Heimskringla - 12.10.1905, Page 2

HEIM8KR1NGLA 12. 0KT03ER 1905
Heimskringla
• PUBLISHED BY
The Heimskringla Xews 4 Publish-
ing ‘
Verö blaösins 1 Canada og Bandar.
$2.00 nm áriö (fyrir fram borgaö).
Senttil Islands (fyrir fram borgaö
af kaupendum blaösins hér) $1.50.
Peninpar sendist 1 P. O. Money Or-
der, Registered Letter eöa Express
Money Order. Bankaávlsanir á aöra
banka en 1 Winnipeg aö eins teknar
meö afföllum.
B. L. BALDWINSON,
Editor & Manager
OflBce:
727 Sherbrooke Street, Winnipeg
P.O.BOX 11«. ’Pbone 3512,
| sér upp húsi, svo að það hefir nú
| vonandi fengið varanlegan sama-
i stað. En þó er það að miklu leyti
1 háð hylli og velvilja almennings.
Ef kaupendum fjölgar nokkuð og
hver einstakur kaupandi gerir sér
að fastrí reglu, að standa blaðinu
skil á andvirði þess 4 hverju ári, þá
| teljum vér von um öiugga framttð
fyrir blaðið, og f>4 ætti það líka að
I geta komist hjá þeim skaða, sein
|>að hefir beðið af flækingnum 4
|liðnum árum.
Það er alment mælt, að hægra sé
: að styðja en reisa. Þetta biðjum
j vér kaupendur alla og velunnendur
i blaðsins að hafa hugfast og gæta
■ f>ess, að sannleikur þessi á eins við
| þetta blað eins og hvern annan
I hlut, sem um er að ræða.
Útgefendur blaðsins hefðu fyrir
——..... — - —— löngu verið búnir að skora á vel-
T'il 1ríinr»p»nrlíí unnendur þess að kaupa hluti 1
A 11 KdlipCllll<t ; blaðinu, ef þeir hefðu sðð sér fært
Heimskringlu að s/na væntanlegum hluthöfum
______________ svo miklar varanlegar eignir blaðs-
Með þessu blaði byrjar 20. ár- íns, er gæfi tryggingu fyrir þvi, að
tt • , . , ! hlutafénu væri ekki á glæ kastað.
gangur Heimskrmglu. , n
En nú hefir útgefendum tekist, að
Uppvaxtarár blaðsins hafa verið koma eigIlum blaðsins í það horf,
örðug og vöxtur þess smár, minni
miklu en átt hefði að vera. Að
sumu leyti er það að kenna óhöpp-
um, sem komið hafa fyrirblaðið:
Tvisvar hefir það brunnið og þá
að héðan af er hægt að s/na, að
hver hlutur, sem keyptur kann að
verða í félaginu, er ekki tapað fé,
heldur er pað trygt með varanleg-
um eignum, að mestu leyti rentu-
tapað öllu sfnu, öllu nema nafninu berandi, og sem hækka f verði.
og kaupendalistanum. Blaðið var, Enn er ekki tfmi tilkominn, að
stofnað í fátækt og útgefndumir j auglýsa fj4rhag8i8tand blaðsins ná-
hafa aldrei haft svo mikil efni, sem kvæmlegar. En svo mikið má
að vom áliti eru nauðsynleg til seg]a) að eignir blaðsins era sem
þess að geta haldið út blaðhra eins næst tvöfalt meira virði en skuld.
og það ætti og þyrfti að vera gert.
A umliðnum árum hefir það orðið
að* hrekjast mann frá manni og
stað úr stað; (>að hefir aldrei átt
neitt fast heimili, og stjórn þe3s
hefir ekki verið eins góð og vera
hefði átt og mátt hefði vera. Eng-
inn kaupandi blaðsins getur haft
neina glögga hugmynd um, hve
örðugt það hefir átt uppdráttar og
hve miklu andstreymi f>eir menn
haía orðið að mæta, sem gengist
hafa fyrir útgáfu þess. Og þrá-
faldlega hefir sú hugsun vaknað hjá
þeim, að efasamt væri, hvort ís-
lenzk alþýða hér vestra fyndi til
þess, að blaðið hefði nokkurt það
erindi að flytja, sem gæfi þvf sann-
gjama heimtingu á stuðningi al-
mennings. En fyrir útgefendunum
hefir enginn efi á (>ví leikið, að
HeimskringJa með öllum f>eim göll-
um sem vitanlega hafa 4 henni ver-
ið, hefði þó í sannleika eins mikið
tilkall til stuðnings landa vorra
hér og nokkurtannað fslenzkt blað.
Eitt sinn hefir blaðið orðið gjald-
prota fyrir bein vanskil kaupend-
anna, og þá hætti (>að að koma út
um nokkra mánuði. Ef kaupend-
ur hefðu þá staðið í skilum, hefði
blaðið alls ekki þurft að hætta að
koma út. En þegar blaðið var fall-
ið, þá vaknaði fólk vort til meðvit-
undar um, að ekki mætti svo búið
standa. Með Heimskringlu á lfk-
börunum dofnaði svo yfir vestur-
íslenzkri blaðamensku, að allir
fundu til f>ess. Þá varð hefting á
ritfrelsi, og upplýsingar allar um
lands og þjóðarmál urðu einhliða
og afvegaleiðandi. Lffið í blaða-
menskunni íslenzku hér vestra
blakti á skari. Svo varð sannfær-
ingin fyrir þessu ákveðin, að blaðið
var stofnsett á ný. En það verk
var örðugra en almenningi er ljóst,
því að tiltrúin til útgefenda beið
tjón við gjaldþrot blaðsins, og það
er tvfsýnt, hvort enn eldir ekki eft-
ir af þvf.
En hvað sem um það er, þá hefir
blaðið á sl. 8 árum heldur færst
sfmamálið íslenzka er ein sú svæsn-
asta ritgerð, sem birzthefir í nokk-
uru fslenzku blaði vestanhafs.
Ef hún hefði birzt f íslandsblöð-
um, hefði hún eflaust bakað útgef-
anda stórsekt eða fangelsi, því að
þar eru prentfrelsislög a 11 m j Ö g
þrengri en hér í landi. En jafnvel
hér mundi hver útgefandi verða að
s æ t a lagaábyrgð fyrir birtingu
slfkrar greinar, ef á væri sótt.
Og þó vildum vér ekki neita
)
1 ásmegin. Kaupendum hefir fjölg- j grein þessari upptöku af þeirri ein-
imar. En þó eru skuldir blaðsins
nú svo miklar, að óhjákvæmilegt
verður að selja 2 til 3 púsund doll-
ara virði í hlutum 4 þessu tut.tug-
asta ári blaðsins.
Það má ekki minna vera, en að
þeir velunnendur blaðsins, sem
óska að sjá vöxt þess og viðgang,
geri sinn litla hluta til þess að
tryggja framtfð f>ess svo að J>að
geti orðið varanleg stofnun í vestur-
íslenzku þjóðlífi. Þetta eru vel-
unnendur blaðsins beðnir að at-
huga og að ákveða með sjálfum sér
hvað þeir geta eða vilja gera í mál-
inu. Um það geta þeir verið viss-
ir, að hver sá peningur, sem varið
er til hlutakaupa, er ekki tapað fé.
En við öðrum vöxtum þurfa þeir
ekki að búast en þeim, sem látnir
verða ganga til aukinna álialda og
umbóta á blaðinu. 9
Útgefendunum cr sérlegaant um,
að blaðið fái þann styrk 4 þessu
tuttugasta ári sfnu, að enginn efi
þurfi lengur að vera um framtfðar-
tilveru þess. Og svo ætti Heims-
kringla að eíga marga velunnendur,
að þeim ættl að veita létt að styrkja
það svo sem dugir með hlutakaup-
um í eitt skifti fyrir öll.
í slfkum málum, sem og öllu öðru
lútandi að blaðinu, em menn beðn-
ir að SDúa sér á skrifstofu blaðsins
bréflega eða 4 annan hátt.
séum samdóma höfundinum f öll-
um atriðum.
Það er vitanlegt, að ritsfmamál
íslands hefir valdið svæsnari um-
ræðum f blöðum á Islandi og ollað
meiri hreifingu á blóði þjóðarinnar
en nokkurt annað mál á sfðari tím-
um. Enda er það eflaust, einsog
höfundur bréfsins tekur fram, eitt
þýðingarmesta mál, sem þjóðin
nokkru sinni hefir haft til með-
ferðar. Og einnig er það satt, að
frá sjónarmiði Vestur-Islendinga
hefir málið fengið þau úrslit í þing-
inu, er síst skyldi. Því að enginn
vafi leikur á því f huga almennings
hér f landi, að loftskeytasendingar
eru alt eins áreiðanlegar og sfm-
skeyti, ef ekki áreiðanlegri, og langt
um ódýrari. Auk þess, eins og
áður hefir oft verið tekið fram, að
þegar sendi eða viðiökutól loft-
skeytastöðvanna bila, þá er fljót-
lega hægt að gera við það, svo að
nálega ekkert uppihald þarf að
vera með hraðskeytasendingar, en
bilun sæsfma orsakar mikla tfma-
töf og ærinn tilkostnað til viðgerða.
Alt þetta er alment viðurkent
sem áreiðanlegt, og því er það oss
hér vestra óskiljanlegt, frá hag-
fræðislegu sjónarmiði skoðað, hvers
vegna þingið aðhyltist ritsfmann
en hafnaði loftskeytunum, þar sem
það einnig er vitanlegt, að 4 þjóð-
málafundum þeim, sem haldnir
hafa verið um alt Island til um-
ræðu þessara og annara mála, þá
voru langt um fleiri slíkra funda
með loftskeytatilboðinu, og ekki
verður annað séð af öllu, sem sagt
hefir verið um málið f fslenzkum
blöðum, en að þær yfirl/singar f und-
anna væri f samræmi við ftkveðinn
þjóðvilja í málinu.
En þó þetta sé nú svona og þó
allar röksemdir, sem fram hafa
*
komið opinberlega á Islandi, virð-
ist óneitanlega benda til þess, að
heilbrigði röksemdanna sé loft-
skeytamegin, — þá sjáum vér samt
ekki, að sú staðhæfing sé réttmæt,
að Hannes Hafstein hafi keypt
þingmenn til fylgis sér f málinu,
eða það, að hann hafi sjálfur keypt-
ur verið, til þess að fá þetta samþykt
af þinginu. Heimskringla trúir
því ekki, að Hannes hafi keyptur
verið, og ekki heldur þvf, að hann
hafi mútað fylgismönnum sfnum til
fylgis við sig í þvf máli.
En Heimskringla trúir því, að
hann og flokkurinn hafi haft stjórn-
fræðilega ástæðu til þess að beita
þeirri einræningslegu kappgirni
f málinu, sem raun hefir þegar gefið
vott um.
Oss skilst, að upptök málsins séu
þau, að þingið fól stjórninni að
semja um hraðskeytasamband við
ísland og veitti fé til þess, að slíkt
samband fengist trygt með bind-
andi samningum. Oss skylst, að
ráðgjafinn hafi þvf haft fult vald til
þess að gera þá samninga, sem
hann gerði, og sem þingið síðar
J staðfesti með samþykt sinni. En
vér teljum, að ráðgjafann hafi skort
þekkingu f þessu máli öllu til þess
| að geta valið hið betra hlutskiftið.
frá vini vorum og fregnrita f Minne- j Vér hygg]um að hann f samnings_
sota, herra S. M. S. Askdal, um rit-1 umleitun sinni hafi otur.eðlilega.
í einu orði: Vér kennum fljót-
færni mannsins og þekkingarleysi
um, að hann hraðaði svo mjög und-
irskrift ritsímasamningsins. En
hafandi eitt sinn undirritað slíkan
samning í nafni þjóðarinnar og
samkvæmt því, sem hann áleit að
vera fyrirmæli þingsins, þá hafði
hann og flokkur hans stjórnfræði-
legar ástæður til þess að ryfta ekki
þeim samningum fyr en sýnt væri,
að það sama þing, sem veitti hon-
um umboð til þess að gera samn-
ingana, væri ófáanlegt til þess að
staðfesta þá.
Það teljum vér og víst, að Hann-
es hafi enga hugmynd um það haft,
er hann batt landið ritsímasamn-
ingum með undirskrift sinni, að
þeir mundu verða landsmönnum
eins mótstæðilegir eins og sfðar
kom fram. Og það teljum vér vfst,
að liefði hann haft hugmynd um j
það, þá hefði hann frestað úrslitum
málsins þar til nægar upplýsingar
hefðu fengnar verið um hvort-
tveggju senditækin og lagt síðan
allar þær upplýsingar fram fyrir
þjóðina og látið hana melta þær til
næstu kosninga og greiða síðan at-
kvœði um málið við næstu almenn-
ar kosningar til alþingis. Eða ef
hann hefði talið það tjón fyrir þjóð-
ina að bíða svo lengi, þá að skella
á almennum kosningum, segjum að
vori, til þess að ákveða, hvort semja
skyldi um lagningu sæsfma eða
loftskeytasamband. Með þvf móti
hefði hann fært ábyrgðina í máli
þessu af sér og yfirá herðar þjóðar-
innar.
Þó nú Hannes liefði viljað taka
þetta ráð, þegar hann sá hve þjóð-
in var æst út af ritsfmasamningun-
um, þá hefir hann séð það ljóslega,
að honum mundi verða velt úr völd-
Og vér hyggjum, að þar liggi
Heilræði forsetans. j Alþjóðaþing Good Templars
Hvað svo sem pólitískir and-
Alheims stúka Good Templars
hélt þing sitt f Belfast á írlandi
stæðingar Roosevelts forseta kunna j frá i. Aug. til 9. s. m. 1905. Bæjar-
um hann að segja, þá verður þvf I stjórinn liélt mikla veizlu í s/ning-
aldrei neitað, að hann er sonur arhöll bæjarins, og bauð þangað
sinnar þjóðar og eittaf mestu mik-1 500 gestum til að mæta fulltrúum
ilmennum meðal stjómenda heims-
ins. Enginn þjóðhöfðingi virðist
taka meiri persónulegan þátt f eða
sýna meiri innilegan átraga fyrir
kjörum þjóðar sinnar en h^nn, og
stefna hans virðist óneitanlega vera
j sú, að koma fram til góðs í hví-
! vetna, eftir þvf sem honum er frek-
G.T., sem að voru komnir frá Ev-
rópu, Asíu, Afríku, Ameríku og
Ástralíu.
Þingið var fjölsótt og stór meirí
hluti af stórstúkum höfðu fulltrúa
á þinginu.
Skýrslur frá fyrra þingi (1902)
sýndu það, að meðlimatala Regl-
unnar hafði aukist. um 615,547 f
11,627 stúkum og unglingastúkum.
Opna bréfið
haft meiri persónuleg kynni af og
samræður við þá menn, sem höfðu
framboð ritsfmans, en hina sem
höfðu framboð loftskeytanna, og
að hann þarafleiðandi hafi fengið
afvegaleiðandi upplýsingar um
gæðamismun þessara tveggja sendi-
tækja. Vér teljum því, að ráðgjaf-
inn hafi stigið þetta spor, að semja
um ritsímalagningu í stað loft-
skeyta, f fljótfærni og 4n þess að
hafa aflað sér nægilegrar þekking-
ar á loftskeytafyrirkomulaginu eða
ast unt að gera, stöðu sinnar vegna. S Stórstúkur Svfa halda áfram að
j Allar hinar opinbera ræður hans vera þær fjölmennustu; meðlimatal
þeirra er 155,201 f 2,445 stúkum.
Reglan hefir náð mikilli útbreiðslu
sfðan þingið var haldið f Stock-
hólmi, bæði þar sem hún hefir áður
verið og eins hefir hún verið inn-
leidd í ný lönd.
Siðbækur Reglunnar eru nú
prentaðar á fjórtán tungumálum
og getur það eitt gefið hverjum
einum hugmynd um stærð Good
Templars Reglunnar.
Efnahagurinn er í góðu lagi.
Yms mál voru borin upp og út-
kljáð f þinginu.
Skýrslur voru lesnar upp, sem
sýndu það, að miklar umbætur
höfðu verið gerðar alheiminn yfir á
sfðastliðnum þremur árum í þá átt
að minka og útrýma ofdrykkju.
Nafni reglunnar var breytt frá
“Óháðri” til “Alþjóða” Reglu Good
Templars.
Sambands stórstúku var veitt
stofnskrá, fyrir Bandaríkin.
Þrfr embættismenn voru endur-
kosnir, sem eru: Gæzlumaður Ung-
templara, ritari og gjaldkeri.
Æ.T. varkosinn Ed. Wavrinsky,
bera þess Ijósan vott, að hann vill
leiðbeina þjóð sinni á þær brautir,
er hann hyggur henni heillavæn-
legastar. Og nú sfðast, í ræðu er
hann hélt fyrir kolanámamönnum í
Wilkesbarre f Pennsylvania, gaf
I hann heilræði, sem ekki aðeins
i námamönnum heldur einnig öllum
öðrum mönnum er holt að heyra.
Meðal annars í ræðu forsetans var
þetta:
“Það er hverju orði sannara, sem
hinir vmsu ræðumenn hafa svo
ljóslega tekið fram, að hversu á-
kjósanlegt sem það er, að fá við-
tekinn styttri vinnutíma á degi
hverjum og hærra kaup, þá er þó
þetta hvorutveggja aðeins böl fyr-
ir hvern þann mann, sem leggur
það f vana sinn, að eyða öllum frf-
stundum sfnum og peningum 4
drykkjustofunum. Grimmúðleg
harðneskja eigingjarnra og með-
aumkunarlausra verkveitenda,
svelti vinnulaun og óendaulegt og frá Svíþjóð
þakkalaust strit — eru meðal þeirra
óhappa og rangsleitni, sem bæði
að, þótt enn séu þeir færri miklu
en vera ætti. Blaðið hefir aukið
mikið við prentáhöld sfn og komið
földu ástæðu, að hún flytur skoðun skilmálum þeim,
mikils meiri hluta allra Vestur-
með, til þess að
er það fengist
koma Islandi f
Islendinga, en ekki af því, að vér sambarid við umheiminn.
um.
aðalástæðan fyrir þvf, að ráðgjafinn
heflr fremur kosið að láta þingið en
þjóðina leiða málið til lykta. Það
er valdafýknin, sem hefir orsakað
kappgirnina f máli þessu, hjá báð-
um flokkum, — en með þessum
mikla mismun, að þvf er Vestur-
Islendingar skoða það, að minni-
hlutinn hefir barist fyrir hinum
betri málstað, en stjórnin fyrir því
sem sfður skildi.
En um einstaka þingmenn er
það að segja, að þeir munu ýmsir
fremur hafa fylgt ráðgjafanum af
flokksfylgi og til þess að fyrra
stjórnina falli í bráð, en af ein-
skærri sannfæringu fyrir þvf, að
ekki væru loftskeytin eins trygg og
sfmskeytin.
Bú viðbára stjórnarsinna, að ekki
yrðu loftskeyti send að nóttu til, er
vitanlega svo léttvæg, að hún er alls
ekki takandi til greina, auk þess
sem hún er en anvegin á rökum
bygð hvað ísland snertir.
011 framkvæmd stjórnarinnar í
málinu er þannig, að hún má eiga
vfst að falla við næstu kosningar,
— en ekki vegna þess, að Hannes
ráðgjafi eða fylgismenn hans hafi
keyptir verið, heldur sökum þess,
þeir hafa sýnt sig óhæfa til þess að
hafa með höndum þýðingarmikil
stjórnmál. Skortir þekkingu og
ráðsetta dómgreind.
Það eru önnur atriði f bréfi hr
Askdals lieldur en mútukærurnar,
sem eru athugaverð, en sem blað
vort sér enga nauðsyn til að gera
að umtalsefni í bráð, og það þvf
sfður, sem vænta má að einhver af
lesendunum verði til að ræða bréf
hans í blaðinu sfðar.
Að lokum, eftir átta ára starf, sem
Æðstr Templar Reglunnar, var J.
TT . ,, • TT • , „ Malins gefin þrjú fögur silfurstykki,
Umonogekki Umonmenn hata við i ., . , c . , ,
6 viðeiganlega grafin, f heiðursskym
að strfða. En ekkert eitt af þess-1 fyrir hið mikla og óþreytandi starf
um atriðum né heldur þau öil til hans f þarfir Good Templara.
samans, hafa orsakað verkalýðnum
þá eymd, tjón og sorg, sem hann
hefir orðið að líða vegna vfnverzl-
Meðan þingið stóð yfir voru guðs-
þjónustur haldnar í sambandi við
það, bæði f dómkirkjunni, öðrum
. . kirkjum og undir beru lofti. Söng-
unarmnar. . Þar er óvinur, sem er | sem samanst(5ð af 300
Bréf á skrifstofu H’kr. eiga
þessir:—
St. Guðjohnsen
Mrs. Sigurbjörg Pálsson
Thorsteinn Pétursson
Th. H. Vigfússon
Styrkárr V. Helgason
grimman, eigingjarnan og sam-
vizkulausari heldur en nokkurt
auðfélag eða einstakur verkveit-
andi gæti verið, hve mjög sem
hann reyndi til að vera það.
Það eru viðskiftin við vínsölu-
knæpurnar miklu of tar en lág verka-
laun, sem orsaka eymd á heimilum
verkamanna, eyðileggja húsmæð-
urnar og leiða alskonar volæði yfir
hjálparlaus börn. Af þessu stafa
tötralegur fatnaður ogefnalegt alls-
leysi. Og af þessu leiða einnig
grimdarverk og dýrsæði manna í
öllum þess hryllilegu myndiím, og
allskonar ilska og glæpir, sem van-
virða mannlegt velsæmi. Fáar
konur era barðar, fá heimili gerð
að jarðnesku helvfti vegna þess að
bændurnir hafi örðuga atvinnu eða
lág vinnulaun. Það er drykkju-
skapurinn, sem reyrir upp svipuna
og gerir heimllið að helvfti. Það
er ekki til nokkur harðstjóri, sem
manns, hjálpaði til við þær at-
hafnir.
Skemtiferðir til allra helztu sögu-
staða, fornra og nýrra, voru hafðar
og vom þær oftast undir umsjón
stórstúkna þar f landi.
Næsta Alheimsstúku þing á að
haldast f Washington í Bandarfkj-
unum þriðja þriðjudag í maí 1908.
Það væri óskandi, að sem flestir fs-
lenzkir G. T. sæktu það þing, þvf
vegalengdin er ekki svo átakanlega
löng, og það verður ef til vill þeirra
eina tækifæri til að komast á Al-
heimsstúku þing, en þvf fylgir bæði
frami og menning.
G. Bvason.
Ættmörk.
Nýlega var landi einn aldraður
færður héðan úr bæ á brjálaðra
spftalann f Selkirk; maður þessi
mun hafa verið á 7. tugi vetra, eða
eldri og mun ekki hafa borið 4
þessari sýki hjá honum áður, svo
að orð væri á gert. Hann hafði
eins þrælslega reiðir svipuhöggin j verið gætinn og stiltur og vel viti
eða rekur eymd og volæði inn á borinn, en fremur var hann heilsu-
, . ... . , vani áður og hneigður nokkuð til
heranhn, eins og óbófleg vranautn. , , . , . . , . ,
v ’ ö _ ! vínnautnar. Þó hygg eg að þetta
Ofmikil og <>rðug vinna og lág sfgasttalcla muni eigi hafa verið
vinnulaun geta gert lffið að þræl-1 bein orsök til brjálsýki hans, held-
dómi, en enginn þrældómur er eins
æsandi eða sem heimtar eins mikið
og veitir jafnlttið eins og þrældóm-
ur ofdrykkjunnar.
Þess vegna ættu verkamannafé-
lögin, ásamt öðrum hollum mark-
miðum, sem þau berjast fyrir, að
segja afdráttarlaust og ótakmarkað
strfð vfnverzluninni á hendur. —
Með þvf munu þau ávinna verka-
ur hitt, að sýkin hafi verið honum
arfgeng, því vfst er það, að bróðir
hans var brjálaður áefri árum sín-
um, og hefi ég spurt að sýki sú haíi
leitt hann til dauða. Eg hefi og
sannspurt, að sumir af a,llninum
ættfeðrum þeirra bræðra hafi verið
brjálsjúkir eða orðið það á fullorð-
ins árum. Þetta sýnir ljóst dæmi
sem sönnun þess, að brjálsýki get-
ur verið, og er í sumum kynkvísl-
um, ættgeng, mann fram af manni,
mönnum meiri blessun heldur en í og væri ástæða fyrir lækna að at-
með öllum öðrum augnamiðum, sem i huga, livort slfkt gæti ekki átt sér
höndur þeirra og hjörtu vinna að. stað um fleiri sjúkdóma, er eigi
Einangrið drykkjuhúsin! Gerið j liafa verið rannsakaðir að orsökum
verkfall rnóti vfnnautn, og þá munu og uppruna, t d. holdsveiki og fl.
koma f ljós afleiðingar á heimilum ! því lfkt, sem læknar, jafnvel þvert
verkamanna um heim allan, sem ofan f reynslu og söguleg sann-
varpar blessun, friði og ánægju yfir leiksrök hafa oft leyft sér að neita
gjörvallan mannheim”. að væri ættgengir sjúkdómar. —