búinn að lesa upp kvæðarugl
eftir sjálfan þig á nokkrum Heklu fundum
og meðlimirnir að gefa þér góða áheyrn,
eins og líka átti að veragagnvart reglubróð-
ir og gesti. En á þessum Heklufundi, sem
þú vitnar tií, var vfst þolinmæði einhverra
meðlima svo þrotin, að þeir sögðu þér, að
kvæðin þfn væru svo mikill leirburður, að
þeir vildu ekki heyra meira af þeim. Þú
svaraðir því þar og þá, að þeir, sem segðu
svo, hefðu ekkert vit á góðum skáldskap.
Þetta hefði nú átt að duga á báðar hliðar.
En fyrst þú fórst nú af eigin hvötum
eða annara að gera þetta að blaðamáli, þá
skora ég á þig, að birta þessi upplesnu
kvæði þín, öll og óbfeytt, f næstu viku f
Heimskringlu eða Lögb., ef annaðhvort
blaðið vill láta svo lítið að taka þau. Þá
gefst almenningi kostur á að dæma um,
hvort meðlimir Heklu hafa gert þér rangt
til eða ekki, og almanna dómurinn er ætfð
ólýgnastur. En ef þú þorir ekki að láta
þessi umræddu kvæði þfn koma undir dóm
almennings, þá hefðurðu átt að sjá sóma
I þinn í þvf að þegja. B. M. Long.
Nýársmorgunn 1905
Tímarnir breytast, því skeiðið er skjótt,
Skammdegis-vökurnar fækka,
Stundirnar svffa frá sólhvörfum rótt,
Sjóndeildarhringinn þær stækka.
Vegurinn lengist, að liðinni nótt
Látum vér tölurnar hækka.
Skinfaxi kemur með skyjaða brá
Skeiðar nú léttur 1 spori,
Ljósrákum kasta um lofttjöldin grá
Leiftrandi augun af þori.
Sujóbólstra leiðum hann leikur sér á.
Leggur þar braut, fram að vori.
Bjarmar í austri og birtir við gráð,
Burtu þar skuggarnir flýja,
Leyndardóms þögula letrinu skráð
Lyftir sér ársbrúnin nýja.
Hollvættir dansa um himin og láð,
Hátíðar daginn þær vfgja.
Stormkaldur Vetur um storðina fer,
Stálgráum hjúpaður serki,
Glitrandi hjálminn af hrfmperlum ber, -
Hraustlega gengur að verki;
Fannlíni vefur að fótum á sér,
Frostrósum prýðir sitt merki.
Sólskin og hitinn þó verði hér valt,
Vindar þá næðandi lýja,
Hugurinn leitar, og helgar sér alt,
Hrifinn til fjarlægra skýja.
Ráðgátu myrkrið hann rjúfa vill kajt,
Rannsaka árstímann nýja.
Máske oss sýnist nú framundan fjöll
Og ferlegir svipir til baka,
Lögð sé um öræfi leiðin vor öll,
Liggi á fönnum og klaka.
Helzt er þá fróun. að hátt yfir mjöll
Heiðbláu geislarnir vaka.
Víðförul hefji sig Vonin á sveim,
Veginn hún ryður og sléttir,
Fleyti þér dimman um framtíðargeim
Flughröðu vængirnir, léttir.
Berðu nú ljósið til barnanna heim,
Blómin og hamingjufréttir.
S. S. tSFELD.
Eirfksstöðum á Jökuldal og gekk
hún þeim bömum í móður stað.
Fárra ára gamall flutti Jón heit-
inn með föður sfnum og stjúpmóð-
ur til Skeggjastaða í Fellum, þar
sem þau bjuggu til dauðadags.
Vorið 1869 fór hann að Aðalbóli f
Hrafnkelsstað. Þann 24. október
1870 giftist hann Hermannfu
Jónsdóttur, ættaðri úr Vopnafirði,
er var þá ekkja eftir Árna Jónsson
bónda á Aðalbóli
Sumarið 1876 fluttist Jón sál.
ásamt mörgum öðrum af Austur-
landi til Amerfku, og búsetti sig
fyrst f Nýja íslandi, Man.
Lffið þar, eins og mörgum mun
kunnugt, var hinum mestu erfið-
leikum undirorpið, bæði fyrir hann
sem aðra. En þeir, sem þar vo u
og kynni höfðu af Jóni sál., munu
seint gleyma þeirri mannúð, hjálp-
semi og hetju8kap, sem einkendi
Jón sál. á þeim neyðartfnmm.
Eyddi hann f>ar bæði peningum og
líkamakröftum til að hjálpa þeim,
jsem þurfandi voru. Eftir liðuga
tveggja ára dvöl f Nýja íslandi,
flutti Jón sál. til N. Dak. og settist
að á heimilisréttar-landi skamt frá
Mountain. Bjó hann þar þangað
til vorið 1887, að liann fluttist á
land, er hann hafði keypt á Pem-
! bina fjöllum. Árið 1899 hætti hann
búskap og fluttist í þorpið Milton
og var þar til dauðadags.
Af 8 börnum, sem þau hjón eign-
uðust, eru að eins tveir drengir á
lffi, Einar og Ámi, báðir kvongaðír,
og ern þeir til heimilis að Milton,
N. Dak.
Jón sál. var maður þrjár álnir á
hæð, vel vaxinn. frfður sýnum og
karlmannlegur. I umgengni var
hann hið inesta prúðmenni, hjálp-
samur við alla, sem fátækir voru,
eða bágt áttu að einu eða öðru
leyti. Elju og atorkumaður var
hann mikill og lét aldrei hugfallast,
þótt á móti gengi. Þvf alt sitt
starf, smátt sem stórt. byrjaði hann
með sterka trú á drottinn sem
ötíugan hjálpara.
Þó hann væri ekki skólamentað-
ur maður, þá hafði hann góðan
smekk fyrir bækur og las mest af
þvf sem út kom á íslenzku, {>ar til
tvö sfðustu árin.að hann var þjáður
af sjóndepru. En við þvi mótlæti
tók hann sem öllu öðru, ineð ró og
án möglunar. Astríkur og elsku-
legur faðir og eiginmaðar var Jón
8'd., svo fáir munu finnast hans lfk-
ar. Trúmaður var hann hinn mesti,
þó hann gæfi sig lítið við opinber-
um kirkjumálum. í stuttu máli er
óhætt að segja um Jón sál.,að hann
vfsvitandi gerði aldrei rangt. Ovin
átti hann engan, en vini marga.
Og þó oss, sem eftir lifum, finn-
ist skarð fyrir skildi, þá er það vor
skylda að mögla ekki, þvf drottinn
gaf og drottinn tók, og drottins
nafu sé vegsamað fyrir minningu
slfks manns.
Einn af vinum hin* látna.
P. S. “A u s t r i” er góðfúslega
beðinn að geta um þessa dánar-
fregn.
‘T. Lo’ Cigar
er laugt á undan, menn ættu ekki að reykja
aðra vindla en þá beztu. Búnir til hjá : *
í WESTERN CIGAR FACTORY
S Thos. Lee, eigandi. 'WXISrJSriFEGb.
■Mvas'
DEPARTMENT OF AGRICULTURE
AND IMMIGRATION
MANITOBA
með járnbrautakerfi sfnu, sem veitir bændum létt að koma
landafurðum sfnum til markaðar, býður óviðjafnanlega hagn-
aðarkosti öllum þeim sem verja fé sfnu 1 fylkinu.
Fylkisstjórnarlönd eru ennþá fáanleg fyrir $3.00 til $6.00
hver ekra.
Ræktuð búlönd f öllum hlutum fylkisins fást keypt fyrir
$10.00 til $40.00 hver ekra.
Þessi lönd fara árlega hækkandi í verði.
NOKKRAR RÁÐLEGGINGAR
Hyggilegasta aðferðin fyrir þá, sem koma til Manitoba
með þeim ásetningi að fá sér búlönd, er að vera nokkra daga
f Winnipeg og kynna sér legu og gæði landa þeirra, sem fáan-
leg eru, hvort heldur til kaups eða sem heimilisréttarlönd.
Til eru héruð, sem hafa verið bygð um margra ára tíma,
þar sem enn má fá heimilisrettarlönd og lönd til kaups. Sum
af löndum þessum eru sléttur, sem hægf er að rækta með litl-
um tilkostnaði, og sem hafa eins mikla frjósemi til_að bera og
þau lönd, sem bezt eru þeirra er áður eru tekin. Önnur lönd
hafa góðar byggingar og eru yrkt að parti, svo auðvelt er að
setja sig niður á þau.
Til eru fylkisstjómarlönd og ríkissfjómarlönd og jám-
brautarlönd, sem enn eru fáanleg.
Verðið er raismunandi. Frá $3.00 til $40.00 ekran. Verð-
ið fer eftir afstöðu landanna og f tilliti til timburs, vatns, járn-
brauta og kauptúna, er á þeim em eða í grend við þau.
Allar upplýsingar um heimilisréttarlönd fást á Dominion
Land skrifstofunni.
Upplýsingar um fylkisstjórnarlönd fást á Þinghúsinu.
Upplýsingar um C P.R. og C.N.R. járnbrautalönd fást 4
sknfstofum þessara brautafélaga.
Landagentar gefa upplýsingar um landeignir einstakra
manna.
Upplýsingar um atvinnu gefur
J. J. GOLDEIVÍ,
Provincial Immigration Bureau,
617 Main St., Winnipeg
Brauð
bökun
er einföld, en verður
samt að vfsindagrein
þegar árum er eytt til
þess að hafa hana ó-
breytanlega og jafna
dag eftir dag. Að-
ferð, efni og vand-
virkni gera
BOYD’S
BRAUÐ BEZT
BOYD’S
McINTYEE BLOCK
’PHONE 177
Qiftingaleyfisbrjef
selur Kr. Ásg. Benediktsson,
372 Toronto Street

KJORKAUP
Bezta gróðafyrirtæki viðvíkjandi
bæjarlóða kaupum f Winnipægborg
getið þið fundið út hjá
G. J. COODMUNDSSON
f>18 Langside St.. Winnipejt, Man.
DOJWINION HOTEL
5iá3 XÆ^ITST ST.
E. F. CARROLL, Bigandi.
Æskir viðskipta íslendinga. gisting 6dýr,
svefnherbergi,—ágætar rnéltíöar. Þetta Hotel
er gengt City Hall, hefir bestu * lföng og Vindla
—þeir sem kaupa rúui. þurfa ekki nauösvnlega
aö kaupa máltfðar, sem eru seldar sérstakar.
Bonnar & Hartley
i/íigtræðingar og landskjalasemjara'
4W4 vIhíii Mt, - - - Winnipej
Dry Qöods
-OG-
L
Grocery
búð, 668 WelliRgton Avenne.
verzlar með alskyns matvæii,
aldini, glervöru, fatnað or fata-
efni, selur eins ódýrt eins og ó-
dýrustu búðir bæjaríns og
gefur fagra myind
i ágætum ramma með gleri yf-
ir. með hveriu 85.00 virði sem
keypter. tslendinvura er bent
á að kynna sér vörurnar og
verðið í þessari bú>.
J. Medenek,
B6H Wellington Ave.
Woodbine Restaurant
Stærsta BiUiard HaU I NorOvesturlandin
Ttu Pool-borö.—Alskonar vín ogvindlar.
hennon A llebb,
Eieendur
R. A. BONNKR.
T. L. HARTLBY
MARKET H0TEL
146 PRINCESS ST.
6 móti markaðnum
P. O’CONNKLL, eigandt, WINNIPEQ
Beztu tegundir af vínföngum og vindl-
um, aðhlynning; góð og húsið endur-
bætt og uppbúið að nýju
Heimskringla er kærkom-
inn gestur á íslandi
■skrif'ð eftir
V arðlisia
Islenzkir verslunnrmenn
f Cnnnda ættu nð selja
SEAL OIB1 JVT ATTITOBA. vindia
SEAL OF MANITOBA CIGAR CO.
'230 KING ST., WINNIPKG